Νέες απαιτήσεις

Παρόλη την αβεβαιότητα που αντιμετωπίζει ο τομέας της οικοδομικής βιομηχανίας σήμερα, με κύρια πρόκληση την έλλειψη εργατοτεχνικού προσωπικού, συνεχίζει να οικοδομεί το παρόν και το μέλλον του, καλώντας την ίδια ώρα το κράτος να συνδράμει αποφασιστικά σ’ αυτή του την προσπάθεια, όπως επισημαίνει ο διευθυντής της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου (ΟΣΕΟΚ), Γιάννος Πουμπουρής.

«Η πραγματικότητα είναι ότι σήμερα, η οικοδομική βιομηχανία είναι σε πλήρη λειτουργία μετά τις δυσκολίες των προηγούμενων ετών και παρά το αυξημένο κόστος ανέγερσης, το οποίο οφείλεται, κυρίως, στην αύξηση του κόστους εισαγωγής των υλικών και των καυσίμων», αναφέρει ο κ. Πουμπουρής. Η αύξηση του κόστους υλοποίησης των έργων οφείλεται και στις πρόσθετες υποχρεώσεις, οι οποίες προκύπτουν από νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως αυτή που αφορά στη διαχείριση των αποβλήτων. «Αφενός η προστασία των πόρων και του περιβάλλοντος πρέπει να είναι ύψιστη προτεραιότητα για όλους, αφετέρου δε, χωρίς ουσιαστικό πλάνο αξιοποίησης και επαναχρησιμοποίησης των δευτερογενών υλικών, υπάρχει πρόσθετο κόστος, το οποίο επιβαρύνει άμεσα ή έμμεσα τον ιδιοκτήτη του έργου».

Εξάλλου, σκοπός της ομοσπονδίας είναι η ομαλή μετάβαση σε ένα πράσινο μέλλον με την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμβολή του κλάδου για επίτευξη των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας και χρήσης των εναλλακτικών ανανεώσιμων πηγών, καθώς και επαναχρησιμοποίησης των πόρων στην κατασκευαστική βιομηχανία.

Προκλήσεις και προοπτικές

Παράλληλα, ακόμη μια πρόκληση του τομέα είναι η επιβολή του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ.

Τη χρονιά που μας πέρασε, είχαμε μετά από μία μακρόχρονη περίοδο διαβουλεύσεων των εμπλεκομένων φορέων με τις κρατικές υπηρεσίες και την πίεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το νέο νομικό πλαίσιο για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ όσον αφορά την αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας.

Το νέο πλαίσιο αναμένεται να επηρεάσει, σε κάποιο βαθμό, την κατασκευαστική βιομηχανία, αφού για να επωφεληθεί κάποιος από αυτό, θα πρέπει να προχωρήσει σε οικία για ιδιοκατοίκηση μικρότερη σε μέγεθος από εκείνη που συνηθιζόταν τα προηγούμενα χρόνια, δηλαδή, γύρω στα 200 με 230 τ.μ..

Βέβαια, η επιδιωκόμενη αύξηση της προσφοράς προσιτής στέγης, που είναι και ο στόχος των νέων σχεδίων του Υπουργείου Εσωτερικών, θα έχει θετικό αντίκτυπο στον κλάδο, καθώς τα σχέδια που έχουν ανακοινωθεί επικεντρώνονται σε δύο άξονες και συγκεκριμένα στην αξιοποίηση του υφιστάμενου αδρανούς οικιστικού αποθέματος μέσω ανακαινίσεων και στην παραγωγή νέου. «Τα σχέδια και οι δράσεις του υπουργείου αναφορικά με τη νέα στεγαστική πολιτική που ανακοινώθηκε πρόσφατα και την οποία χαιρετίζουμε, είναι σίγουρα προς την ορθή κατεύθυνση και θα δώσουν περαιτέρω ώθηση στην κατασκευαστική δραστηριότητα».

Στην αύξηση της κατασκευαστικής δραστηριότητας συνδράμει και η προσέλκυση επενδυτικού ενδιαφέροντος τόσο από κυπριακές όσο και από ξένες εταιρείες, αφού λειτουργεί προς όφελος της βιομηχανίας του τομέα αλλά και της οικονομίας της χώρας μας, συμβάλλοντας στην αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Ταυτόχρονα, ωστόσο, δημιουργεί συνθήκες ανταγωνισμού για τις εταιρείες, επισημαίνει ο κ. Πουμπουρής, καθώς οι περισσότερες εκ των νέων αναπτύξεων είναι πολλές φορές πιο πολύπλοκα και απαιτητικά έργα. «Οι επιχειρήσεις του κλάδου οι οποίες καλούνται να προσαρμοστούν σε ένα νέο σύγχρονο πλαίσιο, θα πρέπει να διαθέτουν την ευελιξία για να μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις των έργων τόσο από πλευράς τεχνογνωσίας όσο και από πλευράς αξιοποίησης νέων καινοτόμων υλικών».

Το μεγαλύτερο πρόβλημα

Η έλλειψη εργατοτεχνικού προσωπικού - εργάτες, κτίστες, εργοδηγοί, μηχανοδηγοί κ.ά. - αποτελεί το κυριότερο πρόβλημα του κλάδου, σημειώνει ο κ. Πουμπούρης.

Από τη μία, το δεδομένο ότι τα επαγγέλματα αυτά δεν είναι ελκυστικά για τους νέους και από την άλλη το γεγονός ότι το προηγούμενο διάστημα αποχώρησε από τον κλάδο, για διάφορους λόγους, ένας σημαντικός αριθμός εργατών από χώρες της Ευρώπης, έχουν ως αποτέλεσμα ο τομέας να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό, για τις άμεσες ανάγκες του, από προσωπικό το οποίο προέρχεται από Τρίτες Χώρες.

Η ΟΣΕΟΚ παρακολουθεί τα τεκταινόμενα στον κλάδο και ανταποκρίνεται άμεσα με εισηγήσεις προς τα αρμόδια τμήματα, ώστε να δοθούν λύσεις στα θέματα που ταλανίζουν τις εργοληπτικές εταιρείες.

Για την αντιμετώπιση της υποστελέχωσης, η ομοσπονδία εισηγείται διευκόλυνση της εργοδότησης εργαζομένων από Τρίτες Χώρες με πιθανή σύναψη διακρατικών συμφωνιών ή ένταξη στην αγορά εργασίας αιτητών ασύλου, κατά την περίοδο στην οποία γίνεται εξέταση των σχετικών αιτήσεων, νοουμένου ότι θα διασφαλίζονται οι θέσεις εργασίας των υφιστάμενων εργαζομένων στον κλάδο και τηρουμένων των όρων της συλλογικής σύμβασης της οικοδομικής βιομηχανίας.

Την ίδια στιγμή, θέλοντας να συμβάλει μακροπρόθεσμα στην επίλυση του προβλήματος έλλειψης εργατοτεχνικού προσωπικού, φαινόμενο που αντιμετωπίζουν αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ΟΣΕΟΚ ανταποκρίθηκε θετικά στην πρόσκληση για συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Pact4Youth, στο οποίο συμμετέχουν οκτώ οργανισμοί από τέσσερεις χώρες - Κύπρο, Ελλάδα, Ισπανία και Ιταλία - και έχει ως στόχο την ενθάρρυνση των νέων να ακολουθήσουν τεχνικά επαγγέλματα.

Προσοχή εργοτάξιο

Με στόχο την ασφάλεια και την υγεία στους χώρους εργασίας, στην οποία η ΟΣΕΟΚ δίδει ιδιαίτερη σημασία, προς επίτευξη του στόχου για μηδέν ατυχήματα, έχει συνταχθεί με τους κοινωνικούς εταίρους για υπογραφή κοινής δήλωσης πολιτικής, με γνώμονα την εφαρμογή προγράμματος εκπαίδευσης όλων των εργαζομένων στα εργοτάξια σε θέματα ασφάλειας και υγείας και την έκδοση ταυτότητας εισόδου ασφάλειας (safe pass) αρχικά σε εθελοντική βάση. Προς τούτο, έχει προχωρήσει σε εισήγηση για τη δημιουργία πλατφόρμας, μέσω της οποίας ο εργοδότης θα μπορεί να ελέγξει κατά πόσο ο εργαζόμενος έχει παρακολουθήσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Το ίδιο θα μπορούσε να γίνει, σύμφωνα με τον κ. Πουμπούρη, και για τον έλεγχο της παράνομης εργασίας με στόχο την καταπολέμηση του αθέμιτου ανταγωνισμού.

Ποια είναι η ΟΣΕΟΚ

Η ΟΣΕΟΚ είναι εγγεγραμμένη εργοδοτική συντεχνία που εκπροσωπεί τους αδειούχους εργολήπτες. Συμμετέχει ενεργά ως κοινωνικός εταίρος στη λήψη σημαντικών αποφάσεων για τον κλάδο, εκπροσωπώντας σε όλα τα βήματα τον εργοληπτικό κόσμο της Κύπρου. Έχει συχνές επαφές με άλλους φορείς του τομέα κι εργάζεται για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν. Από το 1996 είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας για την Κατασκευαστική Βιομηχανία, F.I.E.C., ενώ συνεργάζεται με άλλους φορείς σε ευρωπαϊκά προγράμματα. Ακόμα, λειτουργεί το δικό της εκπαιδευτικό κέντρο, που είναι εγκεκριμένο από την ΑνΑΔ, και από το 2009 κυκλοφορεί το περιοδικό, Εργολήπτης.