Βλέπει δεσμούς της Κύπρου με τη Ρωσία ο S&P.... «Θα μπορούσαν να απειλήσουν και τον τραπεζικό της τομέα»

Η ποιότητα του ενεργητικού των κυπριακών τραπεζών θα παραμείνει αδύναμη, αλλά τα κέρδη θα βελτιωθούν, τονίζει ο Οίκος Standard & Poor’s (S&P), υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι η ικανότητα των κυπριακών τραπεζών να μειώνουν το λειτουργικό κόστος, επενδύοντας παράλληλα στον ψηφιακό μετασχηματισμό, θα είναι «το κλειδί για την αντιστάθμιση των πληθωριστικών πιέσεων και των ακόμη υψηλών προβλέψεων για πιστώσεις».

Συγκεκριμένα, σε έκθεση του με τίτλο «Global Banks Country-By-Country Outlook 2024 | Forewarned Is Forearmed», ο S&P αναφέρει στα βασικά του συμπεράσματα πως παρά τη σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί, «τα αποθέματα Μη Εξυπηρετούμενων Χορηγήσεων (ΜΕΧ) των τραπεζών παραμένουν μεταξύ των υψηλότερων στην Ευρώπη» και αναμένει ότι «αυτό θα συνεχιστεί το 2024-2025, εν μέσω του αδύναμου λειτουργικού περιβάλλοντος».

Ο αμερικανικός Οίκος αναφέρει επίσης ότι «οι δεσμοί της Κύπρου με τη Ρωσία θα μπορούσαν να απειλήσουν την οικονομία και τον τραπεζικό τομέα της», ενώ σημειώνει πως «οι τράπεζες θα διατηρήσουν το αναπροσαρμοσμένο προφίλ χρηματοδότησής, αλλά το υψηλό ακόμη ποσοστό των καταθέσεων μη κατοίκων Κύπρου δημιουργεί κινδύνους μεταβλητότητας της χρηματοδότησης».

Αναφορικά με τους βασικούς παράγοντες σε σχέση με πιστώσεις, ο S&P αναφέρει πως το απόθεμα ΜΕΧ των κυπριακών τραπεζών θα παραμείνει μεταξύ των υψηλότερων στην Ευρώπη και αναμένει ότι η πώληση των παλαιών προβληματικών περιουσιακών στοιχείων θα επιβραδυνθεί το 2024, ενώ «η συνεχιζόμενη νομισματική σύσφιξη και η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερες εισροές ΜΕΧ».

Ωστόσο, ο Οίκος αναφέρει πως αυτό «θα είναι διαχειρίσιμο, καθώς τα πρότυπα για παραχώρηση πιστώσεων είναι αυστηρότερα και οι προβλέψεις των τραπεζών έχουν ενισχυθεί».

«Οι προοπτικές κερδοφορίας, αν και βελτιώνονται, παραμένουν ασθενέστερες από τις αντίστοιχες των ευρωπαϊκών τραπεζών», αναφέρει, και προσθέτει ότι η αύξηση των επιτοκίων έχει ενισχύσει τα καθαρά έσοδα από τόκους, με την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών να κορυφώνεται σε πέραν του 13% στο τέλος Ιουνίου, από 4,7% το 2022.

Ο αμερικανικός οίκος αναμένει ότι η απόδοση των ιδίων κεφαλαίων θα μειωθεί σε περίπου 10% το 2025, καθώς το κόστος χρηματοδότησης θα προσαρμοστεί.

Υψηλή η εξάρτηση από καταθέσεις μη κατοίκων

Επιπλέον, ο S&P αναφέρει ότι οι κίνδυνοι χρηματοδότησης των τραπεζών περιορίζονται, «αλλά οι καταθέσεις μη κατοίκων παραμένουν πηγή μεταβλητότητας».

Προσθέτει ότι η χρηματοδότηση των τραπεζών προέρχεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τις καταθέσεις πελατών και η εξάρτηση από τις καταθέσεις μη κατοίκων είναι υψηλή (περίπου 16% του συνόλου, εκ των οποίων λιγότερο από 5% προέρχεται από τη Ρωσία).

«Αναμένουμε ότι η πρόσβαση των κυπριακών τραπεζών σε χρηματοδότηση από τις αγορές «θα παραμείνει μέτρια και ακριβή», σημειώνει.

Αναφορικά με τις βασικές παραδοχές του, ο S&P αναφέρει ότι η οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου αναμένεται να ξεπεράσει τον μέσο όρο της ΕΕ.

Παρά την ουσιαστική έκθεση στη Ρωσία και την εκκαθάριση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος (το πρόγραμμα υπηκοότητας μέσω επενδύσεων), η ανάπτυξη θα διαμορφωθεί λίγο κάτω από το 3% την περίοδο 2023-2026, προσθέτει.

Αναφέρει επίσης ότι οι ζημιές από πιστωτικές θα παραμείνουν αυξημένες, δυσχεραίνοντας την κερδοφορία των τραπεζών.

«Προβλέπουμε ότι οι πιστωτικές ζημίες θα παραμείνουν περίπου στις 95 μονάδες βάσης την περίοδο 2023-2024, λόγω του επίμονα υψηλού πληθωρισμού, των υψηλότερων επιτοκίων και του επιδεινούμενου λειτουργικού περιβάλλοντος», υπογραμμίζει ο αμερικανικός Οίκος.

Προοπτικές επόμενου έτους

Σε σχέση με το τι αναμένει στο επόμενο έτος, ο αμερικανικός Οίκος αναφέρει ότι το κυβερνητικό πρόγραμμα ενοίκιο έναντι δόσης θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ορισμένα μη εξυπηρετούμενα δάνεια νοικοκυριών και να μετριάσει κάποια επιδείνωση των ΜΕΧ, έστω και αν τα συγκεκριμένα δάνεια βρίσκονται εκτός τραπεζικού τομέα.

Αναφέρει επίσης ότι έστω και σε μικρό βαθμό, οι δύο μεγαλύτερες τράπεζες θα πρέπει να αξιοποιήσουν τις αγορές για να καλύψουν τις ελάχιστες απαιτήσεις τους για τα ίδια κεφάλαια και τις υποχρεώσεις τους μέχρι τις 2025, ενώ οι καταθέσεις μη κατοίκων θα συνεχίσουν να μειώνονται σταδιακά.

«Η ικανότητα συγκράτησης του κόστους χρηματοδότησης θα είναι σημαντική για τη διατήρηση της κερδοφορίας των τραπεζών», σημειώνει.