Σιπολλόνε (ΕΚΤ): Να ληφθεί υπόψη η συρρίκνωση του ισολογισμού στις αποφάσεις για τα επιτόκια

Οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για τα επιτόκια δεν πρέπει να παραβλέπουν τη συρρίκνωση του ισολογισμού της, η οποία έχει επίδραση στη νομισματική πολιτική, σύμφωνα με τον Πιέρο Σιπολλόνε, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ.

Μιλώντας σε εκδήλωση, ο Ιταλός αξιωματούχος τόνισε ότι, αν και τα βασικά επιτόκια παραμένουν το κύριο εργαλείο της νομισματικής πολιτικής, η μείωση του ισολογισμού της ΕΚΤ μέσω του προγράμματος ποσοτικής σύσφιξης (QT) επηρεάζει τις χρηματοοικονομικές συνθήκες μέσω της καμπύλης αποδόσεων ή του τραπεζικού δανεισμού και θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στις αποφάσεις για τη νομισματική πολιτική.

Η ισορροπία μεταξύ επιτοκίων και ισολογισμού

«Για να βρούμε τη σωστή ισορροπία, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια αντισταθμίζουν επαρκώς τη σύσφιξη που προκαλείται από τη μείωση του ισολογισμού μας», δήλωσε ο Τσιπολόνι, ένας από τους πλέον υποστηρικτικούς αξιωματούχους της ΕΚΤ στη μείωση των επιτοκίων.

Η ΕΚΤ αναμένεται να μειώσει τα επιτόκια τον επόμενο μήνα για έκτη φορά από τον Ιούνιο του 2024. Ωστόσο, η πορεία των μειώσεων μετά από αυτήν την συνεδρίαση παραμένει αβέβαιη. Ορισμένοι αξιωματούχοι ανησυχούν για τους κινδύνους ανόδου του πληθωρισμού λόγω της αύξησης των τιμών της ενέργειας και των εμπορικών δασμών από τις ΗΠΑ. Άλλοι, μεταξύ των οποίων και ο Τσιπολόνι, φοβούνται ότι η αδύναμη οικονομία της Ευρωζώνης μπορεί να ωθήσει τον πληθωρισμό κάτω από τον στόχο του 2%.

Οι αναλυτές εξακολουθούν να προβλέπουν μειώσεις των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης σε κάθε συνεδρίαση της ΕΚΤ έως τα μέσα του 2025. Αυτό θα έφερνε το επιτόκιο καταθέσεων στο 2%, επίπεδο που πολλοί αξιωματούχοι θεωρούν ουδέτερο, δηλαδή ότι δεν περιορίζει ούτε ενισχύει την οικονομική δραστηριότητα. Ωστόσο, πιο επιφυλακτικά στελέχη της ΕΚΤ εκτιμούν ότι το ουδέτερο επίπεδο είναι υψηλότερο και ήδη κοντά στα τρέχοντα επίπεδα.

Η κληρονομιά του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης

Η ΕΚΤ ξεκίνησε τις μεγάλες αγορές ομολόγων μέσω του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE) το 2015, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τον πληθωρισμό, ο οποίος ήταν σε χαμηλά επίπεδα. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, δημιούργησε ένα ξεχωριστό πρόγραμμα αγορών. Ο ισολογισμός της κορυφώθηκε στα περίπου 5 τρισ. ευρώ (5,6 τρισ. δολάρια), κυρίως σε κρατικά ομόλογα. Από το 2023, η ΕΚΤ έχει αρχίσει να μειώνει τα περιουσιακά της στοιχεία, ως μέρος της στρατηγικής της για την αντιμετώπιση της αύξησης του πληθωρισμού.

Η πρόκληση της ταυτόχρονης μείωσης επιτοκίων και ισολογισμού

«Καθώς μειώνουμε σταδιακά τα επιτόκια προς το ουδέτερο επίπεδο, πρέπει να έχουμε επίγνωση του ότι πλέον διαθέτουμε δύο εργαλεία νομισματικής πολιτικής που κινούνται προς αντίθετες κατευθύνσεις, δεδομένου ότι συνεχίζεται η ποσοτική σύσφιξη», σημείωσε ο Τσιπολόνι. «Αυτή είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΚΤ που συμβαίνει κάτι τέτοιο».