Επιβράδυνση ρυθμού αύξησης όγκου εμπορευματοκιβωτίων το 2024 αναμένει ο Morningstar DBRS

Επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης του όγκου των εμπορευματοκιβωτίων παγκοσμίως αναμένει για το 2024 ο καναδικός οίκος αξιολόγησης Morningstar DBRS, αποδίδοντας την πρόβλεψη αυτή σε χαμηλότερες καταναλωτικές δαπάνες και στις χαμηλές προβλέψεις οικονομικής ανάπτυξης για τις μεγάλες προηγμένες οικονομίες.

Όπως σημειώνεται σε σχετικό σημείωμα του οίκου, η μετατόπιση των καταναλωτικών προτύπων πίσω στις υπηρεσίες από τα αγαθά, η κατάργηση των κρατικών κινήτρων και η αντιστροφή άλλων παραγόντων που σχετίζονται με την πανδημία, είναι παράγοντες που αναμένεται να οδηγήσουν σε βραδύτερη αύξηση του όγκου των εμπορευματοκιβωτίων απ’ ότι το προηγούμενο διάστημα.

Σύμφωνα με τον Morningstar DBRS ο συνολικός όγκος εμπορευματοκιβωτίων στα μεγάλα λιμάνια της Βόρειας Αμερικής άρχισε να μειώνεται το δεύτερο τρίμηνο του 2022 και ήταν στα χαμηλότερα επίπεδά του το 2023. Ο όγκος για τους πρώτους 10 μήνες του 2023 ήταν στο 99% του προ πανδημίας επιπέδου, παρόλο που υπήρξε ονομαστική αύξηση τους τελευταίους μήνες.

Στην Ευρώπη, ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας και μια πιο επιβραδυμένη οικονομία, οδήγησε σε χαμηλότερη απόδοση του όγκου των εμπορευματοκιβωτίων από αυτή στη Βόρεια Αμερική. Στο λιμάνι του Ρότερνταμ, το μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης, ο συνολικός όγκος για τους πρώτους εννέα μήνες του 2023 ήταν 9% χαμηλότερος από τα επίπεδα πριν από την πανδημία.

Ο οίκος σημειώνει ωστόσο ότι η απόδοση των εσόδων των τερματικών επηρεάζεται θετικά από τυχόν αυξήσεις των τιμολογίων με την πάροδο των ετών και ως εκ τούτου αναμένεται να είναι ισχυρότερη από την απόδοση όγκου.

Στην Ευρώπη, ο πόλεμος της Ρωσίας-Ουκρανίας οδήγησε επίσης σε μειωμένους όγκους από το 2022, λόγω κυρώσεων και απώλειας όγκων για τη ρωσική αγορά. Με αυτούς τους αρνητικούς παράγοντες που ήδη αντικατοπτρίζονται στα τρέχοντα επίπεδα, οι όγκοι αναμένεται να ανακάμψουν αργά και αναμένεται μια πιο ομαλοποιημένη απόδοση στον κλάδο το 2024.

Στην Ασία, οι όγκοι εμπορευματοκιβωτίων στα κινεζικά λιμάνια αυξήθηκαν κατά 4,8% κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του 2023, ενώ οι όγκοι στο λιμάνι του Χονγκ Κονγκ μειώθηκαν κατά 14,8% κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2023.

Η τάση των τιμών αποστολής δείχνει τη μέτρια βραχυπρόθεσμη ζήτηση

Σύμφωνα πάντα με τον Morningstar DBRS οι ναυτιλιακές τιμές, οι οποίες αντικατοπτρίζουν τη ζήτηση για εμπορευματοκιβώτια φορτίου σε σχέση με τη διαθέσιμη χωρητικότητα, έχουν δει ένα ευρύ φάσμα τα τελευταία τρία χρόνια. Ο Δείκτης εμπορευματοκιβωτίων της Drewry World, ο οποίος ήταν περίπου $1.400 ανά εμπορευματοκιβώτιο 40 ποδιών στο τέλος του 2019 και αυξήθηκε στα $9.000  στις αρχές του 2022, ήταν στο χαμηλότερο επίπεδο των $1.342 τον Οκτώβριο του 2023. Η Drewry αναμένει ότι η αύξηση της προσφοράς το 2024 θα ξεπεράσει τη ζήτηση, κάτι που θα οδηγήσει σε περαιτέρω πτώση των ναύλων. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται, περισσότερα από 700 πλοία αναμένεται να παραδοθούν το 2023–24, τα περισσότερα με χωρητικότητα άνω των 12.500 μονάδων TEU (μονάδα ισοδύναμη με είκοσι πόδια).

Αναφέρεται επίσης πως παρόλο που ο δείκτης έχει αυξηθεί στα  $1.661 από την περίοδο που έληξε στις 21 Δεκεμβρίου 2023 και περαιτέρω στα $2.670  από την περίοδο που έληξε στις 4 Ιανουαρίου 2024, οι απότομες αυτές αυξήσεις οφείλονται στην προσωρινή αλλαγή διαδρομής των πλοίων λόγω των επιθέσεων στην Ερυθρά Θάλασσα.

Ο οίκος στο σημείωμα του τονίζει επίσης ότι η κλιματική αλλαγή και η γεωπολιτική ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά τους τοπικούς όγκους. Ο κλάδος, όπως αναφέρεται, αντιμετώπισε ορισμένους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς παράγοντες, αν και αυτοί δεν επηρέασαν τα πιστωτικά προφίλ των διαβαθμισμένων φορέων εκμετάλλευσης τερματικών σταθμών εμπορευματοκιβωτίων.

Όπως τονίζεται οι επιθέσεις σε εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα λόγω της σύγκρουσης Ισραήλ-Χαμάς αναγκάζουν τα πλοία να αποφεύγουν τη Διώρυγα του Σουέζ -τη συντομότερη διαδρομή μεταξύ Ασίας και Ευρώπης- και να χρησιμοποιούν εναλλακτικές διαδρομές (όπως γύρω από την Αφρική), αυξάνοντας τον χρόνο και το κόστος. «Τέτοια γεγονότα έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν τους όγκους στα πληττόμενα λιμάνια στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή» τονίζει ο οίκος.

Σημειώνεται επίσης ότι τη Διώρυγα του Παναμά, όπου διέρχεται το 46% της κίνησης εμπορευματοκιβωτίων μεταξύ της Βορειοανατολικής Ασίας και της Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ, τα χαμηλά επίπεδα υδάτων έχουν επίσης επηρεάσει τη διαδρομή των αποστολών. Όπως σημειώνεται οι ξηρές συνθήκες αναμένεται να διαρκέσουν τουλάχιστον μέχρι τον Μάρτιο του 2024.

Συνοπτικά ο οίκος εκτιμά πως ακόμη και όταν η ζήτηση ομαλοποιηθεί και δεν υπάρχουν περιορισμοί στην προσφορά, οι αλλαγές στη δρομολόγηση των πλοίων λόγω γεωπολιτικών και κλιματικών παραγόντων μπορεί να επηρεάσουν βραχυπρόθεσμα μεμονωμένα λιμάνια και τερματικούς σταθμούς εμπορευματοκιβωτίων.