Πώς προχωρά η Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων-Ανασκόπηση δράσεων και οδικός χάρτης για ολοκλήρωσή τους

Έγιναν έντονες παραστάσεις προς τον ΟΚΥπΥ μετά και τις διαπιστώσεις του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Νοσοκομείο Τροόδους, δήλωσε την Τετάρτη ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, μετά από τη διϋπουργική σύσκεψη για την ανασκόπηση της πορείας υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων (ΕΣΑΟΚ) που έγινε στο Προεδρικό Μέγαρο.

Σε ερώτηση εάν δόθηκαν απαντήσεις από τον ΟΚΥπΥ (που συμμετείχε στην σύσκεψη) σχετικά με το Νοσοκομείο Τροόδους στην Κυπερούντα, ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι «έγιναν έντονες παραστάσεις σήμερα προς τον ΟΚΥπΥ, όπως επιτέλους κάποια από τα έργα -τα οποία θυμάμαι από τη θητεία μου στο Υπουργείο Υγείας-, προχωρήσουν και ολοκληρωθούν».

Εξήγησε ότι στο πλαίσιο του ΓεΣΥ οι πολίτες έχουν την ευχέρεια να αποταθούν σε οποιοδήποτε νοσοκομείο της επιλογής τους, σε αντίθεση με τους κατοίκους των Κοινοτήτων Τροόδους, οι οποίοι έχουν μόνο την επιλογή του Νοσοκομείου Τροόδους.

«Άρα δεν πρέπει να θεωρούνται (οι κάτοικοι Τροόδους) και ούτε τους θεωρούμε πολίτες δεύτερης κατηγορίας», σημείωσε. Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννου υπάρχει άμεση «ανάγκη βελτίωσης των υποδομών και σίγουρα της καλύτερης στελέχωσης του Νοσοκομείου Τροόδους», σημειώνοντας ότι μεγάλο μέρος της σύσκεψης αναλώθηκε σε αυτό. Γίνονται, όπως ξέρετε, πρόσθεσε, «άλλες ενέργειες που είχαν ολοκληρωθεί, είτε αυτό αφορά σταθμούς ασθενοφόρων είτε αγροτικά κέντρα υγείας. Έχει γίνει αρκετή δουλειά έως τώρα, αλλά τουλάχιστον όσον αφορά το Νοσοκομείο Τροόδους, υπάρχουν πάρα πολλά που πρέπει να γίνουν άμεσα».

Σε σχόλιο ότι το Υπουργείο Εσωτερικών είχε πριν από μερικές μέρες προαναγγείλει την επέκταση της ΕΣΑΟΚ προκειμένου να καλυφθούν και άλλες ορεινές κοινότητες και αν υπάρχει κάποια εξέλιξη σε αυτό το θέμα ο κ. Ιωάννου απάντησε ότι έχει ολοκληρωθεί η αναθεώρησή τους και αναμένεται να υποβληθούν για έγκριση στην επόμενη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου. Εξήγησε ότι κρίθηκε σκόπιμο να ανακοινωθούν τα αναθεωρημένα Σχέδια με τις αλλαγές που ενσωματώθηκαν.

Αναφερόμενος σε κάποιες από τις τροποποιήσεις, ο Υπουργός είπε πως αυτές αφορούν τη συμπερίληψη νέων κοινοτήτων, την επέκταση των Σχεδίων για δύο χρόνια αντί για ένα και τον τρόπο καταβολής της χορηγίας. «Ουσιαστικά λήφθηκαν υπόψη οι εισηγήσεις, όλο αυτό το διάστημα,  που μας έγιναν είτε από κοινοτάρχες είτε από άλλους εμπλεκόμενους φορείς και καταλήξαμε σε αυτές τις αλλαγές», σημείωσε.

Υπογράμμισε ότι τα Σχέδια αυτά υλοποιήθηκαν για πρώτη φορά με μεγάλη επιτυχία το 2019 από την προηγούμενη Κυβέρνηση και έκτοτε έχουν επενδυθεί πέραν των 55 εκατομμυρίων ευρώ και έχουν επωφεληθεί από αυτά 1.500 νοικοκυριά. Δήλωσε πως οι χορηγίες αυτές δίνονται για την πρώτη κατοικία των δικαιούχων και γίνονται έλεγχοι προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση αυτής της πρόνοιας.

Περαιτέρω σημείωσε πως για να τύχουν αυτά τα Σχέδια αξιοποίησης από τους πολίτες και κατ’ επέκταση να περιοριστεί το φαινόμενο της αστυφιλίας, απαιτείται η ανάπτυξη υποδομών, σχολείων και θέσεων εργασίας.

Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων με 280 έργα και δράσεις

Για αυτό, είπε,  και εκπονήθηκε και υλοποιείται από το 2019 με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της προηγούμενης Κυβέρνησης, η Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, η οποία «περιλαμβάνει 280 έργα και δράσεις με έναν προϋπολογισμό 762 εκατομμυρίων ευρώ».

Σημείωσε ότι τα πλείστα εξ αυτών αφορούν το Υπουργείο Παιδείας, το Υπουργείο Μεταφορών και το Υπουργείο Εργασίας.

«Στόχος είναι να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να αναπτυχθεί η παιδεία. Άρα είναι μια συλλογική προσπάθεια που γίνεται με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου από το 2019. Αυτό είναι ένα επίτευγμα της προηγούμενης Κυβέρνησης», είπε.

Σε ερώτηση για το εάν αποδεικνύεται η μείωση της αστυφιλίας μετά την εφαρμογή της στρατηγικής, ο Υπουργός Εσωτερικών σημείωσε ότι φαίνεται, μετά από τις διάφορες ενέργειες που γίνονται από το 2019, ότι η αστυφιλία συγκρατείται.

«Βλέπουμε πλέον όλοι την αλλαγή που γίνεται στις ορεινές περιοχές. Έχουμε σαφείς ενδείξεις από τα Στεγαστικά Σχέδια, μέσω των οποίων έχουν δοθεί 1.500 χορηγίες για οικιστικές μονάδες στις περιοχές αυτές», σημείωσε και ανέφερε ότι το Υπουργείο Εμπορίου, στο πλαίσιο των προσπαθειών για την πράσινη μετάβαση, τρέχει πολλά Σχέδια επιχορηγήσεων.

Στις δηλώσεις του ο κ. Ιωάννου είπε ότι η σύσκεψη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής της κυβέρνησης «για προώθηση πολιτικών και ενεργειών, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των συμπολιτών μας που ζουν σε ορεινές περιοχές και περιοχές της υπαίθρου».

Είπε ακόμη ότι μέσα από μια σειρά πολύεπίπεδων δράσεων επιδιώκεται η δημιουργία των απαραίτητων υποδομών, που αφενός να καλύπτουν τις ανάγκες του υφιστάμενου πληθυσμού ώστε να παραμείνουν στις περιοχές αυτές και αφετέρου να τις καθιστούν ελκυστικές για νέους κατοίκους ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο της αστυφιλίας.

«Ενισχύοντας τις κοινότητες της υπαίθρου και των ορεινών περιοχών, αναπτύσσουμε την προοπτική για μετεξέλιξή τους σε τουριστικούς, πολιτιστικούς, γεωργικούς και περιβαλλοντικούς πυρήνες με συνεπακόλουθα κοινωνικά και οικονομικά οφέλη», είπε ο Υπουργός Εσωτερικών και πρόσθεσε ότι σε αυτό το πλαίσιο έγινε σήμερα μία συνολική ανασκόπηση της πορείας υλοποίησης των έργων και των δράσεων που συμπεριλαμβάνονται στην ΕΣΑΟΚ και αφορούν την περιοχή του Τροόδους και τις ορεινές περιοχές.

Παράλληλα, ο κ. Ιωάννου ανέφερε ότι συζητήθηκαν επίσης διάφορα θέματα για την επίλυση των οποίων απαιτείται συντονισμός μεταξύ των Υπουργείων και Υφυπουργείων, ενώ έγινε και μία πρώτη ανταλλαγή απόψεων για επιπρόσθετα έργα και πολιτικές που θα μπορούσαν να εξεταστούν και να συμπεριληφθούν στην Εθνική Στρατηγική.

Ανασκόπηση δράσεων και οδικός χάρτης για ολοκλήρωσή τους

Ταυτόχρονα, είπε ότι έγινε και εξέταση των παραγόντων που επηρεάζουν την εξέλιξη μιας δράσης ενώ αξιολογήθηκαν και ενδεχόμενες λύσεις για επανεκκίνηση και ολοκλήρωσή τους. «Μεταξύ άλλων, έγινε εισήγηση όπως αναθεωρηθεί το Σχέδιο δράσης της ΕΣΑΟΚ αφού έχει διαφανεί ότι αριθμός δράσεων πιθανόν να χρήζουν επαναξιολόγησης για να καταστούν υλοποιήσιμες», ανέφερε.

Ο Υπουργός Εσωτερικών δήλωσε ότι συμφωνήθηκε όπως στο αμέσως επόμενο διάστημα, το κάθε Υπουργείο και Υφυπουργείο προβεί σε μια αναλυτική ανασκόπηση των δράσεων που εμπίπτουν στις τομείς αρμοδιοτήτων του, καθώς και του βαθμού ωριμότητάς τους, έτσι ώστε να καθοριστεί στη συνέχεια ένας οδικός χάρτης για την ολοκλήρωσή τους.

Είπε επίσης, ότι αποφασίστηκε αξιολόγηση νέων προτεινόμενων έργων που θα μπορούσαν, υπό προϋποθέσεις, να ενταχθούν στην ΕΣΑΟΚ και η ιεράρχησή τους για υλοποίηση σε συνεργασία και με τον Επίτροπο Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων.

Επανέλαβε ότι η Εθνική Στρατηγική είναι εξαιρετικής σημασίας για την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών προσθέτοντας πως «είναι η πρώτη φορά από το 2019 και από την εποχή της ίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας που δίνεται αυτή η έμφαση στην ευρύτερη περιοχή του Τροόδους. Άρα, αν πηγαίναμε ως Κυβέρνηση αποσπασματικά να δίναμε κίνητρα για στεγαστική βοήθεια, δεν θα είχαμε αποτελέσματα».

Ο κόσμος, σημείωσε ο κ. Ιωάννου, «δεν θέλει μόνο κίνητρο για στέγαση, θέλει και δουλειά, σχολεία, υποδομές εκπαίδευσης και απασχόλησης των παιδιών. Για αυτό και υπάρχουν ενέργειες όπως για παράδειγμα, στο Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας για δημιουργία βρεφοκομικών σταθμών».

Άρα, πρόσθεσε, «μέσω αυτής της στρατηγικής, στόχος είναι, όπως ανέφερα, να συγκρατήσουμε τον κόσμο εκεί. Άρα είναι το θέμα της αστυφιλίας, αλλά πρωτίστως να δώσουμε τα κίνητρα εκείνα, ώστε να πάει ακόμα περισσότερος κόσμος στα ορεινά ή στην ύπαιθρο».

Σε ό,τι αφορά στην ΕΣΑΟΚ, ο κ. Υπουργός εξήγησε ότι όλα τα Υπουργεία και Υφυπουργεία υλοποιούν κάποιες άλλες ενέργειες, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στην Εθνική Στρατηγική. Πρόκειται, είπε, για ένα ζωντανό Σχέδιο και αναθεωρείται συνεχώς. Προς αυτή την κατεύθυνση, σημείωσε ότι θα εξεταστούν έργα και δράσεις από κάθε Υπουργείο, ώστε, εφόσον εγκριθούν από το Υπουργείο Οικονομικών, να ενταχθούν στην ΕΣΑΟΚ.

Δόθηκαν, ανέφερε, οδηγίες στον Επίτροπο Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων ώστε να πραγματοποιεί μηνιαίες συναντήσεις με τους αρμόδιους Λειτουργούς των Υπουργείων και των Υφυπουργείων για παρακολούθηση της εξέλιξης των δράσεων και να ενημερώνει την Υπουργική Επιτροπή κάθε τρεις μήνες.

Στη σύσκεψη, συμμετείχαν οι Υπουργοί Εσωτερικών, Παιδείας, Νεολαίας και Αθλητισμού, Μεταφορών Επικοινωνιών και Έργων, Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, οι Υφυπουργοί παρά τω Προέδρω, Τουρισμού και Κοινωνικής Πρόνοιας, ο Επίτροπος Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, καθώς και υψηλόβαθμα στελέχη των Υπουργείων Υγείας, Οικονομικών και Άμυνας, των Υφυπουργείων Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής και Πολιτισμού, του Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού, του Οργανισμού Νεολαίας Κύπρου και του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας.