Οι απαιτήσεις του ΑΔΜΗΕ πνίγουν την ηλεκτρική διασύνδεση, σε διαφορετικά μήκη κύματος Παπαναστασίου-Κεραυνός

Στις απαιτήσεις και ανένδοτη στάση του ΑΔΜΗΕ δείχνει να...βυθίζεται για τα καλά το πολυδιαφημιζόμενο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, με τα αιτήματα που εξακολουθεί πιεστικά να θέτει να μην αφήνουν στην ΡΑΕΚ κανένα περιθώριο διαφοροποίησης των αρχικών αποφάσεων που έλαβε, αφού κάτι τέτοιο θα συνεπάγετο την ανάληψη τεράστιου ρίσκου από την Κυπριακή Δημοκρατία και ενδεχομένως κόστος χωρίς αντίκρισμα για τους Κύπριους καταναλωτές.

Την ίδια ώρα, οι τελευταίες δύο ημέρες ανέδειξαν με τον πλέον εμφανή τρόπο την διάσταση απόψεων που υπάρχει επί του θέματος στις τάξεις της Κυβέρνησης, και δη ανάμεσα στους υπουργούς Οικονομικών Μάκη Κεραυνό και τον υπουργό Ενέργειας, Γιώργο Παπαναστασίου.

Ο μεν Μάκης Κεραυνός, σε προχθεσινές τηλεοπτικές του δηλώσεις, δεν έκρυψε τους προβληματισμούς και ανησυχίες του αναφορικά με το έργο, κάνοντας λόγο για γκρίζες ζώνες από τις οποίες περιβάλλεται και εστιάζοντας στο γεωπολιτικό ρίσκο από το οποίο διέπεται με φόντο πιθανή παρακώλυση της υλοποίησής του από την Τουρκία.

• Διαβάστε επίσης: Μάκης Κεραυνός: Γκρίζες ζώνες στην ηλεκτρική διασύνδεση, δεν συνηθίζω να απειλώ με παραιτήσεις, αλλά…

Από την άλλη, χθες και μιλώντας στο πλαίσιο συνεδρίου στη Λεμεσό, ο Γιώργος Παπαναστασίου εστίασε στη σημασία της ηλεκτρικής διασύνδεσης και διαμήνυσε πως «είναι κάτι που εργαζόμαστε τα τελευταία χρόνια και είναι καιρός να ληφθούν αποφάσεις τις επόμενες εβδομάδες».

Στο πλαίσιο αυτό, υπέδειξε περαιτέρω πως η Κύπρος είναι το τελευταίο κράτος μέλος της Ε.Ε. που δεν είναι συνδεδεμένο με την κοινή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και υπάρχει απόφαση και οικονομική στήριξη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που φθάνει περί το 30% του συνολικού κόστους του έργου.

• Διαβάστε εδώ: Μανικωμένος για την ηλεκτρική διασύνδεση ο Παπαναστασίου-«Καιρός να ληφθούν αποφάσεις τις επόμενες εβδομάδες»

Όλα αυτά, την ώρα που σε νέο αδιέξοδο οδηγήθηκε η τελευταία μακρά τηλεδιάσκεψη μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπουργείων Ενέργειας Κύπρου-Ελλάδας, των ρυθμιστικών αρχών των δύο χωρών (ΡΑΕΚ και ΡΑΑΕΥ) και του ΑΔΜΗΕ για το έργο Great Sea Interconnector, αφού η ΡΑΕΚ φαίνεται να διατηρεί ακόμη έντονες επιφυλάξεις, αλλά και ανησυχίες σχετικά με τα αιτήματα που υπέβαλε ο φορέας υλοποίησης του έργου.

Σύμφωνα με πληροφορίες του InBusinessNews, κατά τη τηλεδιάσκεψη, η οποία έγινε την περασμένη Παρασκευή (23/8) το απόγευμα και διήρκησε μέχρι τις οκτώ το βράδυ, τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και ο ΑΔΜΗΕ, άσκησαν νέες και έντονες πιέσεις στην ΡΑΕΚ προκειμένου να αλλάξει την απόφαση που έλαβε αρχές Ιουλίου και η οποία είχε προκαλέσει την αντίδραση του φορέα υλοποίησης, ο οποίος προειδοποίησε ακόμη και για διακοπή του έργου.

Ουσιαστικά, ΑΔΜΗΕ και Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πιέζουν την ΡΑΕΚ προκειμένου, από τη μία να αναθεωρήσει την απόφασή της να απορρίψει το αίτημα του φορέα υλοποίησης για επιβάρυνση των καταναλωτών κατά την κατασκευή του έργου, αρχής γενομένης από την 1η Ιανουαρίου 2025, καθώς και για απάλειψη του όρου «ενδέχεται» από προηγούμενη απόφασή της για πλήρη ανάκτηση όσων χρημάτων επενδύσει σε περίπτωση που το έργο δεν ολοκληρωθεί, όχι εξ υπαιτιότητας του φορέα υλοποίησης, αλλά λόγω άλλων παραγόντων –όπως π.χ. παρεμπόδιση κατασκευής του έργου από την Τουρκία- από τους καταναλωτές τόσο της Κύπρου όσο και της Ελλάδας.

Θέλει δεσμεύσεις και εγγυήσεις η ΡΑΕΚ

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες του InBusinessNews, και για τα δύο αυτά αιτήματα, η θέση της ΡΑΕΚ δεν έχει διαφοροποιηθεί και πλέον δύσκολα μπορεί να ανατραπεί. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά το αίτημα του ΑΔΜΗΕ για επιβάρυνση των καταναλωτών κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου, η ΡΑΕΚ φαίνεται δεν έχει πειστεί ούτε από τα νέα στοιχεία που έθεσε ενώπιον της ο φορέας υλοποίησης και θεωρεί ότι ένα τέτοιο αίτημα δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό.

Όσον αφορά, δε, το αίτημα για απάλειψη της φράσης «ενδέχεται» για πλήρη ανάκτηση όσων χρημάτων επενδύσει ο φορέας υλοποίησης σε περίπτωση που το έργο δεν ολοκληρωθεί, η ΡΑΕΚ φαίνεται να διεμήνυσε, εκ νέου, κατά την τηλεδιάσκεψη με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πως το εν λόγω ζήτημα δεν αφορά την ίδια, αφού δεν είναι ρυθμιστικό, αλλά πολιτικό και γεωπολιτικό και συνεπώς θα πρέπει να υπάρξει εκ μέρους είτε των Κυβερνήσεων Κύπρου και Ελλάδας είτε εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μία κάλυψη των δύο ρυθμιστών, δηλαδή της ΡΑΕΚ και της ΡΑΑΕΥ.

Στην ουσία, η ΡΑΕΚ ζητά εγγυήσεις από την Κυβέρνηση, κυρίως, ότι το έργο θα προχωρήσει και θα υλοποιηθεί, καθώς και ότι δεν θα υπάρξουν απρόβλεπτες εξελίξεις που θα διακόψουν τις εργασίες του.

Στη βάση των πιο πάνω, πλέον αυτό που απομένει είναι να συνέλθει η Ανώτατη Διοίκηση της Αρχής-απαρτίζεται από τους Ανδρέα Πουλλικκά (Πρόεδρος), Φίλιππο Φιλίππου (Αντιπρόεδρο) και Νεόφυτο Χατζηγεωργίου (μέλος)-για να λάβει τις τελικές της αποφάσεις και να τις γνωστοποιήσει τόσο στον ΑΔΜΗΕ όσο και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και δημόσια προς ενημέρωση των καταναλωτών.

Σημειώνεται, ωστόσο, ότι, παρότι οι αποφάσεις της ΡΑΕΚ έχουν ουσιαστικά ληφθεί, εντούτοις, για την ώρα δεν έχει ξεκαθαριστεί πότε τελικά θα συνέλθει η Ανώτατη Διοίκηση της Αρχής, αφού φαίνεται ότι η Αρχή θέλει να δώσει ακόμη λίγο χρόνο, τόσο στις Κυβερνήσεις Κύπρου και Ελλάδας όσο και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για να ξεκαθαρίσουν πλήρως τη θέση τους για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης.

Επίσης, αναμένει να αναλάβουν και δεσμεύσεις ότι είτε το έργο θα υλοποιηθεί απρόσκοπτα, χωρίς να αυξηθεί το τελικό κόστος, είτε οι Κυβερνήσεις Κύπρου και Ελλάδας θα αναλάβουν οι ίδιες να διασφαλίσουν τα οικονομικά συμφέροντα του ΑΔΜΗΕ και θα καλύψουν πλήρως τα όποια έξοδα γίνουν σε περίπτωση που το έργο δεν υλοποιηθεί εξ υπαιτιότητας της Τουρκίας.

• Διαβάστε εδώ: Διαβεβαιώσεις Κομισιόν για GSI-«Θα προστατεύσουμε το έργο από το γεωπολιτικό ρίσκο»

Στη Βουλή ξανά οι εξελίξεις

Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί ότι, οι νεότερες εξελίξεις αναφορικά με το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου-Ελλάδας, θα τεθούν, εκ νέου, στο μικροσκόπιο της Επιτροπής Ενέργειας κατά τη διάρκεια έκτακτης συνεδρίας που θα πραγματοποιηθεί σήμερα (28/8).

Σύμφωνα με την ατζέντα της Επιτροπής, η συζήτηση θα επικεντρωθεί σε τρία σημεία:

• Τις εξασφαλίσεις που αξιώνει ο φορέας υλοποίησης (ΑΔΜΗΕ) στην περίπτωση γεωπολιτικού ρίσκου,
• Τη μείωση του ύψους χορηγίας και τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο μετοχικό κεφάλαιο του έργου, και
• Το αίτημα του ΑΔΜΗΕ για ανάκτηση εσόδων της ηλεκτρικής διασύνδεσης κατά τη διάρκεια της κατασκευής.

Με βάση, επίσης, την ατζέντα, για τη συζήτηση των πιο πάνω έχουν προσκληθεί, μεταξύ άλλων, η υφυπουργός παρά τω Προέδρω, Ειρήνη Πική, ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, και η Ανώτατη Διοίκηση της ΡΑΕΚ.

• Διαβάστε επίσης: Νέος διαγωνισμός για αξιολόγηση μελέτης κόστους-οφέλους για GSI… Γιατί απορρίφθηκε η προσφορά της DNV

Πέραν του θέματος της ηλεκτρικής διασύνδεσης, η Επιτροπή Ενέργειας θα συζητήσει και τις εξελίξεις σε σχέση με το τερματικό στο Βασιλικό.

Σημειώνεται πως όσον αφορά το θέμα του τερματικού, όπως ανέφερε σε δηλώσεις του ο Αντιπρόεδρος της ΕΤΥΦΑ και Πρόεδρος της ΑΗΚ, Γιώργος Πέτρου, χθες (27/8) αναμενόταν να ληφθεί απόφαση για προκήρυξη προσφορών για εργοδότηση τεχνικού συμβούλου (Project Manager) για το έργο.

Σύμφωνα με τον κ. Πέτρου, «έχει ήδη συνταχθεί το κείμενο της προσφοράς και θα το εγκρίνει το Διοικητικό Συμβούλιο», σημειώνοντας πως αυτό είναι το πρώτο αναγκαίο βήμα που αφορά το έργο.

«Ο τεχνικός σύμβουλος θα καθοδηγεί την ΕΤΥΦΑ και θα παρακολουθεί τους εργολάβους», είπε προσθέτοντας ότι μετά την προσφορά για τον τεχνικό σύμβουλο η Εταιρεία θα προχωρήσει και με προσφορές για εργολάβους του έργου.

• Διαβάστε εδώ: Τερματικό: Βγαίνει σε προσφορά για τον project manager η ΕΤΥΦΑ-Ποια τα επόμενα βήματα