Γιατί οι δυτικές εταιρείες εγκαταλείπουν την Κίνα

Η παρατεταμένη οικονομική ύφεση, ο εντεινόμενος τοπικός ανταγωνισμός, οι γεωπολιτικές εντάσεις και η άνοδος εναλλακτικών παραγωγών στην Ασία, οδηγούν πολλές δυτικές επιχειρήσεις να ξανασκεφτούν τις όποιες επενδύσεις στην Κίνα. Για τον λόγο αυτό παγκόσμιοι κολοσσοί ενοποιούν τις δραστηριότητες στη χώρα, επικαλούμενοι βραδύτερη ανάπτυξη και μείωση κερδών.

Η ζοφερή επενδυτική τάση ήταν το επίκεντρο δύο εκθέσεων αυτή την εβδομάδα από το Εμπορικό Επιμελητήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κίνα και το Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο στη Σαγκάη.

«Ο κίνδυνος της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Κίνα έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και την ίδια στιγμή η αγορά επιβραδύνεται», δήλωσε στο Wall Street Journal ο Έρικ Ζενγκ, πρόεδρος του αμερικανικού επιμελητηρίου. Μια δημοσκόπηση του επιμελητηρίου των ΗΠΑ έδειξε ότι το ποσοστό των ερωτηθέντων που κατατάσσουν την Κίνα ως τον κορυφαίο επενδυτικό προορισμό της έδρας τους έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο από την έναρξη της ετήσιας έρευνας πριν από 25 χρόνια.

Η Κίνα το έλαβε υπόψη. Τον Αύγουστο, η δημοτική αρχή της Σαγκάης είπε ότι μια από τις πιο πιεστικές οικονομικές προκλήσεις της ήταν η απίσχναση της «αλυσίδας φρούτων», μια αναφορά στην κίνηση της Apple να μετακινήσει την παραγωγή ορισμένων ηλεκτρονικών ειδών σε χώρες όπως η Ινδία και το Βιετνάμ.

Τα επιχειρηματικά επιμελητήρια λένε ότι τα περιθώρια κέρδους στην Κίνα δεν ξεπερνούν πλέον άλλες αγορές.

Τον περασμένο μήνα, η Walmart πούλησε ένα μερίδιο που κατείχε επί οκτώ έτη σε μια από τις κύριες πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου της Κίνας για 3,6 δισεκατομμύρια δολάρια και η IBM έκλεισε ερευνητικά ινστιτούτα στην Κίνα, επηρεάζοντας περισσότερες από 1.000 θέσεις εργασίας.

Η απόσυρση των δυτικών εταιρειών αυτοκινήτων

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες μειώνονται επειδή οι κινεζικές εταιρείες κατέχουν πλέον σχεδόν τα τρία πέμπτα της αγοράς επιβατικών αυτοκινήτων. Από αυτό το καλοκαίρι, τα περισσότερα νέα αυτοκίνητα που πωλούνται είναι ηλεκτρικά οχήματα ή plug-in υβριδικά και όχι τα αμιγώς βενζινοκίνητα οχήματα στα οποία οι μη κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες είχαν εδώ και καιρό πλεονέκτημα.

Η ιαπωνική Honda Motor ανέστειλε πρόσφατα την παραγωγή σε τρία εργοστάσια στην Κίνα και μείωσε το προσωπικό μέσω οικειοθελών αποχωρήσεων. Οι πωλήσεις μονάδων της Honda στην Κίνα μειώθηκαν κατά 32% στις 209.000 το τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.

Πέρυσι, οι ξένες επενδύσεις στην Κίνα μειώθηκαν κατά 8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος σε όρους γιουάν. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, η Ινδονησία, με πολύ μικρότερο πληθυσμό από την Κίνα, αντλεί περισσότερες αποκαλούμενες πράσινες επενδύσεις για τις οποίες οι εγκαταστάσεις κατασκευάζονται από την αρχή.

Σίγουρα, οι περισσότερες δυτικές εταιρείες δεν εγκαταλείπουν την Κίνα. Η πλειονότητα προσπαθεί να διατηρήσει τις υπάρχουσες δραστηριότητες, με ορισμένες να λένε ότι η παραμονή στην κινεζική τεχνολογία τους βοηθά να ακονίσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα. Η Walmart επεκτείνει τον αριθμό των καταστημάτων Sam’s Club στη χώρα, αναφέρει η WSJ.

Σε ετήσια έρευνα του επιμελητηρίου της ΕΕ που διεξήχθη τον Μάιο, το 15% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η Κίνα ήταν ο κορυφαίος επενδυτικός προορισμός τους. Για χρόνια, περίπου το 20% των ερωτηθέντων το έλεγε.

Σε μια άλλη δημοσκόπηση, περίπου το 20% των 306 ερωτηθέντων που ρωτήθηκαν από το αμερικανικό επιμελητήριο στη Σαγκάη δήλωσαν ότι θα περικόψουν τις επενδύσεις στην Κίνα φέτος, επικαλούμενοι ανησυχίες για την ανάπτυξη και κινήσεις ανακατεύθυνσης επενδύσεων σε μέρη όπως η Ινδία και το Βιετνάμ.

Στα μέσα Αυγούστου, το Υπουργείο Εμπορίου της Κίνας συγκάλεσε συνάντηση με ξένες εταιρείες που πραγματοποιούσαν μεγάλες επενδύσεις στη χώρα και υποσχέθηκε να αντιμετωπίσει έγκαιρα τυχόν χρηματοοικονομικά και γραφειοκρατικά εμπόδια που αντιμετώπιζαν. Μεταξύ των παρευρισκόμενων ήταν εκπρόσωποι της εταιρείας παιχνιδιών Lego και της φαρμακευτικής εταιρείας Moderna.

Πόνος στη Σαγκάη

Το πρακτορείο οικονομικού σχεδιασμού της Σαγκάης δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι η μείωση των ξένων επενδύσεων στη Σαγκάη οφείλεται εν μέρει στις πολυεθνικές εταιρείες, που μετατόπισαν την παραγωγική τους ικανότητα, σύμφωνα με το The Paper, ένα ειδησεογραφικό πρακτορείο που υποστηρίζεται από την κυβέρνηση της Σαγκάης.

Πολλοί προμηθευτές της Apple, όπως η εταιρεία συναρμολόγησης ηλεκτρονικών ειδών Quanta, έχουν βάσεις παραγωγής στην πόλη.

Η έμφαση της Apple στην προμήθεια από την Ινδία και το Βιετνάμ αυξήθηκε μετά τις γεωπολιτικές εντάσεις και τα lockdown της εποχής της πανδημίας στην Κίνα.

Τα χειρότερα πλήγματα έχουν δώσει οι ξένες αυτοκινητοβιομηχανίες. Η Hyundai της Νότιας Κορέας πούλησε ένα εργοστάσιο το 2021 και έκλεισε ένα άλλο το επόμενο έτος. Αυτόν τον Ιανουάριο, η Hyundai πούλησε το τρίτο της κινεζικό εργοστάσιο σε μια τοπική εταιρεία για περισσότερα από 227 εκατομμύρια δολάρια. Εν τω μεταξύ, επεκτείνεται στην Ινδία.

Ακόμα κι έτσι, για εταιρείες με το σωστό προϊόν, η Κίνα εξακολουθεί να είναι πολύ μεγάλη για να αγνοηθεί. Στα αυτοκίνητα, είναι η μεγαλύτερη αγορά στον κόσμο.

Εάν η εγχώρια ζήτηση αυξηθεί, η Κίνα θα επιστρέψει για να γίνει ξανά κορυφαία επενδυτική προτεραιότητα για τις πολυεθνικές, δήλωσε στην WSJ ο Άλαν Γκαμπόρ, πρόεδρος του αμερικανικού επιμελητηρίου στη Σαγκάη.