Συνεργασία ΤΕΠΑΚ-Δήμου Λεμεσού για ψηφιακή προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς

Τα θέματα της ψηφιοποίησης του Ιστορικού Ψαροκάϊκου «Λάμπουσα» και του Αρχειακού Υλικού του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής βρέθηκαν στο επίκεντρο συνάντησης μεταξύ του Διευθυντή της Έδρας ΟΥΝΕΣΚΟ στην Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά στο ΤΕΠΑΚ, Δρος Μαρίνου Ιωαννίδη, και του Δημάρχου Λεμεσού, κ. Γιάννη Αρμεύτη.

Κατά τη πολύ εποικοδομητική συνάντηση, η οποία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 30 Οκτωβρίου στο γραφείο του Δημάρχου, ο κ. Ιωαννίδης παρουσίασε και παρέδωσε στον Δήμαρχο την πλήρη τεκμηρίωση και καταγραφή του ιστορικού ψαροκάϊκου «Λάμπουσα», κομμάτι του οποίου κάποιος μπορεί να πλοηγηθεί στην πολυμεσική πλατφόρμα www.elambousa.eu.

Μετά από συμφωνία του Δήμου Λεμεσού και της Έδρας ΟΥΝΕΣΚΟ για την Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά στο ΤΕΠΑΚ, πραγματοποιήθηκαν εργασίες ψηφιοποίησης, καταγραφής και τεκμηρίωσης του σκάφους με σκοπό την προστασία της ιστορίας του και την ανάδειξη της ναυτικής παράδοσης της Κύπρου.

Μέσω της καινοτόμου μεθόδου της φωτογραμμετρίας και σάρωσης, η ερευνητική ομάδα του ΤΕΠΑΚ ολοκλήρωσε την ψηφιοποίηση του εσωτερικού και του εξωτερικού του σκάφους, αποσκοπώντας στην τρισδιάστατη μοντελοποίηση και την ολιστική του τεκμηρίωση.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης παραδόθηκαν:

• Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν μέσω της ψηφιακής τεκμηρίωσης
• Τα τρισδιάστατα μοντέλα του ψαροκάϊκου
• Η ψηφιακή πλατφόρμα elambousa.eu, που επιτρέπει τη διαδραστική πρόσβαση στην ιστορία και τα δεδομένα του σκάφους

Όλες οι εργασίες που υλοποιήθηκαν για την ολιστική καταγραφή, τεκμηρίωση, διαφύλαξη και παρουσίαση της Λαμπουσα έγινε με αποκλειστική χρηματοδότηση της Έδρας ΟΥΝΕΣΚΟ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Λαμπουσα ήταν ένα από τα τρία αξιόλογα αντικείμενα τα οποία εκπροσωπούν την μνήμη της Κύπρου. Η Υφυπουργός Δρ. Λίνα Κασσιανίδου παρουσίασε και παράδωσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά την διάρκεια επίσημης τελετής στις Βρυξέλλες στο ψηφιακό βιβλιοθήκη EUROPEANA στις 14 Μαΐου 2024 (Twin it!: https://www.europeana.eu/en/galleries/15694-twin-it-a-pan-european-collection-of-heritage-3-d-models).

Η πλατφόρμα elambousa.eu αναπτύχθηκε για να συμβάλει στη διατήρηση της ναυπηγικής παράδοσης της Λάμπουσας και να καταστήσει τη σχετική γνώση προσβάσιμη σε ερευνητές και στο ευρύ κοινό μέσω σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων.

Η «Λάμπουσα» αποτελεί το μοναδικό σκάφος του είδους του που διασώζεται στην Κύπρο. Ψάρευε στη θάλασσα της Κερύνειας και, μετά την προσφυγιά, στη θάλασσα της Λεμεσού. Ναυπηγήθηκε το 1950 στο Πέραμα του Πειραιά και νηολογήθηκε το 1965 στο λιμάνι της Αμμοχώστου. Πήρε την ονομασία της αρχαίας Λάμπουσας λόγω της καταγωγής του τελευταίου ιδιοκτήτη της και αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της ελληνικής ναυπηγικής παράδοσης, μια ζωντανή ανάμνηση της κυπριακής αλιείας.

Επιπλέον, στη συνάντηση συζητήθηκε η υλοποίηση της συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ του ΤΕΠΑΚ, Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και Δήμου Λεμεσού με την προκήρυξη επτά διδακτορικών υποτροφιών από τον Δήμο Λεμεσού για την ψηφιοποίηση του αρχειακού υλικού του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής. Οι θέσεις αφορούν τις εξής ειδικότητες και θα προκηρυχθούν από την Έδρας της ΟΥΝΕΣΚΟ εντός των επόμενων ημερών:

• 2 Βιβλιοθηκονόμους
• 1 Ιστορικό ή Αρχαιολόγο
• 2 Αρχειονόμους
• 1 Τοπογράφο Μηχανικό
• 1 Αρχιτέκτονα ή Πολιτικό Μηχανικό

Η επιλογή των υποψηφίων θα πραγματοποιηθεί μέσω ανοικτής και διαφανούς διαδικασίας.

Τέλος, εξετάστηκαν τρόποι περαιτέρω συνεργασίας μεταξύ της Έδρας ΟΥΝΕΣΚΟ στην Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά στο ΤΕΠΑΚ και του Δήμου Λεμεσού, με έμφαση την ψηφιακή καταγραφή, διαφύλαξη και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς με στόχο τα σχέδια του Δήμου για την έξυπνη πόλη και την αίτηση για πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης.

Η Έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ στο ΤΕΠΑΚ εκφράζει τις θερμές ευχαριστίες της στον τέως Δήμαρχο κ. Νίκο Νικολαΐδη και στο νυν Δήμαρχο, κ. Γιάννη Αρμεύτη, καθώς και στο προσωπικό του Δήμου Λεμεσού, κι όλων των εξωτερικών συνεργατών για την πολύ παραγωγική συνεργασία, λόγω της άμεσης εμπλοκής τους σε αυτό το μοναδικό έργο για την πόλη της Λεμεσού.