Οι χώρες του ανεξέλεγκτου πληθωρισμού

Από την Αργεντινή ως την Ζιμπάμπουε και την Τουρκία: Χώρες με ανεξέλεγκτο πληθωρισμό, που φυσικά ουδεμία σχέση έχει με τα ποσοστά που καταγράφονται στην Ευρώπη και την Αμερική και που κλυδωνίζουν τις αναπτυγμένες οικονομίες.

Στην Αργεντινή φτάνει στο 100%. Στη Βενεζουέλα είχε ήδη ξεπεράσει το 150% τον Οκτώβριο, όταν η κεντρική τράπεζα σταμάτησε να δημοσιεύει επίσημα στοιχεία. Η λίστα με τις χώρες που αντιμετωπίζουν υπερπληθωρισμό είναι μεγάλη: η Γκάνα, η Τουρκία, αλλά και ο Λίβανος και η Ζιμπάμπουε. Εκρηκτικές καταστάσεις, που κινδυνεύουν να προκαλέσουν φτώχεια και κοινωνική αναταραχή: ο πληθωρισμός είναι φόρος για τις φτωχότερες τάξεις, αφού τις επηρεάζει δυσανάλογα.

Όπως επισημαίνει το ΔΝΤ, έως και το ήμισυ των δαπανών των νοικοκυριών στις χώρες χαμηλού εισοδήματος απορροφάται από τα τρόφιμα, πράγμα που σημαίνει ότι ο πληθωρισμός μπορεί να έχει ιδιαίτερα έντονες επιπτώσεις στην υγεία και το βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού .

Αργεντινή

Σύμφωνα με στοιχεία που μόλις δημοσίευσε η κυβέρνηση, το 2022, η Αργεντινή κατέγραψε τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό πληθωρισμού τα τελευταία 30 χρόνια. Οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 94,8% τον Δεκέμβριο σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2021. Ο υπερπληθωρισμός αναγκάζει την κεντρική τράπεζα να διατηρήσει τα επιτόκια στο 75%.

Η κούρσα  των αυξήσεων στις τιμές  θα μπορούσε να ωθήσει τον πληθωρισμό πέρα ​​από το όριο του 100% τους επόμενους μήνες και θα βρίσκεται στο επίκεντρο της εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές του Οκτωβρίου.

Βενεζουέλα

Οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 37,2% τον Δεκέμβριο σε σύγκριση με τον Νοέμβριο, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Financial Observatory της Βενεζουέλας, μιας ομάδας ανεξάρτητων οικονομολόγων. Τον Οκτώβριο, η κεντρική τράπεζα ανακοίνωσε ότι ο ετήσιος πληθωρισμός είχε φτάσει στο 155%, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά παγκοσμίως. Έκτοτε δεν έχει δημοσιοποιήσει επίσημα στοιχεία για τις τιμές καταναλωτή.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Οικονομικού Παρατηρητηρίου της Βενεζουέλας, ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση τον Δεκέμβριο ήταν 305,7%. Οι τιμές στα είδη ένδυσης και υπόδησης φέρεται να αυξήθηκαν κατά 57,8% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα.

Τουρκία

Ο πληθωρισμός στην Τουρκία κατέγραψε επιβράδυνση, αλλά ακόμα πολύ υψηλός. Ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε κατά 64,27% τον Δεκέμβριο, έναντι 84,39% τον Νοέμβριο, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής.

Η Ομάδα Έρευνας για τον Πληθωρισμό, που αποτελείται από ακαδημαϊκούς και ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, εκτιμά ωστόσο ότι το πραγματικό ποσοστό πληθωρισμού για τον Δεκέμβριο ήταν πολύ υψηλότερο και έφτανε το 137,55%.

Ο πληθωρισμός στη Γείτονα έφτασε σε υψηλό 24 ετών στο 85,5% τον περασμένο Οκτώβριο, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Είναι κυρίως αποτέλεσμα της ανορθόδοξης νομισματικής πολιτικής του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που είναι πεπεισμένος ότι ο πληθωρισμός θα ηττηθεί με χαμηλά επιτόκια. Σε αντίθεση με τις κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο, που αυξάνουν το κόστος του χρήματος για να περιορίσουν τις τιμές, πέρυσι η τουρκική κεντρική τράπεζα μείωσε τα επιτόκια κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, έως και 9%.

Ζιμπάμπουε

Ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού της Ζιμπάμπουε παραμένει σε «αστρικά» επίπεδα, αλλά δείχνει τα πρώτα σημάδια επιβράδυνσης: «Υποχώρησε» στο 243,8% τον Δεκέμβριο του 2022 από 255% τον προηγούμενο μήνα, χάρη στις κρατικές παρεμβάσεις για τον περιορισμό των συνεχών αυξήσεων των τιμών και της αστάθειας της συναλλαγματικής ισοτιμίας . Από τον Σεπτέμβριο του 2022, όταν ήταν 285%, ο πληθωρισμός μειώθηκε μετά τα περιοριστικά νομισματικά και δημοσιονομικά μέτρα που εφαρμόστηκαν για τη σταθεροποίηση της οικονομίας.

Η Κεντρική Τράπεζα της Ζιμπάμπουε αποφάσισε πρόσφατα να διατηρήσει το βασικό της επιτόκιο και το μεσοπρόθεσμο επιτόκιο δανεισμού στο 200% και 100%, αντίστοιχα.

Η Ζιμπάμπουε έχει μακρά ιστορία υπερπληθωρισμού: Το 2008, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τον υπολόγισε στο 500%.

Λίβανος

Ο πληθωρισμός στο Λίβανο αυξήθηκε κατά μέσο όρο στο 189,4% τους πρώτους 11 μήνες του 2022, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Στατιστικής Υπηρεσίας. Ο υπερπληθωρισμός συνεχίστηκε για 29ο συνεχόμενο μήνα, με ετήσια αύξηση 142% τον Νοέμβριο σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους.

Η χώρα βρίσκεται στη δίνη μιας οικονομικής κρίσης που περιγράφεται από την Παγκόσμια Τράπεζα ως μία από τις χειρότερες στη σύγχρονη ιστορία και δεν έχει ακόμη εφαρμόσει τις διαρθρωτικές και χρηματοοικονομικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να ξεμπλοκάρει τη βοήθεια 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το ΔΝΤ.

Γκάνα

Σε υψηλό 22 ετών, ο πληθωρισμός στην Γκάνα έφτασε το 54% τον Δεκέμβριο. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, το κόστος των τροφίμων στη χώρα έχει υπερδιπλασιαστεί τον τελευταίο χρόνο και είναι το υψηλότερο στην υποσαχάρια Αφρική. Η τιμή του ψωμιού έχει σχεδόν τριπλασιαστεί.