Φιλελεύθερο ανά την Ευρώπη το ωράριο των καταστημάτων-Τι κατέδειξε έρευνα της Βουλής

Έρευνα αναφορικά με τα ωράρια λειτουργίας των καταστημάτων λιανικής πώλησης στην Κύπρο, αλλά και σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διεξήγαγε για λογαριασμό της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας η Υπηρεσία Ερευνών, Μελετών και Εκδόσεων της Βουλής.

Σύμφωνα με την έρευνα, η οποία διενεργήθηκε με τη συμβολή του Ευρωπαϊκού Κέντρου Κοινοβουλευτικής Έρευνας και Τεκμηρίωσης (ECPRD), στις περισσότερες χώρες το θέμα του ωραρίου καταστημάτων λιανικής πώλησης ρυθμίζεται νομοθετικά, είτε με τον περί Εμπορίου Νόμο είτε με ειδική νομοθεσία, η εφαρμογή των οποίων πολλές φορές συνδυάζεται με τις διατάξεις του Εργατικού Κώδικα που αφορούν τις ώρες εργασίας των εργαζομένων, τις περιόδους ανάπαυσης κ.λπ., τις σχετικές συλλογικές ή ατομικές συμβάσεις εργασίας και κάποιες φορές με τον περί Προστασίας από τον Περιβαλλοντικό Θόρυβο Νόμο, τον περί Πολεοδομίας Νόμο και άλλες ειδικότερες νομοθεσίες.

Όπως αναφέρεται στην μελέτη, σε ορισμένες χώρες οι τοπικές αρχές διοίκησης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στο θέμα του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων λιανικής πώλησης.

Συγκεκριμένα, στη Βουλγαρία το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων, καθώς και οι αλλαγές στο ωράριο λειτουργίας τους εγκρίνονται από την τοπική αρχή διοίκησης μετά από αίτημα των ιδιοκτητών των καταστημάτων.

Βάσει, δε, της έρευνας, το ωράριο καταστημάτων λιανικής πώλησης δεν ρυθμίζεται νομοθετικά στην Εσθονία, στη Λετονία, στη Σλοβακία, στη Σουηδία και στη Φινλανδία.

Τα ωράρια σε χώρες της Ε.Ε.

Αναλυτικότερα και σύμφωνα με την έρευνα, στην Εσθονία και στη Σλοβακία τα καταστήματα μπορούν να είναι ανοικτά 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες τη βδομάδα.

Στη Λετονία και στη Φινλανδία τα καταστήματα λιανικού εμπορίου έχουν ελεύθερο ωράριο, υπό τον όρο να εφαρμόζονται οι σχετικές με τον χρόνο εργασίας νομοθετικές πρόνοιες.

Στη Σουηδία το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων λιανικού εμπορίου είναι εντελώς ελεύθερο, με εξαίρεση τα καταστήματα πώλησης αλκοολούχων ποτών, τα οποία αποτελούν κρατικό μονοπώλιο.

Στη Γαλλία το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων ρυθμίζεται με τοπικά διατάγματα και ειδικούς για ορισμένα επαγγέλματα κανονισμούς ή του Εργατικού Κώδικα, λαμβάνοντας υπόψιν τις σχετικές πρόνοιες τον Εργατικό Κώδικα.

Στην Ισπανία στη σχετική για το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων νομοθεσία περιέχονται διατάξεις που άπτονται της αυτονομίας των διαφόρων περιοχών (αυτόνομων κοινοτήτων), ώστε να γίνεται σεβαστή η εξουσία των αυτόνομων κοινοτήτων σε θέματα εσωτερικού εμπορίου.

Στην Ολλανδία με έγκριση της οικείας τοπικής αρχής, το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων μπορεί να επεκταθεί.

Στην Ουγγαρία οι τοπικές αρχές δύνανται να ορίσουν με διάταγμα το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων μεταξύ 10.00 μ.μ. και 6.00 π.μ., ενώ στην Πολωνία το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων λιανικού εμπορίου καθορίζεται από τις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης.

Στην Πορτογαλία το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων διέπεται καταρχήν από το γενικό δίκαιο και υπόκειται σε περαιτέρω ρυθμίσεις μέσω των δημοτικών κανονισμών.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, το ωράριο είναι ελεύθερο όλες τις ημέρες της εβδομάδας, πλην της Κυριακής και των ημερών αργίας.

Στον πίνακα που ακολουθεί καταγράφεται συνοπτικά το περιεχόμενο των νομικών διατάξεων που αφορούν το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων λιανικής πώλησης, τις ώρες εργασίας, την εργασία κατά τις Κυριακές και τις αργίες και τις περιπτώσεις καταστημάτων/σημείων πώλησης που εξαιρούνται από τη νομοθεσία:

Τι ισχύει στην Κύπρο

Όσον αφορά την Κύπρο, η έρευνα αναφέρει πως, το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων λιανικού εμπορίου ρυθμίζεται με τον «περί της Ρύθμισης της Λειτουργίας Καταστημάτων και των Όρων Απασχόλησης των Υπαλλήλων τους Νόμο του 2006».

Σύμφωνα με το άρθρο 20 της πιο πάνω νομοθεσίας, κάθε γενικό κατάστημα κατά τη χειμερινή περίοδο από τη Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή δεν ανοίγει νωρίτερα από τις 05.00 και δεν κλείνει αργότερα από τις 19.30, με εξαίρεση την Τετάρτη, κατά την οποία δεν κλείνει αργότερα από τις 15.00.

Κατά την ίδια περίοδο, το Σάββατο δεν ανοίγει νωρίτερα από τις 5.00 π.μ. και δεν κλείνει αργότερα από τις 19.00 και την Κυριακή είναι κλειστό.

Κατά τη θερινή περίοδο κάθε γενικό κατάστημα από τη Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή δεν ανοίγει νωρίτερα από τις 05.00 και δεν κλείνει αργότερα από τις 20.00, με εξαίρεση την Τετάρτη, κατά την οποία δεν κλείνει αργότερα από τις 15.00.

Κατά την ίδια περίοδο το Σάββατο δεν ανοίγει νωρίτερα από τις 05.00 και δεν κλείνει αργότερα από τις 19.30 και την Κυριακή είναι κλειστό.

Κατά τη χριστουγεννιάτικη περίοδο (1η-31η Δεκεμβρίου), εξάλλου, κάθε γενικό κατάστημα μπορεί να εφαρμόζει το χριστουγεννιάτικο ωράριο, δηλαδή από τη Δευτέρα μέχρι και την Κυριακή δεν ανοίγει νωρίτερα από τις 05.00 και μπορεί να λειτουργεί μέχρι τις 20.00 και κατά την παραμονή των Χριστουγέννων και την παραμονή της Πρωτοχρονιάς δεν ανοίγει νωρίτερα από τις 05.00 και μπορεί να λειτουργεί μέχρι τις 18.00.

Επίσης, κατά την πασχαλινή περίοδο των δέκα (10) ημερών που προηγούνται της ημέρας του Πάσχα, κάθε γενικό κατάστημα μπορεί να εφαρμόζει το πασχαλινό ωράριο, δηλαδή από τη Δευτέρα μέχρι και την Κυριακή δεν ανοίγει νωρίτερα από τις 05.00 και μπορεί να λειτουργεί μέχρι τις 20.00 και κατά τη Μεγάλη Παρασκευή και το Μεγάλο Σάββατο δεν ανοίγει νωρίτερα από τις 05.00 και μπορεί να λειτουργεί μέχρι τις 18.00.

Ακόμη, σύμφωνα με το άρθρο 21, κάθε ειδικό κατάστημα τηρεί ωράριο λειτουργίας ανάλογα με την κατηγορία στην οποία εμπίπτει.

Επιπρόσθετα και σύμφωνα με το άρθρο 23, τα γενικά καταστήματα παραμένουν κλειστά κατά τις αργίες 1η, 2η και 6η Ιανουαρίου, την 1η Απριλίου, την Κυριακή του Πάσχα, τη Δευτέρα του Πάσχα, την 1η Μαῒου, τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος, τη 15η Αυγούστου, την 25η και 26η Δεκεμβρίου.

Σύμφωνα με το άρθρο 24, κατά την περίοδο μεταξύ της 15ης Ιουνίου και της 31ης Αυγούστου κάθε έτους τα γενικά καταστήματα μπορούν να εφαρμόζουν μεταμεσημβρινή ανάπαυση μεταξύ των ωρών 14.00 και 17.00.

Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 27, το ωράριο λειτουργίας των τουριστικών καταστημάτων καθορίζεται με διάταγμα που εκδίδεται από τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, ο οποίος λαμβάνει υπόψη τις εισηγήσεις των Συμβουλευτικών Επιτροπών.