Γιάννης Μισιρλής: Ετοιμάζουμε ένα νέο, πολλά υποσχόμενο project-Κλειδί η προσφορά ελκυστικών ακινήτων
Μαρία Καραΐσκου 06:35 - 22 Δεκεμβρίου 2023
Η προσφορά ελκυστικών ακινήτων αποτελεί το κλειδί, προκειμένου η χώρα μας να συνεχίσει να αποτελεί προορισμό για επενδύσεις, δηλώνει ο πρόεδρος και ιδρυτής της Imperio, Γιάννης Μισιρλής, υποδεικνύοντας ωστόσο πως οι όποιες επιχειρηματικές κινήσεις θα πρέπει να συνοδεύονται από ενδελεχή μελέτη για τις ανάγκες που υπάρχουν, καθώς και από σύνεση.
Σε συνέντευξή του στο InBusinessNews, στο πλαίσιο του «IN Business Forecasting 2024», ο Γιάννης Μισιρλής εκφράζει την εκτίμηση ότι μια εκ των σοβαρότερων προκλήσεων που ενδέχεται να κληθεί να αντιμετωπίσει η κυπριακή οικονομία το 2024 αφορά μια πιθανή νέα αύξηση των δανειστικών επιτοκίων, που σε συνδυασμό με τις προηγούμενες, όπως σημειώνει, θα δυσκολέψουν ακόμη περισσότερο τα δεδομένα για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, με σοβαρό αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά.
Σε ό,τι αφορά τον τομέα των ακινήτων, ο κ. Μισιρλής επισημαίνει πως οι δυσχέρειες και οι προκλήσεις στο διεθνές περιβάλλον δεν αφήνουν ανεπηρέαστο τον κλάδο των ακινήτων. Για τονίσει όμως ότι παρόλα αυτά, με ευελιξία, προσαρμοστικότητα στα νέα δεδομένα και προσφορά κατάλληλων ακινήτων, προσαρμοσμένων στις ανάγκες των επενδυτών, ο κλάδος θα καταφέρει να βγει αλώβητος μέσα από τις δυσκολίες.
Αναφερόμενος στην Ιmperio, ο πρόεδρος και ιδρυτής της εταιρείας υπογραμμίζει πως το 2024 θα την βρει σε μια πολύ δημιουργική φάση, καθώς, όπως αποκαλύπτει, ετοιμάζει ένα νέο, πολλά υποσχόμενο project...
- Διαβάστε εδώ: IN Business Forecasting 2024: Οι ηγέτες του κυπριακού επιχειρείν καταθέτουν τις προβλέψεις τους
Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται το οικονομικό περιβάλλον το 2024, υπό το πρίσμα των πληθωριστικών πιέσεων, των υψηλών επιτοκίων και των απρόβλεπτα συνεχώς μεταβαλλόμενων γεωπολιτικών εξελίξεων;
H κυπριακή οικονομία, και το 2024, θα εξακολουθήσει να βρίσκεται ενώπιον σοβαρών προκλήσεων, κυρίως λόγω εξωγενών παραγόντων. Ωστόσο, οι οικονομικές εκτιμήσεις για τη νέα χρονιά είναι ενθαρρυντικές και γεννούν την ελπίδα για καλύτερες μέρες.
Το ΔΝΤ προβλέπει ότι θα καταγραφεί θετικός ρυθμός ανάπτυξης της τάξης του 2,7%, ενώ στο 2,9% προϋπολογίζει την ανάπτυξη το υπουργείο Οικονομικών.
Θετικές είναι και οι προβλέψεις της Ε.Ε., του Δημοσιονομικού Συμβουλίου και του ΔΝΤ οι οποίοι διαβλέπουν περαιτέρω μείωση του πληθωρισμού κατά, περίπου, μια ποσοστιαία μονάδα, συγκριτικά με το 2023, αναμένοντας ότι ο πληθωρισμός θα ανέλθει στο 2,5%.
Οι αριθμοί δεικνύουν για άλλη μια φορά την ανθεκτικότητα της κυπριακής οικονομίας, ωστόσο δεν μπορεί να υπάρξει εφησυχασμός, καθώς μαίνεται αυτή την στιγμή, πλην του πολέμου στην Ουκρανία, και ο πόλεμος στο Ισραήλ με το οικονομικό περιβάλλον να παραμένει αβέβαιο και ασταθές.
Γεωπολιτικές εξελίξεις αβεβαιότητα και αστάθεια
Ποιες εκτιμάτε πως είναι οι μεγαλύτερες και πιο δύσκολες προκλήσεις τις οποίες θα κληθεί να αντιμετωπίσει η κυπριακή οικονομία;
Μια εκ των σοβαρότερων προκλήσεων που ενδέχεται να κληθεί να αντιμετωπίσει η κυπριακή οικονομία αφορά μια πιθανή νέα αύξηση των δανειστικών επιτοκίων που σε συνδυασμό με τις προηγούμενες, θα δυσκολέψουν ακόμα περισσότερο τα δεδομένα για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, με σοβαρό αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά.
Γι’ αυτό και τα τραπεζικά ιδρύματα θα πρέπει να προσαρμόσουν τις πολιτικές διαχείρισης των δανειακών τους χαρτοφυλακίων στις νέες συνθήκες, με στόχο την παροχή εξατομικευμένων, βιώσιμων λύσεων.
Συνάμα, όπως προανέφερα, οι γεωπολιτικές εξελίξεις προκαλούν αβεβαιότητα και αστάθεια, επηρεάζοντας δυσμενώς την παγκόσμια αγορά, τις τιμές της ενέργειας και συνεπακόλουθα τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Οι εξελίξεις αυτές δεν αφήνουν ανεπηρέαστη την κυπριακή οικονομία, η οποία χρειάζεται να εγκύψει στις προκλήσεις, αναθεωρώντας εκεί και όπου χρειάζεται την οικονομική της πολιτική.
Θα λέγατε πως λαμβανομένων υπόψη και των τελευταίων αναβαθμίσεων, η κυπριακή οικονομία βρίσκεται πλέον για τα καλά σε αναπτυξιακή πορεία;
Οι πρόσφατες αναβαθμίσεις της κυπριακής οικονομίας από διεθνείς οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης, αποτελούν, αδιαμφισβήτητα, θετική εξέλιξη.
Η δε τοποθέτηση της Κύπρου στην επενδυτική βαθμίδα και από τους Moody’s είναι μια εξέλιξη, η οποία αφενός ενθαρρύνει περαιτέρω τις επενδύσεις και αφετέρου μπορεί να προσελκύσει ξένους, νέους επενδυτές, ενισχύοντας την ανάπτυξη.
Οι γεωπολιτικές, ωστόσο, εξελίξεις στην περιοχή και το ρευστό σκηνικό δεν αφήνουν περιθώρια για πανηγυρισμούς. Αντίθετα, θα πρέπει να παραμείνουμε σε ετοιμότητα, παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις και προσαρμόζοντας τις πολιτικές μας αναλόγως αυτών.
Μόνο με ευελιξία και προσαρμογή στις ενδεχόμενες νέες προκλήσεις, η Κύπρος θα μπορέσει να διατηρήσει την οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης.
Δεν μένει ανεπηρέαστος ο τομέας των ακινήτων
Ποια εκτιμάτε θα είναι η πορεία του τομέα που δραστηριοποιήστε το 2024;
Οι δυσχέρειες και οι προκλήσεις, στο διεθνές περιβάλλον, δεν αφήνουν ανεπηρέαστο τον κλάδο των ακινήτων.
Τα προηγούμενα χρόνια το κυπριακό real estate κατάφερε να ανταπεξέλθει μέσα σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες (Covid-19, ενεργειακή κρίση, αύξηση κατασκευαστικών υλικών, πληθωριστικές πιέσεις, αύξηση επιτοκίων, συνέπειες πολέμου στη Ουκρανία), συνθήκες οι οποίες εξακολουθούν να υφίστανται. Σ’ αυτές τις προκλήσεις προστέθηκε πρόσφατα και ο πόλεμος στο γειτονικό Ισραήλ.
Παρόλα αυτά, θεωρώ πως με ευελιξία, προσαρμοστικότητα στα νέα δεδομένα και προσφορά κατάλληλων ακινήτων, προσαρμοσμένων στις ανάγκες των επενδυτών, ο κλάδος μας θα καταφέρει να βγει αλώβητος μέσα από τις δυσκολίες.
Η προσφορά ελκυστικών ακινήτων αποτελεί το κλειδί, προκειμένου η χώρα μας να συνεχίσει να αποτελεί προορισμό για επενδύσεις. Ωστόσο, οι όποιες επιχειρηματικές μας κινήσεις θα πρέπει να συνοδεύονται από ενδελεχή μελέτη για τις ανάγκες που υπάρχουν και σύνεση.
Είμαι βέβαιος ότι ο κλάδος των ακινήτων θα συνεχίσει να αποτελεί έναν εκ των βασικότερων πυλώνων ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας.
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες τάσεις/αλλαγές του τομέα που αναμένετε το 2024;
Διατηρώ την ισχυρή άποψη ότι η μετάβαση στις πράσινες αναπτύξεις, μέσω της υιοθέτησης κριτηρίων ESG (Environmental, Social, and Governance) αποτελεί εκ των μεγαλύτερων αλλαγών που θα επέλθουν για τον κλάδο των ακινήτων.
Η κλιματική αλλαγή και ο καθορισμός, σε παγκόσμιο επίπεδο, στόχων για ένα μέλλον με ουδέτερο ισοζύγιο διοξειδίου του άνθρακα καθιστούν πιο αναγκαία από ποτέ την ανάπτυξη φιλικών προς το περιβάλλον κτιρίων.
Ο κλάδος ακινήτων στοχεύει σε ενεργειακά αποδοτικότερα κτήρια, την ίδια ώρα που οι αγοραστές επιζητούν ακίνητα υψηλής ενεργειακής απόδοσης, προσμετρώντας τόσο τα βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα όσο και τα μακροπρόθεσμα οφέλη που αυτά προσφέρουν.
Παράλληλα, χρειάζεται να προσαρμοστούμε άμεσα και αποτελεσματικά σε νέες πρακτικές, όπως είναι η χρήση υπερσύγχρονων τεχνολογιών και ο ψηφιακός μετασχηματισμός.
Δεδομένης της οικονομικής στενότητας των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, λόγω των αιτιών που αναλύθηκαν πιο πάνω, χρειάζεται να προσαρμοστούμε και στις υφιστάμενες ανάγκες, προσφέροντας ακίνητα που είναι οικονομικά πιο προσιτά.
Τροχοπέδη η γραφειοκρατία
Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που σήμερα ταλανίζουν τον τομέα σας και η επίλυση των οποίων κρίνεται από εσάς ως προτεραιότητα ενόψει της νέας χρονιάς;
Πέραν των διαφόρων τεχνικών ζητημάτων που χρήζουν άμεσης βελτίωσης (σύστημα αδειοδότησης της ανάπτυξης, ψηφιακός μετασχηματισμός, απλοποίηση διαδικασιών κτλ) αυτό το οποίο θεωρώ ότι αποτελεί, γενικότερα, τροχοπέδη στην ανάπτυξη είναι η απουσία ενός καλά μελετημένου, αισιόδοξου αλλά συνάμα ρεαλιστικού σχεδιασμού για να μπορέσει η Κύπρος να μετατραπεί σε επενδυτικό προορισμό.
Δυστυχώς, σήμερα ερχόμαστε αντιμέτωποι με την γραφειοκρατία και με συστήματα που δυσκολεύουν την υλοποίηση έργων.
Χρειάζεται, να παρέμβει το κράτος αποτελεσματικά επάνω σε όλα τα εμπόδια που προκύπτουν, από την έναρξη μέχρι και την περάτωση ενός έργου. Ενδεικτικό είναι το υφιστάμενο σύστημα αδειοδότησης, το οποίο, ευτυχώς, οδηγείται προς αλλαγές ώστε οι διαδικασίες να είναι ευέλικτες, σύγχρονες και αποτελεσματικές κυρίως σε ότι αφορά τον παράγοντα χρόνο.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να αδράξει τις ευκαιρίες που προκύπτουν για επενδύσεις, προσφέροντας τα κατάλληλα κίνητρα στον κλάδο ώστε να προχωρήσει σε νέες, μεγάλες αναπτύξεις.
Οι αυξημένες τιμές αγοράς και ενοικίου
Αν είχατε τη δυνατότητα να ζητήσετε τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων ή διαμόρφωση πολιτικών για στήριξη/ενίσχυση του τομέα σας από την κυβέρνηση, ποια θα ήταν αυτά;
Έχω πολλάκις αναφέρει ότι εκ των σοβαρότερων προβλημάτων που ταλανίζουν την κοινωνία μας είναι οι υψηλές τιμές αγοράς κατοικίας και ενοικίου. Οι αυξήσεις σε ενοίκια και αγορά κατοικιών, προκαλούνται από τις παρούσες συνθήκες υψηλής ζήτησης και χαμηλής προσφοράς ακινήτων στη χώρα μας, και ενισχύονται από την έλευση αρκετών ξένων που θέλουν να ξεφύγουν από την εμπόλεμη ζώνη.
Πλέον, καθώς αρκετοί εν δυνάμει αγοραστές δεν καταφέρνουν να βρουν το κατάλληλο γι’ αυτούς ακίνητο για αγορά ή δεν μπορούν, για διάφορους λόγους, να προχωρήσουν σε δανεισμό, καταφεύγουν στο ενοίκιο. Τα διαθέσιμα προς ενοικίαση ακίνητα είναι όμως, επίσης, περιορισμένα. Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής είναι η εκτόξευση και των τιμών των ενοικίων.
Μοναδική λύση στο πρόβλημα συνιστά η αύξηση της προσφοράς των ακινήτων, για τα οποία υπάρχει μεγάλη ζήτηση, όπως για παράδειγμα τα διαμερίσματα.
Η παρέμβαση του κράτους σε ζητήματα όπως είναι το στεγαστικό θεωρείται καθοριστικής σημασίας και είναι με ιδιαίτερη ικανοποίηση που είδαμε πρόσφατα, εκ μέρους του υπουργείου Εσωτερικών, την εξαγγελία μέτρων, τα οποία, μάλιστα, είναι προς την σωστή κατεύθυνση καθώς, κύρια, στοχεύουν στην αύξηση των διαθέσιμων ακινήτων.
Προσωπικά, θεωρώ αναγκαία τη μέριμνα για την κατασκευή νέων κατοικιών προς ενοικίαση με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα, στη βάση μελέτης για τις πραγματικές ανάγκες που υπάρχουν.
Κατά την άποψή μου είναι ανάγκη μέχρι το 2030 να ανεγερθεί συγκεκριμένος αριθμός κατοικιών ικανοποιώντας τη μεγάλη ζήτηση που υπάρχει από οικογένειες, νεαρά ζευγάρια, νέους εργαζόμενους, Κύπριους και ξένους.
Οι εν λόγω αναπτύξεις είναι σημαντικό να κατασκευαστούν στη βάση του βιοκλιματικού σχεδιασμού, ενώ θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα να διατίθενται προς πώληση μέσω ενός ειδικού κρατικού σχεδίου στήριξης, τύπου Help to Buy, που έχει εφαρμοστεί με επιτυχία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Προς τη σωστή κατεύθυνση είναι επίσης τα φορολογικά και πολεοδομικά κίνητρα που εξαγγέλθηκαν.
Είναι επίσης αδήριτη πλέον η ανάγκη για πράσινες χρηματοδοτήσεις, ώστε τα νέα ακίνητα να είναι βιώσιμα, προσαρμοσμένα στις σύγχρονες ανάγκες.
Η Imperio στο 2024
Ποια είναι τα πλάνα/στρατηγική του οργανισμού σας για το 2024;
Στην Ιmperio συνεχίζουμε να πρωτοπορούμε, σχεδιάζοντας και δημιουργώντας έργα που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες και προσφέρουν υψηλή ποιότητα ζωής. Το 2024 θα μας βρει σε μια πολύ δημιουργική φάση, καθώς ετοιμάζουμε ένα νέο, πολλά υποσχόμενο project, για το οποίο ωστόσο θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ σε κατοπινό στάδιο.
Στο παρόν, ολοκληρώνουμε την τελική φάση του Sunset Gardens και πολύ σύντομα τα 330 διαμερίσματα παραδίδονται στους ιδιοκτήτες τους. Πρόκειται για τη νούμερο ένα επιλογή στέγασης για Millennials στη Λεμεσό, μια απόλυτα βιώσιμη ανάπτυξη που προσφέρει όλες τις ανέσεις στους ενοίκους της.
Τα θέματα αειφορίας, ESG και βιώσιμων επενδύσεων αποτελούν κριτήρια τα οποία ήδη πρωταγωνιστούν στα έργα μας. Ο σχεδιασμός καινοτόμων, σύγχρονων ακινήτων με βιώσιμα χαρακτηριστικά, στη βάση των αναγκών των αγοραστών, αποτελεί για εμάς προτεραιότητα και το μεγάλο στοίχημα που καταφέρνουμε μέχρι σήμερα να κερδίζουμε.
Αγγίζουμε τις ζωές των ανθρώπων, εκπληρώνουμε όνειρα και δημιουργούμε τις συνθήκες για ποιοτική ζωή.
Τεχνολογία και real estate
Ο παράγοντας τεχνολογία, όπως για παράδειγμα η τεχνητή νοημοσύνη, ποιο ρόλο διαδραματίζεται και ποιες αλλαγές αναμένεται να επιφέρει στον τομέα σας;
Το τομέας της τεχνολογίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το real estate καθώς επηρεάζει το περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργούμε – τον τρόπο που σχεδιάζουμε ένα έργο, την κατασκευή, την υλοποίηση, την πώληση/αγορά κτλ.
Οι νέες τεχνολογίες μας βοηθούν σημαντικά στην αξιολόγηση των αναγκών που υπάρχουν, ώστε τα χαρτοφυλάκιά μας να πλαισιώνονται με έργα, τα οποία θα είναι χρήσιμα και θα μπορούν να εξυπηρετήσουν τον σκοπό της δημιουργίας τους.
Παράλληλα, οι virtual παρουσιάσεις των διαφόρων ακινήτων, προς πώληση ή ενοίκιο, έχουν μηδενίσει τις αποστάσεις καθιστώντας πιο εύκολη τη διαδικασία της επίδειξης του ακινήτου.
Ακόμη, οι διάφορες έξυπνες λύσεις και σύγχρονοι αυτοματισμοί διευκολύνουν σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα των ενοίκων, βελτιώνοντας ακόμα περισσότερο την ποιότητα της ζωής τους.
Βεβαίως, έχουμε ακόμα πολλά να δούμε από νέες τεχνολογίες στο τομέα των ακινήτων, όπως επίσης και από εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης.