Τέρμα στην οκταετή πολιτική αρνητικών επιτοκίων από την Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας

Τέρμα στην πολιτική αρνητικών επιτοκίων που ακολουθούσε τα τελευταία οκτώ χρόνια έθεσε την Τρίτη η Τράπεζα της Ιαπωνίας (BOJ), κάνοντας μια ιστορική στροφή μακριά από την πολιτική αναθέρμανσης της ανάπτυξης που ακολουθούσε μέσω μέτρων τόνωσης της οικονομίας.

Αν και η κίνηση αυτή αποτελεί την πρώτη αύξηση των επιτοκίων της Ιαπωνίας εδώ και 17 χρόνια, εξακολουθεί να διατηρεί τα επιτόκια γύρω στο μηδέν, καθώς η εύθραυστη οικονομική ανάκαμψη αναγκάζει την Κεντρική Τράπεζα να προχωρήσει αργά σε οποιαδήποτε περαιτέρω αύξηση του κόστους δανεισμού, λένε οι αναλυτές.

Η αλλαγή αυτή καθιστά την Ιαπωνία την τελευταία κεντρική τράπεζα που βγαίνει από τα αρνητικά επιτόκια και τερματίζει μια εποχή κατά την οποία οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε όλο τον κόσμο προσπάθησαν να στηρίξουν την ανάπτυξη μέσω φθηνού χρήματος και μη συμβατικών νομισματικών εργαλείων.

Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο άρχισαν να αυξάνουν το κόστος δανεισμού από τα τέλη του 2021, θέτοντας τέρμα στην εποχή του εύκολου χρήματος.

Με εξαίρεση την Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας, οι υπόλοιπες μεγάλες Κεντρικές Τράπεζες, βρίσκονται ήδη στα πρόθυρα της νίκης στον αγώνα τους κατά του πληθωρισμού.

Οι Κεντρικές Τράπεζες στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία, την Ελβετία και τη Νορβηγία συνεδριάζουν αυτή την εβδομάδα και ενδεχομένως να δώσουν ενδείξεις για το πότε θα μειώσουν τα επιτόκια.

«Η BOJ έκανε σήμερα το πρώτο, διστακτικό βήμα προς την ομαλοποίηση της πολιτικής της», δήλωσε ο Φρέντερικ Νιούμαν, επικεφαλής οικονομολόγος στην περιοχή της Ασίας της HSBC με έδρα το Χονγκ Κονγκ.

«Η κατάργηση των αρνητικών επιτοκίων σηματοδοτεί ιδίως την εμπιστοσύνη της BOJ ότι η Ιαπωνία έχει βγει από τη μέγγενη του αποπληθωρισμού», πρόσθεσε.

Σε μια ευρέως αναμενόμενη απόφαση, η BOJ εγκατέλειψε μια πολιτική που εφαρμόστηκε από το 2016, η οποία επέβαλε χρέωση 0,1% σε ορισμένα πλεονάζοντα αποθεματικά τα οποία «στάθμευαν» τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην κεντρική τράπεζα.

Η BOJ όρισε το επιτόκιο όψεως ως το νέο επιτόκιο πολιτικής της και αποφάσισε να το οδηγήσει σε ένα εύρος διακύμανσης 0% - 0,1%, εν μέρει με την καταβολή τόκων 0,1% στις καταθέσεις που διατηρούνται στην Κεντρική Τράπεζα.

Η ιαπωνική Κεντρική Τράπεζα εγκατέλειψε επίσης τον έλεγχο της καμπύλης αποδόσεων (YCC), μια πολιτική που ίσχυε από το 2016 και η οποία περιόριζε τα μακροπρόθεσμα επιτόκια γύρω από το μηδέν.

Όμως, στην ανακοίνωση της για την συγκεκριμένη απόφαση, η BOJ αναφέρει ότι θα συνεχίσει να αγοράζει «σε γενικές γραμμές την ίδια ποσότητα» κρατικών ομολόγων όπως και πριν και θα αυξήσει τις αγορές σε περίπτωση που οι αποδόσεις των ομολόγων αυξηθούν γρήγορα.

Επιπλέον, η BOJ αποφάσισε να διακόψει τις αγορές επικίνδυνων περιουσιακών στοιχείων, όπως τα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETF) και τα ιαπωνικά επενδυτικά εμπιστεύματα ακινήτων.

«Κρίναμε ότι η βιώσιμη, σταθερή επίτευξη του στόχου μας για τις τιμές» είναι πλέον πλησίον, αναφέρει η Κεντρική Τράπεζα σε ανακοίνωσή της εξηγώντας την απόφαση να τερματίσει το μαζικό πρόγραμμα τόνωσης της οικονομίας του πρώην Διοικητή Χαρουχίκο Κουρόντα.

Με τον πληθωρισμό να έχει υπερβεί εδώ και πέρα από ένα έτος τον στόχο της BOJ του 2%, πολλοί παράγοντες της αγοράς είχαν προβλέψει το τέλος των αρνητικών επιτοκίων είτε τον Μάρτιο είτε τον ερχόμενο Απρίλιο.