«Καμπανάκι» ειδικών: Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη είναι παρόμοιος με αυτόν στις ΗΠΑ

Η άνοδος του πληθωρισμού στην Eυρωζώνη προκαλεί ολοένα και περισσότερες συγκρίσεις με τις ΗΠΑ, τροφοδοτώντας τις εκτιμήσεις ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει παρόμοια εμπόδια στη μείωση των επιτοκίων με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ.

Παρόλο που υπήρξαν σαφείς διαφορές στους παράγοντες αύξησης των τιμών στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ορισμένοι οικονομολόγοι βλέπουν σημαντικούς παραλληλισμούς και προειδοποιούν έτσι ώστε να μην υποτιμηθεί ο κίνδυνος πιο επίμονων πιέσεων.

Η ευρέως αναμενόμενη μείωση του επιτοκίου καταθέσεων την Πέμπτη από το υψηλό ρεκόρ του 4% δεν αμφισβητείται. Ο κίνδυνος είναι ότι ο επίμονος πληθωρισμός που μοιάζει με αυτόν στις ΗΠΑ καθιστά λιγότερο πιθανές τις ταχείες επόμενες κινήσεις.

Η Fed έχει ήδη αναγκαστεί να επανεξετάσει τη νομισματική χαλάρωση αφού τα κέρδη των τιμών ξεπέρασαν τις προσδοκίες, ακόμη και αν οι επενδυτές εξακολουθούν να ελπίζουν σε μείωση των επιτοκίων φέτος.

«Τα προβλήματα της Αμερικής με τον επίμονο πληθωρισμό θα μπορούσαν να επηρεάσουν ακόμη και την Ευρώπη», δήλωσε ο Κάρστεν Μπρζέσκι, παγκόσμιος επικεφαλής μακροοικονομικών ερευνών της ING. «Η ΕΚΤ καλά θα κάνει να μην απορρίψει κατηγορηματικά τον κίνδυνο αναζωπύρωσης του πληθωρισμού που παρατηρείται στις ΗΠΑ και να παραμείνει προσεκτική».

Η μέτρηση του πληθωρισμού του Μαΐου στην Ευρωζώνη αποτέλεσε το τελευταίο προειδοποιητικό σημάδι για την ΕΚΤ, καθώς επιταχύνθηκε περισσότερο από ό,τι αναμενόταν, στο 2,6%. Ακόμη πιο ανησυχητική για τους αξιωματούχους ήταν η αύξηση των τιμών των υπηρεσιών και η απροσδόκητη ενίσχυση των υποκείμενων πληθωριστικών πιέσεων.

Το πισωγύρισμα αυτό έλαβε χώρα μετά από μια απότομη υποχώρηση του πληθωρισμού και δεν προκάλεσε σοκ για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ, οι οποίοι είναι προετοιμασμένοι για έναν ανώμαλο δρόμο επιστροφής στον πληθωριστικό στόχο του 2%.

Παράλληλα, το μοτίβο που διαμορφώνεται μοιάζει επίσης με αυτό των ΗΠΑ. Σύμφωνα με περίπου το ένα τρίτο των οικονομολόγων σε πρόσφατη έρευνα του Bloomberg, η αύξηση των αμερικανικών τιμών προηγείται της αντίστοιχης στην Ευρώπη.

Κανείς δεν αμφισβητεί ότι οι κύριοι καταλύτες για την αρχική έξαρση του πληθωρισμού ήταν διαφορετικοί στις δύο περιοχές, δη τα τεράστια δημοσιονομικά κίνητρα στις ΗΠΑ έναντι της ενεργειακής κρίσης που έπληξε την Ευρώπη μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αυτό που τροφοδοτεί τις ευρωπαϊκές τιμές, ωστόσο, μπορεί να μην είναι τόσο διαφορετικό από αυτό που βρίσκεται πίσω από την αντοχή τους στις ΗΠΑ.

Ο οικονομολόγος της Nomura, Αντρέι Σεπάνιακ, αναφέρει την ισχυρότερη από την αναμενόμενη επέκταση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος και την προοπτική μιας ανάκαμψης που θα καθοδηγείται από τους καταναλωτές και θα υποστηρίζεται από τη χαμηλή ανεργία, η οποία ωθεί τους μισθούς αισθητά υψηλότερα. Η ισχυρή ζήτηση επιτρέπει επίσης στις επιχειρήσεις να μετακυλήσουν το υψηλότερο κόστος στους καταναλωτές.

Ο Κόνσταντιν Βάιτ, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Pimco, περιγράφει τον πληθωρισμό ως «υψηλά συσχετισμένο» σε παγκόσμιο επίπεδο. «Έτσι, αν αποδειχθεί ότι οι ΗΠΑ έχουν μεγαλύτερο πρόβλημα, είναι απίθανο η Ευρωζώνη να μην έχει τουλάχιστον ένα μικρότερο αλλά παρόμοιο πρόβλημα».

Ο ίδιος επισημαίνει μια ομιλία του 2022 του μέλους του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ Ιζαμπέλ Σνάμπελ στην οποία μιλά για «απτές αποδείξεις» για «παγκοσμιοποίηση» του πληθωρισμού.

Ο πρόεδρος της Bundesbank, Γιοακίμ Νάγκελ, δήλωσε στο Bloomberg τον Απρίλιο ότι οι επίμονες τιμές καταναλωτή στις ΗΠΑ «μας διδάσκουν ότι πρέπει να προσεγγίζουμε το θέμα του πληθωρισμού με ταπεινότητα».

Πάραυτα, η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, όπως και πολλοί άλλοι έχουν υποβαθμίσει τους δεσμούς μεταξύ των οικονομικών καταστάσεων στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.

«Δεν νομίζω ότι μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα με βάση την υπόθεση ότι οι δύο πληθωρισμοί είναι ίδιοι», δήλωσε η Λαγκάρντ μετά τη συνεδρίαση πολιτικής του Απριλίου. «Οι δύο οικονομίες δεν είναι ίδιες».

«Η αιτία του πληθωρισμού στις ΗΠΑ δεν έχει ακόμη επιλυθεί», δήλωσε ο Χόλγκερ Σμίντινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank. «Η εγχώρια ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται έντονα. Στη ζώνη του ευρώ, ωστόσο, το ενεργειακό σοκ έχει ξεπεραστεί σε μεγάλο βαθμό. Εδώ, ωστόσο, η οικονομία αποδυναμώνεται. Αυτός είναι ένας σαφής λόγος για τη μείωση των επιτοκίων το συντομότερο δυνατό».

Η Καταρίν Νάις, οικονομολόγος της PGIM Fixed Income, θεωρεί την εικόνα του πληθωρισμού στην Ευρώπη «κάπως πιο ξεκάθαρη» από ό,τι αυτή των ΗΠΑ.

«Συγκεκριμένα, οι εξομαλυμένοι μηνιαίοι ρυθμοί του γενικού πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ έχουν πρόσφατα ευθυγραμμιστεί με τον στόχο του 2%, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ που συνεχίζουν να κινούνται πιο έντονα», σημείωσε.

Το γεγονός ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη φαίνεται να ακολουθεί τον αντίστοιχο αμερικανικό με καθυστέρηση μερικών μηνών είναι ιδιαίτερα προφανές και πολλοί δεν μπορούν να το αγνοήσουν. Ο Μπρζέσκι της ING εκτιμά ότι υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να συνεχιστεί αυτή η ομοιότητα.

«Το θέμα δεν είναι να αντιγράψουμε τις ΗΠΑ, αλλά να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς πληθωρισμού της, δη αυτούς που έχουν αναπτυχθεί παρόμοια τα τελευταία χρόνια», δήλωσε.

«Η αγορά εργασίας είναι η καλύτερη εξήγηση για τους παραλληλισμούς, όπως φυσικά και οι τιμές της ενέργειας. Και στις δύο περιπτώσεις, το επίπεδο είναι διαφορετικό στις ΗΠΑ και τη ζώνη του ευρώ, αλλά η όλη τάση δεν διαφέρει», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά.