Έπεσαν οι υπογραφές για την συλλογική σύμβαση στην οικοδομική βιομηχανία-Οι βασικές πρόνοιες

Με την ανάδειξη της σημασίας τις τριμερούς συνεργασίας, μεταξύ εργοδοτών, εργαζομένων και της Πολιτείας υπογράφηκε σήμερα στο Υπουργείο Εργασίας η συλλογική σύμβαση στην οικοδομική βιομηχανία, έπειτα από δυο χρόνια εκκρεμότητας.

Η συμφωνία, που τίθεται σε ισχύ μέχρι το τέλος του 2027 μετά και την αποδοχή της μεσολαβητικής πρότασης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, προνοεί επαναφορά μισθών και ωφελημάτων που είχαν αποκοπεί κατά την προηγούμενη δεκαετία, γενικές αυξήσεις και αυξημένες εισφορές στα ταμεία προνοίας, αλλά και ενέργειες για την πάταξη της αδήλωτης και παράνομης εργοδότησης και για τη σύγκλιση των μισθών στον κλάδο.

Σε δηλώσεις μετά την υπογραφή της σύμβασης και πλαισιωμένος από τους κοινωνικούς εταίρους, ο Γιάννης Παναγιώτου τόνισε πως η θετική κατάληξη των διαπραγματεύσεων μετά από μια μακρά περίοδο εκκρεμότητας από το 2022 επιβεβαιώνει το σημαντικό ρόλο του κοινωνικού διαλόγου και της τριμερούς κοινωνικής συνεργασίας μεταξύ των εργαζομένων, των εργοδοτών και της Πολιτείας, που μπορούν μέσα από την συλλογική διαπραγμάτευση και την μεσολαβητική συμβολή του Υπουργείου Εργασίας να καταλήγουν σε συμφωνίας που αναβαθμίζουν τις εργασιακές σχέσεις τόσο για την ανάπτυξη της οικονομίας όσο και για τη συνοχή της κοινωνίας.

Σημείωσε ακόμη πως η ανανέωση των υφιστάμενων και η συνομολόγηση νέων συλλογικών συμβάσεων προνοείται από την ανθρωποκεντρική πολιτική της Κυβέρνησης και περιλαμβάνεται στις κατευθυντήριες  γραμμές της ΕΕ για την ενίσχυση της επάρκειας των μισθών.

Η κλαδική σύμβαση, πρόσθεσε ο Υπουργός Εργασίας, ανανεώθηκε με χρονικό ορίζοντα το τέλος του 2027, διασφαλίζοντας έτσι μια μακρά περίοδο εργατικής ειρήνης στην οικοδομική βιομηχανία, η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική για την υλοποίηση των αναπτυξιακών προοπτικών της κυπριακής οικονομίας. Επεσήμανε ακόμη πως ιδιαίτερα μάλιστα υπό τις παρούσες συνθήκες όπου το διεθνές περιβάλλον χαρακτηρίζεται από αυξημένη ρευστότητα, η διασφάλιση συνθηκών ομαλότητας και σταθερότητα στο εσωτερικό διαθέτει επαυξημένη προστιθέμενη αξία.

Όπως είπε, η ανανεωμένη συλλογική σύμβαση της οικοδομικής βιομηχανίας προνοεί την αποκατάσταση των μειώσεων και των αποκοπών της προηγούμενης δεκαετίας με βελτιωμένα και αυξημένα ωφελήματα για τους εργαζόμενους αναφορικά με το ύψος των μισθών, το φιλοδώρημα για τον 13ο μισθό και τις εισφορές στο Ταμείο Προνοίας.

Σημείωσε πως ταυτόχρονα, με εισήγηση του Υπουργείου Εργασίας έχει συμφωνηθεί ως κοινός στόχος όλων των πλευρών η ενίσχυση της σύγκλισης μεταξύ των μισθών που συμφωνούνται και των μισθών που καταβάλλονται όπου δυστυχώς σύμφωνα με τα στοιχεία των ασφαλιστικών εισφορών διαπιστώνονται σημαντικές αποκλίσεις.

Προς αυτή την κατεύθυνση θα πραγματοποιηθούν συγκεκριμένες ενέργειες για την καλύτερη ρύθμιση της αγοράς στον κλάδο της οικοδομικής βιομηχανίας, ώστε να περιοριστεί ουσιαστικά η παράνομη, η αδήλωτη και η υποδηλωμένη ή υποαμοιβόμενη εργασίας.

Ο κ. Παναγιώτου είπε πως το χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή υλοποίηση αυτών των ενεργειών κατά τους επόμενους δώδεκα μήνες θα παρουσιαστεί δημόσια εντός Σεπτεμβριου από το Υπουργείο και επιπρόσθετα θα τεθεί σε λειτουργία η τεχνική επιτροπή για την παρακολούθηση της εφαρμογής της σύμβασης με επικέντρωση στην εξαμηνιαία ανάλυση της προόδου που επιτυγχάνεται για τη σύγκλιση των μισθών σύμφωνα με την εξέλιξη της εφαρμογής των ενεργειών που έχουν συμφωνηθεί.

«Η αισιοδοξία μας για την ανανέωση της κλαδικής σύμβασης έχει επιβεβαιωθεί και αυτή η επιτυχία είναι συλλογική», είπε ευχαριστώντας τις συντεχνίες οικοδόμων της ΣΕΚ της ΠΕΟ και της ΔΕΟΚ και τους εργοδότες του Συνδέσμου Εργολάβων Οικοδομών που εκπροσωπούνται από την ΟΣΕΟΚ και τα στελέχη του τμήματος εργασιακών σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας.

Ο Πρόεδρος της ΟΣΕΟΚ Στέλιος Γαβριήλ ευχαρίστησε τον Υπουργό και τον προϊστάμενο του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων και τους κοινωνικούς εταίρους για την ανανέωση της συμφωνίας.

«Μετά την υπογραφή της συλλογικής σύμβασης στόχος είναι η προσέλκυση νέων στον κλάδο της βιομηχανίας, η πάταξη της αδήλωτης και παράνομης εργοδότησης, καθώς επίσης να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για εξεύρεση εργατικού δυναμικού από τρίτες χώρες για να καλυφθούν οι ανάγκες του κλάδου.

Ο ΓΓ της συντεχνίας οικοδόμων της ΠΕΟ Μιχάλης Παπανικολάου τόνισε ότι αποδείχθηκε για ακόμη μια φορά πως όταν οι εργαζόμενοι είναι οργανωμένοι, αποφασισμένοι και ενωμένοι μπορεί να έχουν επιτυχίες.

«Η επιτυχία αυτή είναι πολύ σημαντική και θα πρέπει ό,τι έχει συμφωνηθεί να υλοποιηθεί για το καλό τόσο των εργαζομένων όσο και των επαγγελματιών του κλάδου των εργοδοτών όσο και της κοινωνίας γενικότερα», πρόσθεσε και ευχαρίστησε τον Υπουργό Εργασίας για τη συμβολή του προκειμένου να επιτευχθεί η συνομολόγηση της συμφωνίας.

Ο ΓΓ της Ομοσπονδίας Οικοδόμων Μεταλλωρύχων ΣΕΚ Στέλιος Τσιαππουτής χαρακτήρισε την ανανέωση της συλλογικής σύμβασης στην οικοδομική βιομηχανία ως μια πολύ θετική και σημαντική εξέλιξη «γιατί αφορά δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους οι οποίοι απασχολούνται στον κλάδο των κατασκευών».

Όπως είπε, πέραν της επαναφοράς των μισθών και ωφελημάτων, τις γενικές αυξήσεις για όλους τους εργαζόμενους και την αύξηση των εισφορών στο ταμείο προνοίας, το κυριότερο είναι ότι θα συσταθεί μία ομάδα η οποία θα δουλέψει από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025 με στόχο την πάταξη της αδήλωτης και της υποδηλωμένης εργασίας και για αντιμετώπιση της υποαμοιβής των εργαζομένων η οποία υπάρχει σε μεγάλο βαθμό στον κλάδο και απορυθμίζει τη βιομηχανία.

Τέλος, ο ΓΓ της συντεχνίας Οικοδόμων της ΔΕΟΚ Στέλιος Ευστρατίου χαιρέτισε την υπογραφή της συλλογικής σύμβασης μετά από διαπραγματεύσεις δύο χρόνων, προσθέτοντας πως οι κοινωνικοί εταίροι έδειξαν τη σοβαρότητα η οποία πάντα πρέπει να υπάρχει. Εξέφρασε την ελπίδα ότι η σύμβαση θα τηρηθεί από όλους τους κοινωνικούς εταίρους προς το καλό του τόπου και της εργοδοσίας και των εργαζομένων και ευχαρίστησε τον Υπουργό για τη «πολύ καλή, σωστή και ικανοποιητική πρόταση για όλους».

Εξάλλου, σε ανακοίνωση της Συντεχνίας Οικοδόμων ΠΕΟ αναφέρεται ότι η συμφωνία που έχει επιτευχθεί, προνοεί την πλήρη επαναφορά μισθών και ωφελημάτων που είχαν αποκοπεί από το 2013, και άλλες μισθολογικές αυξήσεις και ωφελήματα. «Έχει αποδειχτεί για ακόμα μια φορά για εμάς τους εργαζόμενους, ότι μόνο όταν ανήκουμε οργανωμένα στη Συντεχνία, όταν παραμένουμε ενωμένοι και όταν έχουμε ξεκάθαρους στόχους, θα έχουμε και σημαντικές επιτυχίες» αναφέρεται.

Από την πλευρά της ΣΕΚ αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση ότι η νέα συμφωνία βελτιώνει σημαντικά τους όρους απασχόλησης για περίπου 40 χιλιάδες εργαζόμενους που απασχολούνται στον κλάδο.

«Η παλαιότερη συλλογική σύμβαση σε ισχύ»

Εξάλλου, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Εργασίας, η κλαδική σύμβαση της οικοδομικής βιομηχανίας είναι η παλαιότερη συλλογική σύμβαση που εξακολουθεί να βρίσκεται σε ισχύ, αφού η πρώτη συμφωνία στον κλάδο συνομολογήθηκε το 1939. Μέσα από τον κοινωνικό διάλογο μεταξύ των εργαζομένων και των εργοδοτών, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις που έχουν επισυμβεί κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, η συλλογική σύμβαση έλαβε τη σημερινή της μορφή που καθορίζει τους όρους εργασίας δεκάδων χιλιάδων εργαζομένων, σε εκατοντάδες επιχειρήσεις και οργανισμούς.

Σήμερα, προστίθεται, εκτιμάται ότι οι όροι της συλλογικής σύμβασης εφαρμόζονται για πέραν των 20.000 εργαζομένων του κλάδου, σε κατασκευαστικά έργα του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Η σύμβαση αφορά εργαζομένους σε τεχνικά και εργατικά επαγγέλματα του κλάδου, όπως π.χ. κτίστες, καλουψίηδες, μπογιατζήδες, σιδεράδες, οδηγούς, μηχανοδηγούς, υδραυλικούς, ηλεκτροκολλητές κ.α.

Το Υπουργείο αναφέρει ότι διαχρονικά η ανανέωση της συλλογικής σύμβασης της οικοδομικής βιομηχανίας ήταν σημείο αναφοράς για την εξέλιξη των εργασιακών σχέσεων, την αναβάθμιση των εργασιακών δικαιωμάτων, την διασφάλιση της εργατικής ειρήνης και την λήψη απεργιακών μέτρων, ενώ ταυτόχρονα θεωρείται προπομπός για εξελίξεις στα εργασιακά θέματα είτε αυτές είναι θετικές είτε είναι αρνητικές.

Σημειώνεται χαρακτηριστικά ότι πριν από μια δεκαετία, το 2013, πραγματοποιήθηκαν απεργίες  διάρκειας 22 ημερών στις οποίες εκτιμάται ότι συμμετείχαν περίπου 20.000 απεργοί.

"Η σημερινή ανανέωση της κλαδικής σύμβασης της οικοδομικής βιομηχανίας εξελίχθηκε χωρίς ο κοινωνικός διάλογος να εκτροχιαστεί, αλλά μέσα από τις προβλεπόμενες διαδικασίες του Κώδικά Βιομηχανικών Σχεδίων, η μεσολαβητική πρόταση που κατατέθηκε από τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έγινε αποδεκτή" αναφέρει το Υπουργείο.

Συγκεκριμένα, οι αλλαγές που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της ανανέωσης, όπου είχαν περιληφθεί στην μεσολαβητική πρόταση είναι οι εξής:ανανέωση της συλλογικής σύμβασης από την 1/6/2022 μέχρι την 31/12/2027, επαναφορά του υπολοίπου των αποκοπών, της 13/6/2013 (€9 ευρώ εβδομαδιαίως) από 1/8/2024, αύξηση των μισθών κατά €7 ευρώ εβδομαδιαίως από την 01/01/2025, κατά €7 ευρώ εβδομαδιαίως από την 01/01/2026 και κατά €7 ευρώ εβδομαδιαίως από την 01/01/2027, αύξηση του ποσοστού καταβολής επί του μισθού για σκοπούς φιλοδωρήματος από το 8% στο 9% από 1/7/2024, από το 9% στο 10% από 1/1/2026 και από 10% σε 11% από 1/9/2027.  

Επίσης συμφωνήθηκε αύξηση του ποσοστού της συνεισφοράς των εργοδοτών στο Ταμείο Προνοίας σε ποσοστό επί του μισθού κατά 0,5% ώστε να ανέλθει στο 3,5% από 01/01/2025 κατά 0,5% ώστε να ανέλθει στο 4% από 01/01/2026 καθώς και επανακαθορισμός του ποσοστού της συνεισφοράς των εργοδοτουμένων στο Ταμείο Προνοίας σε ποσοστό επί του μισθού για τους νεοεισερχόμενους στη βιομηχανία όπου το ποσοστό εισφοράς ορίζεται στο 3%, και ακολούθως αυξάνεται για υπηρεσία στη βιομηχανία πέραν των 2 ετών στο 4%, για υπηρεσία στη βιομηχανία πέραν των 3 ετών στο 5%, και για υπηρεσία στη βιομηχανία πέραν των 4 ετών στο 6%.

Το Υπουργείο αναφέρει ότι επιπρόσθετα, λόγω της διαπιστωμένης απόκλισης μεταξύ των κατώτατων μισθών που καταβάλλονται στους εργαζόμενους της βιομηχανίας και των μισθών που καθορίζονται στη συλλογική σύμβαση του κλάδου, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, καθώς επίσης και της περιορισμένης συμμόρφωσης με το Διάταγμα καθορισμού του Εθνικού Κατώτατου Μισθού, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων περιέλαβε στη μεσολαβητική πρόταση τον προγραμματισμό και την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων για τον περιορισμό της απόκλισης και την ενίσχυση της σύγκλισης των μισθών, οι οποίες θα ξεκινήσουν να εφαρμόζονται σύμφωνα με οδικό χάρτη που θα παρουσιαστεί τον Σεπτέμβριο του 2024 και θα ολοκληρωθούν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025, ο οποίος έγινε αποδεκτός.

Οι δράσεις αυτές είναι η ηλεκτρονική απογραφή όλων των εργαζομένων σύμφωνα με τις πρόνοιες του σχετικού νομοσχεδίου που έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και κατατέθηκε στη Βουλή των Αντιπροσώπων, η έκδοση ηλεκτρονικής κάρτας εργαζομένου στην Οικοδομική Βιομηχανία, όπως έχει ήδη συμφωνηθεί και προνοείται στη συλλογική σύμβαση σύμφωνα με τις καλές διεθνείς πρακτικές, η επιβεβαίωση των ωραρίων εργασίας για εργαζόμενους μερικής απασχόλησης με την υποβολή υπεύθυνης δήλωσης του εργοδότη και του εργοδοτούμενου, η ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου ανταπόκρισης στις προβλεπόμενες συμβατικές υποχρεώσεις και λήψη των προβλεπόμενων μέτρων συμμόρφωσης για την υλοποίηση κυβερνητικών κατασκευαστικών έργων.

Άλλες δράσεις περιλαμβάνουν εισαγωγή μηχανισμού εκτίμησης αναγκών στελέχωσης για την υλοποίηση αδειοδοτημένων κατασκευαστικών έργων, προγραμματισμός εκπαίδευσης καθορισμένου αριθμού εργαζομένων στην βιομηχανία για την κάλυψη ικανοποιητικού ποσοστού κατόχων πρότυπων επαγγελματικών προσόντων, μέσα από το κέντρο εκπαίδευσης και πιστοποίησης που αναφέρεται στη συλλογική σύμβαση, ενίσχυση της συμμετοχής στην συμφωνημένη προεκπαίδευση των εργαζομένων στην βιομηχανία για θέματα ασφάλειας και υγείας για την σταδιακή θεσμοθέτηση που προνοείται στη σχετική συμφωνία καθώς και διενέργεια αυξημένων επιθεωρήσεων για την αντιμετώπιση της παράνομης και αδήλωτης εργασίας, με την αξιοποίηση των ενισχυμένων δυνατοτήτων που παρέχονται μέσα από τα σχετικά νομοσχέδια που έχουν εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και κατατέθηκαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων.