Η κατάσταση των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) στην Κύπρο-Η νέα έκθεση του SDSN

Σε νέα έκθεση του, με αφορμή τη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ για το Μέλλον το Σεπτέμβριο του 2024, το Δίκτυο Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (SDSN), ζητεί ενίσχυση της παγκόσμιας συνεργασίας και της χρηματοδότησης για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Με βάση την 9η έκδοση της Έκθεσης Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDR), η οποία δημοσιεύτηκε στις 17 Ιουνίου 2024, κανένας από τους δεκαεπτά Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) δεν είναι σε τροχιά για να επιτευχθεί μέχρι το 2030 και μόνο το 16% των στόχων βελτιώνονται.

Το πρώτο κεφάλαιο της έκθεσης, το οποίο στηρίζουν πέραν των κορυφαίων προσωπικοτήτων ανά το παγκόσμιο, εντοπίζει τις προτεραιότητες σχετικά με την αναβάθμιση των Ηνωμένων Εθνών, για την αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων του 21ου αιώνα και την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων πέντε στρατηγικών για την αντιμετώπιση των χρόνιων ελλείψεων στη χρηματοδότηση των στόχων.

Οι Εκθέσεις δημοσιεύονται κάθε χρόνο, από το 2016, και περιλαμβάνουν τον Δείκτη ΣΒΑ (SDG Index) και τα Ταμπλό (SDG Dashboards), που αφορά στην απόδοση όλων των κρατών μελών του ΟΗΕ σε σχέση με τους ΣΒΑ.

Εκτός από τον Δείκτη ΣΒΑ, η φετινή έκδοση περιλαμβάνει έναν νέο Δείκτη των χωρών που υποστηρίζουν τον πολυμερισμό του ΟΗΕ και καλύπτει τα 193 κράτη μέλη του ΟΗΕ, καθώς επίσης και τα νέα FABLE pathways που καταδεικνύουν τον τρόπο επίτευξης βιώσιμων συστημάτων τροφίμων και γης, μέχρι τα μέσα του αιώνα.

Το SDSN Κύπρου ανέλυσε τα αποτελέσματα της ώρας μας για την Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDR) για το 2024. Διαπίστωσε με θλίψη και ανησυχία ότι η Κύπρος κατατάσσεται στην 58η θέση σε σύνολο 167 χωρών, και βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, με συνολική βαθμολογία 72.9, η οποία είναι παρόμοια με τη βαθμολογία 72.5 του 2023 (όπου η Κύπρος κατείχε την 59η θέση σε σύνολο 166 χωρών).

Η θέση αυτή δεν περιποιεί τιμή στην χώρα μας και ως SDSN Κύπρου είμαστε δεσμευμένοι να συνεχίσουμε τις προσπάθειες μας, για την υλοποίηση, εκ μέρους της χώρας μας, των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) και της Συμφωνίας του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή, μέσω της εκπαίδευσης, της έρευνας, της ανάλυσης πολιτικής και της παγκόσμιας συνεργασίας.

Μερικοί από τους πιο προβληματικούς δείκτες περιλαμβάνουν: Την υπερβολική χρήση αζώτου στη γεωργία (ΣΒΑ 2), την εκπροσώπηση των γυναικών στο κοινοβούλιο (ΣΒΑ 5), τις αντισταθμιστικές εισαγωγές νερού (ΣΒΑ 6), το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παροχή πρωτογενούς ενέργειας (ΣΒΑ7), την εμπλοκή σύγχρονης δουλείας στις εισαγωγές (ΣΒΑ 8), τις χαμηλές επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη ως μερίδιο του ΑΕΠ (ΣΒΑ9), την ετήσια μέση συγκέντρωση σωματιδίων PM2.5 (ΣΒΑ 11), τις εκπομπές αζώτου που σχετίζονται με τις εισαγωγές (ΣΒΑ 12), τις εκπομπές CO2 (ΣΒΑ 13), την υπεραλίευση (ΣΒΑ 14) και το ποσοστό της επιφάνειας του νησιού που περιλαμβάνει προστατευόμενες περιοχές, τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα (ΣΒΑ 14 και 15), τις αντιλήψεις για την διαφθορά και το ποσοστό των κρατουμένων που δεν έχουν καταδικαστεί (ΣΒΑ 16), και τέλος τα χαμηλά επίπεδα της Υπερπόντιας Αναπτυξιακής Βοήθειας (ΣΒΑ 17).

To SDSN Κύπρου έχει μεταφέρει τις επιφυλάξεις του προς την επιτροπή που παράγει τους πίνακες της Έκθεσης για μερικά από τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται. Κάποιες από τις πηγές δεδομένων προέρχονται από προηγούμενα έτη, και ορισμένες από τις κακές βαθμολογίες μπορούν να εξηγηθούν, σε κάποιο βαθμό, από τη ιδιαίτερη κατάσταση της Κύπρου.

Για παράδειγμα, η διαίρεση του νησιού μπορεί εν μέρει να εξηγήσει την κακή απόδοση ως προς το ποσοστό της επιφάνειας που προστατεύεται για την άγρια ζωή, ενώ η κλιματική αλλαγή και η γεωγραφική θέση του νησιού μπορούν να εξηγήσουν την έλλειψη υδάτινων πόρων.

Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι έχουμε τη δυνατότητα ως κράτος και κοινωνία να βελτιώσουμε σημαντικά τους περισσότερους, αν όχι όλους, από τους προβληματικούς δείκτες. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη Δράση για το Κλίμα (ΣΒΑ 13), στην Υπεύθυνη Κατανάλωση και Παραγωγή (ΣΒΑ 12) και στη ζωή κάτω από το νερό (ΣΒΑ 14).

Υπάρχει κάποια πρόοδος σε ορισμένους δείκτες, όπως ο ΣΒΑ 4 (Εκπαίδευση), ενώ ο στόχος του ΣΒΑ 1 (εξάλειψη της φτώχειας) μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει επιτευχθεί. Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι γίνονται προσπάθειες για πρόοδο όπως η κυκλοφορία το 2021 της Εθελοντικής Εθνικής Επιθεώρησης για τους Στόχους της Κύπρου. Το SDSN Κύπρου ενεργά ενθαρρύνει όλες τις προσπάθειες προς αυτή τη θετική κατεύθυνση.

Από την ίδρυσή του (2019), το SDSN Κύπρου έχει εργαστεί με κοινωνικούς και κυβερνητικούς εταίρους για τη βελτίωση της χώρας στην εφαρμογή των ΣΒΑ. Προωθεί τη διάδοση βέλτιστων πρακτικών, την ευαισθητοποίηση, την εκπαίδευση για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ενασχόληση με τη νεολαία και την ενσωμάτωση των ΣΒΑ στις καθημερινές τους δραστηριότητες.

Η Έκθεση Αειφόρου Ανάπτυξης του SDSN για το 2024 είναι διαθέσιμη στη διεύθυνση: https://dashboards.sdgindex.org/. Για περισσότερες πληροφορίες ή για να βοηθήσετε να γίνουν οι ΣΒΑ πραγματικότητα στην Κύπρο, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα https://sdsn.cyprus.cyi.ac.cy ή τη σελίδα στο Facebook (https://www.facebook.com/SDSNCyprus) ή στείλτε e-mail στη διεύθυνση sdsn.cyprus@cyi.ac.cy.