Brands made in Cyprus: Μπορούμε και πάμε όλο και καλύτερα

 Ποια είναι η γενική εικόνα όσον αφορά την παραγωγή και τις εξαγωγές κυπριακών προϊόντων τη χρονιά που μας πέρασε; 

Παρά το πολύ δύσκολο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, σε γενικές γραμμές, οι βιομηχανίες μας σημείωσαν αξιοσημείωτη απόδοση και οι εξαγωγές των κυπριακών προϊόντων κινήθηκαν ανοδικά. Μάλιστα, παρατηρείται μια σχετική αύξηση στη συνεισφορά της βιομηχανίας στο ΑΕΠ, αφού κατά το 2021 ανήλθε στο 8,1% και το 2022 αναμένεται να πλησιάσει το 8,5%. Επιπρόσθετα, καταγράφεται σημαντική αύξηση των εγχώριων εξαγωγών, οι οποίες κατά το 2021 έχουν ανέλθει στο €1.4 δισ., σημειώνοντας ετήσια άνοδο της τάξης του 14%, ενώ παρουσιάζονται αυξημένες και κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2022, σε ποσοστό πέραν του 17%.

Ποιες κατηγορίες προϊόντων οδηγούν την κούρσα των εξαγωγών και ποιες ακολουθούν από κοντά;

Στα σημαντικότερα βιομηχανικά προϊόντα που εξάγουμε περιλαμβάνονται πετρελαιοειδή, φαρμακευτικά σκευάσματα, πλαστικά είδη άρδευσης, ανακυκλώσιμα υλικά, ακόμη και σκάφη. Τη λίστα συμπληρώνει αξιοσημείωτος αριθμός γεωργικών ειδών και μεταποιημένων τροφίμων, όπως είναι τα τυροκομικά, τα φρέσκα ψάρια και τα εσπεριδοειδή, οι πατάτες, οι χυμοί και τα αρτοποιήματα. Άξιο αναφοράς για τη διαχρονική εξαγωγική του απόδοση είναι, ασφαλώς, το χαλούμι. Άγγιξε τα €260 εκατ. σε εξαγωγές το 2021 και έχει εξαιρετικές προοπτικές για το μέλλον.

Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζουν σήμερα τα καθαρά κυπριακά προϊόντα;

Οι προκλήσεις για τη βιομηχανία και τα κυπριακά προϊόντα είναι πολλές και δεν διαφέρουν ιδιαίτερα από εκείνες που αντιμετωπίζει η ευρύτερη οικονομία. Για τις βιομηχανίες προέχει η διαχείριση του ενεργειακού κόστους και η ανάγκη λήψης μέτρων μείωσης και εξοικονόμησης ενέργειας, όπως και η στροφή προς ανανεώσιμες πηγές (ΑΠΕ) και γενικότερα η μετάβαση σε ένα πράσινο και βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης. Παράλληλα, τις εργασίες της δυσκολεύουν θέματα όπως η δυσκολία εξεύρεσης κατάλληλου εργατικού δυναμικού, η άνοδος των επιτοκίων και κατά συνέπεια η αύξηση του κόστους των επενδύσεων όπως κι η ανησυχία που διέπει την ανάγκη για εξασφάλιση των απαραίτητων πρώτων υλών.

Πέρα από τις προαναφερθείσες σημαντικές προκλήσεις, ποιες άλλες συμπληρώνουν τη λίστα ως προϋποθέσεις για ανάπτυξη της παραγωγής και των εξαγωγών;  

Για να μπορέσουν οι βιομηχανίες μας να ενισχύσουν την παραγωγή και την εξαγωγική τους δραστηριότητα, πρέπει να επενδύσουν στην αύξηση της παραγωγικότητας, στη βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, στην έρευνα και την καινοτομία, στην ψηφιοποίηση, στη γρήγορη λήψη αποφάσεων για υιοθέτηση των νέων τάσεων και εξελίξεων που αφορούν νέες καταναλωτικές  συνήθειες και πρακτικές. Επιπρόσθετα, πρέπει να στοχεύσουμε στην επίτευξη οικονομιών κλίμακας στην εξαγωγική διαδικασία μέσα από τη δημιουργία συλλογικών δικτύων (clustering), για πρόσβαση και μικρότερου μεγέθους επιχειρήσεων στις εξαγωγικές αγορές και να προωθήσουμε με σωστό τρόπο τη δημιουργία εθνικού σήματος branding, στηρίζοντας την ιδιαιτερότητα των κυπριακών προϊόντων. 

Πώς συμβάλλει το κράτος στην προώθηση των κυπριακών προϊόντων;

Το κράτος, με την υιοθέτηση της νέας βιομηχανικής πολιτικής, στοχεύει να επαναπροσδιορίσει τη σημασία του τομέα της βιομηχανίας και κατ’ επέκταση να στηρίξει ουσιαστικά τα κυπριακά προϊόντα. Για τον λόγο αυτό, το αρμόδιο υπουργείο επικεντρώνεται στην ενίσχυση της ικανότητας διείσδυσης των κυπριακών προϊόντων σε αγορές του εξωτερικού, χρηματοδοτεί τη συμμετοχή επιχειρήσεων σε εκθέσεις του εξωτερικού, προωθεί την αξιοποίηση του εργαλείου export helpdesk, τον εντοπισμό νέων αγορών αλλά και την προσπάθεια δημιουργίας εθνικής εμπορικής ταυτότητας. 

Έχει ανακοινωθεί το σήμα, Cyprus Made, που θα αποτελέσει την ενιαία ταυτότητα των αυθεντικών κυπριακών προϊόντων. Πώς αυτό θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις του τόπου μας;

Το κυπριακό σήμα έχει σκοπό να αποτελέσει την ενιαία ταυτότητα αναγνώρισης της ποιότητας, της αυθεντικότητας και της μοναδικότητας των κυπριακών προϊόντων.  Δεδομένου ότι θα χρησιμοποιείται σωστά και για την απονομή του θα υπάρχουν ξεκάθαρα ποιοτικά κριτήρια και περιοδικοί έλεγχοι πιστοποίησης, αναμένεται πως θα ενισχύσει ιδιαίτερα την αναγνωσιμότητα των προϊόντων  του τόπου μας και θα εδραιώσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών σε αυτά. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ένα δυνατό brand θα βοηθήσει σημαντικά τα κυπριακά προϊόντα να αναδείξουν τα ανταγωνιστικά τους πλεονεκτήματα, εάν κι εφόσον συνδυαστεί με διάφορες άλλες προωθητικές ενέργειες.

Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η προσπάθεια για την παραχώρηση και τη χρήση του σήματος;

Η διαδικασία χρήσης του σήματος δεν έχει προς το παρόν ολοκληρωθεί. Αυτό που έχει γίνει γνωστό είναι ότι σε πρώτη φάση θα παραχωρείται στα βιομηχανικά είδη, στα χειροτεχνήματα και στα κυπριακά πιστοποιημένα προϊόντα ως ΠΟΠ/ΠΓΕ. Σε μεταγενέστερο στάδιο θα επεκταθεί και σε άλλες κατηγορίες, όπως είναι τα γεωργικά προϊόντα. Γενικότερα, θα πρέπει να σημειωθεί, ότι η προσπάθεια που γίνεται για το σήμα είναι προς την ορθή κατεύθυνση, γι’ αυτό και το ΚΕΒΕ θα τη στηρίξει.