Η ώρα του AI

Η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) αποτελεί μία από τις πιο καινοτόμες τεχνολογίες που κλήθηκε ποτέ να υιοθετήσει το παγκόσμιο επιχειρείν. Πόσο εξοικειωμένες είναι, όμως, οι κυπριακές επιχειρήσεις με αυτή και πώς την αξιοποιούν; Δύο σημαντικοί εκπρόσωποι του επιχειρηματικού και τεχνολογικού κόσμου του νησιού, ο Γιώργος Μαλέκκος, αντιπρόεδρος του CITEA και η general manager του TechIsland, Tanya Romanyukha, μας λύνουν αυτές κι άλλες απορίες μας, δίνοντας μια σαφή εικόνα για τις προκλήσεις αλλά και τις προοπτικές που δύνανται να καταστήσουν την τεχνητή νοημοσύνη τον επόμενο ισχυρό σύμμαχο των επιχειρήσεων.

Γιώργος Μαλέκκος

Αντιπρόεδρος CITEA

Πρόσφατη έρευνα που διενήργησε o CITEA ανέδειξε ενδιαφέροντα δεδομένα σχετικά με τη χρήση του AI στην Κύπρο. Φάνηκε συγκεκριμένα ότι η υιοθέτηση διαφόρων εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης από κυπριακές επιχειρήσεις ξεπερνά το 80%, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό σκέφτεται να ενσωματώσει τέτοιες λύσεις στα λογισμικά που ήδη χρησιμοποιεί. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει κάνει σημαντικά βήματα στην Κύπρο, κυρίως σε τομείς όπως το λιανικό εμπόριο, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, η υγεία, τα συστήματα ERP και CRM καθώς και το cybersecurity. Παρόλο που η υιοθέτηση βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο συγκριτικά με άλλες χώρες, παρατηρείται αυξανόμενο ενδιαφέρον για επενδύσεις σε λύσεις ΑΙ που αυξάνουν την αποτελεσματικότητα, μειώνουν το κόστος και βελτιώνουν τη συνολική λειτουργία μιας επιχείρησης. Ο κόσμος και οι εταιρείες γενικά πρέπει να ζητούν τη βοήθεια ειδικών για να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης. Ο CITEA, μέσω των μελών του, μπορεί να τις κατευθύνει στην αναζήτηση κατάλληλων λύσεων.

Δεν είναι μόνο τα chatbots

Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι το ΑΙ δεν περιορίζεται μόνο σε απλά εργαλεία όπως τα chatbots ή οι βασικές αυτοματοποιήσεις. Η τεχνολογία έχει εξελιχθεί πολύ περισσότερο και όταν ενσωματωθεί στρατηγικά στα λογισμικά των επιχειρήσεων μπορεί να φέρει ουσιαστικές αλλαγές, όπως σημαντική μείωση κόστους και αυξημένη παραγωγικότητα.

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι το επόμενο βήμα για τις κυπριακές επιχειρήσεις και τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να επενδύσουν στη γνώση και στις λύσεις που μπορούν να τους οδηγήσουν στην κορυφή.

Σύμμαχος κάθε επιχείρησης

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να βελτιστοποιεί διαδικασίες, να αυτοματοποιεί επαναλαμβανόμενες εργασίες και να προσφέρει πολύτιμες προβλέψεις μέσω προηγμένης ανάλυσης δεδομένων. Με αυτόν τον τρόπο οι επιχειρήσεις μπορούν να επικεντρωθούν σε στρατηγικές πρωτοβουλίες, να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να προσαρμοστούν ταχύτερα στις αλλαγές της αγοράς. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι, ειδικά στον τομέα της ανάλυσης δεδομένων, το AI μπορεί να κατανοήσει την εταιρεία σας σε βάθος, συχνά καλύτερα από εσάς.

Αυτό της επιτρέπει να σας προσφέρει εξαιρετικά στοχευμένες προτάσεις και να σας βοηθήσει να λαμβάνετε ακόμα πιο ορθές και στρατηγικές αποφάσεις.

Ανοίγοντας τον δρόμο

Ο CITEA υποστηρίζει ενεργά την υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης μέσω ενημερωτικών εκδηλώσεων, εκπαιδευτικών σεμιναρίων και συνεργασιών με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Πρόσφατα διοργανώσαμε το ετήσιο συνέδριό μας, το οποίο ήταν αφιερωμένο στην τεχνητή νοημοσύνη, με συμμετοχή πάνω από 700 εταιρειών. Ήταν μια μοναδική ευκαιρία ανταλλαγής γνώσεων και πρακτικών, που ανέδειξε την αξία του ΑΙ στον επιχειρηματικό κόσμο. Αυτή τη στιγμή προετοιμαζόμαστε για το επόμενο μεγάλο μας συνέδριο, που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2025. Μεγάλο μέρος του θα είναι αφιερωμένο στην τεχνητή νοημοσύνη, αντικατοπτρίζοντας τη συνεχή σημασία της στη διαμόρφωση του επιχειρηματικού μέλλοντος. Παράλληλα, ο CITEA προωθεί την ανάπτυξη δεξιοτήτων μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος Level-Up, το οποίο παρέχει δωρεάν εκπαίδευση για στελέχη και νέους επαγγελματίες. Το πρόγραμμα αυτό ενισχύει τις ικανότητες του ανθρώπινου δυναμικού, συμβάλλοντας στη δημιουργία ενός οικοσυστήματος που προωθεί την καινοτομία και την τεχνολογική πρόοδο.

Τώρα είναι η ώρα

Οι βασικές προκλήσεις κυρίως στην ενσωμάτωση του ΑΙ περιλαμβάνουν την έλλειψη τεχνογνωσίας στις εταιρείες, τις περιορισμένες υποδομές και την επιφυλακτικότητα όσον αφορά την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Ωστόσο, τα μέλη του CITEA διαθέτουν υψηλή εξειδίκευση στις τεχνολογίες AI και οι εταιρείες θα πρέπει να τα εμπιστευτούν. Το πρώτο βήμα είναι να ζητήσουν τη γνώμη τους για το πώς η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει την επιχείρησή τους.

Κάποιες φορές η λύση που προτείνεται μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολικά μεγάλα κέρδη σε σύντομο χρονικό διάστημα, καθώς η απόδοση της επένδυσης (ROI) είναι εξαιρετικά υψηλή. Επιπλέον, ένα σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι σύντομα το κόστος τέτοιων λύσεων θα μπορεί να καλυφθεί έως και 50% μέσω των διαθέσιμων χρηματοδοτικών προγραμμάτων για τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Η εμπιστοσύνη στις δυνατότητες του AI χτίζεται μέσα από την ανάδειξη αυτών των επιτυχημένων παραδειγμάτων, ενώ τα χρηματοδοτικά εργαλεία καθιστούν την υιοθέτηση της τεχνολογίας πιο προσιτή από ποτέ. Είναι, λοιπόν, η κατάλληλη στιγμή οι επιχειρήσεις να κάνουν το βήμα και να επενδύσουν στην τεχνητή νοημοσύνη για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξή τους.

Το ΑΙ στο κυπριακό επιχειρείν

Οι πιο κοινές χρήσεις της τεχνητής νοημοσύνης στις κυπριακές επιχειρήσεις σήμερα περιλαμβάνουν:

• Chatbots που προσφέρουν άμεσες και αποδοτικές λύσεις για την εξυπηρέτηση πελατών.
• Predictive analytics για την πρόβλεψη των πωλήσεων και τη βελτιστοποίηση των στρατηγικών του μάρκετινγκ.
• Λύσεις cybersecurity που βοηθούν στον εντοπισμό και στην πρόληψη απειλών σε πραγματικό χρόνο.

Πολλά υποσχόμενες εφαρμογές τεχνικής νοημοσύνης για την Κύπρο και τον κόσμο:

• Οι προσωποποιημένες εμπειρίες πελατών μέσω λογισμικών CRM, τα οποία βελτιώνουν τη διαχείριση των σχέσεων με πελάτες και ενισχύουν την πιστότητα.
• Οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες που σχετίζονται με την παραγωγή (manufacturing), τη διαχείριση αποθεμάτων και τα logistics, μειώνοντας το κόστος και αυξάνοντας την αποδοτικότητα. Η χρήση αυτών των τεχνολογιών αναμένεται να αυξηθεί δραματικά τα επόμενα χρόνια, καθώς περισσότερες επιχειρήσεις αναγνωρίζουν τα οφέλη του AI για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό τους.

Tanya Romanyukha

General manager TechIsland

Σε διεθνές επίπεδο η αγορά του AI εκτιμήθηκε πάνω από €130 δισ. το 2023 και αναμένεται να αναπτυχθεί σε €1.9 τρισ. μέχρι το 2030, χάρη, κυρίως, στις ιδιωτικές επενδύσεις. Ωστόσο, στην Κύπρο δεν έχει δημιουργηθεί ακόμη ένα ισχυρό οικοσύστημα venture capital, ούτε υπάρχει ικανοποιητικός αριθμός ΑΙ startups, γεγονός που περιορίζει τη δυναμική μας. Η ανάπτυξη του ΑΙ στο νησί μας βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο και παρόλο που υπάρχει πρόοδος, η χώρα υπολείπεται σε επενδύσεις και ωριμότητα του οικοσυστήματος.

Καλά κυπριακά παραδείγματα Μόλις το 2% των μελών του TechIsland δραστηριοποιείται στον τομέα του AI ή του machine learning. Εντούτοις, υπάρχουν εξαιρετικά παραδείγματα, όπως το LearnWorlds, μια πλατφόρμα δημιουργίας online μαθημάτων που συγκέντρωσε $32 εκατ. χρηματοδότησης και εξυπηρετεί 4.400 πελάτες σε 120 χώρες. Το MyBuddy.ai, ένας εικονικός καθηγητής Αγγλικών για παιδιά, έχει καταγράψει πάνω από 50 εκατ. downloads παγκοσμίως. Η Algebras AI, μια startup με ιδρύτριες γυναίκες στη Λεμεσό που εξειδικεύεται σε τοπικοποιήσεις για αναδυόμενες αγορές, όπως η MENA και η Ν.Α. Ασία, σε 300+ γλώσσες και διαλέκτους. Τα πιο πάνω παραδείγματα δείχνουν ότι υπάρχει δυνατότητα για AI startups να αναπτυχθούν στην Κύπρο και να επεκταθούν από εδώ στο εξωτερικό. Επιπλέον, πολλές AI startups, κυρίως από ιδρυτές τρίτων χωρών, δεν έχουν ακόμη εγγραφεί ως κυπριακές νομικές οντότητες. Αυτό δείχνει την ανάγκη για καλύτερη επικοινωνία και προσβασιμότητα σε προγράμματα κρατικής υποστήριξης, όπως startup visas, επιδοτήσεις και πιστοποιήσεις καινοτόμων εταιρειών. Πολλοί ιδρυτές έχουν εκφράσει επίσης την ανάγκη για επιχορηγήσεις ειδικά για ΑΙ και πιστωτική υποστήριξη GPU για ανάπτυξη και πειραματισμό.

Κλάδοι για να εστιάσουμε

Το ΑΙ μπορεί να επηρεάσει θετικά κάθε κλάδο της κυπριακής οικονομίας. Για μεγαλύτερο όφελος είναι σημαντικό να εστιάσουμε σε τομείς όπου η Κύπρος έχει ήδη συγκριτικά πλεονεκτήματα:

• Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες: Ένας ιδιαίτερα ανεπτυγμένος τομέας που προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες για ανάπτυξη μέσω AΙ. Η χώρα διαθέτει ήδη την απαραίτητη υποδομή και τεχνογνωσία για fintech, ενώ το AI μπορεί να ενισχύσει περαιτέρω τον κλάδο εισάγοντας καινοτόμα εργαλεία και εφαρμογές. Τέτοιες τεχνολογίες περιλαμβάνουν προγνωστική ανάλυση δεδομένων, συστήματα ανίχνευσης απάτης και αυτοματοποιημένες λύσεις εξυπηρέτησης πελατών που συμβάλλουν στη βελτίωση της αποδοτικότητας, της λήψης αποφάσεων και της εμπειρίας των πελατών. Το ισχυρό fintech οικοσύστημα της Κύπρου που αντιπροσωπεύει περίπου το 15% των μελών του TechIsland, την καθιστά ιδανική δοκιμαστική βάση (sandbox) για καινοτόμες λύσεις ΑΙ για fintech. Η χώρα μπορεί να προσελκύσει startups που επιθυμούν να δοκιμάσουν και να εξελίξουν τις ιδέες τους σε ένα υποστηρικτικό και καλά ρυθμισμένο περιβάλλον.
• Επαγγελματικές υπηρεσίες: Εφαρμογές του AI σε τομείς όπως η νομική τεχνολογία (legal tech), η λογιστική και η συμβουλευτική μπορούν να αυτοματοποιήσουν επαναλαμβανόμενες και χρονοβόρες εργασίες, μειώνοντας τον διοικητικό φόρτο και αυξάνοντας την ακρίβεια.
• Τουρισμός: Το AI μπορεί να προσφέρει εξατομικευμένες προτάσεις, δυναμική τιμολόγηση και καλύτερη πρόβλεψη ζήτησης, βελτιώνοντας τόσο την εμπειρία των τουριστών όσο και τη λειτουργία των επιχειρήσεων.
• Ναυτιλία: Το AI μπορεί να βελτιστοποιήσει δρομολόγια, να προβλέψει ανάγκες συντήρησης και να διαχειριστεί εφοδιαστικές αλυσίδες, ενισχύοντας τη θέση της Κύπρου στον κλάδο.

Υιοθετώντας ΑΙ σε αυτούς τους βασικούς τομείς η Κύπρος έχει την ευκαιρία να ενισχύσει τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα και να ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη. Επιπλέον, η ενσωμάτωση του AI σε αυτούς τους κλάδους θα δημιουργήσει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, προσελκύοντας ξένες επενδύσεις, ενθαρρύνοντας την καινοτομία και καθιερώνοντας την Κύπρο ως μια τεχνολογικά προηγμένη οικονομία.

Προσελκύοντας AI επιχειρήσεις

Για να προσελκύσει AI επιχειρήσεις, η Κύπρος πρέπει να επενδύσει στα πλεονεκτήματά της και να καλύψει τα υπάρχοντα κενά. Μερικές προτεινόμενες στρατηγικές είναι οι εξής:

• Κίνητρα για διατήρηση ταλέντων: Εισαγωγή ευνοϊκής φορολόγησης για stock options, όπως το μοντέλο της Ελλάδας, που έχει θέσει φόρο 5% στα ESOPs.
• Χρηματοδοτικά εργαλεία: Δημιουργία επιδοτήσεων για GPU credits και εξειδικευμένα προγράμματα χρηματοδότησης για AI startups.
• AI κόμβοι και clusters: Ανάπτυξη επιταχυντών και κέντρων καινοτομίας, ακολουθώντας παραδείγματα όπως εκείνο του Station F στη Γαλλία.
• Εκπαίδευση και αναβάθμιση δεξιοτήτων: Δημιουργία προγραμμάτων εκπαίδευσης για AI, μηχανική μάθηση και ανάλυση δεδομένων.

Όλα αυτά πρέπει να ενταχθούν σε μια ενιαία στρατηγική με μια ολιστική προσέγγιση υπό την ηγεσία μιας κεντρικής Αρχής και με τη συμμετοχή όλων των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών, διασφαλίζοντας ότι αυτές οι προσπάθειες είναι συντονισμένες και αποτελεσματικές.

Ο ρόλος του TechIsland

Το TechIsland διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη δημιουργία μιας ενιαίας πλατφόρμας, όπου ιδιωτικός τομέας, startups και Κυβέρνηση ενώνονται για να ανταλλάξουν ιδέες και να βελτιώσουν το περιβάλλον για τεχνολογικές και καινοτόμες επιχειρήσεις. Ως διαμεσολαβητής μπορεί να στηρίξει την ανάπτυξη AI clusters συγκεντρώνοντας πόρους, τεχνογνωσία και φορείς του οικοσυστήματος, ώστε να συνεργαστούν σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες με κοινή στρατηγική. Ηγετικό ρόλο σε τέτοιες πρωτοβουλίες πρέπει να έχει ο ιδιωτικός τομέας, παρουσιάζοντας ξεκάθαρα οράματα και ιδέες στην Κυβέρνηση, αφού η κρατική στήριξη συνήθως έπεται της δυναμικής που δημιουργείται ιδιωτικά. Επιπλέον, ως σύνδεσμος διατηρούμε στενή συνεργασία με το Invest Cyprus και το ΚΕΒΕ, μέσω των οποίων μπορούμε να αναδείξουμε success stories, συμβάλλοντας στην προώθηση της Κύπρου διεθνώς ως κέντρου καινοτομίας στο ΑΙ.