Εξαγγελία Κ. Ιωάννου... Συστήνεται ομάδα προς εξέταση νομικά εφικτών λύσεων για εγκλωβισμένους αγοραστές

Ρητή και γραπτή δέσμευση από τον Σύνδεσμο Τραπεζών, τον Σύνδεσμο Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων και από την ΚΕΔΙΠΕΣ για αναστολή των εκποιήσεων για τους εγκλωβισμένους αγοραστές ζήτησαν μέχρι την Παρασκευή Βουλευτές της Επιτροπής Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, με τον Υπουργό Εσωτερικών, Κωνσταντίνο Ιωάννου, να εξαγγέλλει σύσταση ομάδας για εξέταση νομικά εφικτών λύσεων, ούτως ώστε εντός των επόμενων τριών εβδομάδων να κατατεθούν εισηγήσεις ενώπιον της Επιτροπής Νομικών.

Επί τάπητος τέθηκε την Τετάρτη ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης η ανάγκη εξεύρεσης τρόπου προστασίας των εγκλωβισμένων αγοραστών υπό το φως της πρόσφατης απόφασης του Εφετείου με την οποία κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές οι ρυθμίσεις που αφορούν την προστασία τους.

Εντός της Επιτροπής, Βουλευτές χαρακτήρισαν ως επιτακτική την ανάγκη για εξεύρεση τρόπου προστασίας των εγκλωβισμένων αγοραστών, με τη Νομική Υπηρεσία να αναφέρει ότι θα μελετηθούν οι εισηγήσεις του Υπουργείου Εσωτερικών το συντομότερο δυνατόν.

Παράλληλα, Βουλευτές ζήτησαν από τον Σύνδεσμο Τραπεζών, τον Σύνδεσμο Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων και από την ΚΕΔΙΠΕΣ, ρητή και γραπτή δέσμευση ότι δεν θα προβούν σε εκποιήσεις και σε οποιοδήποτε άλλο μέτρο που να επηρεάζει τους εγκλωβισμένους αγοραστές έως ότου εξευρεθεί λύση. Ο Εκπρόσωπος της ΚΕΔΙΠΕΣ δήλωσε ότι δεν θα ληφθούν οποιαδήποτε μέτρα για εκποιήσεις, ενώ τα άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεσμεύτηκαν να απαντήσουν γραπτώς μέχρι την Παρασκευή.

Στις 4.080 οι αιτήσεις με ξεχωριστό τίτλο ιδιοκτησίας, αλλά με εμπράγματα βάρη
Ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι το θέμα των εγκλωβισμένων αγοραστών είναι «ένα δύσκολο και πολύπλοκο νομικό ζήτημα», το οποίο γίνεται ακόμα πιο περίπλοκο, μετά και την έκδοση της απόφασης του Εφετείου, με την οποία συγκεκριμένες πρόνοιες της νομοθεσίας κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές.

Ο κ. Ιωάννου υπενθύμισε ότι ο εν λόγω νόμος τέθηκε σε εφαρμογή στις 4 Σεπτεμβρίου 2015 και μέχρι τις 19 Ιουλίου 2024, ημερομηνία έκδοσης της απόφασης του Εφετείου, υποβλήθηκαν συνολικά 21.461 αιτήσεις εγκλωβισμένων αγοραστών.

Από αυτές, συνέχισε, διεκπεραιώθηκαν σε αυτό το διάστημα οι 11.462 αιτήσεις και ολοκληρώθηκε η μεταβίβαση του τίτλου ιδιοκτησίας επ’ ονόματι του αγοραστή, ενώ 502 αιτήσεις έχουν απορριφθεί για διάφορους λόγους. Ως εκ τούτου, ανέφερε ο κ. Ιωάννου, δεν εξετάστηκαν και έμειναν σε εκκρεμότητα 9.497 αιτήσεις. Εξήγησε ότι από τις 9.497 εκκρεμούσες αιτήσεις, οι 5.417 αφορούν ακίνητα, για τα οποία δεν έχει εκδοθεί ξεχωριστός τίτλος, ενώ οι υπόλοιπες 4.080 αιτήσεις αφορούν περιπτώσεις που υπάρχει ξεχωριστός τίτλος ιδιοκτησίας, που ήταν και η βασική προϋπόθεση για την εξέταση της αίτησης. Υπέδειξε ότι αυτές αφορούν αιτήσεις, για τις οποίες υπήρχαν προγενέστερα ή και μεταγενέστερα εμπράγματα βάρη ή να συντρέχουν και τα δύο.

Ο Υπουργός Εσωτερικών δήλωσε ότι προς επίλυση του προβλήματος που προέκυψε και για να δοθεί λύση στους 4.080 αιτητές, το Υπουργείο, σε συνεργασία και συνεννόηση με τη Νομική Υπηρεσία, αναζήτησε λύσεις εντός των προνοιών του Συντάγματος και των υφιστάμενων νομοθεσιών. Δήλωσε ότι «πρόκειται για ένα εξαιρετικά δυσεπίλυτο ζήτημα, και η όποια λύση σίγουρα δεν θα ικανοποιήσει όλους τους εν δυνάμει δικαιούχους».

Ανέφερε ότι σε συνεργασία με το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα, γίνεται επεξεργασία σεναρίων για τροποποίηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου ή κατάργηση της νομοθεσίας στην ολότητά της, στη βάση και των σχετικών αποφάσεων των Δικαστηρίων.

Σημείωσε ότι έως ότου εξευρεθεί μια οριστική λύση, η καταλληλότερη θεραπεία που παρέχεται ως επιλογή στους αγοραστές, σύμφωνα και με τη θέση της Νομικής Υπηρεσίας, εκεί και όπου είναι εφικτό, είναι να προχωρήσουν με την εξασφάλιση Διατάγματος Ειδικής Εκτέλεσης για τη μεταβίβαση του ακινήτου επ’ ονόματί τους.

Ο Υπουργός Εσωτερικών επεσήμανε ενώπιον των Βουλευτών ότι παρά τις αντιξοότητες το Υπουργείο θα συνεχίσει να μελετά το θέμα για εντοπισμό τυχόν άλλων εναλλακτικών λύσεων.

Μετά το πέρας της Επιτροπής, ο κ. Ιωάννου δήλωσε ότι στην προσπάθεια για εξεύρεση λύσεων, έχουν υποβληθεί από πλευράς του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας συγκεκριμένες λύσεις, τις οποίες επεξεργάζεται η Νομική Υπηρεσία.

«Σήμερα στην Επιτροπή καταλήξαμε ότι θα καλέσουμε άμεσα την επόμενη εβδομάδα -γιατί θεωρώ ότι είναι ένα πρόβλημα που αγγίζει όλους και η συνεισφορά όλων είναι θεμιτή και επιθυμητή- με πρωτοβουλία δική μας, σύσκεψη όπου ορίστηκαν από την Επιτροπή Νομικών Βουλευτές για να συμμετάσχουν, καθώς και εκπρόσωποι της Νομικής Υπηρεσίας, του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας και του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου», είπε ο κ. Ιωάννου.

Εξήγησε ότι η ομάδα αυτή θα εξετάσει πιθανές λύσεις, νομικά εφικτές, ούτως ώστε, αν και εφόσον εξευρεθεί μια λύση, τις επόμενες τρεις εβδομάδες «να είμαστε έτοιμοι με κάποιες εισηγήσεις ενώπιον της Επιτροπής Νομικών».

Συνεχίζοντας, ο κ. Ιωάννου διαβεβαίωσε ότι θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια, για να εξευρεθεί κάποια λύση και εξέφρασε την ελπίδα μέσα από τις συναντήσεις της ομάδας εργασίας να υπάρξει κατάληξη, αν όχι για όλους, για μια μεγάλη μερίδα των περιπτώσεων αυτών.

Κληθείς να απαντήσει εάν υπάρχουν άλλοι τρόποι για ρύθμιση του ζητήματος, σε περίπτωση που δεν υπάρξει νομοθετική διευθέτηση, ο Υπουργός Εσωτερικών απάντησε αρνητικά, λέγοντας ότι αν δεν βρεθεί κάποιος νομικός τρόπος, δεν υπάρχει άλλη οδός για να διευθετηθεί.

Σε σχόλιο δημοσιογράφου ότι μετά την απόφαση του Εφετείου, άρχισαν οι εκποιήσεις και ότι έχουν καταγγελθεί τέτοιες περιπτώσεις και στη Βουλή, ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε στις προφορικές δεσμεύσεις που δόθηκαν ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών από εκπροσώπους των Συνδέσμων των Τραπεζών και των Εταιρειών Διαχείρισης Δανείων, μετά και τις έντονες τοποθετήσεις του Προέδρου και των μελών της Επιτροπής, ότι θα παγοποιηθούν οι εκποιήσεις.

Τέλος, ερωτηθείς εάν οι τράπεζες θα προσκληθούν στη συνάντηση της ομάδας εργασίας που θα εξετάσει πιθανές λύσεις, ο Υπουργός Εσωτερικών διευκρίνισε ότι η όποια λύση θα πρέπει να προέλθει από το Υπουργείο σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία και το Κοινοβούλιο.

Δηλώσεις Βουλευτών
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής ΔΗΣΥ, Νίκος Τορναρίτης, είπε ότι το ζήτημα των εγκλωβισμένων αγοραστών αφορά χιλιάδες αθώους πολίτες καθώς ο νόμος τον οποίο ψήφισε η Βουλή το 2014, κρίθηκε αντισυνταγματικός από το Εφετείο, παρόλο που υπήρξε ρητή δέσμευση από το Σύνδεσμο Τραπεζών ότι δεν θα κινούνταν εναντίον της νομοθεσίας.

Πρόσθεσε πως ό,τι αποφασιστεί από τούδε και στο εξής θα ζητείται γραπτή πλέον δέσμευση των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης εξαγοράς δανείων ότι δεν πρόκειται να κινηθούν εναντίον της συναπόφασης, καθώς, όπως είπε, δήλωσαν ότι επιθυμούν να είναι μέρος της απόφασης που θα ληφθεί.

Δεύτερον, συνέχισε ο κ. Τορναρίτης, μέχρι την Παρασκευή πρέπει να δοθεί γραπτή δέσμευση και από το Σύνδεσμο των Τραπεζών και από τον Σύνδεσμο Εξαγοράς Δανείων ότι δεν θα γίνουν εκποιήσεις.

Τρίτον, ανέφερε, στις 16 Οκτωβρίου θα επαναληφθεί η συζήτηση, μετά και τις συσκέψεις που θα έχει και ο Υπουργός Εσωτερικών με τους αρμόδιους φορείς αλλά και με μια μικρή ομάδα Βουλευτών της Επιτροπής Νομικών, ούτως ώστε να καταβληθούν προσπάθειες εξεύρεσης λύσης «σε αυτό το πολύπλοκο νομικό πρόβλημα».

«Συνυπεύθυνοι σε αυτό το γαϊτανάκι δεν είναι μόνο οι επιχειρηματίες ανάπτυξης γης είναι και οι τράπεζες οι οποίες δανειοδοτούσαν κατ’ εξακολούθηση αυτούς τους ασυνείδητους επιχειρηματίες ανάπτυξης γης», είπε ο κ. Τορναρίτης καλώντας τις τράπεζες να συμπεριφερθούν υπεύθυνα.

Ο κ. Τορναρίτης είπε ότι πέραν από τα εμπράγματα βάρη υπάρχουν και τα πολεοδομικά βάρη κάτι που τέθηκε ακροθιγώς στη συνεδρία και είναι κάτι που οφείλει η Κυβέρνηση να εξετάσει.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, ανέφερε από πλευράς του ότι η νομοθεσία που είχε ψηφιστεί, μετά από πρωτοβουλία του ΑΚΕΛ, επέτρεψε σε χιλιάδες Κύπριους να απεγκλωβιστούν και την ίδια ώρα διέσωσε το όνομα της Κυπριακής Δημοκρατίας δεδομένου του γεγονότος ότι πολλοί αλλοδαποί, κυρίως Βρετανοί, οδηγούσαν την Κυπριακή Δημοκρατία στα δικαστήρια ως αποτέλεσμα του εγκλωβισμού τους από παρατυπίες, ενδεχομένως και παρανομίες, επιχειρηματιών ανάπτυξης γης.

Πρόσθεσε ότι η απόφαση του Εφετείου οδήγησε την Επιτροπή Νομικών στο να εξετάσει τις προθέσεις του Υπουργείου Εσωτερικών και της Κυβέρνησης γενικότερα ως προς το θέμα των εγκλωβισμένων αγοραστών.

Σημείωσε ότι αποφασίστηκε ότι μια μικρή ομάδα εργασίας αποτελούμενη από Βουλευτές θα συνεργαστεί με την εκτελεστική εξουσία και με τη Νομική Υπηρεσία προκειμένου να διερευνηθεί κατά πόσον υπάρχει δυνατότητα νέας νομοθετικής ρύθμισης που θα συνεχίσει την προσπάθεια για τιτλοποίηση και απεγκλωβισμό όλων αυτών των χιλιάδων αγοραστών.

Ο κ. Δαμιανού εξέφρασε τη διαφωνία του ως προς το πάγωμα της εξέτασης των εκκρεμουσών αιτήσεων και προς τη Νομική Υπηρεσία λέγοντας ότι «θεωρούμε ότι με βάση τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου υπάρχει δυνατότητα όπως όλοι εκείνοι που είχαν υποβάλει αιτήσεις και συμμορφώνονται με τις πρόνοιες του νόμου να εξεταστούν οι αιτήσεις τους και από εκεί και πέρα να διαχωριστούν σε κατηγορίες οι εγκλωβισμένοι αγοραστές σε μια προσπάθεια συνολικής ρύθμισης».

Τέλος, υπογράμμισε ότι «δεν υπάρχει χώρος για να συνεχιστεί μια αυθαιρεσία δεκαετιών από πλευράς τραπεζών ή εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων, οι οποίοι εκμεταλλεύονται λάθη και παραλήψεις του παρελθόντος για τα οποία προφανώς δεν ευθύνονται οι καλόπιστοι αγοραστές ακινήτων».

Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, είπε ότι περίπου δέκα χιλιάδες πολίτες εμπίπτουν στον ορισμό των εγκλωβισμένων αγοραστών, ανθρώπων δηλαδή που έχουν καταβάλει το τίμημα της περιουσίας που αγόρασαν, πλην όμως πληρώνουν τις αμαρτίες και τα λάθη κακόπιστων επιχειρηματιών ανάπτυξης γης και κακών πρακτικών.

Πρόσθεσε ότι «το πρώτο δικό μας μέλημα ως ΔΗΚΟ είναι να βεβαιωθούμε ότι από σήμερα μέχρι και την ημέρα που θα οδηγηθούμε στην Ολομέλεια της Βουλής -ελπίζοντας σε μία συμφωνημένη νομοθετική νέα ρύθμιση- αυτός ο αριθμός των δέκα χιλιάδων δεν θα μειωθεί στους χίλιους, γιατί εν τω μεταξύ θα έχουν προχωρήσει είτε εκποιήσεις είτε θα έχουν ληφθεί μέτρα που θα καθιστούν άνευ αντικειμένου την οποιαδήποτε προσπάθεια».

Η κ. Ερωτοκρίτου είπε ότι η αναστολή των εκποιήσεων για τους εγκλωβισμένους αγοραστές είναι προϋπόθεση για το ΔΗΚΟ μέχρι την κατάληξη σε μια νομοθεσία, σημειώνοντας ότι αφού δοθεί αυτή η εξασφάλιση οι προσπάθειες θα επικεντρωθούν στην συνταγματική, έννομη και ορθή επίλυση της αδικίας που συντελείται λόγω των αποτελεσμάτων της απόφασης του δικαστηρίου του Ιουλίου 2024.

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, δήλωσε από πλευράς του ότι για τους εγκλωβισμένους αγοραστές «όπου πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου πριν «πέσει» (ακυρωθεί) από το Ανώτατο Δικαστήριο και άρα θα εντάσσονταν στο σχέδιο, θα πρέπει αυτά τα άτομα να αποκτήσουν τίτλους ιδιοκτησίας έτσι ώστε να διατηρηθεί η αρχή της ισότητας».

Πρόσθεσε ότι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων και τράπεζες έχουν αποστείλει ειδοποιήσεις πλειστηριασμού τέτοιων κατοικιών σημειώνοντας ότι η θέση του ΕΛΑΜ είναι να ανασταλούν άμεσα οι εκποιήσεις μέχρι να βρεθεί οριστική λύση από το κράτος.

«Εάν δεν το πράξουν οικειοθελώς οι τράπεζες, τότε είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε με νομοθετική ρύθμιση, έτσι ώστε να προστατεύσουμε τους συμπατριώτες μας που έχουν να αντιμετωπίσουν αυτό το μεγάλο πρόβλημα», κατέληξε ο κ. Ιωάννου.

Η Διευθύντρια Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών, Τζένη Παπαχαραλάμπους, είπε ότι «δυστυχώς μόνο απογοήτευση νοιώθουν οι χιλιάδες εγκλωβισμένοι αγοραστές οι οποίοι έχουν πληρώσει τα χρέη των επιχειρηματιών ανάπτυξης γης που εισέπρατταν τα λεφτά και τα χρησιμοποιούσαν για δικό τους σκοπό». Πρόσθεσε ότι ζητήθηκε εντός της Επιτροπής η παγοποίηση των εκποιήσεων όλων των ακινήτων μέχρι να υπάρξει γραπτή δέσμευση από πλευράς των τραπεζικών ιδρυμάτων και των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων.