K. Ιωάννου: Ικανοποιητική η πορεία εφαρμογής της μεταρρύθμισης της Τ.Α.-Έρχεται πακέτο τροποποιήσεων

Ικανοποιητική, χαρακτήρισε ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνου Ιωάννου, την πορεία εφαρμογής της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, μιλώντας την Πέμπτη στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, εκφράζοντας παράλληλα την πρόθεση του να φέρει ενώπιον της Επιτροπής πακέτο τροποποιήσεων, «με στόχο να βελτιώσουμε τη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης».

«Έχουμε εντοπίσει αρκετές στρεβλώσεις στις νομοθεσίες που διέπουν τη μεταρρύθμιση, που θεωρούμε ότι χρειάζονται αναθεώρηση», είπε, τονίζοντας ότι «για την Κυβέρνηση, η επιτυχία της μεταρρύθμισης αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα, δεδομένου ότι εκ των κεντρικών πυλώνων της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη είναι ο εκσυγχρονισμός του κράτους και η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών».

Μιλώντας στη δεύτερη συνεδρία για το θέμα της Επιτροπής Εσωτερικών, η οποία θα συνεχιστεί την ερχόμενη εβδομάδα και στην οποία παρευρέθηκαν οι πέντε Προέδροι των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ), η Ένωση Δήμων, η Ένωση Κοινοτήτων και το ΕΤΕΚ, ο Υπουργός Εσωτερικών διατύπωσε την προσήλωσή του στην επιτυχία της τεράστιας αυτής μεταρρύθμισης, όπως είπε.

Ανέφερε ότι έχει αρχίσει τις τελευταίες εβδομάδες, όπως το είχε ανακοινώσει από το Καλοκαίρι, κύκλο διαβουλεύσεων με τους εμπλεκόμενους φορείς, έτσι ώστε από κοινού να διαμορφώσουμε το πλαίσιο των αλλαγών που θέλουμε να πετύχουμε και πρόσθεσε ότι σε αυτό το πλαίσιο, είχε τις πρώτες συναντήσεις με τους Προέδρους των ΕΟΑ και την Ένωση Δήμων Κύπρου, και την ερχόμενη Δευτέρα έχει προγραμματισμένη συνάντηση με την Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου.

«Στις συναντήσεις μου με τους Προέδρους των ΕΟΑ και την Ένωση Δήμων, εξετάσαμε διάφορα ζητήματα και καταλήξαμε σε κάποιες προκαταρκτικές λύσεις», σημείωσε.

Ειδικότερα, σε σχέση με τους πρώτους δύο μήνες της εφαρμογής της μεταρρύθμισης, ο Υπουργός Εσωτερικών είπε ότι «σε γενικές γραμμές κρίνεται ικανοποιητική, δεδομένης της έκτασης και του μεγέθους των αλλαγών που υλοποιήθηκαν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση».

Ανέφερε ότι σε δημόσιες τοποθετήσεις του, είχε αναφέρει ότι η πρώτη περίοδος της εφαρμογής της μεταρρύθμισης θα συνοδευόταν από πολλές προκλήσεις και θα απαιτείτο χρόνος προσαρμογής και εξομάλυνσης.

«Παρά την προετοιμασία που έγινε για μια σειρά θεμάτων αρκετά ζητήματα θα έπρεπε να επιλυθούν όταν πλέον η μεταρρύθμιση θα βρισκόταν στο στάδιο της πρακτικής εφαρμογής», υπογράμμισε, ενώ ευχαρίστησε τις ομάδες της Διεύθυνσης Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εσωτερικών και του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως «για τις ατέλειωτες ώρες δουλειάς».

Ο κ. Ιωάννου είπε ότι το ΥΠΕΣ έχει εντοπίσει «αρκετές στρεβλώσεις στις νομοθεσίες που διέπουν τη μεταρρύθμιση, που θεωρούμε ότι χρειάζονται αναθεώρηση».

«Είμαστε σε συνεχή εγρήγορση και επιλαμβανόμαστε των όποιων προβλημάτων προκύπτουν, στο πλαίσιο άσκησης του εποπτικού μας ρόλου και σε στενή συνεργασία με τους ΕΟΑ και τις Τοπικές Αρχές», ανέφερε και πρόσθεσε ότι το Υπουργείο Εσωτερικών «βρίσκεται δίπλα στις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στηρίζοντάς τις τόσο με τη μεταφορά προσωπικού και τεχνογνωσίας από τις Υπηρεσίες και τα Τμήματα του Υπουργείου, όσο και με την προώθηση νομοθετικών ρυθμίσεων για τη βελτίωση του πλαισίου λειτουργίας τους, αλλά και με την επίλυση τεχνικών προβλημάτων και τις εκπαιδεύσεις του προσωπικού, βοηθώντας τους να υπερπηδήσουν τις δυσκολίες που συναντούν».

Ο ΥΠΕΣ είπε ότι παρόλη την καθοδήγηση και τη βοήθεια που προσφέρει το Υπουργείο, «οι Τοπικές Αρχές και οι Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης είναι διοικητικά και οικονομικά αυτόνομες οντότητες» και «εναπόκειται στους ίδιους να αυξήσουν στροφές και να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους για αντιμετώπιση των οργανωτικών θεμάτων που αντιμετωπίζουν, ώστε, όσο το δυνατό πιο σύντομα, να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των πολιτών».

Ανέφερε ότι είχε τις πρώτες συναντήσεις με τους Προέδρους των ΕΟΑ και με την Ένωση Δήμων Κύπρου, και την ερχόμενη Δευτέρα έχει προγραμματισμένη συνάντηση με την Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου και πρόσθεσε ότι στις συναντήσεις μου με τους Προέδρους των ΕΟΑ και την Ένωση Δήμων, «εξετάσαμε διάφορα ζητήματα και καταλήξαμε σε κάποιες προκαταρκτικές λύσεις».

Πιο συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά στους ΕΟΑ, ο Υπουργός Εσωτερικών είπε ότι μετά και τη συζήτηση στην Επιτροπή Εσωτερικών τον περασμένο Ιούλιο και τους προβληματισμούς που ακούστηκαν για το Διάταγμα Εκχώρησης Εξουσιών για την αδειοδότηση, «στη συνάντηση που είχαμε στις 28 Αυγούστου ήταν κοινή η αντίληψη πως ο τεχνοκρατικός χαρακτήρας των ΕΟΑ πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί, ως είναι και η θέση του ΕΤΕΚ».

Παρόλα αυτά, όπως είπε, αναγνωρίστηκε πως, εκεί και όπου υπάρχουν ευρύτερες διαστάσεις που επηρεάζουν τη διαμόρφωση πολιτικής στον πολεοδομικό σχεδιασμό, είναι θεμιτό να ζητείται η σύμφωνος γνώμη του Συμβουλίου του ΕΟΑ για τη λήψη της τελικής απόφασης, η οποία θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη μελέτη και την επεξεργασία από τους τεχνοκράτες στη βάση των νομοθεσιών και των εγκυκλίων.

Ανέφερε ότι μετά και την ανταλλαγή απόψεων με τους Οργανισμούς, «προχωρήσαμε σε τροποποίηση του Διατάγματος, έτσι ώστε η Πολεοδομική Αρχή να μπορεί να παραπέμπει στο Συμβούλιο του ΕΟΑ περιπτώσεις, όπου για παράδειγμα υπάρχουν αρνητικές απόψεις από τις Τοπικές Αρχές ή έντονες παραστάσεις από τους περίοικους».

«Θεωρούμε ότι το νέο κείμενο, το οποίο θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας αύριο, διασφαλίζει ένα ισορροπημένο σύστημα ελέγχου μεταξύ τεχνοκρατών και Συμβουλίου, ώστε να αποφεύγονται τυχόν καταχρήσεις από οποιαδήποτε πλευρά», σημείωσε.

Σε σχέση με την παραχώρηση του 60% των εσόδων από την αδειοδότηση από τους ΕΟΑ στους Δήμους και τις Κοινότητες, ο κ. Ιωάννου είπε ότι η θέση της Κυβέρνησης, την οποία μετέφερε και στους Προέδρους των ΕΟΑ και στην Ένωση Δήμων, είναι πως «οι ΕΟΑ πρέπει να επωφελούνται πλήρως των εσόδων τους, ώστε να διασφαλιστεί η οικονομική αυτονομία τους», ενώ την ίδια ώρα, όπως είπε, «είναι κατανοητό ότι χρειάζεται να εξευρεθεί λύση για το χρηματοδοτικό κενό που δημιουργείται στις Τοπικές Αρχές, χωρίς όμως να μετακυλήσουμε το κόστος στους πολίτες».

Ανέφερε ότι σε συνάντηση του με την Ένωση Δήμων την περασμένη Δευτέρα, «συμφωνήσαμε ότι όλα τα έσοδα από την αδειοδότηση θα παραμένουν στους ΕΟΑ» και πρόσθεσε πως «για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού προς τους Δήμους, θα επεξεργαστούμε μια λύση που προκαταρκτικά μπορεί να περιλαμβάνει την παραχώρηση ενός σταθερού ποσού για την επόμενη τριετία (2025-2027) και, ακολούθως, θα εξετάσουμε ένα κοινά αποδεκτό τρόπο υπολογισμού από μηδενική βάση, έχοντας ένα καθαρό δείγμα της πορείας της αδειοδότησης».

Σημείωσε ότι «το ποσό αυτό θα πρέπει απαραίτητα να διασυνδεθεί με τα έργα ανάπτυξης που θα υλοποιούν οι Τοπικές Αρχές».

Σε σχέση με τα τεχνικά προβλήματα που παρουσιάστηκαν στη λειτουργία του Συστήματος «ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ», ο ΥΠΕΣ είπε ότι το Υφυπουργείο Καινοτομίας και η ανάδοχος εταιρεία, σε συνεννόηση με το Υπουργείο Εσωτερικών, χειρίζονται καθημερινά τα ζητήματα που αναφύονται. Αρκετά έχουν επιλυθεί και για άλλα έχουν δρομολογηθεί διαδικασίες για τη διόρθωσή τους.

Αναφορικά με τη στελέχωση και την εκπαίδευση του προσωπικού των ΕΟΑ, ο κ. Ιωάννου είπε ενημέρωσε τους Προέδρους ότι οι Οργανισμοί θα μπορούν να προκηρύξουν θέσεις και να προβούν σε προσλήψεις, αμέσως μόλις ληφθεί η απαιτούμενη έγκριση από το Νομοθετικό Σώμα τον ερχόμενο μήνα.

Όσον αφορά τα πράσινα σημεία και την ανάληψη της αρμοδιότητας διαχείρισης των αποβλήτων από τους ΕΟΑ, ο ΥΠΕΣ είπε ότι έχει συσταθεί ομάδα εργασίας σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος που θα μελετήσει το θέμα και θα υποβάλει εισηγήσεις αναφορικά με τον τρόπο χρηματοδότησης της δημιουργίας και της λειτουργίας των απαραίτητων υποδομών.

Ανέφερε ότι στην πρώτη συνάντηση με τη νέα Εκτελεστική Επιτροπή της Ένωσης Δήμων, συζήτησε σειρά θεμάτων που τους απασχολούν και πέραν του θέματος της μεταφοράς του 60% των εσόδων από την αδειοδότηση, εξέτασαν επίσης το ζήτημα της ανάληψης της αρμοδιότητας των επικίνδυνων οικοδομών, η οποία παραμένει στους Δήμους μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου.

«Άποψη του Υπουργείου Εσωτερικών είναι πως η αρμοδιότητα για τις επικίνδυνες οικοδομές πρέπει να μεταφερθεί στους ΕΟΑ, ως η αρμόδια πλέον Οικοδομική Αρχή και εφόσον έχει μεταφερθεί σε αυτούς το προσωπικό που διαχειριζόταν τον τομέα αυτό στους Δήμους», ανέφερε και πρόσθεσε ότι «το μεγαλύτερο αγκάθι για τις επικίνδυνες οικοδομές εξακολουθεί να βρίσκεται στην πρακτική εφαρμογή της νομοθεσίας», η οποία χρήζει τροποποίησης σε ό,τι αφορά στη διαχείριση των επικίνδυνων οικοδομών, ώστε να ενισχυθούν τα εργαλεία της αρμόδιας Αρχής, δηλαδή των ΕΟΑ, στο κομμάτι της επιβολής.

Σημείωσε ότι έχει αποσταλεί σχετικό νομοσχέδιο στη Νομική Υπηρεσία «για να ενισχύσουμε τα εργαλεία που διαθέτουν οι αρμόδιες αρχές».

Σε ό,τι αφορά τη συντήρηση των δρόμων πρωταρχικής σημασίας, αρμοδιότητα η οποία μεταφέρεται στις Τοπικές Αρχές από το Τμήμα Δημοσίων Έργων, ο ΥΠΕΑ είπε ότι το ποσό που θα διατεθεί για τον σκοπό αυτό είναι €3 εκατομμύρια.

Σχολιάζοντας τοποθετήσεις των αρμόδιων φορέων, ο κ. Ιωάννου είπε ότι «είναι γεγονός ότι τα προσωρινά συντονιστικά συμβούλια σε κάποιες περιπτώσεις – κάποιες λιγότερο κάποιες περισσότερο - δεν έκαναν τη δουλειά που έπρεπε να γίνει», πριν από την εφαρμογή της μεταρρύθμισης.

«Αρκετοί Δήμοι, μήνες πριν προχωρήσει η μεταρρύθμιση δεν έκαναν τίποτε», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «τον Φεβρουάριο ήρθε στην αντίληψη μας ότι οι Δήμοι αντί να ανεβάσουν στροφές… δεν έκαναν τίποτε».

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων και Δήμαρχος Λάρνακας Ανδρέας Βύρας αναφέρθηκε στο θέμα της μη ύπαρξης διαλόγου των Προέδρων των ΕΟΑ με τα μέλη του Συμβουλίου του Οργανισμού, ενώ ανέφερε ότι θέση της Ένωσης για τις επικίνδυνες οικοδομές ήταν ότι «δεν πρέπει να φύγουν οι εξουσίες» που προσφέρει ο νόμος περί Οδών και Οικοδομών από τους δήμους.

«Δεν μπορείς αυτές τις εξουσίες να τις διαχωρίσεις» και να λες «τούτα που μας αρέσουν είναι απ΄ εδώ και αυτά που δεν μας αρέσουν γιατί έχει ευθύνη» δεν τα θέλουμε, πρόσθεσε.

Ο κ. Βύρας είπε ότι «η απόφαση της Βουλής ήταν ξεκάθαρη» και έλεγε ότι «όλες οι εξουσίες που πηγάζουν από το νόμο περί οδών και οικοδομών ήταν να πάνε στον ΕΟΑ, με τη διαφωνία τη δική μας» και τώρα ακούμε, όπως είπε, «εκεί που έχει θέμα να έρθουν πίσω» στους δήμους.

Ανέφερε επίσης ότι θέση της Ένωσης Δήμων ήταν ότι «όλα έπρεπε να παραμείνουν στους δήμους» και πρόσθεσε ότι η Ένωση συμφωνεί με την πρόταση του Υπουργείου για το 60% και 40%.

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων Ανδρέας Κιτρομηλίδης είπε ότι το μεγάλο πρόβλημα είναι η στελέχωση και πρόσθεσε ότι πρέπει να καταστεί δυνατό να γίνουν άμεσα οι προσλήψεις για να λειτουργήσουν τα Συμπλέγματα των Κοινοτήτων.

Αναφέρθηκε σε θέματα που πρέπει να γίνουν άμεσα και εξέφρασε την ανάγκη να καταστεί δυνατό να γίνουν αυτά μέσα από τη νομοθεσία.

Σημείωσε ότι το θέμα των επικίνδυνων οικοδομών επηρεάζει και τις κοινότητες και συμφώνησε με τον Πρόεδρο της Ένωσης Δήμων ότι όλα αυτά τα θέματα πρέπει να είναι στην εξουσία ενός οργανισμού που έχει την ευθύνη της αδειοδότησης.

Ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ Κωνσταντίνος Κωνσταντή είπε ότι «οι πολίτες αναμένουν πολλά από τη μεταρρύθμιση της ΤΑ και δεν πρέπει να τους απογοητεύσουμε», προσθέτοντας ότι θα έπρεπε να γίνουν πολύ περισσότερα με τη έναρξη λειτουργίας των ΕΟΑ», αλλά «πρέπει να δούμε αισιόδοξα την όλη μεταρρύθμιση».

Ανέφερε ότι «για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε πρέπει να γίνουν αρκετά τα οποία δεν έχουν προχωρήσει στο βαθμό που έπρεπε» και πρόσθεσε πως «η ΕΟΑ θα πρέπει να βελτιώσουν τα επίπεδα με τους πολίτες, τους επιχειρηματίες του τομέα της οικονομικής ανάπτυξης».

Ο κ. Κωνσταντή είπε ότι «οι ΕΟΑ πρέπει να καταθέσουν τα πλάνα τους διαχείρισης των αιτήσεων που εκκρεμούν» και πρόσθεσε «πρέπει να δούμε με ποιο τρόπο θα υποστηριχθούν από τον ιδιωτικό τομέα σε μια έκτακτη ανάγκη λόγω της μεταφοράς του τεράστιου αριθμού αιτήσεων» στους ΕΟΑ

«Πρέπει να εκσυγχρονίσουμε τις διαδικασίες. Δεν κάναμε τους ΕΟΑ απλά για να κάνουμε τις διαδικασίες που κάναμε», ανέφερε και πρόσθεσε ότι «οι διαβουλεύσεις πρέπει να ψηφοποιηθούν και να ελαχιστοποιηθούν».

Ανέφερε επίσης μεταξύ άλλων ότι «η διαδικασία εξέτασης των αδειών εκεί που έπρεπε να περάσει από 15 βήματα συζητήσαμε να υπάρχουν μόνο τρία βήματα» και πρόσθεσε ότι να κατατεθούν νομοσχέδια, ιδιαίτερα για την οικοδομική άδεια έτσι ώστε να μεταφερθεί η ευθύνη στους ιδιώτες μελετητές.

Μιλώντας μετά τη συνεδρία της Επιτροπής, εκ μέρους όλων των Προέδρων των ΕΟΑ, ο Πρόεδρος του ΕΟΑ Λευκωσίας Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης είπε ότι «υπήρξε πρόοδος και αυτό το παραδέχθηκαν όλοι» και πρόσθεσε ότι «σήμερα υπάρχει λιγότερη αβεβαιότητα και σίγουρα περισσότερη αισιοδοξία» σε σχέση με την πρώτη συνεδρία της Επιτροπής.

«Έγινε ομαδική εργασία από τα αρμόδια τμήματα των Υπουργείων, από τη Βουλή, από τους επαρχιακούς οργανισμούς», πρόσθεσε.

Αναφορικά με το διάταγμα εκχώρησης εξουσιών, ο κ. Γιωρκάτζης είπε ότι «μετά και από συνάντηση με τον Υπουργό οι πέντε ΕΟΑ κατέθεσαν συγκεκριμένη πρόταση από την οποία ο ΥΠΕΣ έχει επιλέξει αρκετά σημεία με τα οποία έχει εμπλουτίσει το νέο διάταγμα».

Ανέφερε ότι παρόλο δεν έχουμε δει το νέο διάταγμα «πιστεύουμε ότι θα κινείται προς την ορθή κατεύθυνση», ενώ χαιρέτισε το ότι το 60% των δικαιωμάτων από τις πολεοδομικές και οικοδομικές άδειες θα παραμείνει στους ΕΟΑ και «ταυτόχρονα το ΥΠΕΣ θα παραχωρήσει ισόποση χορηγία στις τοπικές αρχές».

Ο κ. Γιωρκάτζης χαιρέτισε επίσης ότι «θα δημιουργηθεί μια ομάδα μελέτης για την ορθή χρηματοδότηση και τιμολόγηση των πράσινων σημείων» και εξέφρασε την ανάγκη να περιληφθεί και το δίκτυο αγωγών ομβρίων.

«Με τον χαρακτήρα που έχουν οι ΕΟΑ ως αυτοχρηματοδοτούμενοι και αυτοδιοικούμενοι θα πρέπει κάθε υπηρεσία που παρέχουμε στους πολίτες να έχει τα δικά της έσοδα», ανέφερε και πρόσθεσε ότι οι επικίνδυνες οικοδομές δεν έχουν αυτά τα έσοδα» και μία από τις προτάσεις που θα συζητηθεί στην επόμενη συνεδρία «είναι η αλλαγή της νομοθεσίας ώστε να προνοούνται λειτουργικά έσοδα που να επιτρέπουν λειτουργικές δαπάνες και νομικά εργαλεία για την άμεση επιβολή της νομοθεσίας, όπως εξώδικα».