Ξεπέρασε τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας το ποσοστό υλοποίησης των αναπτυξιακών δαπανών

Ξεπέρασε τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας το ποσοστό υλοποίησης των αναπτυξιακών δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού στους πρώτους οκτώ μήνες του 2024, αγγίζοντας στο τέλος Αυγούστου το 34%, σε σχέση με 31% που αποτελεί τον μέσο όρο, ενώ σε πραγματικούς αριθμούς ανήλθε στα €523.096.754, από συνολικές αναπτυξιακές δαπάνες για το έτος €1.518.974.940.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκδοση «Υλοποίηση του Κρατικού Προϋπολογισμού», Αύγουστος 2024, που εξέδωσε τη Δευτέρα το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας, στο τέλος Αυγούστου 2024 τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε €6,97 δις, το οποίο αντιστοιχεί σε 62% του κρατικού προϋπολογισμού (2023: €6,60 δις, 68%) και οι πραγματικές δαπάνες ανήλθαν σε €7,08 δις, ποσό το οποίο αντιστοιχεί σε υλοποίηση ύψους 53% (2023: €6,68 δις, 56%).

Σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, η υλοποίηση του κρατικού προϋπολογισμού, όσον αφορά τα έσοδα, παρουσιάζει μείωση σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο (2024: 62%, 2023: 68%), κυρίως λόγω χρονικών διαφορών στην υλοποίηση των μεταβιβάσεων και χορηγιών (2024: 12%, 2023: 32%).

Σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, παρατηρείται μείωση της υλοποίησης του κρατικού προϋπολογισμού σε σχέση με τις δαπάνες (2024: 53%, 2023: 56%), κυρίως λόγω της χρονικότητας αποπληρωμής του δημόσιου χρέους (2024: €1,91 δις (57%), 2023: €1,75 δις (68%)).

Σημειώνεται ότι ο κρατικός προϋπολογισμός, ο οποίος ετοιμάζεται σε ταμειακή βάση, παρουσιάζει για το έτος 2024 αύξηση στα έσοδα κατά 16% (2024: €11,28 δις, 2023: €9,77 δις) και αύξηση στις δαπάνες της τάξεως του 12% (2024: €13,45 δις, 2023: €12 δις).

Όπως αναφέρει το Γενικό Λογιστήριο, η προϋπολογιζόμενη αύξηση στα έσοδα οφείλεται κυρίως σε άνοδο των έμμεσων και άμεσων φόρων κατά €0,68 δις και €0,61 δις αντίστοιχα, ενώ η προϋπολογιζόμενη αύξηση στις δαπάνες οφείλεται κυρίως στην αύξηση των αποπληρωμών δανείων και τόκων και της μισθοδοσίας, συντάξεων και φιλοδωρημάτων κατά €0,77 δις και €0,36 δις αντίστοιχα.

Έσοδα

Πιο αναλυτικά, σε σχέση με τα έσοδα μέχρι το τέλος Αυγούστου 2024, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, οι Έμμεσοι Φόροι αυξήθηκαν κατά €0,13 δις (5%) σε σχέση με το 2023, κυρίως λόγω της αύξησης των εσόδων από το Φ.Π.Α. κατά €0,12 δις (2024: €2 δις, 2023: €1,88 δις).

Οι Άμεσοι Φόροι αυξήθηκαν κατά €0,41 δις (19%) σε σχέση με το 2023, κυρίως λόγω αύξησης του Φόρου Εισοδήματος Νομικών και Φυσικών Προσώπων (2024: €2,29 δις, 2023: €1,88 δις).

 Οι αναλήψεις δανείων μέχρι το τέλος Αυγούστου μειώθηκαν κατά €0,03 δις (3%) σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, κυρίως λόγω μείωσης των αναλήψεων μακροπρόθεσμων δανείων εξωτερικού (2024: €1,09 δις, 2023: €1,12 δις).

Δαπάνες

Όσον αφορά στις δαπάνες σε σχέση με μισθοδοσία, συντάξεις, φιλοδωρήματα, η υλοποίηση στο τέλος Αυγούστου δείχνει μια αύξηση ύψους 5% (€0,09 δις) από €1,95 δις το 2023 σε €2,04 δις το 2024.

Οι αποπληρωμές δανείων και τόκων μέχρι το τέλος Αυγούστου ανήλθαν στα €1,91 δις (2023: €1,75 δις), εκ των οποίων τα €1,05 δις (2023: €1,04 δις) αφορούν αποπληρωμή δανείων εξωτερικού, τα €0,52 δις (2023: €0,42 δις) τους τόκους δανεισμού και τις επιβαρύνσεις, και τα €0,33 δις (2023: 0,28 δις) την αποπληρωμή δανείων εσωτερικού.

Οι δαπάνες σε κοινωνικές παροχές μέχρι το τέλος Αυγούστου ανήλθαν σε €1,17 δις (2023: €1,09 δις). Η αύξηση της τάξεως των €0,08 δις (7%), σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, οφείλεται στις αυξημένες δαπάνες για παροχές κοινωνικής πρόνοιας κατά €0,04 δις (2024: €0,50 δις, 2023: €0,46 δις) και στις αυξημένες παροχές υγείας κατά €0,04 δις (2024: €0,50 δις, 2023: €0,46 δις).

Οι μεταβιβάσεις και επιχορηγήσεις μέχρι το τέλος Αυγούστου ανήλθαν σε €1,05 δις (2023: €0,96 δις), παρουσιάζοντας αύξηση ύψους €0,09 δις (9%) σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, κυρίως λόγω της αύξησης της Γενικής Κυβερνητικής Εισφοράς στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατά €0,05 δις (2024: €0,41 δις, 2023: €0,36 δις), της αύξησης της κυβερνητικής χορηγίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου κατά €0,02 δις (2024: €0,07 δις, 2023: €0,05 δις) και την αύξηση της κυβερνητικής χορηγίας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο κατά €0,02 δις (2024: €0,04 δις, 2023: €0,02 δις). Λειτουργικές και άλλες δαπάνες

Οι λειτουργικές και άλλες δαπάνες μέχρι το τέλος Αυγούστου ανήλθαν σε €0,58 δις (2023: €0,59 δις), παρουσιάζοντας μείωση ύψους €0,01 δις (2%).

Υλοποίηση αναπτυξιακών δαπανών

Εξάλλου, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, η υλοποίηση των κεφαλαιουχικών δαπανών μέχρι τον Αύγουστο 2024 ανήλθε στα €195,7 εκ. και οφείλεται κυρίως στις δαπάνες για το οδικό δίκτυο, ύψους €70,1 εκ., στις δαπάνες για ανέγερση, επέκταση και βελτιώσεις σχολικών κτηρίων, ύψους €21,3 εκ., στις δαπάνες για αγορά γης και κτηρίων, ύψους €18,1 εκ., στις δαπάνες για αποχετευτικά και υδατικά συστήματα, ύψους 13,9 εκ., στις δαπάνες για αγορά σταθερών και κινητών μηχανημάτων, ύψους €13,5 εκ. και στις δαπάνες για ανέγερση, επέκταση και βελτιώσεις κυβερνητικών γραφείων, ύψους €8,3 εκ.

Αναφορικά με συγχρηματοδοτούμενα και άλλες χρηματοδοτικές δαπάνες, η υλοποίηση μέχρι τον Αύγουστο 2024 ανήλθε στα €120,6 εκ. και οφείλεται κυρίως σε Συγχρηματοδοτούμενα Έργα που υλοποιούνται από μη Κυβερνητικές Υπηρεσίες, ύψους €26,4 εκ., σε έργα που συγχρηματοδοτούνται από Ταμεία Εσωτερικών Υποθέσεων, ύψους €25 εκ., στο σχέδιο Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4 ετών, ύψους €13,2 εκ., στο σχέδιο Ανταγωνιστικότητας για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, ύψους €10,1 εκ., σε Ευρωπαϊκά Ανταγωνιστικά Προγράμματα, ύψους €6,9 εκ., και στο Σχέδιο Εξοικονομώ – Αναβαθμίζω Κατοικίες ύψους €5,9 εκ.

Σε σχέση με χορηγίες, συνεισφορές και επιχορηγήσεις, η υλοποίηση μέχρι το τέλος Αύγουστου 2024 ανήλθε στα €153,5 εκ., έναντι €75,6 εκ. την αντίστοιχη περσινή περίοδο (2024: 59% υλοποίηση, 2023: 28% υλοποίηση).

Σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, η διαφορά στην υλοποίηση οφείλεται σε χρονικές διαφορές στην παροχή των χορηγιών, όπως στη χορηγία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, ύψους €74,4 εκ. (2023: €45,9 εκ.), στη χορηγία στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ύψους €42,3 εκ. (2023: €18,7 εκ.), στη χορηγία στο Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας, ύψους €15,7 εκ. (2023: €-), στη χορηγία στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ύψους €6,5 εκ. (2023: €2,7 εκ.), στη χορηγία στο Ινστιτούτο Κύπρου, ύψους €6,2 εκ. (2023: €1,6εκ.) και στη χορηγία στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής, ύψους €3,8 εκ (2023: €1,8 εκ.).

Τέλος, αναφορικά με την υλοποίηση των κοινωνικών παροχών, η υλοποίηση μέχρι το τέλος Αύγουστου 2024 ανήλθε στα €35,2 εκ. και οφείλεται κυρίως στο πρόγραμμα κρατικών υποτροφιών, ύψους €12,8 εκ., στις χορηγίες σε Εθελοντικούς Οργανισμούς, ύψους €11,3 εκ. και στις δαπάνες για πολιτιστικές παροχές, ύψους €3,9 εκ., και στη χορηγία μαθητικής πρόνοιας, ύψους €2 εκ.