ΑΗΚ: Αναγκαίες για την ισορροπία και σταθερότητα του ηλεκτρικού συστήματος οι περικοπές από ΑΠΕ

Σε συγκεκριμένες συνθήκες, όταν η παραγωγή ηλεκτρισμού είναι μεγαλύτερη από την κατανάλωση, είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί η ισορροπία και η σταθερότητα του ηλεκτρικού συστήματος και, για να γίνει αυτό, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου δίνει συγκεκριμένες εντολές για τον περιορισμό της παραγωγής από ΑΠΕ, αναφέρει σε ανακοίνωση που εξέδωσε τη Δευτέρα η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, σχετικά με την αναγκαιότητα για περικοπές παραγωγής από φωτοβολταϊκά συστήματα.

Προστίθεται ότι οι περικοπές αυτές είναι επίσης αναγκαίες διότι το ηλεκτρικό σύστημα της Κύπρου είναι απομονωμένο και το πλεόνασμα ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τις ΑΠΕ, δεν μπορεί να εξαχθεί σε άλλες χώρες όπως συμβαίνει μεταξύ χωρών της Ευρώπης που συνορεύουν και τα δίκτυα τους συνδέονται. 

Σύμφωνα με την ΑΗΚ, στο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Κύπρο, είναι σημαντικός και διακριτός ο ρόλος του ανεξάρτητου Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ), ο οποίος, όπως σημειώνεται, δεν έχει οποιαδήποτε σχέση με την ΑΗΚ ή με άλλη ιδιωτική εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά σκοπός του είναι η διασφάλιση της σταθερότητας του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, μέσω και της αξιοποίησης της ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), πέραν των συμβατικών μονάδων παραγωγής. 

Όπως αναφέρεται, τα τελευταία χρόνια, στην κατεύθυνση της πράσινης μετάβασης, έχει ενθαρρυνθεί η χρήση ΑΠΕ, με τα κίνητρα που έχουν δοθεί από την Πολιτεία να έχουν οδηγήσει σε αύξηση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ.

Συμπληρώνεται ότι σε συγκεκριμένες συνθήκες, όταν η παραγωγή είναι μεγαλύτερη από την κατανάλωση, είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί η ισορροπία και σταθερότητα του ηλεκτρικού συστήματος και για να γίνει αυτό, ο ανεξάρτητος ΔΣΜΚ δίνει συγκεκριμένες εντολές στην ΑΗΚ για τον περιορισμό της παραγωγής από ΑΠΕ. 

«Η επίτευξη ισορροπίας μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας είναι πολύ σημαντική καθώς, σε αντίθετη περίπτωση, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος για σβέση (blackout) σε ολόκληρη την Κύπρο», σημειώνεται. 

Προστίθεται ότι αυτό το φαινόμενο δεν παρουσιάζεται μόνο στην Κύπρο, αλλά σε όλες οι χώρες που έχουν μικτή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και συμβατικές μονάδες, και οι οποίες φροντίζουν για τη σταθερότητα των δικών τους συστημάτων με τον ίδιο τρόπο.

Ειδικότερα, αναφέρεται ότι μετά τη σχετική εντολή του ανεξάρτητου ΔΣΜΚ, η ΑΗΚ πρώτα περιορίζει στο ελάχιστο δυνατό την παραγωγή της από τις συμβατικές μονάδες στους σταθμούς "Βασιλικού" και "Δεκέλειας" και αν πάλι η ζήτηση είναι μικρότερη από την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια, το επόμενο βήμα είναι η σταδιακή αποκοπή των μεγάλων αιολικών και φωτοβολταϊκών συστημάτων. 

Αν η ζήτηση εξακολουθεί να είναι μικρότερη της παραγωγής, τότε αναγκαστικά γίνονται εκ περιτροπής περικοπές σε μικρότερες εμπορικές και οικιακές εγκαταστάσεις, συμπληρώνεται.

Υπογραμμίζεται ότι οι περικοπές αυτές είναι αναγκαίες διότι το ηλεκτρικό σύστημα της Κύπρου είναι απομονωμένο και το πλεόνασμα ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τις ΑΠΕ, δεν μπορεί να εξαχθεί σε άλλες χώρες όπως συμβαίνει μεταξύ χωρών της Ευρώπης που συνορεύουν και τα δίκτυα τους συνδέονται. 

Προστίθεται ότι το πρόβλημα μπορεί να αμβλυνθεί μέσα από συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (μπαταρίες), αλλά και με την ενδεχόμενη διασύνδεση του ηλεκτρικού συστήματος της Κύπρου με αυτό άλλων χωρών.

Αναφέρεται, επίσης, ότι σε κάθε περίπτωση, όσοι από τους καταναλωτές έχουν εγκαταστήσει φωτοβολταϊκό σύστημα στα υποστατικά τους, έχουν σημαντικά οφέλη στην κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι που αποτυπώνεται στον λογαριασμό τους, ενώ τονίζεται, επίσης, ότι όσοι έχουν εγκατεστημένο σύστημα net metering, δηλαδή οι περισσότεροι οικιακοί καταναλωτές, έχουν ήδη "φυλάξει" την περίσσεια της παραγόμενης ενέργειας τους στο δίκτυο. «Έτσι, στην  περίπτωση αποκοπής του ΦΒ συστήματος, αυτόματα χρησιμοποιούν τον ηλεκτρισμό που έχουν ήδη "αποθηκεύσει" στο δίκτυο», συμπληρώνεται.

Η ΑΗΚ σημειώνει, ακόμη, ότι κατά το 2024 η απώλεια παραγωγής λόγω περικοπών σε μικρά εμπορικά και οικιακά φωτοβολταϊκά συστήματα ήταν της τάξης του 1% της δυνητικής ετήσιας παραγωγής τους, ενώ, με βάση τις προβλέψεις του ΔΣΜΚ, για το 2025 εκτιμάται ότι το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί σε 4-5% και οφείλεται στη μεγάλη αύξηση του αριθμού των φωτοβολταϊκών συστημάτων, κυρίως των μικρών εμπορικών και οικιακών.

Τέλος, αναφορικά με το κόστος των περικοπών για τον μικρό εμπορικό και οικιακό καταναλωτή, αναφέρεται ότι για μια μέση κατοικία στην οποία υπάρχει εγκατεστημένο φωτοβολταϊκό σύστημα 4KW (όπως στο «Σχέδιο ΦΒ για Όλους») με μέση ετήσια παραγωγή 6500KWh, η συνολική μείωση 5% στην ετήσια παραγωγή ισοδυναμεί με απώλεια 12 ευρώ τη διμηνία, ενώ η εξοικονόμηση στον λογαριασμό ηλεκτρισμού, λόγω του φωτοβολταϊκού συστήματος, είναι 240 ευρώ τη διμηνία (με κόστος ηλεκτρισμού στα 0,23 ευρώ/KWh).