Η συμφωνία για «Προμηθέα», το ρεαλιστικό σενάριο για ολοκλήρωση του τερματικού και η επιδότηση σε εκκρεμότητα

Η Εταιρεία Υποδομών Φυσικού Αερίου (ΕΤΥΦΑ, θυγατρική της ΔΕΦΑ) και η κινεζική κοινοπραξία κατέληξαν σε κατ’ αρχήν συμφωνία για παράδοση του FSRU «Προμηθέας», που θα υλοποιηθεί σε διάστημα 60 ημερών, δήλωσε ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής Ενέργειας, ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιώργος Παπαναστασίου, τονίζοντας πως υπό αυτές τις συνθήκες θεωρείται ρεαλιστικό η όλη υποδομή του τερματικού να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2025.

Ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι η συμφωνία έγινε έναντι «μιας οικονομικής διευθέτησης» αφού, όπως πρόσθεσε μειώνονται κάποιου είδους εγγυητικές. Ξεκαθάρισε ότι δεν δόθηκαν επιπλέον χρήματα.

Σημείωσε ότι πρόκειται για κεφάλαια που κατέβαλε ο εργολάβος και αφορούσε στην βαρύτητα του τμήματος του έργου, που αντιστοιχούσε στο πλοίο.

Ανέφερε ακόμη ότι η συμφωνία αυτή είναι εκτός της εν εξελίξει διαδικασίας ενώπιον του Διαιτητικού Δικαστηρίου, το οποίο έχει τοποθετηθεί και έχει δώσει ήδη εντολή για την υλοποίηση της συγκεκριμένης συμφωνίας.

Τόσο ενώπιον της Επιτροπής, όσο και στις δηλώσεις του μετά το πέρας της συνεδρίας,  ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι δόθηκε ή θα δοθεί στο πλοίο πιστοποίηση για την εκτέλεση ενός ταξιδιού, ενώ η ΕΤΥΦΑ θα επιλέξει ένα προορισμό με υποδομές αεριοποίησης, ώστε το πλοίο να πιστοποιηθεί και ως πλωτό τερματικό αποθήκευσης και επαναεριοποίησης φυσικού αερίου υποδομές που δεν υπάρχουν στο Βασιλικό.

«Η ΕΤΥΦΑ συζητεί όπως το πλοίο μεταφερθεί σε προορισμό που διαθέτει υποδομές αεριοποίησης».

Όσον αφορά την προβλήτα και τις χερσαίες υποδομές, ο κ. Παπαναστασίου είπε πως η ΕΤΥΦΑ προέβη σε προσφορές για εξεύρεση συμβούλου που εξειδικεύεται σε ολοκλήρωση ημιτελών υποδομών, προσθέτοντας ότι ο Σύμβουλος θα επιλεγεί στις επόμενες δύο βδομάδες. Ακολούθως, ο Σύμβουλος θα βοηθήσει την ΕΤΥΦΑ για την ετοιμασία των εγγράφων για την προκήρυξη προσφορών για την ολοκλήρωση του τερματικού στο Βασιλικό.

«Είναι ρεαλιστικό σενάριο να θεωρούμε ότι, κάτω από τις συνθήκες, και με το γεγονός ότι η ΕΤΥΦΑ αυτή τη στιγμή προσπαθεί να εξεύρει τρόπο για να πάει στις προσφορές, το ρεαλιστικό σενάριο είναι το τέλος του 2025, αλλά όχι για εισαγωγή φυσικού αερίου αλλά για ολοκλήρωση του συστήματος που λέγεται πλωτή μονάδα αεριοποίησης και του υπόλοιπου τερματικού».

Εξάλλου, ο κ. Παπαναστασίου απέρριψε κριτική που ασκήθηκε από μέλη της επιτροπής για καθυστερήσεις και εκκρεμότητες σε νομοθετικές ρυθμίσεις για το όλο θέμα.

«Το Υπουργείο Ενέργειας», είπε, «έχει σχεδιασμό και έχει βάλει την κάθε λεπτομέρεια σε αυτό το σχεδιασμό. Το τι πρέπει να παραδώσουμε δεν είναι άδειο τερματικό, το τι πρέπει να παραδώσουμε είναι φυσικό αέριο στον συμβατικό ηλεκτροπαραγωγό και αυτός να παραδώσει χαμηλότερου κόστους ηλεκτρική ενέργεια.

Με αυτή τη λογική δεν δέχομαι την κριτική η οποία γίνεται από την επιτροπή ότι μας διαφεύγουν ζητήματα ή θα ανακαλύψουμε άλλα».

Δεν μπορεί να συνεχίσει το έργο με τους υπεργολάβους

Απαντώντας σε ερωτήσεις προηγούμενων αναφορών ότι θα μπορούσε να συνεχιστεί το έργο με τους υπεργολάβος, τόσο ο κ. Παπαναστασίου όσο και ο Πρόεδρος της ΔΕΦΑ, Γιώργος Ασιήκαλης είπαν ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει εφόσον η σύμβαση έχει τερματιστεί.

Ειδικότερα, ο κ. Ασιήκαλης είπε ότι η ΕΤΥΦΑ εξέτασε το θέμα σε συνεδρία του Διοικητικού Συμβουλίου, με τον νομικό τους σύμβουλο, έναν οίκο με έδρα το Λονδίνο, να εξηγεί ότι εφόσον η σύμβαση έχει τερματιστεί από τη κοινοπραξία, δεν μπορεί να γίνει χρήση των υπεργολάβων του έργου.

Σε ερωτήσεις βουλευτών γιατί δεν ζητήθηκε συμπληρωματική γνωμάτευση από τη Νομική Υπηρεσία, ο κ. Παπαναστασίου ανέφερε ότι ζητήθηκαν γνωματεύσεις από τη Νομική Υπηρεσία για άλλες πτυχές του έργου, αλλά απάντησε ότι δεν μπορούσε να το πράξει εφόσον δεν είχε εμπλακεί από την αρχή στο έργο.

Ερωτηματικά μόνο για την επιδότηση €101 εκατ. από την Ε.Ε.

Εξάλλου, ο κ. Παπαναστασίου υπενθύμισε και τις αναφορές του Υπουργού Οικονομικών χθες στη επιτροπή Οικονομικών, ότι οι τράπεζες που δανειοδότησαν το έργο, δηλαδή η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης δεν θα απαιτήσουν την επιστροφή των χρημάτων για το έργο, εφόσον τους δοθεί πλάνο υλοποίησης.

«Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες και εξηγήθηκε στους συγκεκριμένους φορείς ότι το έργο μπορεί να προχωρήσει», είπε, προσθέτοντας ότι σε εκκρεμότητα παραμένει η επιδότηση των €101 εκατ. από την ΕΕ , κάτι που εξαρτάται από την έρευνα που διενεργεί η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

Από την πλευρά του, ο κ. Ασιήκαλης είπε ότι οι δανειστές έδωσαν αυτή τη διαβεβαίωση σε τηλεδιάσκεψη με την ΕΤΥΦΑ, κατά την οποία συμφωνήθηκε να καταρτιστεί λειτουργικό πλάνο, το οποίο θα κατατεθεί στο τέλος του μήνα.

Κατά τη συνεδρία, ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου είπε πως είναι πρωτάκουστο να λέγεται ότι θα αποδεσμευτεί τμήμα της εγγυητικής. Χαρακτήρισε ωστόσο θετικό την εξέλιξη της παράδοσης του πλοίου.

Κατά τη συνεδρία εκδηλώθηκε αντιπαράθεση μεταξύ του Υπουργού Ενέργειας και του προέδρου της Επιτροπής, βουλευτή του ΔΗΣΥ Κυριάκου Χατζηγιάννη, ο οποίος μίλησε για απαντήσεις με ανακρίβειες, με τον Υπουργό Ενέργειας να ανταπαντά ότι δεν είναι ευγενικός τρόπος με τον οποίο διατυπώνονται οι ερωτήσεις, ενώ απάντησε ότι δεν θα ανεχτεί υπονοούμενα για την προηγούμενη του καριέρα πριν την υπουργοποίησή του.

Απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή του ΑΚΕΛ Ανδρέα Πασιουρτίδη και του βουλευτή των Οικολόγων Σταύρου Παπαδούρη για ενδεχόμενες ζημιές στο τερματικό, ο κ. Παπαναστασίου είπε πως εφόσον εκτίθεται στη θάλασσα θα υπάρξουν φθορές, αλλά αυτά θα διαπιστωθούν με την επιλογή του Συμβούλου του έργου.

Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία, ο Κυριάκος Χατζηγιάννης είπε ότι δεν έχει εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του έργου του φυσικού αερίου.

«Λένε θα πάρουν το πλαίσιο, ένα πλοίο που θα είναι ένα καΐκι, θέλουν πιστοποίηση για να πλεύσει, αλλά δεν θα έχει πιστοποίηση για λειτουργία FRSU. Και σε αυτή την περίπτωση έχουν έλθει και κάνουν έκπτωση στο ύψος των εγγυητικών», είπε.

Σημείωσε ακόμη ότι δεν έλαβαν απαντήσεις για τι θα πράξει η κυβέρνηση όσον αφορά στην ολοκλήρωση των έργων. «Δεν ζήτησαν από τη ΝΥ μια γνωμάτευση για το πως θα προχωρήσουν στο στην επίσπευση της ολοκλήρωση των έργων, θέλουν να επισπεύσουν την ολοκλήρωση των έργων; Να μας πουν τεκμηριωμένα», συμπλήρωσε.

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης ανέφερε ότι η συμφωνία για την παραλαβή του «Προμηθέα» «δεν σημαίνει ότι το θέμα τελειώνει εδώ διότι απ’ εκεί και πέρα παραμένουν σε εκκρεμότητα μια μισοτέλειωτη προβλήτα και ένας χερσαίος χώρος στον οποίο δεν έχουμε δει κανένα έργο μέχρι σήμερα».

«Όσο περνά ο χρόνος και δεν έχουμε συγκεκριμένη διαδικασία ολοκλήρωσης του τερματικού τα πράγματα θα γίνονται και χειρότερα και πιο κοστοβόρα», είπε.

Σε δήλωσή του ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσης Παντελίδης εξέφρασε ικανοποίηση για την συμφωνία παράδοσης του πλοίου.

«Είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι, γίνονται βήματα από πλευράς της παρούσας διακυβέρνησης στην προσπάθεια της να ξεπεράσει επαναλαμβάνω ένα τεράστιο σκάνδαλο που παρέλαβε από την προηγούμενη διακυβέρνησης», είπε, προσθέτοντας ότι παράλληλα θα πρέπει «διερευνηθούν σε βάθος οι ποινικές, πολιτικές, πειθαρχικές ευθύνες  των εμπλεκομένων για το πως φτάσαμε σε αυτό το σκάνδαλο».

O βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μιχάλης Γιακουμής χαρακτήρισε καλή εξέλιξη τη συμφωνία για την παράδοση του πλωτού τερματικού τονίζοντας ότι αυτό που προέχει είναι το αυτονόητο ο Κύπριος καταναλωτής και φορολογούμενος να απολαύσει φθηνότερη ηλεκτρική ενέργεια.

«Χρειάζεται πολιτική βούληση πολιτική απόφαση και ένα πλάνο υλοποίησης με χρονοδιάγραμμα και κοστολόγηση» είπε.