Ο ενεργειακός σχεδιασμός της Κύπρου δεν σηκώνει άλλους πειραματισμούς

Ας ξεκινήσουμε από το πιο βασικό. Όλοι θέλουμε να πληρώνουμε στη νήσο Κύπρο φθηνότερο ρεύμα. Δεν γίνεται όμως να χρησιμοποιούμε αυτό το πρόσχημα για καθετί που αυθαίρετα αποφασίζουμε να πράξουμε. Δεν θα χρησιμοποιήσω τη λέξη σχεδιάζουμε, γιατί το να σχεδιάσεις κάτι προϋποθέτει όραμα και πλάνο.

Γιατί με ποια ακριβώς λογική σκοπεύουμε να αλλάξουμε τον ενεργειακό σχεδιασμό και από το Μοντέλο Στόχος -γνωστό ως Target Model- για την εφαρμογή το οποίου το κράτος έχει δαπανήσει εκατομμύρια και έχει υιοθετηθεί με επιτυχία από όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να ξεκινήσουμε νέους πειραματισμούς;

Την ώρα δηλαδή που η ΕΕ έχει αναγνωρίσει τη σημασία της ανάπτυξης ενός ανταγωνιστικού και διαφανούς ενεργειακού τομέα, με το Μοντέλο Στόχος να αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την εναρμόνιση της χώρας με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της ενέργειας, εμείς θα έρθουμε για άλλη μια φορά να πυροβολήσουμε τον εαυτό μας στο πόδι;

Διότι η οποιαδήποτε απόκλιση από αυτή την κατεύθυνση, κινδυνεύει να απομονώσει την Κύπρο από τις ευρωπαϊκές ενεργειακές πολιτικές και να περιορίσει τις δυνατότητες πρόσβασής της σε ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και τεχνογνωσία.

Και αυτό είναι μόνο ένα μικρό μέρος των όσων έπονται από την ανατροπή του Μοντέλου Στόχος και της υιοθέτησης του Single Buyer Model. Οι συνέπειες για τις επενδύσεις στην αγορά ενέργειας θα είναι σοβαρότατες και αλυσιδωτές.

Στη βάση της απόφασης της ΡΑΕΚ του 2012, για την ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού, ο ιδιωτικός τομέας επένδυσε πέραν των 700 εκατομμυρίων στην αγορά ενέργειας. Ποια σοβαρή χώρα που θέλει να προσελκύει επενδύσεις αλλάζει με τόση ευκολία τους σχεδιασμούς της; Τι σημαίνει αυτό για την Κύπρο; Ότι οι όποιοι επενδυτές σκέφτονται να επενδύσουν στη χώρα μας, είτε στον τομέα της ενέργειας είτε σε οποιονδήποτε άλλον, θα κάνουν δεύτερες σκέψεις λόγω του αβέβαιου κλίματος που θα βγει προς τα έξω ότι επικρατεί στην Κύπρο. Και μεταξύ μας, δεν θα έχουν άδικο. Με σοβαρές συνέπειες στην οικονομία του τόπου.

Δυστυχώς, για ακόμη μια φορά, ο Υπουργός Ενέργειας προβαίνει σε δηλώσεις που στερούνται μελέτης και δεδομένων, προκαλώντας σοβαρές αναταράξεις, στο παρά πέντε μάλιστα του ανοίγματος της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού. Και δυστυχώς, αυτό δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει. Δεν μπορεί να ανατρέπεται με τόση ευκολία, ένα μοντέλο που εφαρμόζει όλη η Ευρωπαϊκή Ένωση και στηρίζεται σε μελέτες, δεδομένα, εμπειρογνώμονες και Νομπελίστες.

Για ακόμη μια φορά, δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Η στοχοποίηση του Μοντέλου Στόχος για τις υψηλές τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς κατά τα τελευταία χρόνια, είναι εντελώς αυθαίρετη.

Αντί να επικεντρωθούν ο αρμόδιος Υπουργός και όλοι οι εμπλεκόμενοι στον «ελέφαντα» στο δωμάτιο, που δεν είναι άλλος από τον Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου που ελέγχει το 90% της αγοράς προμήθειας, προκειμένου να μειωθούν οι τιμές ηλεκτρισμού, επικεντρώνονται στο υπόλοιπο 10%, σε μια προσπάθεια να δώσουν στην ΑΗΚ ακόμα μεγαλύτερο μονοπώλιο.

Αντί να επισπευσθεί με κάθε δυνατό τρόπο η έλευση του φυσικού αερίου, που αφορά ακριβώς το 76% της παραγωγής ηλεκτρισμού, ενός καυσίμου πιο φθηνού, με λιγότερους ρύπους και πιο αποδοτικού, συζητούν για αλλαγή μοντέλου.

Αντί να επενδύσουν στην αποθήκευση ενέργειας, τους έξυπνους μετρητές και στην αναβάθμιση των δικτύων που θα επιτρέψουν την είσοδο περισσότερων ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα και σε λιγότερες αποκοπές, ανακοινώνουν ανατροπή σχεδιασμών μιας και πλέον δεκαετίας, σε μια έντεχνη προσπάθεια να αποπροσανατολίσουν από τα πραγματικά προβλήματα.

Ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας, δεν προσφέρεται ούτε για λαϊκισμό ούτε και για άλλους πειραματισμούς. Η ευθύνη βαραίνει την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη και τον Υπουργό Ενέργειας, Γιώργο Παπαναστασίου.

Αυτό που πραγματικά χρειάζεται ο τόπος είναι να ολοκληρωθεί άμεσα το άνοιγμα της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού. Μιας αγοράς, στην οποία παρά τα όσα παραπλανητικά λέγονται, η ΑΗΚ Προμήθεια θα μπορεί να συνάψει διμερή συμβόλαια με μειοδοτικούς διαγωνισμούς.

Αυτό που χρειάζεται είναι να εστιάσουμε στην εφαρμογή του ενεργειακού σχεδιασμού, χωρίς άλλες αναλαμπές για αποκλίσεις και εξαιρέσεις.

Η Κύπρος, ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οφείλει να ακολουθήσει τον δρόμο της εναρμόνισης με τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις, να στηρίξει τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις νέες τεχνολογίες, να ενισχύσει τη σταθερότητα και τη βιωσιμότητα του ενεργειακού τομέα, με βασικό στόχο να μειώσει τις τιμές για τους καταναλωτές.

Διαφορετικά, καταργώντας τον ανταγωνισμό, το μόνο που θα καταφέρουμε στην τελική είναι να ανοίξουμε τον ασκό του Αιόλου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.