Αυστηροποίηση κριτηρίων για δάνεια προς επιχειρήσεις, σταθεροποίηση για νοικοκυριά από τις τράπεζες

Νέα αυστηροποίηση των κριτηρίων για δανειοδότηση επιχειρήσεων με ταυτόχρονη σταθεροποίηση όσον αφορά την παραχώρηση δανείων προς νοικοκυριά, καταγράφει η Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων που διενήργησε η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου για το β’ τρίμηνο του έτους, αντανακλώντας τις μειωμένες αντοχές των τραπεζών στην ανάληψη κινδύνου.

Παράλληλα, η έρευνα καταδεικνύει αμετάβλητη ζήτηση δανείων από τις επιχειρήσεις αλλά και νέα μείωση δανείων από νοικοκυριά, λόγω της αρνητικής επίδρασης των επιτοκίων, εν μέσω του κύκλου περιοριστικής πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Όσον αφορά την προσφορά δανείων, σε αντίθεση με τις προσδοκίες της έρευνας του προηγούμενου τριμήνου, τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς επιχειρήσεις αυστηροποιήθηκαν περαιτέρω κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, «λόγω της μειωμένης ανοχής των τραπεζών στον κίνδυνο».

Αντίθετα, τα κριτήρια χορήγησης δανείων προς νοικοκυριά, τόσο για στεγαστικά δάνεια όσο και για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια, παρέμειναν αμετάβλητα.

Όροι δανείων: Σταθεροί έπειτα από επτά τρίμηνα αυστηροποίησης

Σε σχέση με τους συνολικούς όρους και προϋποθέσεις χορήγησης νέων δανείων (αυτά εξαρτώνται από τα χαρακτηριστικά του δανειολήπτη), η ΚΤΚ εκτιμά ότι αυτοί «φαίνεται να αντανακλούν εν μέρει την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής κατά την περίοδο αναφοράς».

Ειδικότερα, κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2024, οι συνολικοί όροι και προϋποθέσεις χορήγησης νέων δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις παρέμειναν αμετάβλητοι έπειτα από επτά συνεχόμενα τρίμηνα αυστηροποιήσεων.

Αντίθετα, όσον αφορά τα νοικοκυριά, οι συνολικοί όροι και προϋποθέσεις χορήγησης νέων στεγαστικών δανείων έγιναν χαλαρότεροι σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, και για πρώτη φορά από το πρώτο τρίμηνο του 2018, λόγω πιέσεων από τον ανταγωνισμό.

Συγκεκριμένα, καταγράφηκε μείωση στα επιτόκια για τα νέα στεγαστικά δάνεια και στο περιθώριο των τραπεζών για τα συνήθη νέα στεγαστικά δάνεια. Αντίθετα, οι συνολικοί όροι και προϋποθέσεις χορήγησης νέων καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά, παρέμειναν αμετάβλητοι αν και, σύμφωνα με την έρευνα, καταγράφηκε μείωση των επιτοκίων των εν λόγω δανείων.

Νέα μείωση στη ζήτηση στα δάνεια νοικοκυριών

Όσον αφορά τη ζήτηση δανείων, η καθαρή ζήτηση από επιχειρήσεις παρέμεινε αμετάβλητη κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ η αντίστοιχη ζήτηση από νοικοκυριά μειώθηκε περαιτέρω, τόσο για στεγαστικά όσο και για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια.

Σε σχέση με τις επιχειρήσεις, η αρνητική επίδραση του γενικού επιπέδου των επιτοκίων και οι μειωμένες ανάγκες χρηματοδότησης συγχωνεύσεων/εξαγορών και αναδιαρθρώσεων επιχειρήσεων αντισταθμίστηκαν από την αύξηση στις χρηματοδοτικές ανάγκες των επιχειρήσεων τόσο για πάγιες επενδύσεις όσο και για αποθέματα και κεφάλαια κίνησης.

Όσον αφορά τα νοικοκυριά, η μείωση της καθαρής ζήτησης για στεγαστικά δάνεια αποδίδεται από τις τράπεζες στο αυξημένο επίπεδο των επιτοκίων και στη χαμηλή εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Αντίστοιχα, η μείωση της καθαρής ζήτησης για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια επίσης αποδίδεται στα αυξημένα επιτόκια και στη χαμηλή εμπιστοσύνη των καταναλωτών, καθώς και στη μείωση των δαπανών για αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών.

Αύξηση απορρίψεων

Με βάση την έρευνα, η αναλογία των αιτήσεων (επίσημων και ανεπίσημων) οι οποίες απορρίφθηκαν ως προς το σύνολο των αιτήσεων για δάνεια από επιχειρήσεις, κατέγραψε περαιτέρω αύξηση κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2024, τόσο για μικρομεσαίες επιχειρήσεις όσο και για μεγάλες επιχειρήσεις.

«Η εξέλιξη αυτή συμβαδίζει με τη συνεχιζόμενη αυστηροποίηση των κριτηρίων χορήγησης δανείων προς επιχειρήσεις», αναφέρει η ΚΤΚ.

Παράλληλα, κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2024, καταγράφηκε περαιτέρω αύξηση και στην αναλογία των απορριφθέντων αιτήσεων από νοικοκυριά, τόσο για στεγαστικά δάνεια όσο και για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια, παρόλο που τα κριτήρια χορήγησης τόσο των στεγαστικών δανείων όσο και των καταναλωτικών και λοιπών δανείων κατά το τελευταίο τρίμηνο παρέμειναν αμετάβλητα.

Προς σταθεροποίηση των κριτηρίων

Τέλος, σύμφωνα με τις προσδοκίες των τραπεζών για το τρίτο τρίμηνο του 2024, τα κριτήρια χορήγησης δανείων τόσο προς επιχειρήσεις όσο και προς νοικοκυριά αναμένονται να παραμείνουν αμετάβλητα σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.

Παράλληλα, σταθερή αναμένεται να παραμείνει και η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις και στεγαστικών δανείων από νοικοκυριά, ενώ αναμένεται μείωση στην καθαρή ζήτηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά, σημειώνει η ΚΤΚ.