ΔΝΤ: Υψηλά πλεονάσματα και υποχώρηση χρέους κάτω από 60% έως το 2028

Σημαντικά δημοσιονομικά και πρωτογενή πλεονάσματα καταγράφει η Κύπρος, οδηγώντας σε πτωτική πορεία το δημόσιο χρέος, το οποίο μέχρι το 2028 θα υποχωρήσει κάτω από τα όρια του Μάαστριχτ (60% του ΑΕΠ), προβλέπει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), το οποίο τονίζει πως οι οικονομίες θα χρειαστεί να διατηρήσουν υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, προκειμένου να αποτρέψουν την αύξηση των δεικτών του χρέους.

Σύμφωνα με το Fiscal Monitor για το 2023, που δημοσιεύεται σήμερα, έπειτα από δύο χρόνια ελλειμμάτων το 2020 και το 2021 λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης κατέγραψε πλεόνασμα το 2022 και θα διατηρηθεί πλεονασματικό μέχρι και το τέλος του ορίζοντα των εκτιμήσεων το 2028. Ειδικότερα, μετά από πλεόνασμα 2,3% του ΑΕΠ το 2022, το πλεόνασμα θα διαμορφωθεί στο 1,9% το 2023 και στο 1,7% το 2024. Το 2025 θα ανέλθει στο 1,5% για να διαμορφωθεί στο 1,3% 2026 και στο 1% τα έτη 2027 και 2028 αντίστοιχα.

Το ΔΝΤ προβλέπει επίσης υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα για τη Γενική Κυβέρνηση (δηλαδή εξαιρουμένων των δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους). Έπειτα από το πλεόνασμα 3,7% του ΑΕΠ το 2022, το πρωτογενές ισοζύγιο θα ανέλθει στο 3,2% φέτος, στο 3% το 2024, για να υποχωρήσει στο 2,8% του ΑΕΠ το 2025. Τα έτη 2026, 2027 και 2028 το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 2,6%, 2,3% και 2,2% αντίστοιχα.

Σύμφωνα με το Fiscal Monitor, το δημόσιο χρέος βρίσκεται σε πτωτική τροχιά, με την Κυπριακή Δημοκρατία στο τέλος του ορίζοντα εκτιμήσεων (2028) να υποχωρεί κάτω τα όρια των κριτηρίων του Μάαστριχτ. Έπειτα από την εκτόξευση στο 113,5% του ΑΕΠ το 2020 λόγω της πανδημίας, το δημόσιο χρέος εισήλθε σε πορεία αποκλιμάκωσης, υποχωρώντας στο 101,1% του ΑΕΠ το 2021 και στο 86,5% το 2022. Φέτος, το χρέος της γενικής κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα υποχωρήσει στο 79,6% και στο 71,9% το 2024, ενώ προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω στο 67,8% το 2025. Τα έτη 2026, 2027 και 2028 το χρέος της Κυπριακής Δημοκρατίας θα διαμορφωθεί στο 62,6%, 59,4% και 56% αντίστοιχα.

Όσον αφορά τα έσοδα ως προς το ΑΕΠ, το ΔΝΤ εκτιμά ότι φέτος θα ανέλθουν στο 41% από 42,1% πέρσι για να διαμορφωθούν στο 40,9% το 2024 και στο 40,6% το 2025. Τα επόμενα έτη θα διατηρηθούν πέριξ του 40%.

Σε σχέση με τις δαπάνες ως προς το ΑΕΠ, το ΔΝΤ προβλέπει ότι φέτος θα διαμορφωθούν στο 39,1% του ΑΕΠ, με τον δείκτη να αυξάνεται οριακά στο 39,3% το 2024 και να επιστρέφει στο 39,1% το 2025. Τα επόμενα έτη, ο δείκτης δαπανών ως προς το ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στο 38,7% το 2026 και 38,8% το 2027 και 2028 αντίστοιχα.

«Στη βάση των υφιστάμενων προβλέψεων, τόσο οι προηγμένες όσο και οι αναδυόμενες οικονομίες θα χρειαστούν υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, προκειμένου να αποτρέψουν μια αύξηση στους δείκτες χρέους», λέει το ΔΝΤ.

Εκτιμά επίσης ότι οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές παραμένουν περίπλοκες, προσθέτοντας ότι είναι κρίσιμο να υπάρξει ευθυγράμμιση των δημοσιονομικών και των νομισματικών πολιτικών, προκειμένου να επιτευχθεί η σταθερότητα τόσο των τιμών όσο και το χρηματοπιστωτικού τομέα, ενώ αντιμετωπίζουν ένα αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον και με εναλλασσόμενες χρηματοοικονομικές συνθήκες.

Σημειώνει δε πως φέτος τα δημοσιονομικά ελλείμματα αναμένεται να παρουσιάσουν αύξηση, καθώς οι κυβερνήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με υψηλότερα επιτόκια και πιέσεις για αύξηση δαπανών για σε μισθούς και συντάξεις, έτσι ώστε να συνάδουν με τον πληθωρισμό.

Οι κυβερνήσεις θα χρειαστεί να ισορροπήσουν τις προσπάθειές τους μεταξύ του κτισίματος δημοσιονομικών αποθεμάτων, της μείωσης του πληθωρισμού και της προστασίας των πιο ευάλωτων εν μέσω μιας σημαντικής αβεβαιότητας για την μελλοντική οικονομική ανάπτυξη, καθώς η παγκόσμια οικονομία βρίσκει το βηματισμό τους έπειτα από τεράστια σοκ.

«Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να διαχειριστούν το υψηλό χρέος εν μέσω μιας ήπιας ανάπτυξης και λιγότερο ευνοϊκών χρηματοδοτικών συνθηκών σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα», σημειώνει μεταξύ άλλων το ΔΝΤ.