Κλιματική κρίση, ψηφιακή φρενίτιδα, πόλεμοι και ενέργεια σημάδεψαν την Ε.Ε. το 2024

Από την κλιματική αλλαγή έως την ψηφιακή φρενίτιδα και τις παγκόσμιες συγκρούσεις έως τις ανθρωπιστικές κρίσεις, το 2024 ήταν ένα έτος σημαντικών γεγονότων για την Ε.Ε.  

Ήταν ένα έτος εκλογών σε όλο τον κόσμο και μια ευκαιρία να αναλογιστεί η Ε.Ε. τη σημασία της δημοκρατίας σε ταραγμένους καιρούς. Τον Ιούνιο, εκατομμύρια άνθρωποι βοήθησαν στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Ευρώπης ψηφίζοντας στις ευρωεκλογές, αναφέρεται σε αφιέρωμα της Ε.Ε. για τη χρονιά που μας φεύγει σε λίγες μέρες.  

Η Ευρώπη γιόρτασε την 20ή επέτειο της μεγαλύτερης διεύρυνσης, όταν 10 χώρες προσχώρησαν στην Ένωσή μας, και την μεταμόρφωσαν για πάντα. Χαιρέτισε επίσης την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στην Σένγκεν, ανοίγοντας το δρόμο για τους πολίτες τους να επωφεληθούν από ταξίδια χωρίς σύνορα, από το 2025. 

Η κλιματική και ενεργειακή κρίση

Το 2024, η Ε.Ε. αντιμετώπισε πολλές προκλήσεις και ανέλαβε με συνέπεια δράση για την επίτευξη αποτελεσμάτων για τους Ευρωπαίους και πέραν αυτής.

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα σε όλο τον κόσμο κατέδειξαν τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και την ανάγκη για ταχεία δράση. Η Ε.Ε. παρέμεινε σε καλό δρόμο για την επίτευξη των στόχων της για το κλίμα, με αποτελέσματα που θα ωφελήσουν τους ανθρώπους και τον πλανήτη για τα επόμενα χρόνια. 

Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024, το 50 % της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ προερχόταν από ανανεώσιμες πηγές. Αυτή η τάση μας φέρνει πιο κοντά στους στόχους μας για το κλίμα: μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55 % έως το 2030 και κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. 

Οι καταναλωτές είναι πλέον σε καλύτερη θέση να συμβάλουν στην κυκλική οικονομία και στην καθαρή μετάβαση, μέσω νέων κανόνων που παρέχουν στους πολίτες καλύτερη πληροφόρηση.

Ο νόμος για την αποκατάσταση της φύσης θα βοηθήσει τα οικοσυστήματα να ανακάμψουν, να αυξήσουν τη βιοποικιλότητα και να ενισχύσουν την επισιτιστική ασφάλεια.

Διάλογος με αγρότες
Η Ε.Ε. ξεκίνησε διάλογο με τους αγρότες για τον αγροδιατροφικό τομέα και τις αγροτικές κοινότητες.

Η Ε.Ε.σε αρκετές περιπτώσεις χρειάστηκε να ανταποκριθεί σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης σε ολόκληρη την ήπειρο. Αναπτύχθηκε στόλος για καταπολέμηση των πυρκαγιών αυτό το καλοκαίρι στην Κύπρο, την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία και υπήρξε κινητοποίηση για την Αυστρία, την Τσεχία, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Σλοβακία, την Ισπανία, την Πολωνία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη που επλήγησαν από καταστροφικές πλημμύρες.  

Τεχνητή νοημοσύνη και ψηφιακή φρενίτιδα
Το 2024 υπήρξαν επίσης προκλήσεις καθώς η τεχνητή νοημοσύνη έγινε μέρος της καθημερινής ζωής των πολιτών.  

Φέτος, η Ε.Ε. ανέλαβε ηγετικό ρόλο στη ρύθμιση αυτής της πρωτοποριακής τεχνολογίας εισάγοντας τον νόμο για την τεχνητή νοημοσύνη, τον πρώτο ειδικό κανονισμό στον κόσμο για την ΤΝ.  

Σύμφωνα με τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες, διευρύνονται αρκετές διαδικτυακές πλατφόρμες για διασφάλιση  ότι γίνονται αρκετά για την αφαίρεση παραπλανητικού ή παράνομου περιεχομένου, την προστασία των δεδομένων και την αντιμετώπιση εθιστικών πρακτικών σχεδιασμού.  

Καθώς η γεωπολιτική κατάσταση μεταβάλλεται και εξελίσσεται ταχύτατα, η ΕΕ πρέπει να είναι έτοιμη να ανταποκριθεί στις εξωτερικές απειλές. Το 2024 διόρισε για πρώτη φορά Επίτροπο Άμυνας. Σε ότι αφορά την Ουκρανία, ύστερα από περισσότερες από 1.000 ημέρες πολέμου, η Ευρώπη παραμένει σταθερή και αλληλέγγυα. 

Για τη στήριξη της ανάκαμψης, της ανασυγκρότησης και της πορείας της Ουκρανίας προς την προσχώρηση στην ΕΕ, εγκαινιάστηκε ένα νέο χρηματοδοτικό μέσο, ύψους έως 50 δισ. ευρώ με την Ουκρανία να έχει ήδη λάβει 16,1 δισ. το 2024.  

Τον Ιούνιο, η ΕΕ ξεκίνησε επίσημα τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία.

Δόθηκε εξάλλου σημαντική βοήθεια στη Γάζα και τον Λίβανο για διατήρηση των βασικών συνθηκών διαβίωσης και της λειτουργίας των βασικών υπηρεσιών. 

Βοήθεια δόθηκε και όταν ξέσπασε ο Mpox στην Κεντρική και Ανατολική Αφρική.

Η Επιτροπή ηγήθηκε του συντονισμού της παράδοσης περισσότερων από 120.000 εμβολίων για τη στήριξη της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Εκτός από τα εμβόλια, η Επιτροπή παρείχε ανθρωπιστική χρηματοδότηση για να βοηθήσει τη ΛΔΚ, το Μπουρούντι και την Ουγκάντα να αντιμετωπίσουν την επιδημία. 

Συμφωνίες για ισχυρότερη ανάπτυξη
Το 2024 η Ε.Ε. κατέληξε σε συμφωνίες που θα οδηγήσουν σε ισχυρότερη ανάπτυξη.

Τον Μάιο τέθηκε σε ισχύ η εμπορική συμφωνία με τη Νέα Ζηλανδία, δημιουργώντας μεγάλες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις και τους αγρότες της ΕΕ. Και τον Ιούλιο ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις με τη Σιγκαπούρη για συμφωνία ψηφιακού εμπορίου, την πρώτη συμφωνία της ΕΕ στο είδος της. 

Τον Δεκέμβριο, η ΕΕ κατέληξε σε συμφωνία-ορόσημο με τις χώρες της Mercosur της Αργεντινής, της Βραζιλίας, της Παραγουάης και της Ουρουγουάης. Η συμφωνία ΕΕ-Mercosur θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα, θα συμβάλει στη διασφάλιση και τη διαφοροποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού και θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις της ΕΕ να αναπτυχθούν και να μειώσουν το κόστος τους.

Την 1η Δεκεμβρίου 2024 ανέλαβε καθήκοντα η νέα Επιτροπή. Η Πρόεδρος Ursula von der Leyen και η νέα ομάδα επιτρόπων της έχουν ήδη αρχίσει να εργάζονται για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και για την προετοιμασία της Ευρώπης για το μέλλον. 

Κατά τη διάρκεια του 2025 και μετά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επικεντρωθεί στην ενίσχυση της ευημερίας και της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, στην ενίσχυση της άμυνας και της ασφάλειας και στη συνέχιση της προστασίας της δημοκρατίας και του κοινωνικού της μοντέλου.