Ελλάδα: Τι σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για το 2025 και μετά

«Με τις εξαγγελίες της ΔΕΘ εκπληρώνεται το 75% των προεκλογικών εξαγγελιών της κυβέρνησης, μόλις ενάμιση χρόνο μετά τις εκλογές», λένε στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών της Ελλάδας. Αρχίζουν όμως ήδη να προετοιμάζουν τα επόμενα νέα μέτρα, που θα αρχίσουν να ξεδιπλώνονται από το 2025 και μετά.

Πρόκειται για μέτρα πέρα από τις 48 παρεμβάσεις που ανακοίνωσε πριν από δύο εβδομάδες ο πρωθυπουργός και η εφαρμογή των οποίων ξεκινά σύντομα. Σχεδιάζονται φοροελαφρύνσεις για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά και βελτιώσεις ή αλλαγές σε πολιτικές που ήδη εφαρμόζονται, προκειμένου να ωφεληθούν περισσότεροι.

Οι διεργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει. Και προτού εκπνεύσει το 2024, σύμφωνα με πληροφορίες, για ορισμένα μέτρα θα έχουν συγκροτηθεί επιτροπές και ομάδες εργασίας, οι οποίες θα παραδώσουν πορίσματα και εισηγήσεις για το πώς θα εφαρμοστούν.

Τι (άλλο) έρχεται

Αν και δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί ή εξειδικευτεί, τα νέα μέτρα περιλαμβάνουν: μειώσεις φόρων, αυξήσεις του καθαρού εισοδήματος, εξάλειψη ή εξορθολογισμό μνημονιακών επιβαρύνσεων και αλλαγές στα τέλη κυκλοφορίας αυτοκινήτων.

Συγκεκριμένα:

1.Μείωση τεκμηρίων κατά 30% (μεσοσταθμικά) για τα εισοδήματα του 2025: Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας δεν έκανε καμία αναφορά γι’ αυτό στη ΔΕΘ. Εως το τέλος της χρονιάς, όμως, ειδική επιτροπή θα επεξεργαστεί τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν και εκκαθαρίστηκαν φέτος. Ζητούμενο είναι τι δηλώνουν και πώς θα ελαφρυνθούν περίπου 1,5 εκατομμύριο φορολογούμενοι που κάθε χρόνο πέφτουν στην παγίδα των τεκμηρίων.

Οι αλλαγές θα ισχύσουν στα εισοδήματα που αποκτούν οι φορολογούμενοι από 1/1/2025. Με μειώσεις στα τεκμήρια ωφελούνται κυρίως χαμηλόμισθοι, χαμηλοσυνταξιούχοι, φοιτητές και άνεργοι, που σήμερα αναγκάζονται να πληρώσουν φόρο επειδή διαθέτουν ένα σπίτι ή ένα αυτοκίνητο.

Για παράδειγμα:

• Άγαμος με εισόδημα 9.000 ευρώ και τεκμήρια 11.000 ευρώ (επειδή νοικιάζει σπίτι, έχει αυτοκίνητο και εξοχικό) χωρίς τα τεκμήρια θα πλήρωνε φόρο 33 ευρώ, αλλά λόγω αυτών πληρώνει 343 ευρώ. Με τη μείωση τεκμηρίων κατά 30% (μεσοσταθμικά), όταν κάνει δήλωση Ε1 το 2026, το τεκμήριο πέφτει περίπου στα 7.700 ευρώ. Θα φορολογηθεί μόνο για τα 9.000 ευρώ που έβγαλε το 2025 και θα γλιτώσει φόρο 310 ευρώ.
• Έγγαμος με εισόδημα 12.000 ευρώ και τεκμήρια 15.000 ευρώ (για το σπίτι όπου μένει, με δύο αυτοκίνητα και ένα εξοχικό), χωρίς τα τεκμήρια θα πλήρωνε φόρο 563 ευρώ. Βάσει τεκμηρίων όμως πληρώνει 1.463 ευρώ. Με μείωση κατά 30% το τεκμήριο πέφτει στα 10.500. Ετσι θα φορολογηθεί μόνο για τα 12.000 και θα γλιτώσει φόρους 900 ευρώ.

2.Μείωση-κατάργηση τεκμηρίου επαγγελματιών: Ο πρωθυπουργός εξήγγειλε τέσσερις «οριακές βελτιώσεις» για το 2025. Αλλά στο οικονομικό επιτελείο έχουν βάλει το άτυπο στοίχημα να καταργήσουν σύντομα το τεκμήριο που επιβλήθηκε φέτος. Αυτό θα γίνει με τη βοήθεια των POS και του myDATA που συνθέτουν online και σε πραγματικό χρόνο τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ και την ετήσια δήλωση εισοδήματος κάθε επαγγελματία.

Χωρίς φουσκωμένες ή εικονικές δαπάνες και μαγειρέματα, το τεκμήριο θα καταστεί περιττό και θα καταργηθεί, ώστε οι επαγγελματίες να φορολογούνται για το πραγματικό εισόδημα και μόνο. Στόχος είναι τα εισοδήματα που θα εμφανίσουν το 2026 να έχουν καλύψει το διά νόμου τεκμαρτό εισόδημα που επιβλήθηκε φέτος. Και έως το 2027 το ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα για τους επαγγελματίες να καταργηθεί, αλλιώς θα θεωρηθεί αποτυχία των υπόλοιπων φορολογικών μέτρων που επιβλήθηκαν.

3.Τέλος για το τέλος επιτηδεύματος για όλους έως το 2027: Το 2024 ήταν η τελευταία φορά που πλήρωσαν τέλος επιτηδεύματος 700.000 επαγγελματίες που εμπίπτουν στο ελάχιστο τεκμαρτό φορολογητέο εισόδημα.

Το 2025 θα πληρώσουν τέλος επιτηδεύματος μόνο οι εταιρείες (1.000 ευρώ), μισθωτοί που αμείβονται με μπλοκάκι όταν έχουν έως τρεις εργοδότες (400-500 ευρώ) και απειροελάχιστοι επαγγελματίες που έκαναν αίτηση αμφισβήτησης των τεκμηρίων φέτος εφόσον δικαιωθούν (650 ευρώ).

Δέσμευση της κυβέρνησης παραμένει ότι το τέλος επιτηδεύματος θα καταργηθεί πλήρως και για όλους έως το 2027.

Αυτό θα γίνει πιθανότατα σε δύο φάσεις: σε πρώτη φάση θα ωφεληθούν τα φυσικά πρόσωπα το 2026 για τα εισοδήματα του 2025.

Αντιθέτως, τα νομικά πρόσωπα (εταιρείες) πιθανώς να απαλλαγούν έναν χρόνο μετά, δηλαδή το 2027 -ή και το 2028 ενδεχομένως- για τη χρήση του προηγούμενου έτους.

4.Νέα μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,6% έως το 2027: Η μείωση θα επιμερίζεται σε μισθωτούς και εργοδότες. Θα γίνει σταδιακά τη διετία 2026-2027 ή, ενδεχομένως, μια και έξω σε έναν χρόνο.

Μετά τη διπλή μείωση (0,5+0,5 μονάδες) για το 2025 που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, η ασφαλιστική επιβάρυνση στην Ελλάδα πέφτει πλέον στον μέσο όρο της Ε.Ε.

Μέσα σε δύο τετραετίες η κυβέρνηση θέλει να πετύχει συνολική μείωση 6% στις κρατήσεις, από 4,4% που έχουν ήδη μειωθεί ή από 5,4% που θα έχουν μειωθεί το 2025. Δεν αποκλείεται και επιπλέον μείωση-έκπληξη, αν οι συνθήκες το επιτρέψουν πριν από το 2027.

5.Μείωση στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ): Η άσκηση θεωρείται δύσκολη, γι’ αυτό δεν έγιναν εξαγγελίες προτού οριστικοποιηθεί η τελική απόφαση που θα ισχύσει από την επόμενη χρονιά. Εξετάζονται διορθωτικές αλλαγές στην κράτηση για κύριες και επικουρικές συντάξεις που ξεπερνούν αθροιστικά τα 1.400 ευρώ.

6.Αύξηση των συντάξεων πάνω από τον πληθωρισμό: Η μείωση των κρατήσεων επιδιώκεται να συνοδευτεί με ανακοίνωση για αυξήσεις στις συντάξεις που -για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες- θα υπερκαλύπτουν τον επίσημο πληθωρισμό. Οι αυξήσεις αφορούν το 2026, αλλά προϋπόθεση είναι κατά το 2025 η ανάπτυξη να είναι μεγαλύτερη από τον πληθωρισμό.

Για παράδειγμα, αν η δυναμική της οικονομίας και τα αναπτυξιακά μέτρα οδηγήσουν σε ανάπτυξη 2,6% τη νέα χρονιά, ενώ ο ετήσιος πληθωρισμός πέσει, π.χ., στο 2,2% (από 3% σήμερα), τότε η κυβέρνηση θα ανακοινώσει αυξήσεις στις συντάξεις 2,4%, βάσει του κανόνα «μισή ανάπτυξη συν μισός πληθωρισμός».

7.Νέα μέτρα το 2026 για οικογένειες με παιδιά, τρίτεκνους κ.λπ.: Προβλέπονται διαρκής βελτίωση και εμπλουτισμός των μέτρων που ανακοινώθηκαν φέτος, μετά την πρώτη εφαρμογή και εκτίμηση των αποτελεσμάτων τους το 2025.

8.Αυξήσεις ή παροχές σε ένστολους: Στο υπουργείο Οικονομικών αναζητούν νέα περιθώρια στον Προϋπολογισμό για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες και τα αιτήματα των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας. Αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέες παροχές σε χρήμα ή σε είδος (αμοιβές, στέγαση κ.λπ.) πέραν όσων έχουν ανακοινωθεί έως τώρα, αμέσως μόλις υπάρξει δυνατότητα, πιθανότατα στις αρχές του νέου έτους.

9.Αλλαγές σε Εξωδικαστικό και μέτρα προστασίας της κατοικίας: Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας αποκλείουν επιστροφή σε οριζόντιες λύσεις (τύπου νόμου Κατσέλη) και τονίζουν ότι «βελτιώσεις γίνονται και θα γίνονται».

Πιέσεις για αλλαγές έρχονται και από τη συμπολίτευση. Τις αποφάσεις όμως θα καθορίσουν οι εξελίξεις κατά τους πρώτους μήνες του 2025, όταν αποτυπωθούν και αποτιμηθούν τα αποτελέσματα των ρυθμίσεων που παράγονται μαζικά πλέον κάθε μήνα, αλλά και της επίσπευσης των πλειστηριασμών που ήδη έχει ξεκινήσει εκ μέρους των χρηματοδοτικών φορέων.

10.Επιπρόσθετα, το 2025 θα ανακοινωθούν αλλαγές στα τέλη κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, καθώς τα περισσότερα σύγχρονα Ι.Χ. που πωλούνται σήμερα απαλλάσσονται ή πληρώνουν ελάχιστα τέλη.