Ύψιστης σημασίας ο εκσυγχρονισμός των δικαστηρίων στην Κύπρο

Έμφαση στην ανάγκη για βελτιστοποίηση της λειτουργίας των δικαστηρίων εν μέσω ενός ραγδαία μεταβαλλόμενου κόσμου δόθηκε στο πλαίσιο του 3ου Συμποσίου της Μονάδας Δικονομικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία την Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου 2023.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, με θέμα «Το Δικαστήριο του 21ου αιώνα: Προσωπικό και Εξοπλισμός», τέθηκαν επί τάπητος τα κυριότερα ζητήματα που απασχολούν τα κυπριακά δικαστήρια σήμερα. Ακολούθησαν εποικοδομητικές συζητήσεις γύρω από τις σημαντικότερες πτυχές της δικαιοσύνης στην Κύπρο, με επίκεντρο την υψίστης σημασίας ανάγκη για εκσυγχρονισμό της λειτουργίας των κυπριακών δικαστηρίων.

Εκ των βασικών συμπερασμάτων του συνεδρίου, το οποίο εξήχθη τόσο από τις παρεμβάσεις Κυπρίων, όσο και ξένων ομιλητών είναι η αδήριτη αναγκαιότητα για υλοποίηση των εν εξελίξει διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την αναβάθμιση και εύρυθμη λειτουργία των κυπριακών δικαστηρίων. Μεταρρυθμίσεων, που αναπόφευκτα θα βελτιώσουν και τις διαδικασίες απονομής δικαιοσύνης, νευραλγικού πυλώνα της κυπριακής κοινωνίας και μοχλού ανάπτυξης της χώρας.

Σε χαιρετισμό του, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, κ. Νίκος Τορναρίτης, τόνισε ότι η προσπάθεια εκσυγχρονισμού των δικαστηρίων μέσω της τροποποίησης του Συντάγματος αποτέλεσε ένα βήμα προς τα εμπρός στην προσπάθεια να αφήσουμε πίσω ένα σύστημα άκαμπτο και δυσλειτουργικό, όπως καταδείκνυαν και ευρωπαϊκοί συγκριτικοί δείκτες.

Η Επίτροπος Νομοθεσίας, κ. Λουίζα Χριστοδουλίδου Ζαννέτου, σχολίασε πως τα δικαστήρια οφείλουν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες της τεχνολογίας διασφαλίζοντας την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και τη δημιουργία ασφαλών και καλύτερων διαύλων επικοινωνίας μεταξύ όλων των εμπλεκομένων στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης.

Ο Πρόεδρος του Παγκυπρίου Δικηγορικού Συλλόγου, κ. Μιχάλης Βορκάς, στον δικό του χαιρετισμό σημείωσε ότι διαχρονικά το κύρος της δικαιοσύνης στην Κύπρο πλήττεται. Για να δράσουμε επιτυχώς, πρόσθεσε, απαιτείται εποικοδομητικός διάλογος και η έναρξη μίας ευρύτερης συζήτησης στην κοινωνία και τους φορείς της πολιτείας. «Μία ανεξάρτητη αλλά αργοπορούσα δικαιοσύνη δεν επιτελεί την αποστολή της», σχολίασε χαρακτηριστικά.

Χαιρετίζοντας το Συμπόσιο, ο Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Καθηγητής Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, αναφέρθηκε στα σημαντικά προβλήματα υλικοτεχνικής υποδομής τα οποία αφορούν ακόμα και τα πιο απλά πράγματα, όπως τα πρακτικά μίας δικής. Επηρεάζουν, σημείωσε, την καθημερινότητα και την ουσία της λειτουργίας των δικαστηρίων και πρέπει να επιλυθούν άμεσα.

Μεταξύ των ομιλητών του Συμποσίου, ήταν επίσης ο κ. Άγγελος Μπίνης (Ευρωπαϊκή Επιτροπή), η κ. Ραφαέλλα Χατζηκυριάκου (Συμβούλιο της Ευρώπης), η κ. Julinda Beqiraj (Bingham Centre for the Rule of Law), η κ. Άννη Πανταζή-Λάμπρου (Ευρωπαϊκή Εισαγγελία) και η κ. Θεανώ Μαυρομουστάκη (Γενική Εισαγγελία).

Η άποψη των πολιτών

Κατά τη διάρκεια του Συμποσίου έγινε παρουσίαση και ανάλυση των ευρημάτων ποσοτικής έρευνας γνώμης σε σχέση με την ποιότητα της Δικαιοσύνης στην Κύπρο. Την έρευνα διενήργησε η ΙΜR, στο πλαίσιο του Συμποσίου, για δεύτερη συνεχή χρονιά.

Από αυτήν προέκυψαν τα εξής, ενδιαφέροντα συμπεράσματα:

• Το 79% αισθάνεται λίγο ή καθόλου ικανοποιημένο από το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης στην Κύπρο (75% το 2022)
• Σημαντικότερο πρόβλημα θεωρείται η «Διαφθορά – Επικράτηση του Μέσου» με 60% (51% το 2022)
• Όσον αφορά τους θεσμούς που σχετίζονται με το σύστημα απονομής της Δικαιοσύνης, οι συμμετέχοντες στην έρευνα δήλωσαν ότι εμπιστεύονται περισσότερο τις Νομικές Σχολές των Πανεπιστημίων (65%), τους Δικαστές (46%), τη Νομική Υπηρεσία (38%), τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο (35%), τους δικηγόρους (32%), το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης (31%) και, τέλος, την Επιτροπή Νομικών της Βουλής (28%).

Τον γενικό συντονισμό του Συμποσίου, το οποίο διοργάνωσε το Oxygen for Democracy σε συνεργασία με τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, είχαν η Δρ. Άννα Εμ. Πλεύρη, Διευθύντρια της Μονάδας Δικονομικού Δικαίου, Καθηγήτρια Πολιτικής Δικονομίας & ΑDR της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και δικηγόρος, και ο Δρ. Νικόλας Κυριακίδης, Μέλος του Διδακτικού Προσωπικού της Σχολής και δικηγόρος.