Εκτός διαδικασίας υπερβολικών ανισορροπιών της Ε.Ε. μετά από 10 χρόνια η Κύπρος

Την έξοδο της Κύπρου από τις Υπερβολικές Ανισορροπίες έπειτα από την οικονομική κρίση του 2013 σηματοδότησαν οι συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πλαίσιο της εαρινής δέσμης του ευρωπαϊκού εξαμήνου.

Παράλληλα, όπως ανέφερε κοινοτικός αξιωματούχος με αφορμή την δημοσιοποίηση της εαρινής δέσμης, η Κύπρος λόγω των δημοσιονομικών πλεονασμάτων πέτυχε τον μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό της στόχο την ώρα που επανέρχονται οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ, με τον τερματισμό της ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας στο τέλος του τρέχοντος έτους.

«Έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος και η Κύπρος είναι στη διαδικασία σταδιακής διόρθωσης», είπε ο αξιωματούχος, προσθέτοντας πως πλέον η Κύπρος βρίσκεται στο σκέλος των ανισορροπιών. Οι χώρες που παρουσιάζουν υπερβολικές ανισορροπίες βρίσκονται σε ενισχυμένη εποπτεία με στόχο τη διόρθωσή τους.

Η έξοδος από τις υπερβολικές ανισορροπίες επιτεύχθηκε λόγω της υποχώρησης του ιδιωτικού χρέους από 250% του ΑΕΠ to τέλος του 2021 σε 217% το 2022, την επίσης σημαντική μείωση του δείκτη δημοσίου χρέους ως προς το ΑΕΠ κατά 14,5 ποσοστιαίες μονάδες στο 85%, καθώς και στη μείωση του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 5,2% (βάσει μεθοδολογίας της Κομισιόν). Ο ίδιος αξιωματούχος σημείωσε πως οι δείκτες αυτοί βάσει των εκτιμήσεων βρίσκονται σε πτωτική πορεία.

Σημαντική βελτίωση παρουσίασε και η διεθνής επενδυτική θέση της Κύπρου, η διαμορφώθηκε στο -105,3% του ΑΕΠ, ενώ εξαιρουμένων των οντοτήτων ειδικού σκοπού ανερχόταν στο -40,9% του ΑΕΠ.

Εξάλλου, ο ίδιος αξιωματούχος επεσήμανε για μια άλλη μια φορά την ανάγκη διατήρησης ενός σταθερού πλαισίου διαχείρισης των ΜΕΔ που να μην επηρεάζει την κουλτούρα αποπληρωμής.

Νέο καμπανάκι για Σχέδιο Ανάκαμψης

Ο ίδιος αξιωματούχος ανάδειξε τις συστάσεις της Κομισιόν για επιτάχυνση της υλοποίησης του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς η Κύπρος έχει πετύχει μόνο μία εκταμίευση μέχρι τώρα.

Υπενθύμισε ότι βάσει του σχετικού κοινοτικού κανονισμού, πραγματοποιούνται δύο εκταμιεύσεις το χρόνο, ενώ οι εκταμιεύσεις ολοκληρώνονται τον Ιούνιο του 2026. Όπως είπε, με την εκταμίευση της πρώτης δόσης είχαν επιτευχθεί 14 ορόσημα ενώ το πρόγραμμα διαθέτει συνολικά 271.

Προκλήσεις σε θέματα ενέργειας

Σημαντική υστέρηση παρατηρείται όσον αφορά την ενεργειακή μετάβαση, με τον ίδιο αξιωματούχο να αναδεικνύει τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κύπρος όσον αφορά τη διαδικασίας μείωσης των ρύπων.

Σημείωσε πως πρέπει να υπάρξει επιτάχυνση της προώθηση των ανενεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων αλλά και στον εκσυγχρονισμό του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας. Ανέδειξε επίσης τον θέμα των βιώσιμων χερσαίων μεταφορών, καθώς το 42% της συνολικής ζήτησης της ενέργειας προέρχεται από τις μεταφορές.

Αναφέρθηκε στην ανάγκη οριστικοποίησης του κεφαλαίου RepowerEU ενόψει και της αναθερώρησης των Σχεδίου Ανάκαμψης όπου θα περιληφθεί και το RepowerEU, το οποίο προνοεί επιδότηση €52 εκατ. για την Κύπρο.

Στις συστάσεις βρέθηκε επίσης και η βελτίωση του πλαισίου διακυβέρνησης των κρατικών εταιρειών με βάση τα διεθνή πρότυπα, μια σύσταση που ανάγεται από την εποχή του μνημονίου, η οποία ποτέ δεν υλοποιήθηκε.