Μαρίνος Χριστοδουλίδης:Εξελίξεις για αποκρατικοποίηση ΧΑΚ το 2025-Προοπτικές με την έλευση στρατηγικού επενδυτή

Βελτιωμένη απόδοση, επενδυτικό ενδιαφέρον και χρηματιστηριακή δραστηριότητα στο ΧΑΚ κατά το 2024 διαπιστώνει ο Πρόεδρος του Συμβουλίου του ΧΑΚ, Μαρίνος Χριστοδουλίδης.

Σε γραπτή του δήλωση, ο κ. Χριστοδουλίδης αναλύει την πορεία της χρηματιστηριακής αγοράς του ΧΑΚ κατά το 2024, τις πρωτοβουλίες και την αναπτυξιακή πορεία του Χρηματιστηρίου και τη σημασία του στην εταιρική και οικονομική ανάπτυξη των επιχειρήσεων και της Κυπριακής οικονομίας ευρύτερα.

Μεταξύ άλλων, τόνισε ότι εντός του 2025, αναμένονται σημαντικές εξελίξεις για κατάληξη των εντατικών προσπαθειών που ήδη καταβάλλονται για την αποκρατικοποίηση του ΧΑΚ.

Σύμφωνα με τον κ. Χριστοδουλίδη, την παρούσα περίοδο ολοκληρώνεται η νομοτεχνική επεξεργασία του νομοσχεδίου που θα διέπει τη ρύθμιση αυτή και μετά από την αναμενόμενη ψήφιση του, η Κυβέρνηση θα προχωρήσει με τη διαδικασία προσφοροδότησης, για την επιλογή του κατάλληλου στρατηγικού επενδυτή.

«Εκτιμούμε ότι με την κατάληξη της προσπάθειας αυτής, δηλαδή την έλευση ενός στρατηγικού επενδυτή – χρηματιστηρίου για το Χρηματιστήριο μας, θα διανοίξουν νέες προοπτικές μέσω της τεχνογνωσίας που θα αποκτηθεί και νέων εμπειριών, ώστε η εξέλιξη αυτή να συμβάλει θετικά στο εταιρικό οικοσύστημα και στην οικονομία μας», σημείωσε σχετικά ο Πρόεδρος του ΧΑΚ.

Αναφορικά με τη βελτιωμένη απόδοση του ΧΑΚ, σημειώνεται ότι μέχρι τις 27 Δεκεμβρίου 2024 καταγράφηκε αύξηση του γενικού δείκτη τιμών του ΧΑΚ κατά 57,29%, συγκριτικά με την αντίστοιχη τιμή του γενικού Δείκτη του ΧΑΚ στις 31 Δεκεμβρίου 2023, όπου και τότε είχε καταγραφεί μία ανάλογη αντίστοιχη αύξηση του Δείκτη σε ετήσια βάση, της τάξης του 51,88%, συγκριτικά με το έτος 2022.

Εξάλλου, αισθητά ανεβασμένη κατά το 2024 ήταν και η συναλλακτική δραστηριότητα, με το μέσο ημερήσιο όγκο συναλλαγών να ανέρχεται στο 1.38 εκατ., συγκριτικά με ημερήσιο όγκο συναλλαγών στις €377 χιλ. ως είχε καταγραφεί κατά το 2023. Σημαντικά αυξημένη είναι και η συνολική κεφαλαιοποίηση του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου, όπου αυτή ανέρχεται πλέον στα 23.3 δις ευρώ (9.9 δις το 2023), καθώς και η συμμετοχή των ξένων επενδυτών στην κεφαλαιοποίηση των εισηγμένων εταιρειών, όπου αυτή ανήλθε σε 49% της συνολικής κεφαλαιοποίησης (από 39.3% το 2023).

Διαβάστε πιο κάτω τη δήλωση του Προέδρου του Συμβουλίου του ΧΑΚ, Μαρίνου Χριστοδουλίδη:
«Κλείνει πολύ προσεχώς ακόμη μία χρονιά, το 2024, όπου καταγράφονται βελτιωμένες αποδόσεις και συναλλακτική δραστηριότητα για το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου, συγκριτικά με τις αντίστοιχες αποδόσεις του 2023. Συγκεκριμένα, μέχρι τις 27 Δεκεμβρίου 2024 καταγράφηκε αύξηση του γενικού δείκτη τιμών του ΧΑΚ κατά 57,29%, συγκριτικά με την αντίστοιχη τιμή του γενικού Δείκτη του ΧΑΚ στις 31 Δεκεμβρίου 2023, όπου και τότε είχε καταγραφεί μία ανάλογη αντίστοιχη αύξηση του Δείκτη σε ετήσια βάση, της τάξης του 51,88%, συγκριτικά με το έτος 2022.

Αισθητά ανεβασμένη κατά το 2024 ήταν και η συναλλακτική δραστηριότητα, με το μέσο ημερήσιο όγκο συναλλαγών να ανέρχεται στο 1.38 εκατ., συγκριτικά με ημερήσιο όγκο συναλλαγών στις €377 χιλ. ως είχε καταγραφεί κατά το 2023. Σημαντικά αυξημένη είναι και η συνολική κεφαλαιοποίηση του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου, όπου αυτή ανέρχεται πλέον στα 23.3 δις ευρώ (9.9 δις το 2023), καθώς και η συμμετοχή των ξένων επενδυτών στην κεφαλαιοποίηση των εισηγμένων εταιρειών, όπου αυτή ανήλθε σε 49% της συνολικής κεφαλαιοποίησης (από 39.3% το 2023). Αντίστοιχα, σημαντικά αυξημένη είναι και η συμμετοχή των Μελών (χρηματιστηριακών εταιρειών) εξ΄ αποστάσεως από το εξωτερικό, όπου από 9,6% το 2023, το ποσοστό συμμετοχής τους κατά το 2024 ανήλθε στο 23.46% επί της ημερήσιας συναλλακτικής δραστηριότητας.

Η φετινή αυτή απόδοση που είναι σαφώς βελτιωμένη, προκύπτει από το αυξημένο ενδιαφέρον που καταγράφηκε και που εδράζεται κυρίως, στη βελτιωμένη απόδοση αριθμού εισηγμένων εταιρειών, περιλαμβανομένων κι’ αυτών του τραπεζικού τομέα, ως αποτέλεσμα της βελτιωμένης κερδοφορίας τους, της παραχώρησης μερισμάτων στους μετόχους τους, καθώς και των βελτιωμένων προοπτικών τους.

Είναι δε σημαντικό να αναφερθεί ότι οι αποδόσεις αυτές που καταγράφηκαν, αντανακλούν ευρύτερα και στη σημαντική βελτίωση των οικονομικών μεγεθών και προοπτικών σημαντικών επιχειρήσεων του τόπου, καθώς και ευρύτερα της Κυπριακής οικονομίας, ως άλλωστε καταδεικνύεται μέσα από τις πρόσφατες και διαδοχικές θετικές αξιολογήσεις διεθνών οίκων αξιολόγησης, για την Κυπριακή οικονομία.

Το Συμβούλιο, η Διεύθυνση και το Προσωπικό του Χρηματιστηρίου προώθησαν και για το 2024, την ανάπτυξη νέων πρωτοβουλιών του, καθώς και την υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού του Οργανισμού, με σκοπό να διευρύνει περαιτέρω τα παρεχόμενα προϊόντα, αγορές και υπηρεσίες του, καθώς και για να τοποθετηθεί στρατηγικά με αξιώσεις, στις νέες συνθήκες ως αυτές διαμορφώνονται.

Αναφέρονται επιγραμματικά οι ακόλουθες δραστηριότητες / εξελίξεις στο πλαίσιο αυτό που προωθήθηκαν:

• Εντός του 2024 και ως αποτέλεσμα της δημιουργίας συνδέσμου (link) με το Αποθετήριο της Ελβετίας SIΧ SIS, μέσω του οποίου διευκολύνονται οι διασυνοριακές μεταφορές αξιών μεταξύ των Αποθετηρίων, έγινε εφικτή το Μάρτιο του 2024, η παράλληλη εισαγωγή, επιπρόσθετα από το Χρηματιστήριο του Λονδίνου στο οποίο ήταν ήδη εισηγμένα, των Ευρωπαϊκών Ομολόγων EMTNs της Δημοκρατίας μας, και στο ΧΑΚ. Το Χρηματιστήριο, εξετάζει επιπλέον με το Υπουργείο Οικονομικών, ως ο εκδότης των Κρατικών Ομολόγων, την εισαγωγή της ρύθμισης Delivery Versus Payments (DvP), σε σχέση με την πρωτογενή έκδοση των T-Bills κι άλλων κατηγοριών τέτοιων Ομολόγων, με στόχο την προσέλκυση αυξημένου αριθμού επενδυτών σ’ αυτά και τη διαρκή βελτίωση των σχετικών διαδικασιών που τα συνοδεύουν.
• Εντατικοποιήθηκε γενικότερα εντός του 2024, η προσπάθεια για να επεκταθεί περαιτέρω η αγορά κρατικών και εταιρικών ομολόγων στο ΧΑΚ.
• Για τα κρατικά ομόλογα, υποβλήθηκαν εισηγήσεις του ΧΑΚ στο Υπουργείο Οικονομικών, για ναπροωθηθεί η έκδοση ομολόγων στην εγχώρια αγορά, ώστε να διευρυνθεί η επενδυτική βάση στο σημαντικό αυτό επενδυτικό προϊόν, καθώς και η εμπορευσιμότητα τους δευτερογενώς, μέσω του ΧΑΚ.
• Για τα εταιρικά ομόλογα, ισχύει πλέον, βάσει παραστάσεων του ΧΑΚ που προηγήθηκαν, βελτιωμένη φορολογική ρύθμιση που ψηφίστηκε, προς ενθάρρυνση ανάπτυξης και της αγοράς αυτής.
• Κατά το 2024, σε συνέχεια και σχετικών ρυθμίσεων του ΧΑΚ στην τιμολογιακή πολιτική του, επιτεύχθηκε η εισαγωγή του πρώτου πράσινου ομολόγου (green bond) στο ΧΑΚ. Λόγω της ιδιαίτερης σημασίας που έχει για την οικονομία μας ο τομέας της Ενέργειας, προσβλέπουμε ότι και η σημαντική αυτή αγορά των Πράσινων Ομολόγων, θα μπορέσει να αναπτυχθεί περαιτέρω μέσω και του ΧΑΚ.
• Συνέχισε η ενεργός δραστηριοποίηση του Χρηματιστηρίου στην Αγορά Ενέργειας, τόσο μέσω των εκπλειστηριασμών των Δικαιωμάτων Εκπομπής Αερίων του Θερμοκηπίου της Δημοκρατίας, κατόπιν σχετικής εξουσιοδότησης της Κυβέρνησης, όσο και της ενεργού συμμετοχής του ΧΑΚ στο Χρηματιστήριο Ενέργειας της Ελλάδος, ως ιδρυτικός μέτοχος του Χρηματιστηρίου αυτού, από το 2019. Επιπλέον, μέσω της ετοιμασίας της σχετικής υποδομής, θα αναληφθεί από το ΧΑΚ εντός του 2025 ως προγραμματίζεται, η εκκαθάριση των συναλλαγών, καθώς και των εργασιών του φορέα κάλυψης, ως θα γίνονται στην ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού όταν αυτή θα λειτουργήσει, μέσω του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου.
• Το Χρηματιστήριο διερεύνησε επίσης ως είχε ανακοινώσει, με τους Συνεργάτες του στον τομέα της Ενέργειας και ειδικότερα με το Χρηματιστήριο Ενέργειας της Ελλάδας, τη δυνατότητα παροχής της ευχέρειας για διαπραγμάτευση των πιστοποιητικών εγγύησης προέλευσης (GOs) από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
• Είναι επιβεβλημένο να παραχωρηθούν φορολογικά κίνητρα για την ανάπτυξη του Χρηματιστηρίου, μέσω της εισαγωγής πρόσθετων νέων εταιρειών, για άντληση των αναγκαίων κεφαλαίων, καθώς και για αύξηση της επενδυτικής δραστηριότητας. Στο πλαίσιο αυτό, το Χρηματιστήριο υπέβαλε εισηγήσεις του στην αρμόδια επιτροπή που όρισε το Υπουργείο Οικονομικών, με αρμοδιότητα της, την προώθηση της φορολογικής μεταρρύθμισης του Κράτους.
• Πρόσθετα, το Χρηματιστήριο αναγνωρίζοντας την ανάγκη για να αυξηθεί περαιτέρω η ρευστότητα του ΧΑΚ, έχει πολύ πρόσφατα ολοκληρώσει τις διαδικασίες του, ως ανακοίνωσε, προς εισαγωγή και του θεσμού του Ειδικού Διαπραγματευτή (Market Maker), θεσμός ο οποίος λειτουργεί με επιτυχία στις διεθνείς αγορές και ο οποίος συμβάλλει στην παροχή αυξημένης ρευστότητας σ’ αυτές.

Το Χρηματιστήριο, ως έχουμε αναφέρει επανειλημμένα, αλλά και ως ισχύει διεθνώς, συνιστά ένα βασικότατο μοχλό ανάπτυξης των επιχειρήσεων και της οικονομίας, για την άντληση των απαραίτητων κεφαλαίων ανάπτυξης των εταιρειών και για την παροχή διευρυμένων επενδυτικών επιλογών στους επενδυτές.

Το Χρηματιστήριο μας δεν υπολείπεται από άλλα προηγμένα Χρηματιστήρια, σε θέματα προϊόντων, αγορών, υπηρεσιών, καθώς και υποδομών και θα πρέπει συνεπώς να στηριχθεί και πρωτίστως να αξιοποιηθεί περαιτέρω, από την επιχειρηματική κοινότητα της Κύπρου. Άλλωστε, κάτι τέτοιο συνιστά και την ευρύτερη προσέγγιση στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την τρέχουσα περίοδο, στο πλαίσιο του σχεδίου της Ε.Ε. για την ενοποίηση των κεφαλαιαγορών (Capital Market Union – CMU), όπου επιδιώκεται η περαιτέρω διοχέτευση κεφαλαίων και πόρων προς τις εισηγμένες εταιρείες μέσω των Αγορών, για υλοποίηση παραγωγικών επενδύσεων στην Ε.Ε., για την εισαγωγή νέας τεχνολογίας, τη συνδρομή στην αειφόρο ανάπτυξη, την ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (SMEs), καθώς και για τη ψηφιακή μετάβαση.

Το Χρηματιστήριο, είναι επιβεβλημένο να αναπτυχθεί όπως και όλα τα Ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και να συνδράμει αποφασιστικά στην εταιρική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας, καθώς και στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Εταιρείες και Οργανισμοί, ιδιωτικοί και Δημόσιοι, θα πρέπει μέσω της εισαγωγής μετοχών, ομολόγων τους κι’ άλλων αξιών, να διευρύνουν την επενδυτική τους βάση, να αναπτυχθούν μέσω του Χρηματιστηρίου περαιτέρω και να αντλήσουν τα απαραίτητα κεφάλαια, για διοχέτευση τους στις πιο παραγωγικές επενδύσεις της χώρας.

Στην Κύπρο υπάρχουν αρκετές αξιόλογες εταιρείες, από ένα μεγάλο φάσμα δραστηριοτήτων που θα πρέπει συνεπώς αυτές να εντάξουν ψηλά στο στρατηγικό χάρτη τους και το Χρηματιστήριο. Αναφέρονται ενδεικτικά εταιρείες μεγάλων έργων και υποδομών (π.χ. για την Ενέργεια, Ηλεκτρισμού, Καζίνο, Μαρίνες) ιδιωτικά Πανεπιστήμια, Νοσοκομεία, Ναυτιλιακές Εταιρείες, Τουριστικά Έργα, Εταιρείες Τεχνολογίας, νεοφυείς εταιρείες (start-ups) κ.α..

Αποκρατικοποίηση ΧΑΚ

Πέραν των πιο πάνω, επιστέγασμα όλων των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται, συνιστά η πρωταρχικής σημασίας παράμετρος ανάπτυξης του ΧΑΚ, δηλαδή αυτή της αποκρατικοποίησης του Χρηματιστηρίου. Εντός του 2025, αναμένονται σημαντικές εξελίξεις για κατάληξη των εντατικών προσπαθειών που ήδη καταβάλλονται. Αυτές γενικά αφορούν σ’ ένα μεγάλο έργο, μεγάλης κλίμακας και ουσιαστικής σημασίας για την κεφαλαιαγορά. Η αποκρατικοποίηση είναι ένα καινοτόμο έργο για τα Κυπριακά δεδομένα, με πολυπλοκότητα αριθμού θεμάτων προς ρύθμιση. Την παρούσα περίοδο ολοκληρώνεται η νομοτεχνική επεξεργασία του νομοσχεδίου που θα διέπει τη ρύθμιση αυτή και μετά από την αναμενόμενη ψήφιση του, η Κυβέρνηση θα προχωρήσει με τη διαδικασία προσφοροδότησης, για την επιλογή του κατάλληλου στρατηγικού επενδυτή.

Εκτιμούμε ότι με την κατάληξη της προσπάθειας αυτής, δηλαδή την έλευση ενός στρατηγικού επενδυτή – χρηματιστηρίου για το Χρηματιστήριο μας, θα διανοίξουν νέες προοπτικές μέσω της τεχνογνωσίας που θα αποκτηθεί και νέων εμπειριών, ώστε η εξέλιξη αυτή να συμβάλει θετικά στο εταιρικό οικοσύστημα και στην οικονομία μας.

Συμπερασματικά, σημειώνω ότι το ΧΑΚ, θα συνεχίσει και το 2025 τη δυναμική αναπτυξιακή πορεία του, με στόχο πάντοτε τη διαρκή εξυπηρέτηση των συντελεστών της Αγοράς και των επιχειρήσεων.

Το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου βρίσκεται πάντοτε εδώ, για να βοηθήσει τις εταιρείες– οικονομία και την επενδυτική κοινότητα της Κύπρου»