Η Κίνα δαπάνησε $240 δισ. για διάσωση 22 αναπτυσσόμενων χωρών

Ποσό 240 δισεκατομμυρίων δολαρίων δαπάνησε η Κίνα για τη διάσωση 22 αναπτυσσόμενων χωρών, μεταξύ των ετών 2008 και 2021, με το ποσό να εκτινάσσεται στα ύψη τα τελευταία χρόνια καθώς αυξήθηκαν οι χώρες που δυσκολεύονται να αποπληρώσουν δάνεια που δαπανήθηκαν για την κατασκευή υποδομών για τον «Δρόμο του Μεταξιού» (Belt and Road), σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τρίτη.

Σχεδόν το 80% του ποσού των δανείων δόθηκαν μεταξύ των ετών 2016 και 2021, κυρίως σε χώρες μεσαίου εισοδήματος, όπως η Αργεντινή, η Μογγολία και το Πακιστάν, σύμφωνα με την έκθεση ερευνητών από την Παγκόσμια Τράπεζα, το Harvard Kennedy School, την AidData και το Kiel Institute for the World Economy.

Η Κίνα έχει δανείσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή υποδομών στις αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά ο δανεισμός έχει μειωθεί από το 2016, καθώς πολλά έργα απέτυχαν να προσφέρουν τα αναμενόμενα οικονομικά κέρδη.

«Το Πεκίνο βασικά προσπαθεί να διασώσει τις δικές του τράπεζες. Γι' αυτό έχει δραστηριοποιηθεί στην επικίνδυνη επιχείρηση του δανεισμού για διάσωση χωρών», δήλωσε η Carmen Reinhart, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας και μία από τους συντάκτες της μελέτης.

Τα δάνεια που έδωσε η Κίνα σε χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους αυξήθηκαν από το χαμηλό ποσοστό του 5% του χαρτοφυλακίου εξωτερικού δανεισμού το 2010, σε 60% το 2022, σύμφωνα με τη μελέτη.

Η Αργεντινή έλαβε τα περισσότερα δάνεια, συνολικού ύψους 111,8 δισ. δολαρίων, ακολουθούμενη από το Πακιστάν με 48,5 δισ. δολάρια και την Αίγυπτο με 15,6 δισ. δολάρια. Εννέα χώρες έλαβαν λιγότερο από 1 δισ. δολάρια.

Οι γραμμές ανταλλαγής πιστώσεων (swap lines) της Λαϊκής (Κεντρικής) Τράπεζας της Κίνας (PBOC) αντιπροσώπευαν ποσό 170 δισ. δολαρίων της συνολικής χρηματοδότησης, που αφορούσαν μεταξύ άλλων στο Σουρινάμ, τη Σρι Λάνκα και την Αίγυπτο.

Τα δάνεια γέφυρας ή η υποστήριξη του ισοζυγίου πληρωμών από κινεζικές κρατικές τράπεζες και εταιρείες ανήλθαν στα 70 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η μελέτη ήταν επικριτική για Κεντρικές Τράπεζες ορισμένων χωρών που δυνητικά χρησιμοποιούν τις γραμμές ανταλλαγής πιστώσεων της PBOC για να αυξήσουν τεχνητά τα μεγέθη των συναλλαγματικών αποθεμάτων τους.

Ο δανεισμός διάσωσης χωρών της Κίνας είναι «αδιαφανής και ασυντόνιστος», δήλωσε ο Μπραντ Παρκς, ένας από τους συντάκτες της έκθεσης και διευθυντής του AidData, ενός ερευνητικού εργαστηρίου στο Κολέγιο του William & Mary στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η κυβέρνηση της Κίνας, απαντώντας στην κριτική, ανέφερε ότι οι επενδύσεις της στο εξωτερικό λειτουργούν με «την αρχή της διαφάνειας».

«Η Κίνα ενεργεί σύμφωνα με τους νόμους της αγοράς και τους διεθνείς κανόνες, σέβεται τη βούληση των σχετικών χωρών, δεν ανάγκασε ποτέ κανένα μέρος να δανειστεί χρήματα, δεν ανάγκασε ποτέ καμία χώρα να πληρώσει, δεν θα επιβάλει πολιτικούς όρους σε συμφωνίες δανείου και δεν επιδιώκει οποιοδήποτε πολιτικό προσωπικό συμφέρον», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών Μάο Νινγκ σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη.

Στο μεταξύ, η Κίνα διαπραγματεύεται αναδιαρθρώσεις δανείων με χώρες όπως η Ζάμπια, η Γκάνα και η Σρι Λάνκα και έχει επικριθεί για την αναστολή των σχετικών διαδικασιών. Σε απάντηση, κάλεσε την Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να προσφέρουν επίσης ελάφρυνση του χρέους σε αυτές τις χώρες.