Μιχάλης Δαμιανός: Επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις αναβαθμίζουν τον τομέα της υγείας

Σε τροχιά υλοποίησης βρίσκονται επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στον τομέα της Υγείας, δήλωσε ο Υπουργός Υγείας, Μιχάλης Δαμιανός.

Το κράτος προχωρά σε αναβάθμιση της ιατρικής τεχνολογίας και ιατρικών συσκευών στα νοσοκομεία, ανάπτυξη ψηφιοποιημένων λύσεων για την υποστήριξη της ποιότητας της περίθαλψης και ανάπτυξη καινοτόμου πληροφοριακού συστήματος δημόσιας υγείας στο γενικό πλαίσιο παρακολούθησης και ελέγχου των μεταδοτικών ασθενειών και ετοιμότητας για κάθε πανδημία.

Βασική μεταρρύθμιση συνιστά και η σταδιακή μετατόπιση του πλαισίου παροχής υγειονομικής περίθαλψης και αποζημίωσης προς μοντέλα, με βάση την αξία, στο πλαίσιο του Γενικού Συστήματος Υγείας, είπε εξάλλου.

Στο πλαίσιο χαιρετισμού του στο 7ο Cyprus HealthCare Conference, o Υπουργός είπε αρχικά ότι η προηγούμενη δεκαετία υπήρξε καθοριστική στα θέματα μεταρρυθμίσεων στον τομέα της υγείας, με την οικονομική κρίση να αναδεικνύει κενά και αδυναμίες στη λειτουργία των υπηρεσιών.

«Μετά από μεγάλες προσπάθειες, την 1η Ιουνίου 2019, εφαρμόστηκε η 1η φάση του Γενικού Συστήματος Υγείας για την εξωνοσοκομειακή φροντίδα. Στη συνέχεια και εν μέσω της πανδημίας COVID-19, εφαρμόστηκε και η 2η φάση το 2020 για την ενδονοσοκομειακή φροντίδα, τα Τμήματα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών του δημοσίου, τις υπηρεσίες άλλων Επαγγελματιών Υγείας, νοσηλευτών και προληπτικής οδοντιατρικής. Οι υπηρεσίες φροντίδας για τον Κύπριο πολίτη αυξήθηκαν και πλέον περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων μακροχρόνια, ανακουφιστική φροντίδα, φροντίδα αποκατάστασης και κατ’ οίκο περίθαλψη», είπε σε μια σύντομη ανασκόπησή του.

Καταλήγοντας στο σήμερα και στο Γενικό Σύστημα Υγείας ο Υπουργός έκανε λόγο σε κάλυψη του πληθυσμού στην Κύπρο που είναι πλέον καθολική σε ποσοστό μεγαλύτερο από το 99 % λέγοντας ότι οι ανικανοποίητες ανάγκες ιατρικής περίθαλψης είναι εξαιρετικά χαμηλές, 0.1%, τόσο για τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, όσο και για τα νοικοκυριά υψηλού εισοδήματος.

Επιπλέον, αυξήθηκε η συνολική διαθεσιμότητα υπηρεσιών και μειώθηκαν οι χρόνοι αναμονής που αποτελούσαν το βασικό εμπόδιο στην πρόσβαση, ενώ αύξηση σημειώθηκε στον όγκο παρεχόμενης περίθαλψης και προγραμματισμένων επεμβάσεων, ιδιαίτερα μετά την πανδημία.

«Η πολιτική υγείας του Υπουργείου Υγείας διέπεται από την θεμελιακή αρχή ότι, η υγεία ως κοινωνικό αγαθό αποτελεί ευθύνη του κράτους», δήλωσε σε αυτό το σημείο και πως σκοπός της Πολιτείας είναι «να διασφαλίσουμε το βασικό δικαίωμα κάθε πολίτη, προκειμένου να απολαμβάνει ψηλά επίπεδα υγείας».

«Κατανοούμε τις ραγδαίες εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας, τις μεταβαλλόμενες ανάγκες του γηράσκοντος πληθυσμού, και αναγνωρίζουμε τις προκλήσεις που επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τον τομέα της υγείας».

Ακολούθως συμπλήρωσε: «Λίγες προκλήσεις είναι τόσο εμφανείς όσο η μικροβιακή αντοχή (AMR). Αυτό το πολύπλευρο ζήτημα όχι μόνο αποτελεί άμεση απειλή για την ατομική υγεία, αλλά επίσης έχει αντίκτυπο στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και στις παγκόσμιες οικονομίες.

Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κέντρου πρόληψης και Ελέγχου Λοιμώξεων – ECDC, ο επιπολασμός λοιμώξεων που σχετίζονται με την υγειονομική περίθαλψη στην Κύπρο, κατά τα έτη 2022-2023, είναι ο μεγαλύτερος στην Ευρωπαϊκή Ένωση (13.8% σε σχέση με τον μικρότερο 3% και τον μέσο όρο ΕΕ 7%), ενώ καταγράφεται και μεγάλη κατάχρηση στην χορήγηση αντιβιοτικών.

Συνεπώς, οι Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιάς Υγείας του Υπουργείου Υγείας ως η αρμόδια αρχή, έχει ενισχύσει τις δράσεις της στο θέμα με την Ανασύσταση της Εθνικής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της Μικροβιακής Αντοχής, τη Συμβουλευτική Επιτροπή Αντιβιοτικών, της Κεντρικής Επιτροπής Ελέγχους και Παρακολούθησης Ενδονοσοκομειακών Λοιμώξεων, καθώς και τη σύσταση της Υποεπιτροπής Νοσηλευτών Ελέγχου Λοιμώξεων για την επικαιροποίηση 8 υφιστάμενων και την ανάπτυξη/συγγραφή ακόμη 8 Κλινικών Κατευθυντήριων Οδηγιών.

Ακόμη ενισχύονται οι δράσεις στα εξής:

1. Την επικαιροποίηση των υφιστάμενων και την ανάπτυξη/συγγραφή νέων Εθνικών Σχεδίων Δράσης.
2. Τον σχεδιασμό και την υλοποίηση Ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την επιτήρηση της κατανάλωσης αντιβιοτικών εντός των νοσοκομείων και της παρακολούθησης νοσοκομειακών λοιμώξεων.
3. Το σχεδιασμό για συμπερίληψη στη σχετική νομοθεσία, πρόνοιας για τη λειτουργία Τοπικών Επιτροπών Ελέγχου Λοιμώξεων σε όλα τα Νοσηλευτήρια.
4. Την οργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, ημερίδων, ενημερωτικών εκστρατειών για ενδυνάμωση της γνώσης στους πολίτες και τους επαγγελματίες υγείας σε σχέση με το θέμα.
5. Τη συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα και δίκτυα επιτήρησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
6. Τη συνεργασία με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας με σκοπό την επιτήρηση της συνταγογράφησης των αντιβιοτικών στην εξωνοσοκομειακή φροντίδα υγείας και ανατροφοδότησή στους παρόχους.

Μια άλλη πρόκληση που καταγράφεται ως βασικός περιορισμός ως προς τις δυνατότητες του συστήματος υγείας, αφορά τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού κατά τον Υπουργό. Ειδικά, ο αριθμός των νοσηλευτών, παρουσιάζεται πολύ χαμηλότερος από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το θέμα αξιολογείται από τη Διεύθυνση Νοσηλευτικών Υπηρεσιών του Υπουργείου, η οποία ανάπτυξε συνεργασία με όλους τους φορείς νοσηλευτικής, ενώ σχεδίασε και πραγματοποίησε σειρά δράσεων που περιλαμβάνουν:

• Την παρουσίαση του νοσηλευτικού και μαιευτικού επαγγέλματος σε όλους του καθηγητές επαγγελματικού προσανατολισμού με στόχο να είναι οι ίδιοι ενήμεροι για να μεταφέρουν την πληροφόρηση στους μαθητές των Λυκείων.
• Οργανωμένη διαφωτιστική εκστρατεία με τη δημιουργία τηλεοπτικού και ραδιοφωνικού σποτ για το επάγγελμα του νοσηλευτή και της μαίας, η οποία θα πραγματοποιηθεί αυτό τον Ιούνιο.
• Συζητήσεις με τα ακαδημαϊκά ιδρύματα με στόχο να αυξηθεί ο αριθμός θέσεων στις πανεπιστημιακές νοσηλευτικές σχολές και να παραχωρηθεί αριθμός υποτροφιών σε υποψήφιους φοιτητές.

Το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας και τον ΟΚΥπΥ, προχώρησε σε συμπερίληψη αριθμού επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που στοχεύουν στην αύξηση της αποδοτικότητας, της προσβασιμότητας και της συνολικής ανθεκτικότητας του συστήματος, με συγκεκριμένα μέτρα και πολιτικές, κάτι που υπενθύμισε στο πλαίσιο της ομιλίας του.

Οι επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις αυτές άρχισαν ήδη να υλοποιούνται και αφορούν τη δημιουργία του Εθνικού Κέντρου Κλινικής Τεκμηρίωσης και της διαπίστευσης των παρεχόμενων υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης, την αναβάθμιση της ιατρικής τεχνολογίας και ιατρικών συσκευών στα νοσοκομεία, την ανάπτυξη ψηφιοποιημένων λύσεων για την υποστήριξη της ποιότητας της περίθαλψης και την ανάπτυξη καινοτόμου πληροφοριακού συστήματος δημόσιας υγείας στο γενικό πλαίσιο παρακολούθησης και ελέγχου των μεταδοτικών ασθενειών και ετοιμότητας για κάθε πανδημία.

Βασική μεταρρύθμιση συνιστά και η σταδιακή μετατόπιση του πλαισίου παροχής υγειονομικής περίθαλψης και αποζημίωσης προς μοντέλα, με βάση την αξία, στο πλαίσιο του Γενικού Συστήματος Υγείας. Παράλληλα, υπάρχει στενή συνεργασία με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας για ενεργότερη εμπλοκή των ασθενών στην αξιολόγηση της εφαρμογής του Γενικού Συστήματος Υγείας με ερωτηματολόγια που θα αφορούν την εξωνοσοκομειακή φροντίδα, είπε.

Τέλος, τρέχουσα προτεραιότητα για το κράτος, αποτελεί ο τομέας της ψυχικής υγείας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Institute for Health Metrics and Evaluation, το 2019, ένα στα έξι άτομα στην Κύπρο (17,2%) αντιμετώπιζε πρόβλημα ψυχικής υγείας, ποσοστό ελαφρώς υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (16,7 %).

Ως εκ τούτου, το Υπουργείο Υγείας ανάμεσα στις προτεραιότητες του, έθεσε την εκπόνηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Ψυχική Υγεία και δράσεις που καλύπτουν τον αποστιγματισμό, την πρόληψη, τη θεραπεία και την επανένταξη. «Μέσω του Στρατηγικού Σχεδιασμού, προωθούνται επίσης, η συστηματική ενημέρωση, διαφώτιση και ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα ψυχικής υγείας ενώ παράλληλα θα δρομολογηθεί η δημιουργία νέων δομών θεραπευτικής διαχείρισης των ατόμων με ψυχικές ασθένειες», κατέληξε.