Μελέτη του ΚΟΕ επιβεβαιώνει τους κινδύνους από την ΑΤΑ- Πιθανόν να επιδεινώσει τις πληθωριστικές τάσεις

H αυτόματη σύνδεση μεταξύ μισθών και πληθωρισμού πιθανόν να επιδεινώσει τις πληθωριστικές τάσεις, σύμφωνα με ανάλυση του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου για σχέση μεταξύ των αμοιβών των συντελεστών παραγωγής, της παραγωγικότητας και των πιέσεων από τον πληθωρισμό στην Κύπρο, λαμβάνοντας υπόψη την επίδραση της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ).

Τα δεδομένα προέρχονται από την Eurostat για την περίοδο των ετών 1996 και 2022.

Όπως αναφέρεται σε ενημερωτικό δελτίο, ο μηχανισμός της ΑΤΑ, δεν λαμβάνει υπόψη τις αλλαγές στην παραγωγικότητα, περιορίζοντας την ικανότητα της οικονομίας να προσαρμόζεται σε οικονομικές κρίσεις (economic shocks), υπονομεύοντας έτσι την ανθεκτικότητά και ανταγωνιστικότητά της.

«Συνολικά, η μελέτη αυτή συστήνει προσοχή στην οποιαδήποτε προσαρμογή της αμοιβής της εργασίας η οποία δεν λαμβάνει υπόψη τις μεταβολές στην παραγωγικότητα και την ετερογένεια μεταξύ των τομέων οικονομικής δραστηριότητας», σημειώνεται.

Προστίθεται ότι η συνεργασία μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής, των κοινωνικών εταίρων καθώς και των ενδιαφερόμενων φορέων είναι ζωτική για την επίτευξη ενός ισορροπημένου συστήματος που προωθεί την οικονομική αποτελεσματικότητα, ενισχύει το βιοτικό επίπεδο της χώρας και προστατεύει από τους πληθωριστικούς κινδύνους.

Σύμφωνα με την ανάλυση, κατά μέσο όρο, την περίοδο 1996-2022, η αύξηση 1,75% στο δείκτη της τιμής της προστιθέμενης αξίας προκύπτει από την συνεισφορά της τιμής εργασίας (κατά 1,69%) και της τιμής του κεφαλαίου (κατά 1,21%,) μείον την αύξηση στον δείκτη ολικής παραγωγικότητας (1,15%).

Εξαίρεση αποτελεί η περίοδος της οικονομικής κρίσης η οποία οδήγησε σε μειώσεις μισθών. Επιπλέον, παρατηρείται ότι η μεταβολή στο δείκτη ολικής παραγωγικότητας είναι κατά μέσο όρο θετική, συμβάλλοντας έτσι στην μείωση των πληθωριστικών πιέσεων.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου μεταξύ 2010 και 2016, που σημαδεύτηκε από τη οικονομική κρίση και συνοδεύτηκε από σημαντικές μειώσεις των μισθών, η τιμή της εργασίας υποχώρησε, ενώ η τιμή του κεφαλαίου υπερέβηκε, την αύξηση της παραγωγικότητάς τους.

Η οικονομετρική ανάλυση που πραγματοποιήθηκε, επιβεβαιώνει ότι καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου, η αμοιβή των δύο συντελεστών παραγωγής και η ονομαστική παραγωγικότητα τους, κινούνται μαζί.

Αναγνωρίζοντας την ύπαρξη σημαντικής ετερογένειας μεταξύ των οικονομικών τομέων, η οποία συγκαλύπτεται στο επίπεδο της συνολικής οικονομίας, πραγματοποιήθηκε ανάλυση ανά τομέα οικονομικής δραστηριότητας.

Η ανάλυση δείχνει ότι σε ορισμένους τομείς η αύξηση στο ρυθμό μεταβολής της αμοιβής της εργασίας είναι μικρότερη από την μεταβολή στην παραγωγικότητα, ενώ άλλοι εμφανίζουν την αντίθετη τάση.

Ενδεικτικά, στους τομείς όπως αυτοί της Ενημέρωσης και επικοινωνίας (ICT) και στις Χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες, η αμοιβή της εργασίας δεν ακολουθεί την υψηλή αύξηση της παραγωγικότητα τους.

Επιπλέον, κατά την πιο πρόσφατη περίοδο από το 2017 έως το 2022, το χάσμα μεταξύ των μεταβολών στην αμοιβή της εργασίας και την παραγωγικότητάς της, αυξήθηκε στον τομέα της Ενημέρωσης και επικοινωνίας, ενώ η μεταβολή στην αμοιβή της εργασίας στον τομέα της Βιομηχανίας (εκτός Κατασκευές) υποχώρησε κάτω από την μεταβολή στην αξία της παραγωγικότητάς της μετά το 2017.

Η ανάλυση ανά τομέα οικονομικής δραστηριότητας υπογραμμίζει την ανάγκη για πολιτικές προσαρμοσμένες στις ιδιαιτερότητες του κάθε τομέα.

Η αναπροσαρμογή της αμοιβής της εργασίας σε συνολικό επίπεδο (ΑΤΑ) μπορεί να επιδεινώσει την ήδη άνιση κατανομή εισοδήματος μεταξύ των τομέων της οικονομίας, αναφέρεται στο δελτίο του ΚΟΕ.