Γ. Παπαναστασίου: Διαχειρίσιμο το γεωπολιτικό ρίσκο για GSI-Σαφή στήριξη από ΗΠΑ βλέπει ο Θ. Σκυλακάκης

Το γεωπολιτικό ρίσκο της κατασκευής της ηλεκτρικής διασύνδεσης Great Sea Interconnector μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ είναι διαχειρίσιμο, ανέφερε ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιώργος Παπαναστασίου, κατά τη διάρκεια συζήτησης με τον ομόλογό του της Ελλάδας Θόδωρο Σκυλακάκη, στο πλαίσιο της 2ης Διακυβερνητικής Συνόδου Κύπρου-Ελλάδας που έλαβε χώρα στη Λευκωσία. Υπάρχει σαφής στήριξη από τις ΗΠΑ, είπε ο κ. Σκυλακάκης, ο οποίος με τη σειρά του αναφέρθηκε στα οφέλη της ολοκλήρωσης του GSI.

Σημείωσε επίσης ως προς τη συμμετοχή της ΚΔ στο μετοχικό κεφάλαιο του έργου ότι η τελική επενδυτική απόφαση θα ληφθεί μετά την ολοκλήρωση μελέτης για την αξιολόγηση των ρίσκων.

Πρώτο εξάμηνο 2027 το πρώτο κυπριακό φυσικό αέριο από τον «Κρόνο»

Στη σύντομη εισαγωγή του ο κ. Παπαναστασίου παρουσίασε διαφάνεια για την ενεργειακή πολιτική της ΚΔ, η οποία, όπως σημείωσε, βασίζεται στην αξιοποίηση του φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σε συνδυασμό με τη χρήση ΑΠΕ, την ηλεκτρική διασύνδεση και την τεχνολογία των μπαταριών.

Συμπλήρωσε ότι κατά τη σημερινή διακυβερνητική σύνοδο συζήτησαν με τον κ. Σκυλακάκη θέματα όπως η ηλεκτρική διασύνδεση, η αναδυόμενη αγορά φυσικού αερίου, αναφέροντας πως η κυπριακή πλευρά ζήτησε βοήθεια ως προς την αναδυόμενη αγορά και τη μεταφορά στην ελεύθερη αγορά, την πιστοποίηση του πλωτού τερματικού μέσω των αντίστοιχων υποδομών της Ελλάδας.

Αναφορικά με τις ανακαλύψεις φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ, είπε ότι το πρώτο κυπριακό φυσικό αέριο αναμένεται από το κοίτασμα «Κρόνο» στο τεμάχιο 6 το πρώτο εξάμηνο του 2027, με κατεύθυνση το κοίτασμα «Ζορ» και υγροποίηση στην Νταμιέτα της Αιγύπτου.

Από την πλευρά του, ο κ. Σκυλακάκης είπε ότι η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη επιρροή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της χώρας, η οποία αυτή τη στιγμή φτάνει τα 13,5 GW, προσθέτοντας ότι τα επόμενα τρία χρόνια θα ξεπεράσει τα 20, με το μεγαλύτερο βάρος επενδύσεων να δίνεται στα φωτοβολταϊκά.

Χαρακτήρισε στη συνέχεια την Ελλάδα επίκεντρο διαφόρων διασυνδέσεων και αναφέρθηκε στις υφιστάμενες ηλεκτρικές διασυνδέσεις με Ιταλία, Αλβανία, Β. Μακεδονία, Βουλγαρία και Τουρκία, την υπό εξέλιξη διασύνδεση με Κύπρο που θα φτάνει ως το Ισραήλ, ενώ είπε πως μελετάται και πράσινη διασύνδεση για μεταφορά αιολικής ενέργειας από την Αίγυπτο.

Συμπλήρωσε ότι σε εσωτερικό επίπεδο προστίθενται τα μεγάλα καλώδια που συνδέουν τα νησιά, ολοκληρώνεται η διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα, βρίσκεται σε εξέλιξη η διασύνδεση των Κυκλάδων, ενώ ξεκινά και διασύνδεση με τα Δωδεκάνησα

Στόχος, όπως σημείωσε, είναι η δημιουργία ενός συστήματος που θα βασίζεται στις ΑΠΕ για την παραγωγή ηλεκτρισμού και σε βάθος χρόνου και για την παροχή άλλων υπηρεσιών, όπως θέρμανση, ψύξη κλπ.

Στη συνέχεια, η συζήτηση επικεντρώθηκε στην ηλεκτρική διασύνδεση Great Sea Interconnector, με τον Υπουργό Ενέργειας της Κύπρου να σχολιάζει πως πρόκειται για ένα «γεωπολιτικό και ενεργειακό έργο» το οποίο έχει λάβει επιδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ αυτή τη στιγμή η φορέας υλοποίησης ΑΔΜΗΕ εξελίσσει την πρώτη φάση μεταξύ Κύπρου και Κρήτης.

Δεδομένου πως η Κρήτη ήδη διασυνδέεται με την Αττική, η ολοκλήρωση του GSI θα σημάνει και τη διασύνδεση της Κύπρου με την υπόλοιπη Ευρώπη, όπως είναι και ο στόχος της ΕΕ , συμπλήρωσε σχετικά.

Ο Έλληνας ομόλογός του επεσήμανε επί του θέματος ότι το έργο έχει ξεκινήσει να υλοποιείται, καθώς κατασκευάζεται το καλώδιο και συνεχίζονται οι ερευνητικές δραστηριότητες για την πόντισή του. Προσέθεσε πως το έργο έχει κανονική χρηματοροή και εξέφρασε την ελπίδα ότι με τη συμμετοχή της ΚΔ θα μπορέσει να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον σημαντικών διεθνών επενδυτών.

Ερωτηθείς αν ανησυχεί για το γεωπολιτικό ρίσκο, ο κ. Σκυλακάκης είπε ότι υπάρχει σαφής στήριξη από τις ΗΠΑ, προσθέτοντας πως πρόκειται για ένα έργο καλωδίωσης που δεν επηρεάζει τα δικαιώματα του βυθού της θάλασσας, και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα επικρατήσει η κοινή λογική.

Απαντώντας ως προς το ίδιο ζήτημα, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι κάθε έργο περιέχει τεχνικά, γεωπολιτικά και οικονομικά ρίσκα.

Σημείωσε ειδικότερα ότι η διαχείριση των γεωπολιτικών ρίσκων είναι δυνατή μέσω της διπλωματίας, της επιχειρησιακής παρακολούθησης και οικονομικών συμμαχιών με επενδυτές από μεγάλες χώρες, υπογραμμίζοντας πως εν προκειμένω «το γεωπολιτικό ρίσκο είναι διαχειρίσιμο».

Μετά την ολοκλήρωση μελέτης η τελική επενδυτική απόφαση για συμμετοχή ΚΔ

Σε ερώτηση ως προς τη συμμετοχή τη ΚΔ, ο Υπουργός είπε γίνεται ανάλυση δεδομένων μέσω οίκων για διαχείριση των όποιων ρίσκων από τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο, προσθέτοντας ότι αναμένεται τοποθέτηση του οίκου επί των ζητημάτων της δέουσας επιμέλειας και της ανάλυσης κόστους-οφέλους.

«Η πολιτική τοποθέτηση είναι ότι το έργο στηρίζεται και ότι η τελική επενδυτική απόφαση θα ληφθεί μετά την ολοκλήρωση της μελέτης», τόνισε.

Κλείνοντας, ο κ. Σκυλακάκης είπε ότι πρόκειται για ένα έργο υψηλής απόδοσης, η οποία θα είναι μεγαλύτερη για τον Κύπριο καταναλωτή, καθώς για την Ελλάδα θα συνεισφέρει περισσότερο στην ευστάθεια του συστήματος και τη δυνατότητα διάχυσης δυναμικού ΑΠΕ στην ευρύτερη περιοχή.

«Το έργο είναι τόσο σημαντικό πολιτικά, γεωπολιτικά και ενεργειακά για την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή που τελικά θα προχωρήσει κανονικά και θα δώσει μία τελείως άλλη διάσταση στο ενεργειακό σύστημα και της Κύπρου και στην ευρύτερη σύνδεση με το Ισραήλ» είπε.