Γιατί διαφώνησε με την απόφαση για αλλαγή του ρυθμιστικού πλαισίου για τον GSI ο αντιπρόεδρος της ΡΑΕΚ

Ανησυχίες ως προς το τελικό κόστος της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου-Ελλάδας (Κρήτης), εξέφρασε ο Αντιπρόεδρος της ΡΑΕΚ, Φίλιππος Φιλίππου, διαχωρίζοντας τη θέση του σε σχέση με τις αποφάσεις που έλαβε σήμερα (20/9) η Αρχή ως συνέχεια και των όσων αποφάσισε το Υπουργικό Συμβούλιο την περασμένη Τρίτη.

Μάλιστα, ο κ. Φιλίππου, κατά τη διάρκεια της συζήτησης του όλου θέματος, η οποία ξεκίνησε λίγο μετά τις 9 το πρωί και διήρκησε πέραν των πέντε ωρών, τόνισε πως «τα κίνητρα και το συνολικό κόστος του έργου είναι συνδεδεμένα και ότι ο Φορέας Υλοποίησης θα πρέπει να αναλάβει ρητά την υποχρέωση να καλύψει οποιαδήποτε αύξηση στο κόστος που αφορά αυτές τις συμβάσεις».

Με τη θέση αυτή, πάντως, διαφώνησαν τόσο ο Πρόεδρος της ΡΑΕΚ, Ανδρέας Πουλλικκάς, όσο και το μέλος της Αρχής, Νεόφυτος Χατζηγεωργίου, υποστηρίζοντας πως «τυχόν πρόνοια για επιβολή όρου στην παροχή κινήτρων ώστε οποιαδήποτε αύξηση στο κόστος του έργου πέραν από τα €1.9δις θα την επωμιστεί ο Φορέας Υλοποίησης, είναι γενική και αόριστη με τρόπο που δεν μπορεί να τεθεί στην παρούσα Απόφαση της ΡΑΕΚ και ότι το εν λόγω ζήτημα θα τυγχάνει ξεχωριστής εξέτασης κατά περίπτωση και/ή σε περίπτωση που προκύψει σχετικό αίτημα του Φορέα Υλοποίησης για διαφοροποίηση του κόστους, όπως προβλέπεται στη Συμφωνία Διασυνοριακού Επιμερισμού Κόστους του έργου ‘CBCA’».

• Διαβάστε εδώ: Μέχρι 5% η αύξηση στο κόστος του καλωδίου-Ολόκληρη η κατά πλειοψηφία απόφαση της ΡΑΕΚ για GSI

Η θέση του Αντιπροέδρου της ΡΑΕΚ

Ειδικότερα και σύμφωνα με το κείμενο της απόφασης, ο Αντιπρόεδρος της Ανώτερης Διοίκησης της ΡΑΕΚ, κατά τη συζήτηση του θέματος της ηλεκτρικής διασύνδεσης ανέφερε ότι «ο Φορέας Υλοποίησης έχει την υποχρέωση να δεσμεύσει με συμβόλαια τους εργολάβους στους οποίους θα αναθέσει έργα και να παρουσιάσει την ολοκληρωμένη εικόνα του έργου».

Σύμφωνα με τον κ. Φιλίππου, στα συμβόλαια αυτά θα πρέπει να αναφέρεται, μεταξύ άλλων, το συνολικό κόστος του έργου. Στη περίπτωση αυτή, τόνισε, εκκρεμούν:

• το Συμβόλαιο με τον εργολάβο ο οποίος θα αναλάβει την κατασκευή των υποσταθμών, διότι ο Φορέας Υλοποίησης και ο εργολάβος ακόμα διαπραγματεύονται και
• ενώ υπάρχει συμφωνία με την εταιρεία που θα κατασκευάσει το καλώδιο εντούτοις η ίδια εταιρεία δεν έχει ολοκληρώσει την γεωφυσική μελέτη βυθογράφησης η οποία θα καταδείξει την ακριβή πορεία του καλωδίου.

«Αν και υπάρχουν διαβεβαιώσεις από το Φορέα Υλοποίησης και την εταιρεία κατασκευής του καλωδίου ότι με την ολοκλήρωση των πιο πάνω εκκρεμοτήτων το συνολικό κόστος δεν θα αυξηθεί, εντούτοις στην απουσία τελικών συμβολαίων, θεωρώ ότι υπάρχει σοβαρή πιθανότητα το συνολικό κόστος του έργου να αυξηθεί σημαντικά με την ολοκλήρωση των πιο πάνω εκκρεμοτήτων», υπέδειξε.

Επίσης, συμπλήρωσε, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κίνητρα που προσφέρονται βασίζονται στις διαβεβαιώσεις του Φορέα Υλοποίησης ότι το κόστος δεν θα αυξηθεί, θεωρώ ότι τα κίνητρα και το συνολικό κόστος του έργου είναι συνδεδεμένα και ότι ο Φορέας Υλοποίησης θα πρέπει να αναλάβει ρητά την υποχρέωση να καλύψει οποιαδήποτε αύξηση στο κόστος που αφορά αυτές τις συμβάσεις».

Τα επιχειρήματα Πουλλικκά-Χατζηγεωργίου

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος και το Μέλος της Ανώτερης Διοίκησης της ΡΑΕΚ, υιοθετώντας τη θέση των εξωτερικών νομικών συμβούλων της ΡΑΕΚ, ανέφεραν ότι τυχόν πρόνοια για επιβολή όρου στην παροχή κινήτρων ώστε οποιαδήποτε αύξηση στο κόστος του έργου πέραν από τα €1.9δις θα την επωμιστεί ο Φορέας Υλοποίησης, είναι γενική και αόριστη με τρόπο που δεν μπορεί να τεθεί στην παρούσα Απόφαση της ΡΑΕΚ και ότι το εν λόγω ζήτημα θα τυγχάνει ξεχωριστής εξέτασης κατά περίπτωση και/ή σε περίπτωση που προκύψει σχετικό αίτημα του Φορέα Υλοποίησης για διαφοροποίηση του κόστους, όπως προβλέπεται στη Συμφωνία Διασυνοριακού Επιμερισμού Κόστους του έργου «CBCA».

Επίσης, ο Πρόεδρος και το Μέλος αναφέρθηκαν και στη δέσμευση της Ανώτερης Διοίκησης της ΡΑΕΚ όπως αποτυπώνεται στο πρακτικό της σύσκεψης της 30ής Αυγούστου 2024 μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των Κυβερνήσεων Κύπρου και Ελλάδας, των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας Κύπρου και Ελλάδας και του Φορέα Υλοποίησης, για τη χορήγηση εύλογων και αναλογικών κινήτρων προς το έργο.

Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω, τα Μέλη της Ανώτερης Διοίκησης της ΡΑΕΚ, ασκώντας τις αρμοδιότητες και εξουσίες τους δυνάμει των περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμων του 2021 έως 2023 (Ν. 130(Ι)2021) και του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/869, καθώς και του άρθρου 3.6 της «Μεθοδολογίας Αναπροσαρμογής των Επιτρεπόμενων Εσόδων και Διατιμήσεων των Ρυθμιζόμενων Δραστηριοτήτων Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Γραμμής Διασύνδεσης», η οποία καθορίστηκε με την Απόφαση υπ’ αριθμόν 22/2023 της ΡΑΕΚ, στη βάση των διαμειφθέντων, και κατά πλειοψηφία 2 (Πρόεδρος, Μέλος) προς 1 (Αντιπρόεδρος), αποφάσισαν:

1. Να εγκρίνουν στη βάση του Άρθρου 3 «Πεδίο Εφαρμογής της Μεθοδολογίας», παράγραφος 6, της «Μεθοδολογίας Αναπροσαρμογής των Επιτρεπόμενων Εσόδων και Διατιμήσεων των Ρυθμιζόμενων Δραστηριοτήτων Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Γραμμής Διασύνδεσης», η οποία καθορίστηκε με την Απόφαση υπ’ αριθμόν 22/2023 της ΡΑΕΚ, την ανάκτηση των πράγματι προκυψάσων επενδυτικών δαπανών για το Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος 2.6.2, για τα έτη 2025 έως 2029, θέτοντας ως επιτρεπόμενο έσοδο προς ανάκτηση για την περίοδο 1 Ιανουαρίου 2025 έως την 31 Δεκεμβρίου του 2029 το ποσό των είκοσι πέντε εκατομμυρίων ευρώ (€25.000.000) ανά έτος, με συνολικό ανώτατο όριο επιτρεπόμενου εσόδου προς ανάκτηση για τα εν λόγω πέντε έτη τα εκατόν είκοσι πέντε εκατομμύρια ευρώ (€125.000.000). Το οποιοδήποτε υπόλοιπο ποσό προκύψει στη βάση του υπολογισμού του πραγματικού ετήσιου εγκεκριμένου πραγματικού εσόδου θα συνυπολογίζεται και θα ανακτηθεί μετά την έναρξη και κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της γραμμής διασύνδεσης.
   Η ως άνω κατ’ έτος ανάκτηση δαπανών θα μπορεί να ολοκληρωθεί μόνο εφόσον έχει διατεθεί το σχετικό ετήσιο πόσο από το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας για την οριζόντια μείωση των τιμολογίων των καταναλωτών ηλεκτρισμού στη βάση της εφαρμογής της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 17 Σεπτεμβρίου 2024.
   Σε περίπτωση που δεν διατεθεί το ποσό από το Πάγιο Ταμείο της Κυπριακής Δημοκρατίας για οποιοδήποτε έτος της υπό αναφορά περιόδου κατασκευής του έργου, ο τελικός καταναλωτής ηλεκτρισμού δεν θα επωμιστεί οποιοδήποτε κόστος κατά την εν λόγω περίοδο.
   Σε περίπτωση που διατεθεί μερικώς το ποσό από το Πάγιο Ταμείο της Κυπριακής Δημοκρατίας για οποιοδήποτε έτος της υπό αναφορά περιόδου κατασκευής του έργου, το ποσό ανάκτησης από τους καταναλωτές θα ισούται με το διαθέσιμο ποσό από τη Κυπριακή Δημοκρατία έτσι ώστε να μην επωμισθεί οποιοδήποτε επιπρόσθετο κόστος ο τελικός καταναλωτής ηλεκτρισμού κατά την εν λόγω περίοδο.
   Νοείται ότι το πραγματικό επιτρεπόμενο έσοδο κατά τη διάρκεια της κατασκευής θα κατατίθεται από τον Φορέα Υλοποίησης ΑΔΜΗΕ A.E. στις δύο Ρυθμιστικές Αρχές και θα εγκρίνεται από κοινού.
2. Να διαφοροποιήσουν τη διάρκεια της χρονικής περιόδου παροχής της επιπλέον απόδοσης (WACC premium) ύψους 3,7% για το επενδυθέν στο έργο κεφάλαιο το οποίο αποτελεί μέρος του WACC του Έργου Κοινού Ενδιαφέροντος `Euroasia Interconnector ΕΚΕ 3.10.2’ ως αυτή καθορίζεται στις Aποφάσεις της ΡΑΕΚ υπ’ αριθμό 303/2021 και 236/2022, ημερομηνίας 24 Σεπτεμβρίου 2021 και 19 Ιουλίου 2022 αντίστοιχα, καθορίζοντας την για ρυθμιστική χρονική περίοδο δεκαεπτά (17) ετών με ημερομηνία έναρξης παροχής επιπλέον απόδοσης την 1 Ιανουαρίου 2025.
   Νοείται ότι η ετήσια διαφορά μεταξύ των εγκεκριμένων πράγματι προκυψάσων δαπανών και των είκοσι πέντε εκατομμυρίων ευρώ (€25.000.000) για την περίοδο 2025-2029 θα κεφαλαιοποιείται με WACC 8,3%. Τα πιο πάνω κεφαλαιοποιημένα έσοδα κατά τη διάρκεια της κατασκευαστικής περιόδου 2025-2029 θα αποτελέσουν μέρος της Ρυθμιζόμενης Βάσης Αξιών Παγίων (ΡΒΑΠ) και θα αποσβεστούν με τους κανόνες της ΡΒΑΠ κατά τη διάρκεια της εμπορικής λειτουργίας της γραμμής διασύνδεσης.
3. Τα πιο πάνω κίνητρα παρέχονται και στο πλαίσιο των δηλώσεων και στη βάση των αναφορών και διαβεβαιώσεων του Φορέα Υλοποίησης ΑΔΜΗΕ Α.Ε. και της εταιρείας Nexans Norway AS ότι το συνολικό κόστος του έργου, που έχει καθορισθεί στα €1,939.200 εκ., δεν θα αυξηθεί πέραν του 5% με την ολοκλήρωση της μελέτης βυθογράφησης που διεξάγει η εταιρεία Nexans Norway AS παράλληλα με την κατασκευή του καλωδίου ούτε και με την ολοκλήρωση της τελικής προσφοράς από την ανάδοχο εταιρεία για την κατασκευή των σταθμών μετατροπής.
4. Την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης στον Οργανισμό Συνεργασίας Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (Agency for the Cooperation of Energy Regulators- ACER).
5. Την κοινοποίηση της παρούσας Απόφασης στον Φορέα Υλοποίησης του Έργου, ΑΔΜΗΕ Α.Ε..
6. Στο πλαίσιο πλήρους διαφάνειας και ενημέρωσης όλων των ενδιαφερομένων μερών, η παρούσα Απόφαση να δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα της ΡΑΕΚ.