MED9 για την ενέργεια: Μετατροπή της περιοχής της Μεσογείου σε ενεργειακό hub-Η κοινή δήλωση

Σε ενίσχυση της ενεργειακής τους συνεργασίας προχωρούν εννέα μεσογειακά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην προσπάθεια μετατροπής της περιοχής της Μεσογείου σε κόμβο μεταφοράς πράσινης ενέργειας, με Κοινή Δήλωση κατά την 2η Υπουργική Σύνοδο MED9 για την Ενέργεια.

Η Κύπρος, ως προεδρεύουσα χώρα της άτυπης συνεργασίας MED9 για το 2024 φιλοξένησε τη Σύνοδο, στη Λάρνακα, υπό την προεδρία του Υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργου Παπαναστασίου.

Σε αυτή συμμετείχαν οι Υπουργοί Ενέργειας και εκπρόσωποί τους, της Γαλλίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Κροατίας, της Μάλτας, της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας, καθώς και εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA).

Στη Κοινή Δήλωση, που παρουσίασε κατά τη Διάσκεψη Τύπου ο κ. Παπαναστασίου, επιβεβαιώθηκε το όραμα της μετατροπής της περιοχής της Μεσογείου σε ενεργειακό hub, για ανάπτυξη της πράσινης ενέργειας, για την υλοποίηση του οποίου απαιτούνται συντονισμένες προσπάθειες μεταξύ των μελών της MED9.

Κάτι τέτοιο "θα αποφέρει σημαντικά οφέλη για την περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής ανάπτυξης, της δημιουργίας θέσεων εργασίας ευκαιριών, της περαιτέρω ενσωμάτωσης των κρατών μελών της ΕΕ στην εσωτερική αγορά και αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας για την Ένωση και την περιοχή", προστίθεται.

Επιπλέον, οι δράσεις αυτές μπορούν να βοηθήσουν ορισμένα από τα μέλη της MED9 να επιτύχουν τους στόχους τους ξεχωριστά για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που έχει θέσει η ΕΕ, καθώς και να συμβάλουν στην επανεκβιομηχάνισή τους μέσω ανταγωνιστικών τιμών ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Στη Κοινή Δήλωση αναφέρεται πως αποφασίστηκε όπως διερευνηθεί επίσης η δημιουργία συνεργειών μεταξύ των εθνικών διαδικασιών αδειοδότησης για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Κάτι τέτοιο, θα διευκολύνει την ανάπτυξη δυνητικών διασυνοριακών έργων, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τις διοικητική επιβάρυνση για τους επενδυτές, σημειώνεται στη Δήλωση.

Ταυτόχρονα, οι δράσεις αυτές θα συμβάλουν στην προστασία και διατήρηση των μοναδικών χαρακτηριστικών της περιοχής οικοσυστημάτων, των ειδών και της φυσικής κληρονομιάς της περιοχής.-

Μέσω της Κοινής Δήλωσης αναγνωρίζεται ο πλούτος γνώσεων και διορατικότητας που παράγεται μέσω διαφόρων αναλύσεων και μελετών που σχετίζονται με την ανάπτυξη μιας μεσογειακής πράσινης ενέργειας κόμβου, που θα συνδέει χώρες της ΕΕ και τρίτες χώρες.

«Επιβραβεύουμε τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, συμπεριλαμβανομένης της ΓΔ NEAR, για την προώθηση αυτού του σημαντικού τομέα και προσβλέπουμε ανυπομονούμε να διερευνήσουμε περαιτέρω τις υπάρχουσες εκθέσεις και τα πορίσματα που σχετίζονται με αυτή την πρωτοβουλία», είπε ο Υπουργός Ενέργειας.

Με την υπογραφή της Κοινής Δήλωσης, παραχωρήθηκαν δηλώσεις.

Ο κ. Παπαναστασίου ενημέρωσε, ειδικότερα, ότι στη Σύνοδο τέθηκαν επί τάπητος τα έργα που είναι σε εξέλιξη για την κάθε μία χώρα-μέλος

Πρόκειται όπως είπε για πυλωτικά προγράμματα, ενώ, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις προκλήσεις που προκύπτουν για τα έργα ΑΠΕ, ιδίως όταν αφορά σε θαλάσσιο χώρο.

Ο Υπουργός Οικονομικών της Κροατίας, Ante Šušnjar σημείωσε ότι η ενδυνάμωση στη συνεργασία των μελών της Ε.Ε είναι σημαντική και πως, ιδιαίτερα η ενεργειακή συνεργασία είναι κρίσιμη για βιώσιμη ανάπτυξη. "Η ασφάλεια μπορεί να κτιστεί μόνο μέσα από τη συνεργασία και η πράσινη ενεργειακή μετάβαση είναι το κλειδί για την ενεργειακή ασφάλεια», επανέλαβε.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος της Σλοβενίας, Bojan Kumer, εξέφρασε τη δέσμευση της χώρας του για συνέχιση της προσπάθειας που κάνει στην περιοχή της Μεσογείου για την οποία είπε πως η γεωστρατηγική θέση είναι ιδανική στο να καταστεί ένα πράσινο ενεργειακό hub.

O Joan Groizard, Director General of the Energy Agency της Ισπανίας, είπε πως οι μεσογειακές χώρες πρέπει να είναι στο προσκήνιο των ευκαιριών για πράσινη ανάπτυξη. "Είμαστε πιο ευάλωτες ως χώρες στην κλιματική αλλαγή, δήλωσε, και πως « η πράσινη μετάβαση μπορεί να είναι η απάντηση», για να εκφράσει ακολούθως τη θέληση της Μαδρίτης για συνέχιση της ανάπτυξης διασυνοριακών ενεργειακών συνδέσεων.

Εστίαση στην αιολική ενέργεια και στα έργα της έκανε η Ελλάδα, εκ μέρους της οποίας στη Διάσκεψη μίλησε ο Πρέσβης της στην Κύπρο, Ιωάννης Παπαμελετίου. Η Ελλάδα είναι ανάμεσα στους πρωτοπόρους στον τομέα αυτό είπε, σημαντικό λόγο για τον οποίο διαδραματίζει «η συνεχής και συστηματική προσπάθεια».

H Miriam Dalli Yπουργός Ενέργειας της Μάλτας έδωσε μεγαλύτερη έμφαση στην αποφασιστικότητα από τα μέλη χάρη στην οποία, εξήγησε, ο στόχος να καταστεί η μεσόγειος πράσινο hub θα επιτευχθεί. «Η ενέργεια είναι το θέμα όπου μπορούμε να φέρουμε, μαζί, την καινοτομία», είπε για να πει ότι παράλληλα, διασφαλίζεται η ειρήνη και η ασφάλεια την περιοχή.

Η Maria João Pereira, Secretary of State for Energy της Πορτογαλίας, έκανε λόγο για ένα σημαντικό βήμα δηλώνοντας ότι δεν πρόκειται μόνο για ζήτημα ενέργειας αλλά και κλιματικής δράση, ανθεκτικότητας και οικονομικής ανάπτυξης. Η Πορτογαλία έχει προχωρήσει σε αναβάθμιση των ΑΠΕ, δήλωσε, για να σχολιάσει ότι οι χώρες μέλη συζήτησαν τις κοινές προκλήσεις καθώς και την ανάγκη ενδυνάμωσης των υποδομών για μέγιστη αξιοποίηση των δυνατοτήτων και συνεργασίας.

Στη δική της δήλωση, η Federica Ferrari Bravo, Πρέσβειρα της Ιταλίας στην Κύπρο χαρακτήρισε τη χώρα της «υπερήφανη ακτιβίστρια» πράσινης μετάβασης. «Είμαστε εδώ να μοιραστούμε καλές πρακτικές και να συνδράμουμε στον κοινό στόχο», είπε, για να συμπληρώσει κάνοντας λόγο σε προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες μέσα από την υλοποίησή του.

Ο Julien Deruffe First Counselor, την Πρεσβεία της Γαλλίας στην Κύπρο, μίλησε για τις προοπτικές σε ό,τι αφορά τις διασυνοριακές συνδέσεις και την ανάγκη βελτίωση των διαδικασιών. Μεταξύ αυτών, οι προκλήσεις σε οffshore ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τόνισε, τέλος, την ανάγκη να μελετηθούν τα βήματα για μια πράσινη μετάβαση ώστε αυτή να είναι υλοποιήσημη.

Της Διάσκεψης Τύπου προηγήθηκαν συζητήσεις και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των Υπουργών για τη δημιουργία κόμβου στη Μεσόγειο για μεταφορά πράσινης ενέργειας μεταξύ των ευρωπαϊκών και τρίτων χωρών.

Το δεύτερο μέρος εστίασε στην εξεύρεση συνεργιών μεταξύ των MED9 κατά την αδειοδότηση διασυνοριακών πράσινων έργων, βασική προϋπόθεση για εκπλήρωση του κοινού οράματος των χωρών για δημιουργία ενεργειακού κόμβου στη Μεσόγειο.