Τα κατάλοιπα της πανδημίας: Οι εργαζόμενοι στη Φιλοξενία τράβηξαν για νέα ζωή

Η πανδημία του κορωνοϊού έφερε στο φως τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρηματίες στη φιλοξενία.

Η πρόσφατη έρευνα της Σχολής Διοίκησης Ξενοδοχείων και Τουρισμού (SHTM) στο Πολυτεχνείο του Χονγκ Κονγκ, υπό την καθοδήγηση του Dr. Wei-Jue Huang, διερεύνησε πώς οι εμπειρίες στον χώρο εργασίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας επηρέασαν τις μετέπειτα επαγγελματικές επιλογές των εργαζομένων τους στις ΗΠΑ αντανακλώντας ένα φαινόμενο που ταρακουνάει ακόμη και… τα κυπριακά νερά.

Μέσα από άμεσες συνεντεύξεις με νυν και πρώην εργαζομένους, η έρευνα αποκάλυψε ότι πολλοί εξ αυτών δεν επέστρεψαν ποτέ ξανά πίσω στις θέσεις τους. Απεναντίας, αναζήτησαν νέα επαγγελματική κατεύθυνση. Οι εμπειρίες τους κατά τη διάρκεια της κρίσης, τους ώθησαν να επανεξετάσουν την επαγγελματική τους πορεία και ζωή και να απομακρυνθούν από τη βιομηχανία της φιλοξενίας.

Τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν ότι τα επίπεδα άγχους που βίωσαν οι εργαζόμενοι στη φιλοξενία κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σε συνδυασμό με τις προσωπικές τους ανησυχίες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στις αποφάσεις τους να αποχωρήσουν από τον κλάδο.

Η πανδημία, με τις συνεχείς απολύσεις, τις αναστολές εργασίας και τις μειώσεις μισθών, ενίσχυσε την ανασφάλεια και την αβεβαιότητα για το μέλλον, οδηγώντας πολλούς στο να αναζητήσουν εργασία σε άλλους Κλάδους της οικονομίας.

Ο Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης Γ.Δ του ΠΑΣΥΞΕ, σχολιάζει στον «Ξενοδόχο» τα ευρήματα της έρευνας μέσα από τη δική του οπτική και την ανατροφοδότηση που λαμβάνει καθημερινά από τους επιχειρηματίες του Κλάδου, μετά τη μαζική φυγή των τελευταίων χρόνων. Συνολικά, 5,000 Ευρωπαίοι και κοινοτικοί εργαζόμενοι για τους οποίους άνοιξέ η πόρτα της επιστροφής προς στις χώρες τους, αποχώρησαν ανεπιστρεπτί, σχολιάζει με προβληματισμό.

Καταλυτική η συμβολή του Συνδέσμου για επίλυση του ζητήματος, που, μεταξύ άλλων, εδώ και καιρό σε συνεργασία με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος προχώρησε σε ενέργειες για ένταξη στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση της Κύπρου, το μάθημα «Φιλοξενία μου».

Κ. Ρουσουνίδη, γιατί η πανδημία προκάλεσε τόσο μεγάλη ζημιά στον τομέα της φιλοξενίας συγκριτικά με άλλους τομείς της οικονομίας;

Ανέκαθεν η τουριστική βιομηχανία επηρεαζόταν και επηρεάζεται διαχρονικά από γεγονότα που έχουν να κάνουν τόσο με τις γεωπολιτικές εξελίξεις όσο και με τη θέση και την ασφάλεια της χώρας. Αδιαμφισβήτητα οι αλλαγές που διαδραματίζονται γενικά τόσο σε πολιτικό όσο και σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο όπως ήταν η πανδημία του κορονοϊού και μετέπειτα ο πόλεμος σε Ουκρανία και Ισραήλ, στιγμάτισαν και διαμόρφωσαν την οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα και περισσότερο αυτή του τουρισμού.

Συγκεκριμένα είναι γνωστό ότι όλα τα μέτρα που εφαρμόστηκαν παγκοσμίως για την προστασία άλλα και την αντιμετώπιση αυτής της πρωτόγνωρής για όλους μας πανδημίας, παρέλυσαν ολόκληρο τον πλανήτη αφήνοντας βαθιές πληγές σε όλο τον επιχειρηματικό κόσμο και κυρίως στον τουρισμό, με αποτέλεσμα το 2020 και το πρώτο εξάμηνο του 2021 να θεωρούνται ως μη γενόμενη περίοδος για τον τουρισμό.

Αυτές οι προκλήσεις χτύπησαν απευθείας στην καρδιά του κλάδου με συνέπειες που ταλαιπωρούν ακόμη κα σήμερα την τουριστική βιομηχανία. Η αβεβαιότητα που διακατείχε αρκετούς εργαζόμενους του κλάδου, τους οδήγησαν να επανεξετάσουν τις επαγγελματικές τους πορείες με αποτέλεσμα να τους ωθήσει να αναπτύξουν «εφεδρικά σχέδια» και να κατευθυνθούν και να εργοδοτηθούν σε άλλες βιομηχανίες και τομείς οι οποίες κατά την γνώμη τους, δεν είναι και τόσο ευάλωτες. Απτό παράδειγμα αποτελεί το κενό που άφησαν οι 5,000 ευρωπαίοι και κοινοτικοί εργαζόμενοι για τους οποίους άνοιξέ η πόρτα της επιστροφής προς στις χώρες τους ανεπιστρεπτί.

Γιατί δεν επιστρέφουν οι εργαζόμενοι στις θέσεις τους και τι μπορούν να κάνουν οι ξενοδόχοι της Κύπρου ώστε, είτε να τους επαναφέρουν, είτε να προσελκύσουν νέο προσωπικό;

Ο επιχειρηματικός χάρτης με τις αλλεπάλληλες αλλαγές των τελευταίων χρόνων, έχει αλλάξει, διαμορφώνοντας ένα νέο περιβάλλον σε όλους τους κλάδους ανά το παγκόσμιο. Αυτό δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστη την τουριστική βιομηχανία, με την έλλειψη προσωπικού να αποτελεί αγκάθι ακόμη και σήμερα σε παγκόσμιο και πανευρωπαϊκό επίπεδο, ειδικά στον ξενοδοχειακό τομέα.

Είναι γνωστό ότι η Κύπρος αποτελούσε πάντοτε πόλο έλξης για αρκετούς εργαζομένους τόσο για τα ωφελήματα, όσο και για τις καλές συνθήκες εργασίας που παρέχουν οι εργοδότες. Ο κύριος λόγος της αλλαγής πλεύσης των εργαζόμενων ήταν η ανασφάλεια, η οποία έγινε εντονότερη με την πανδημία κάνοντας τους υπαλλήλους να προβληματιστούν για την αβεβαιότητα που δημιουργεί η εποχικότητα που χαρακτηρίζει τον κλάδο.

Στόχος μας είναι να βρεθούν τρόποι για την αντιμετώπιση της πρόκλησης αυτής, όπως είναι η επιμήκυνση της καλοκαιρινής περιόδου σε περισσότερο από 8 μήνες και κατ’ επέκταση η ανάπτυξη του χειμερινού τουρισμού.

Ο κλάδος της τουριστικής βιομηχανίας απασχολεί σήμερα μεγάλο αριθμό επαγγελματιών με τεχνικές και με ακαδημαϊκές γνώσεις, κάτι που αναμένουμε να αυξηθεί περαιτέρω με την πράσινη μετάβαση και τις αλλαγές που θα υπάρξουν, αφού θα δημιουργηθούν νέες ανάγκες και κατ’ επέκταση νέες θέσεις εργασίας. Ο κόσμος της τουριστικής βιομηχανίας συνεχώς εξελίσσεται και μεγαλώνει, αφουγκράζεται τις όποιες προκλήσεις και είναι έτοιμος να τις αντιμετωπίσει παρέχοντας ένα ελκυστικό κλάδο εργοδότησης.

Υπάρχει κάτι που μπορεί να κάνει η Πολιτεία από άποψη κινήτρων;

Η εκπαίδευση και η σωστή ενημέρωση πάντα αποτελούσε το κλειδί για την ανέλιξη και την εξέλιξη οποιουδήποτε τομέα. Η επικέντρωση στην εκπαίδευση των νέων και η καθοδήγηση τους σε επαγγελματικούς δρόμους όπως είναι η τουριστική βιομηχανία και τα ωφελήματα που κρύβει ο κλάδος αυτός, οποίος διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης της Κύπρου, θα διευρύνει τους ορίζοντες και τις ευκαιρίες της νέας γενιάς.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως μετά από πρωτοβουλία του Συνδέσμου μας σε συνεργασία με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος έγιναν ενέργειες προς το Υπουργείο Παιδείας, όπου διαπιστώθηκε η συναντίληψη γύρω από το θέμα της ένταξης, στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, του μάθηματος «Φιλοξενία μου».

Η ταύτιση των απόψεων σχετικά με την σκοπιμότητα της εφαρμογής του συγκεκριμένου προγράμματος θα οδηγήσει σε μια αγαστή συνεργασία με απώτερο στόχο, αρχικά την επαφή των μαθητών του δημοτικού με τις έννοιες της φιλοξενίας και μετέπειτα στη σταδιακή δημιουργία μιας νέας κουλτούρας γύρω από τον κλάδο αυτό. Η εφαρμογή του νέου αυτού προγράμματος μόνο θετικό πρόσημο μπορεί να έχει αφού θα ενισχύσει τις προσπάθειες που καταβάλλονται για βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού και θα διευρύνει σημαντικά τους ορίζοντες και τις ευκαιρίες της νέας γενιάς.

Περισσότερες πληροφορίες για την έρευνα της SHTM διατίθενται εδώ