Εναρμόνιση για αγορές πιστώσεων ζητά από την Κύπρο η Κομισιόν

Να ολοκληρώσει τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας για τους διαχειριστές πιστώσεων και τους αγοραστές πιστώσεων ζητά από την Κύπρο και άλλα 11 κράτη μέλη η Κομισιόν, σημειώνοντας πως σε περίπτωση μη συμμόρφωσης μπορεί να προσφύγει εναντίον τους στο Δικαστήριο της Ε.Ε., όπως καταγράφεται στην δέσμη παραβάσεων που έδωσε στη δημοσιότητα για το μήνα Ιούλιο.

Η Κύπρος είναι επίσης ένα από εννέα κράτη μέλη από τα οποία η Κομισιόν ζητά με προειδοποιητική επιστολή να ολοκληρώσουν τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των τροποποιήσεων της οδηγίας για την ανάκαμψη και την εξυγίανση των τραπεζών.

Ακόμα, και τα 27 κράτη μέλη, μεταξύ τους και η Κύπρος, έλαβαν προειδοποιητικές επιστολές από την Κομισιόν για τη μη εκπλήρωση των στόχων συλλογής και ανακύκλωσης αποβλήτων.

Η προειδοποιητική επιστολή είναι το πρώτο στάδιο της διαδικασίας επί παραβάσει, η οποία αφορά την παραβίαση της νομοθεσίας της ΕΕ. Εφόσον ένα κράτος μέλος δεν συμμορφωθεί εγκαίρως, η Κομισιόν μπορεί να προχωρήσει σε αποστολή αιτιολογημένης γνώμης. Αν και πάλι δεν υπάρξει συμμόρφωση, η Επιτροπή μπορεί να οδηγήσει την υπόθεση στο Δικαστήριο της ΕΕ το οποίο μπορεί να επιβάλει πρόστιμα.

Τις πλείστες φορές οι υποθέσεις κλείνουν σε συνεννόηση με τα κράτη μέλη χωρίς να χρειαστεί προσφυγή στο ΔΕΕ. Στο πλαίσιο αυτού του πακέτου, η Επιτροπή αποφάσισε το κλείσιμο 72 υποθέσεων, εκ των οποίων οι πέντε αφορούν την Κύπρο, και ειδικότερα θέματα εσωτερικής αγοράς, υγείας και ασφάλειας τροφίμων, περιβάλλοντος, κινητικότητας και μεταφορών, και επικοινωνιών και τεχνολογίας.

Διαχειριστές πιστώσεων και αγοραστές πιστώσεων
Μεταξύ άλλων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένες γνώμες στην Κύπρο [INFR(2024) 001], το Βέλγιο, τη Βουλγαρία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Λιθουανία, την Ουγγαρία, τις Κάτω Χώρες, την Αυστρία, την Πολωνία, την Πορτογαλία και τη Φινλανδία για την ελλιπή μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας για τους διαχειριστές πιστώσεων και τους αγοραστές πιστώσεων.

Η οδηγία (ΕΕ) 2021/2167 διασφαλίζει τη δυνατότητα των διαχειριστών πιστώσεων και των αγοραστών πιστώσεων να δραστηριοποιούνται σε ολόκληρη την ΕΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα τα δικαιώματα των δανειοληπτών. Η οδηγία απαιτεί, για παράδειγμα, οι αγοραστές πιστώσεων και οι διαχειριστές πιστώσεων να ενεργούν καλόπιστα, δίκαια και επαγγελματικά στις σχέσεις τους με τους δανειολήπτες και να επικοινωνούν μαζί τους κατά τρόπο που δεν συνιστά παρενόχληση, καταναγκασμό ή αθέμιτη επιρροή.

Τα 12 κράτη μέλη που έλαβαν αιτιολογημένη γνώμη έχουν προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να λάβουν τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει τις υποθέσεις στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τροποποιήσεις στην οδηγία για την ανάκαμψη και την εξυγίανση των τραπεζών
Η Κομισιόν αποφάσισε επίσης να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με αποστολή προειδοποιητικών επιστολών στην Κύπρο [INFR(2024)2176], τη Βουλγαρία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Λιθουανία, την Αυστρία, την Πολωνία, την Πορτογαλία και τη Σλοβακία λόγω μη πλήρους μεταφοράς στο εθνικό τους δίκαιο των τροποποιήσεων της οδηγίας για την ανάκαμψη και την εξυγίανση των τραπεζών (οδηγία 2014/59/ΕΕ, BRRD) που εισήγαγε ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/2036, οι οποίες αφορούν την προληπτική αντιμετώπιση των παγκόσμιων συστημικώς σημαντικών ιδρυμάτων και της ικανότητας απορρόφησης ζημιών και ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζικών ομίλων.

Οι αλλαγές που επέφερε ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/2036 στην οδηγία BRRD αφορούν την ευθυγράμμιση της ΕΕ με τα πρότυπα του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σχετικά με τη συνολική ικανότητα απορρόφησης ζημιών (TLAC) για τα παγκόσμια συστημικώς σημαντικά ιδρύματα (G-SII). Οι αλλαγές έχουν στόχο την ορθή αποτύπωση της έκθεσης των G-SII της ΕΕ στις θυγατρικές τους που είναι εγκατεστημένες σε τρίτες χώρες και την περαιτέρω βελτίωση της ικανότητας των μεγαλύτερων τραπεζικών ομίλων της ΕΕ να αντέχουν σε χρηματοπιστωτικούς κλυδωνισμούς.

Επιπλέον, με τις αλλαγές θα πρέπει να επιτευχθεί πλήρης εναρμόνιση της προληπτικής μεταχείρισης των εσωτερικών πόρων για την απορρόφηση των ζημιών και την ανακεφαλαιοποίηση ενδιάμεσων οντοτήτων ενός τραπεζικού ομίλου, η οποία είναι σημαντική για τη δυνατότητα εξυγίανσης των τραπεζών.

Ελλείψει μεταφοράς των εν λόγω τεχνικών αλλά σημαντικών μέτρων, δεν θα είναι δυνατόν να επιτευχθεί το αναγκαίο επίπεδο εναρμόνισης στο ενοποιημένο πλαίσιο της ΕΕ για τον τραπεζικό τομέα. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή αποστέλλει προειδοποιητική επιστολή στα εννέα κράτη μέλη, τα οποία έχουν προθεσμία δύο μηνών για να ανταποκριθούν. Εάν δεν λάβει ικανοποιητική απάντηση, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.

Στόχοι συλλογής και ανακύκλωσης αποβλήτων
Τέλος, η Κομισιόν αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής σε όλα τα κράτη μέλη (μεταξύ τους και η Κύπρος [INFR(2024)2131]), λόγω μη τήρησης των στόχων συλλογής και ανακύκλωσης αποβλήτων.

Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που υπέβαλαν τα κράτη μέλη, όλα έχασαν αρκετούς στόχους συλλογής και ανακύκλωσης αποβλήτων που προβλέπονται στην ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ. Η οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα [οδηγία 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2018/851] θέτει νομικά δεσμευτικούς στόχους όσον αφορά την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων.

Συνολικά 18 κράτη μέλη (Κύπρος, Βουλγαρία, Τσεχία, Δανία, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Φινλανδία και Σουηδία) δεν κατάφεραν να επιτύχουν τον στόχο του 50% για το 2020 όσον αφορά την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων (όπως χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί).

Παράλληλα, η οδηγία για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας [οδηγία 94/62/ΕΚ όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2018/852] εφαρμόζεται σε όλες τις συσκευασίες που διανέμονται στην ευρωπαϊκή αγορά και σε όλα τα απορρίμματα συσκευασίας που προκύπτουν, ανεξάρτητα από τον τόπο χρήσης τους. Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2008 απαιτούσε να ανακυκλώνεται ποσοστό μεταξύ 55% και 80% του συνόλου των απορριμμάτων συσκευασίας. Οι καθορισμένοι στόχοι ανακύκλωσης για διάφορα υλικά περιλαμβάνουν ποσοστό 60% για το γυαλί, 60% για το χαρτί και το χαρτόνι, 50% για τα μέταλλα, 22,5% για τα πλαστικά και 15% για το ξύλο, ωστόσο πολλοί από τους στόχους αυτούς δεν επιτεύχθηκαν.

Επιπλέον, η οδηγία σχετικά με τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) [οδηγία 2012/19/ΕΕ όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2024/884] απαιτεί τη χωριστή συλλογή και την ενδεδειγμένη επεξεργασία των ΑΗΗΕ και θέτει στόχους για τη συλλογή, την ανάκτηση και την ανακύκλωσή τους. Το ελάχιστο ποσοστό συλλογής που πρέπει να επιτυγχάνεται σε ετήσια βάση από τα κράτη μέλη είναι το 65% του μέσου βάρους του ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού που διατέθηκε στην αγορά του οικείου κράτος μέλους την προηγούμενη τριετία, ή εναλλακτικά το 85% των ΑΗΗΕ που παράγονται στην επικράτεια κάθε κράτους μέλους. Τα περισσότερα κράτη μέλη δεν κατάφεραν να συλλέξουν επαρκή ΑΗΗΕ χωριστά και, ως εκ τούτου, δεν πέτυχαν τον ενωσιακό στόχο συλλογής.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους, και στο πλαίσιο αυτό μπορούν να βασιστούν στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις που προσδιορίζονται στην έκθεση έγκαιρης προειδοποίησης του 2023 για τα απόβλητα, ώστε να επιτύχουν τους επικείμενους στόχους του 2025, του 2030 και του 2035, οι οποίοι καθορίστηκαν με τις πρόσφατες τροποποιήσεις της νομοθεσίας της ΕΕ για τα απόβλητα.

Η Επιτροπή αποστέλλει προειδοποιητική επιστολή σε καθένα από τα 27 κράτη μέλη, τα οποία έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να ανταποκριθούν.