Η αγορά εργασίας, ο ανθρώπινος παράγοντας και η σύζευξη με την τεχνολογία

Στο νέο κόσμο που διαμορφώνεται, οι επιχειρήσεις όλων των μεγεθών και τομέων έχουν να αντιμετωπίσουν σήμερα σημαντικές παγκόσμιες προκλήσεις οι οποίες επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την τοπική οικονομία και επιχειρηματική δράση: Ο αυξανόμενος πληθωρισμός, οι διακοπές στην εφοδιαστική αλυσίδα, η γεωπολιτική αστάθεια και η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού και δεξιοτήτων είναι μόνο μερικές από αυτές.

Η βιωσιμότητα, κερδοφορία και σε κάποιες περιπτώσεις η επιβίωση της κάθε επιχείρησης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δυνατότητα της για ψηφιακό μετασχηματισμό, τις συνεργασίες και κανάλια προμηθευτών, τη διατήρηση του ανθρώπινου δυναμικού της και την ανάπτυξη των απαραίτητων δεξιοτήτων.

Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα της PwC Κύπρου «12η Ετήσια Έρευνα της PwC για τους CEOs στην Κύπρο», οι επενδύσεις στην τεχνολογία αποτελούν κορυφαία προτεραιότητα για τους CEOs στην Κύπρο. Πιο αναλυτικά: 71% επικεντρώνονται στον αυτοματισμό διαδικασιών και συστημάτων, 61% στην ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών και 55% στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού.

Οι επιχειρήσεις σήμερα έχουν πρόσβαση σε πλειάδα προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης του προσωπικού τους μέσω αξιοποίησης ασύγχρονης μάθησης που προσφέρονται μέσω ηλεκτρονικών πλατφορμών μάθησης στην Κύπρο και στο εξωτερικό, επιχορηγημένων προγραμμάτων εκπαίδευσης καθώς προγράμματα για απόκτηση επαγγελματικών πιστοποιήσεων σε σχετικούς τομείς. Παράλληλα, επιχειρήσεις στρέφονται σε συνεργασίες με μη επιχειρηματικές οντότητες όπως ακαδημαϊκά ιδρύματα, Μη Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς και κυβερνητικές υπηρεσίες για θέματα εκπαίδευσης σε νέες τεχνολογίες και δεξιότητες, μέσω κοινών έργων και δράσεων.

Η αξιοποίηση της τεχνολογίας στην εκπαίδευση και κατάρτιση έχει ενδυναμωθεί, ιδιαίτερα λόγω των συνθηκών της πανδημίας που έχουν επιταχύνει τη ψηφιακή μεταρρύθμιση της εργασίας αλλά και της ζωής μας. Σήμερα μαθαίνουμε μέσα από τα κινητά μας, μέσα από podcasts και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και ενώ το μέλλον φαντάζει μακριά, ήδη έχουμε παραδείγματα όπου η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) και το Metaverse έχουν ήδη ‘εισέλθει’ στον τομέα της εκπαίδευσης.

Με βάση το World Economic Forum οι βασικότερες κατηγορίες δεξιοτήτων που θα είναι απαραίτητες για το 2025 (το οποίο είναι σε ένα μεσοπρόθεσμο ορίζοντα), περιλαμβάνουν:

● Αναλυτική σκέψη και καινοτομία.

● Συνεχής μάθηση.

● Επίλυση πολύπλοκων προβλημάτων.

● Κριτική σκέψη και ανάλυση.

● Δημιουργικότητα και πρωτοβουλία.

● Ηγετικές ικανότητες.

● Χρήση της τεχνολογίας.

● Σχεδιασμός και προγραμματισμός τεχνολογίας.

● Ανθεκτικότητα, ευελιξία προσαρμοστικότητα.

● Συλλογισμός και παραγωγή ιδεών.

Η κάθε επιχείρηση καλείται να αναπτύξει πλάνο εκπαίδευσης του προσωπικού της το οποίο να συνάδει και να υποστηρίζει τον επιχειρησιακό σχεδιασμό και τις προτεραιότητες της. Ο εντοπισμός πιθανών προγραμμάτων εκπαίδευσης είναι πλέον εύκολος. Η πρόκληση σήμερα είναι η σωστή προτεραιοποίηση των αναγκών της επιχείρησης, η διάχυση της γνώσης και η μεγαλύτερη απόδοση στην επένδυση των εκπαιδευτικών δαπανων.

Πέραν των προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης που μπορούν οι επιχειρήσεις να αναπτύξουν τις δεξιότητες του προσωπικού τους, είναι σημαντικό να καλλιεργηθεί κουλτούρα συνεχούς μάθησης.

Σχετικές έρευνες καταδεικνύουν πως μαθαίνουμε:
● 10% από προγράμματα κατάρτισης και ανάπτυξης και άλλες πηγές πληροφόρησης.

● 20% απο τους γύρω μας.

● 70% μέσα από την εργασία μας.

Κάθε επιχείρηση είναι σημαντικό να επενδύσει σε υποδομές και συστήματα που να στηρίζουν τη συνεχή μάθηση, καθώς και τη μάθηση μέσα από την καθημερινότητα της εργασίας και της επαφής με τους συναδέλφους. Τέτοιες πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν συνεχή καθοδήγηση του προσωπικού από τους άμεσα προϊσταμένους (coaching on the job), δράσεις μάθησης μεταξύ του προσωπικού όπως είναι προγράμματα buddy system, mentoring και reverse mentoring (όπου νεαροί βοηθούν μεγαλύτερους σε ηλικία υπαλλήλους να εξοικειωθούν με την τεχνολογία), κοινωνίες μάθησης (ομάδες προσωπικού που εκπαιδεύονται και μαθαινουν μαζί).

Σημαντικό υπόβαθρο για τη συνεχή μάθηση και εκπαίδευση είναι η φιλοσοφία της επιχείρησης καθώς και οι πρακτικές ανθρώπινου δυναμικού όσον αφορά στη δημιουργία κλίματος ψυχολογικής ασφάλειας ούτως ώστε το προσωπικού να πειραματίζεται και να μαθαίνει, στην επενδυση στην τεχνολογική ανάπτυξη και στην εστίαση στην καινοτομία και συνεχή βελτίωση.

Το 2023 έχει οριστεί ως Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων, με στόχο να δώσει νέα ώθηση στη δια βίου μάθηση και τη δυνατότητα στους ανθρώπους και τις εταιρείες να συμβάλουν στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, υποστηρίζοντας την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα.

Ως εκ τούτου θα υπάρχουν προγράμματα και ευκαιρίες για συμμετοχή ατόμων και επιχειρήσεων στις δράσεις αυτές. Οι νέοι τρόποι εργασίας απαιτούν διαφορετικές δεξιότητες, συνεχή μάθηση και ενημέρωση και τη σύζευξη του ανθρώπινου παράγοντα με την τεχνολογία.

Η κάθε επιχείρηση οφείλει να καθορίσει τις προτεραιότητες και το πλάνο μάθησης και εκπαίδευσης που θα την διατηρήσουν βιώσιμη, παραγωγική και κερδοφόρα στο μέλλον.

*Μαρία Γεωργίου, Γραμματέας Διοικητικού Συμβουλίου, Κυπριακός Σύνδεσμος Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού (Κυ.Συ.Δ.Α.Δ.)

• Cyta Business

Η Cyta Business, αντιλαμβανομένη τις σύγχρονες απαιτήσεις και τις αυξημένες ανάγκες των ΜμΕ για αναβάθμισή τους στην ψηφιακή εποχή, συμβάλλει στην ανάπτυξή τους παρέχοντας λύσεις στα πρακτικά ζητήματα και τις προκλήσεις που τις απασχολούν και ταυτόχρονα αναδεικνύει τις ευκαιρίες που προκύπτουν με τη δύναμη της τεχνολογίας.