CONSTRUCTION COMPANIES & CONSTRUCTION SUBCONTRACTORS: Νέα υπό κατασκευή πλάνα

Η διατήρηση της ποιότητας στις κατασκευές αποτελεί το μεγαλύτερο στοίχημα του τομέα, παρά τις προκλήσεις λόγω αυξήσεων, υποστελέχωσης και ελλείψεων που παρατηρούνται, επισημαίνει ο διευθυντής της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου (ΟΣΕΟΚ), Γιάννος Πουμπουρής. Αναφέρεται ταυτόχρονα στη σημασία που αποδίδεται σε ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά και στο πώς έχει εισχωρήσει στο πεδίο των κατασκευών ο ψηφιακός κόσμος, σε μια χρονική στιγμή που τα πλάνα μετάβασης στη σύγχρονη εποχή γίνονται όλο και πιο απαιτητικά.

Ποιες είναι οι νέες τάσεις και πρακτικές που ακολουθούνται για τη σωστή διαχείριση κατασκευαστικών έργων, ώστε να καλύπτουν το τρίπτυχο ποιότητα, προϋπολογισμός, εμπρόθεσμη παράδοση;

Στην αγορά υπάρχουν, πλέον, διάφορα ψηφιακά εργαλεία διαχείρισης έργων (λογισμικά προγράμματα), μέσω των οποίων οι εταιρείες μπορούν να διασφαλίζουν την ποιότητα, το κόστος και την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων των εργασιών τους. Αυτά επιτρέπουν την αλληλεπίδραση των συντελεστών του έργου ηλεκτρονικά, εντοπίζοντας και επιλύοντας προβλήματα κατά τα αρχικά στάδια υλοποίησης ενός έργου, όπου και το οικονομικό κόστος των αλλαγών είναι μικρότερο. Με την πάροδο του χρόνου και όσο οι εμπλεκόμενοι κατανοούν καλύτερα το όφελος από τη χρήση τους, θα παρατηρούμε την εφαρμογή τους ολοένα και από περισσότερες εταιρείες, ανεξαρτήτως μεγέθους εταιρειών ή κλίμακας του έργου.

Ποια είναι η εικόνα της κατασκευαστικής βιομηχανίας στην Κύπρο και ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζετε;

Ο κατασκευαστικός τομέας είναι αντιμέτωπος, αυτή τη στιγμή, με τα προβλήματα τα οποία προέκυψαν την προηγούμενη περίοδο. Ορισμένα από αυτά εξακολουθούν να υφίστανται μέχρι σήμερα, όπως η έλλειψη προσωπικού και ορισμένων υλικών καθώς και η αύξηση του κόστους αγοράς αρκετών εξ αυτών.

Μεγαλύτερη πρόκληση είναι, όμως, η συνέχιση υλοποίησης ποιοτικών έργων στο πλαίσιο των οικονομικών δυνατοτήτων της αγοράς, μέσα σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον όσον αφορά εξωγενείς παράγοντες, όπως είναι η αύξηση των τιμών. Ταυτόχρονα, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν απαιτήσεις τις εποχής, όπως είναι η ψηφιακή μετάβασή του τρόπου λειτουργίας των εταιρειών και η πράσινη βιώσιμη ανάπτυξης με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και τη βελτίωση του επιπέδου ζωής.

Οι σημαντικές αυξήσεις που καταγράφονται στον κατασκευαστικό τομέα, σε ποσοστό γύρω στο 30%, έχουν επηρεάσει τα έργα και γενικότερα τον προγραμματισμό για νέα projects;

Τα τελευταία δύο χρόνια έχει παρουσιαστεί αυτή η αύξηση, η οποία φαίνεται να σταθεροποιείται τους τελευταίους μήνες στα επίπεδα που αναφέρατε. Στο πλαίσιο αυτής, ειδικά κατά την πρώτη περίοδο, αντιμετώπισαν προβλήματα αρκετά έργα, όπως κατοικίες και projects του δημόσιου, τα οποία τέθηκαν εκτός προϋπολογισμού από την αρχική τους εκτίμηση και των χρονοδιαγραμμάτων ολοκλήρωσής τους.

Την περίοδο αυτή παρουσιάζεται μια ομαλοποίηση της κατάστασης ως προς τα έργα τα οποία εκτελούνται, πιθανότατα λόγω της ανησυχίας των ιδιοκτητών για μελλοντικές μεγαλύτερες αυξήσεις του κόστους από την επερχόμενη τροποποίηση του συντελεστή ΦΠΑ σχετικά με την πρώτη κατοικία όσο και την αύξηση του κόστους δανεισμού.

Αναδείξατε προηγουμένως την υποστελέχωση ως μια από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος. Πώς τη βιώνετε;

Υπάρχει έλλειψη επιστημονικού προσωπικού, τεχνιτών και εργατών. Αυτό είναι ένα αρκετά σοβαρό θέμα, διότι πλέον αυτά τα επαγγέλματα δεν είναι ελκυστικά σε νέους, με αποτέλεσμα να εξαρτάται ο κατασκευαστικός τομέας σε μεγάλο βαθμό από εργαζόμενους, που προέρχονται από τρίτες χώρες.

Οι απαιτήσεις για την υλοποίηση των έργων τα επόμενα χρόνια, με την εισαγωγή νεών τεχνοτροπιών, υλικών και διαδικασιών θα είναι ακόμη μεγαλύτερες. Προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να εργαστούμε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, έτσι ώστε από σήμερα να εκπαιδεύσουμε τόσο το επιστημονικό όσο και το τεχνικό προσωπικό με βάση τις ανάγκες των επόμενων χρόνων και όχι στη βάση προγραμμάτων προηγούμενων δεκαετιών.

Πώς έχει επηρεαστεί ο τομέας από την κατάργηση του επενδυτικού προγράμματος πολιτογραφήσεων;

Προφανώς και έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό ο τομέας από την κατάργηση του επενδυτικού προγράμματος πολιτογραφήσεων, αφού προηγουμένως τα άτομα που προσέλκυε έδειχναν ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε έργα μεγαλύτερης οικονομικής αξίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο τομέα να αναπροσαρμόζουν τα πλάνα τους ,σχεδιάζοντας και υλοποιώντας έργα μικρότερης αξίας.

Ποια σημασία αποδίδετε στη βιώσιμη ανάπτυξη και στην προστασία του περιβάλλοντος;

Σε μια περίοδο όπου τα σημάδια της κλιματικής αλλαγής και οι συνέπειες αυτής είναι πιο έντονες από ποτέ, η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης και η προστασία του περιβάλλοντος είναι στην καθημερινή ατζέντα των κρατών τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο και από αυτή δεν θα ήταν δυνατό να απουσιάζει ο κατασκευαστικός κλάδος.

Η υιοθέτηση καλών πρακτικών βιώσιμης ανάπτυξης θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα και για όλους τους εμπλεκόμενους - ιδιοκτήτης, μελετητής, εργολήπτης - στη διαδικασία υλοποίησης ενός έργου.

Τα κριτήρια ESG (environmental - περιβαλλοντικά, social - κοινωνικά, governance - εταιρική διακυβέρνηση) είναι μια ανερχόμενη τάση αξιολόγησης των εταιρειών, από ενδιαφερόμενους επενδυτές προς τα εξής.

• Περιβαλλοντικά κριτήρια: Σεβασμός στο περιβάλλον, αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, παραγωγή CO2, μόλυνση αέρα/νερού, ενεργειακή απόδοση, κ.ά..
• Κοινωνικά κριτήρια: Σχέσεις με τους εργαζόμενους, τους πελάτες, την κοινωνία, εργασιακά δικαιώματα, προστασία των καταναλωτών, υγεία και ασφάλιση εργαζομένων, ισότητα των φύλων κ.ά..
• Εταιρική διακυβέρνηση: Επιχειρηματική ηθική, αμοιβές των στελεχών, εργασιακές σχέσεις, εσωτερικοί έλεγχοι, διαφάνεια, διαφθορά κ.ά..
• Επενδυτές: Λόγω των αξιών τους, επιθυμούν να συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη με την επενδυτική τους συμπεριφορά, επιλέγοντας σχήματα που συμβάλλουν στη βιωσιμότητα και πετυχαίνοντας καλύτερα αποτελέσματα στους δείκτες αυτούς.

Πώς ο κλάδος σας θα μπορέσει να πορευτεί επιτυχώς προς τη βιώσιμη ανάπτυξη;

Ο κατασκευαστικός κλάδος έχει ανάγκη να υλοποιηθεί ένα ολιστικό πλάνο για τη μετάβαση του τομέα στις απαιτήσεις της εποχής, μετατρέποντας την υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος σε επενδυτική ευκαιρία. Κι όλα αυτά σε ένα πλαίσιο το οποίο δεν θα είναι απαραίτητα τιμωρητικό, αλλά θα επιβραβεύει και θα επιδοτεί τις βιώσιμες επιλογές, στοχεύοντας στη δημιουργία κουλτούρας η οποία θα αποδώσει στην κοινωνία πολύ περισσότερα μακροπρόθεσμα και σε αυτό χρειάζεται πρωτίστως η συμβολή των αρμόδιων κυβερνητικών φορέων.

Η ιστορία της ΟΣΕΟΚ

Η Ομοσπονδία Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου (ΟΣΕΟΚ) ιδρύθηκε το 1995 και ενεγράφη ως (εργοδοτική) συντεχνία στο mητρώο συντεχνιών το ίδιο έτος. Σκοπός της ίδρυσης ήταν η καθοδήγηση των Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομικών και Τεχνικών Έργων, η διασφάλιση, καθώς και η προώθηση των καλώς νοούμενων συμφερόντων και επιδιώξεων όλων των επαγγελματιών εργολάβων, με απώτερο σκοπό την αντιμετώπιση των διαφόρων προβλημάτων που προκύπτουν στην οικοδομική βιομηχανία.

Ιδρυτικά μέλη της απετέλεσαν οι ανά επαρχία πέντε Σύνδεσμοι Εργολάβων Οικοδομών, εκπρόσωποι των οποίων αποτελούν το Κεντρικό Συμβούλιο της Ομοσπονδίας:

• Σύνδεσμος Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου - ΣΕΟΚ (έτος ίδρυσης 1940)
• Σύνδεσμος Εργολάβων Οικοδομών Λεμεσού - ΣΕΟΛ (έτος ίδρυσης 1961)
• Σύνδεσμος Εργολάβων Οικοδομών Αμμοχώστου - ΣΕΟΑ (έτος ίδρυσης 1948)
• Σύνδεσμος Εργοληπτών Οικοδομικών Εργασιών Πάφου -ΣΕΟΕΠ (έτος ίδρυσης 1968)
• Σύνδεσμος Εργολάβων Οικοδομών Λάρνακας - ΣΕΟΛ (έτος ίδρυσης 1984)

Είναι εγγεγραμμένα 900 περίπου μέλη, τα οποία προέρχονται από μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις στον τομέα των κατασκευών.