Ο ρόλος του Blockchain στο Web 3.0 και πώς θα επηρεάσει το επιχειρείν

Ο όρος "Web3" έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την επικαιρότητα τελευταίως. Τι εννοούμε όμως με τον όρο Web3 και πώς θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται; Σε αυτό το άρθρο διερευνούμε την υπόσχεση του Web3 για ένα νέο, και βελτιωμένο διαδίκτυο, και τη δυνατότητα της τεχνολογίας να επαναφέρει τον έλεγχο στα χέρια των ατόμων αντί των επιχειρήσεων.

Οι περισσότεροι σκέφτονται το διαδίκτυο ως ένα εγγενές μέρος της σύγχρονης ζωής. Σπάνια σκεφτόμαστε όμως το πώς εφευρέθηκε και τις αλλαγές που δέχτηκε. Ωστόσο, το ίντερνετ που όλοι γνωρίζουμε σήμερα είναι αρκετά διαφορετικό από το αρχικό όραμα.

Web 1.0: Διαδίκτυο "ανάγνωσης μόνο"

Η πρώτη μορφή του διαδικτύου υπήρξε μεταξύ του 1990 και 2004. Το 1989, ο Tim Berners-Lee συνέλαβε την ιδέα για τη δημιουργία ανοιχτών πρωτοκόλλων που θα επέτρεπαν σε οποιονδήποτε να μοιραστεί πληροφορίες από οπουδήποτε στον κόσμο. Το Web1 ήταν υπόλογο σε στατικούς διακομιστές ιστού που ανήκαν μόνο σε εταιρείες, χωρίς καμία αλληλεπίδραση από τους χρήστες του, και ως εκ τούτου και ο χαρακτηρισμός του ως διαδικτύου “ανάγνωσης μόνο”. 

Web 2.0: Διαδίκτυο "Ανάγνωσης και Εγγραφής"

Η δεύτερη μορφή του διαδικτύου ξεκίνησε με την εισαγωγή των πλατφόρμων κοινωνικής δικτύωσης γύρω στο 2004, και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Η εξέλιξη είχε να κάνει με το να επιτρέπεται στους χρήστες να δημιουργούν περιεχόμενο, όπως και το να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Δυστυχώς, αυτή η μορφή δημιουργεί ολιγοπώλιο και επιτρέπει σε έναν μικρό αριθμό επιχειρήσεων να ελέγχουν ένα δυσανάλογο ποσό της επισκεψιμότητας και της αξίας που δημιουργείται στο διαδίκτυο, με ένα μοντέλο εσόδων βασισμένο επάνω στην διαφήμιση. Επιπλέον, καθώς οι χρήστες δημιουργούν περιεχόμενο, δεν διατηρούν την κυριότητα επί του περιεχόμενο αυτού και αποτελούν οι ίδιοι το «προϊόν» σε αυτές τις πλατφόρμες.

Web 3.0: Διαδίκτυο "Ανάγνωσης, Εγγραφής και Ιδιοκτησίας"

Αν και πολλά από τα στοιχεία που απαρτίζουν το Web 3.0 είναι διαθέσιμα σήμερα, έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει για να αξιοποιήσει πλήρως το όραμα του.

Σε πρόσφατες συζητήσεις για το Web 3.0, η ορολογία έχει γίνει καταντήσει να είναι εναλλάξιμη με τον όρο Web3 εφόσον λαμβάνουμε υπόψη και την επιστήμη της κρυπτογράφησης. Ο όρος Web3, που επινοήθηκε το 2014 από τον ιδρυτή του Polkadot και συνιδρυτή του Ethereum, Gavin Wood, αναφέρεται σε ένα αποκεντρωμένο διαδικτυακό οικοσύστημα που βασίζεται στο blockchain.

Το Web3 χρησιμοποιεί τεχνολογίες κατανεμημένου καθολικού (γνωστές και ως Blockchain), κρυπτονομίσματα και NFT (Non-Fungible Token), επιτρέποντας στους χρήστες να διατηρούν κυριότητα των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων τους. 

Το Web 3.0 ή Web3 χτίζεται στους θεμελιώδεις πυλώνες της αποκέντρωσης, της διαφάνειας και της χρησιμότητας των χρηστών. Σε αντίθεση με το διαδίκτυο που μονοπωλείται από μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας, το Web3 αγκαλιάζει την αποκέντρωση και κατασκευάζεται, λειτουργεί και ανήκει στους χρήστες του. Θέτει την εξουσία στα χέρια ατόμων και όχι στα χέρια των εταιρειών. Πλέον, οι χρήστες απομακρύνονται από κεντρικές πλατφόρμες όπως το Facebook, το Instagram, το TikTok και το Google, οδεύοντας προς αποκεντρωμένες και σχεδόν ανώνυμες πλατφόρμες.

Με απλά λόγια, το Web3 είναι ένα διαδίκτυο που δεν φιλτράρεται πλέον από λογισμικό ιδιωτικών εταιρειών, δεν φιλοξενείται σε συγκεκριμένη τοποθεσία ή βάση δεδομένων, και επιτρέπει στους δημιουργούς να κατέχουν περιεχόμενο, να δημιουργούν έσοδα από αυτό, και να επαληθεύουν την αυθεντικότητα του περιεχομένου μέσω αποκεντρωμένων διαδικασιών. Αναλύουμε αυτούς τους ορισμούς και τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά τους ως εξής:

Ο ρόλος του blockchain στο Web3

Το Web 3.0 που ενσωματώνεται από τεχνολογίες blockchain, παρέχει μια πιθανή λύση για τους χρήστες να ανακτήσουν το απόρρητό τους και να διατηρήσουν τις πληροφορίες στο διαδίκτυο αξιόπιστες. Αυτό επιτυγχάνεται με την ανοικοδόμηση της υποδομής γύρω από την αποθήκευση, την ανταλλαγή πληροφοριών, και τις συναλλαγές. Οι αναβαθμίσεις της υποδομής θα επιτρέψουν ασφαλείς αλληλεπιδράσεις μεταξύ των χρηστών (P2P) και την καθιέρωση πραγματικής κυριότητας και επαλήθευσης πληροφοριών.

Πολλές από τις ιδιότητες που παρατηρούνται στο blockchain είναι επίσης, παρούσες στην εξέλιξη του Web3. Ένα διαδίκτυο χωρίς την ανάγκη εμπιστοσύνης σε τρίτους ενδιάμεσους, χωρίς λογοκρισία έκφρασης και επικοινωνίας, ένα διαδίκτυο αποκεντρωμένο και αυτοδιοικούμενο από κώδικα, ίσως και να μπορεί να μας οδηγήσει στο αρχικό όραμα του Παγκόσμιου Ιστού, έτσι όπως το οραματίστηκε ο Tim Berners-Lee. Ένα δίκτυο όπου μπορείτε να δημιουργήσετε και να κατέχετε περιεχόμενο χωρίς την άδεια και επίβλεψη μιας κεντρικής αρχής. Σε αυτήν την έκδοση του ιστού, δεν υπάρχει μια κεντρική ελεγκτική αρχή, και η ιστορία παραμένει αμετάβλητη. Σε περίπτωση που ένας διακομιστής δεχθεί επίθεση, εφόσον είναι αποκεντρωμένο, θα συνεχίσει να λειτουργεί σωστά και απερίσκεπτα, λίγο σαν το Bitcoin!

Πολλά είναι τα αναμενόμενα οφέλη από την χρήση της τεχνολογία blockchain στο Web3. Οι τεχνολογίες κατανεμημένου καθολικού δεν έχουν ένα κεντρικό σημείο αδυναμίας για οποιονδήποτε θέλει να «χακάρει» τα δεδομένα και να αλλάξει την «αλήθεια».  Η «αλήθεια» μπορεί εύκολα να εξακριβωθεί σε ένα ανοικτό και αποκεντρωμένο δίκτυο χάρη στην ύπαρξη πολλαπλών αντιγράφων (σε αντίθεση με ένα μόνο ανανεωμένο αντίγραφο μιας παραδοσιακής βάσης δεδομένων). Η πλήρης ιστορική καταγραφή των καταχωρήσεων και δεδομένων στο καθολικό, επαληθεύονται με την συμφωνία και συναίνεση όλων των χρηστών με την χρήση κρυπτογραφικών εργαλείων. Και η συναίνεση μέσω των κανόνων αυτών που έχουν προγραμματιστεί στο πρωτόκολλο, επιτρέπει την αντίσταση στη λογοκρισία της ανταλλαγής πληροφορίας και της εξακρίβωσης της «αλήθειας».

Με αυτές τις ιδιότητες, η τεχνολογία blockchain, επιτρέπει την διαχείριση και την ασφάλεια των δεδομένων με συλλογικό τρόπο. Ακόμα κι αν τα δεδομένα σε έναν μόνο κόμβο είναι διαβρωμένα, το υπόλοιπο δίκτυο θα το παρατηρήσει και δεν θα τα συμπεριλάβει στο ιστορικό του καθολικού. Και επειδή τα blockchains είναι κατανεμημένα δίκτυα, χωρίς την ανάγκη ένδειξης εμπιστοσύνης σε έναν συγκεκριμένο κεντρικό οργανισμό - παρά μόνο στους κανόνες του πρωτοκόλλου - έχουν την δυνατότητα διευθέτησης συμφωνιών χωρίς ενδιάμεσους.

Πώς το Web3 θα επηρεάσει το “επιχειρείν”;

Το Web3 αλλάζει το τοπίο στο χώρο του ηλεκτρονικού εμπορίου με τρόπους που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε προηγουμένως. Η αλλαγή που φέρνει το Web3 στις επιχειρήσεις αφορά την ασφάλεια των συναλλαγών, την επιλογή αναφορικά με την ιδιωτικότητα και το απόρρητο, και της επαλήθευσης της αλήθειας των πληροφοριών σε ανοικτή θέα. Ας δούμε πιο κάτω ορισμένα παραδείγματα.

Web3 και επώνυμες μάρκες

Φανταστείτε να μπορούσατε να σχεδιάσετε εσείς οι ίδιοι τα αγαπημένα σας επώνυμα αθλητικά παπούτσια, αλλά και να δημιουργήσετε έσοδα από την ιδέα του σχεδίου σας, όταν άλλοι παραγγέλνουν τα παπούτσια με το δικό σας σχεδιασμό από την συγκεκριμένη εταιρεία; Σε αυτό το παράδειγμα, θα μπορούσε κανείς να κατευθυνθεί στην πύλη της αγαπημένη του εταιρείας αθλητικών, να συνδέσει το Web3 πορτοφόλι του και να λάβει ένα NFT ως ακόλουθος της μάρκας. Το NFT αυτό, θα το φυλάξει μέσα στο ψηφιακό του πορτοφόλι για μεταγενέστερη χρήση, και ίσως να ανακοινώσει το γεγονός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για να ανταμειφθεί από την εταιρεία με προσφορές και εκπτώσεις σε προϊόντα.

Η εταιρεία μπορεί ακόμη και να ανταμείψει τους ακόλουθους της με άλλα ωφελήματα (ή βαθμούς ανταμοιβής) για την παροχή περισσότερων πληροφοριών σχετικά με τον εαυτό τους, ούτως ώστε να τους παρέχει βελτιωμένες υπηρεσίες και στοχευμένες προσφορές. Αλλά σε αυτήν την περίπτωση, αντί για βαθμούς ανταμοιβής σε έναν κεντρικό διακομιστή, οι ακόλουθοι θα λάβουν ένα συγκεκριμένο NFT ανάλογα με την περίσταση. Αυτό θα επέτρεπε στη συνέχεια στους καταναλωτές αυτούς να αλληλεπιδρούν με τα έξυπνα συμβόλαια της εταιρείας, και να διεκδικήσουν αυτόματα πλέον, διάφορα άλλα οφέλη, όπως εξιδεικευμένες προσφορές.

Τα έξυπνα συμβόλαια θα ελέγχουν και θα καθορίζουν αυτόματα την πρόσβαση σε αυτά τα οφέλη, ελέγχοντας στο δημόσιο καθολικό κατά πόσο η διεύθυνση του πορτοφολιού του καταναλωτή διατηρεί το NFT που αντιστοιχεί  στην έκπτωση του προϊόντος, και θα επιτρέπουν στον καταναλωτή να το αγοράσει άμεσα και με ασφάλεια, χρησιμοποιώντας το Web3 πορτοφόλι του.

Σε αυτό το παράδειγμα, μια άλλη προσφορά θα μπορούσε να περιλαμβάνει τα πραγματικά παπούτσια σε περιορισμένη έκδοση, τα οποία να συνοδεύονται από NFT, ή να επιτρέπεται η αγορά μόνο στους πιο πιστούς καταναλωτές της μάρκας, όπως μαρτυρά η συλλογή διάφορων NFT της εταιρείας στα πορτοφόλια των καταναλωτών. Οι ακόλουθοι της επώνυμης εταιρείας μπορεί επίσης, να θέλουν να «καυχηθούν» για τα συλλεκτικά παπούτσια τους σε πλατφόρμες κοινωνικών μέσων, όπως συνέβη και με τα επώνυμα NFT των Bored Apes ή Crypto Punks.

Με την προσθήκη του "διαδικτύου των πραγμάτων», θα μπορούσαμε να παρακολουθούμε την διαδρομή στην εφοδιαστική αλυσίδα σε πραγματικό χρόνο για επώνυμα προϊόντα, και παράλληλα τα NFT να χρησιμεύουν ως απόδειξη της αυθεντικότητας του προϊόντος σε περίπτωση μεταπώλησης για συλλεκτικά προϊόντα.

Έπειτα, η εταιρεία θα μπορούσε επίσης, να λάβει και προμήθεια από αυτή τη μεταπώληση των NFT μαζί με τα προϊόντα, όπως αυτό θα καθοριστεί στον κώδικα του έξυπνου συμβολαίου.

Εκτός αυτού, το ίδιο το NFT μπορεί να τους δίνει πρόσβαση σε μοναδικά γεγονότα παγκοσμίως, είτε πρόκειται για εκδηλώσεις της επώνυμης εταιρείας είτε για κάποιο συνεργάτη της.

Και δεδομένου ότι η εταιρεία έχει ήδη επενδύσει στο να έχει μια παρουσία στο metaverse, έχει συνεργασία και με μια δημοφιλή διαδικτυακή πλατφόρμα παιχνιδιών που επιτρέπει στους χρήστες να ντύσουν τους χαρακτήρες τους με την ψηφιακή έκδοση αυτών των αθλητικών παπουτσιών με το NFT. Αυτό ουσιαστικά γεφυρώνει τον φυσικό και τον ψηφιακό κόσμο, και επιτρέπει την χρήση και ιδιοκτησία των προϊόντων πλέον και στους δυο.

Web3 και SEO

Το ανατρεπτικό δυναμικό του Web3, ίσως να αποτελεί επίσης, απειλή για τις κεντρικές μηχανές αναζήτησης. Αυτό δεν σημαίνει ότι το Web3 θα καταργήσει πλήρως τις μηχανές αναζήτησης, αλλά πιθανόν να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας τους. Επί του παρόντος, οι αποφάσεις σχετικά με την κατάταξη σελίδων βασίζονται στον αλγόριθμο της Google. Με το Web3, δεν υπάρχει μια μοναδική βάση προέλευσης των δεδομένων, αλλά μια συλλογική κατανεμημένη βάση δεδομένων που ενημερώνεται συνεχώς. Οι κατατάξεις SEO αναμένεται να αλλάξουν σε μεγάλο βαθμό ή ακόμη και να καταστούν ασήμαντες.

Web3 και διαδικτυακό μάρκετινγκ

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, οι διαδικτυακοί έμποροι έχουν χτίσει τις επιχειρήσεις τους στη δυνατότητα να παρακολουθούν τους διαδικτυακούς χρήστες, και στη συνέχεια να τους στοχεύουν με διαφημίσεις μέσω cookies τρίτων. Τα 3rd party cookies συλλέγουν πληροφορίες για κάθε χρήστη στο διαδίκτυο, κάτι που εγείρει σημαντικά ερωτήματα για την ιδιωτικότητα. Οι δύο μεγαλύτερες εταιρείες διαδικτυακής διαφήμισης, το Google Ads και το AdSense υποστηρίζουν ότι τα 3rd party cookies είναι χρήσιμα για τους καταναλωτές, καθώς δημιουργούν διαφημίσεις που συνάδουν με τα ατομικά τους ενδιαφέροντα.

Με πρόσφατες νομοθεσίες όπως την CCPA, την ePrivacyRegulation και την GDPR, οι κρατικοί φορείς επιδιώκουν να προστατεύσουν το απόρρητο των χρηστών του διαδικτύου, επιβάλλοντας ποινικές κυρώσεις σε όσους δεν προειδοποιούν τους χρήστες για την παρουσία αυτών των cookies. Επιπλέον, απαιτούν από τους φορείς εκμετάλλευσης των δεδομένων να ενημερώνουν τους χρήστες για τις πληροφορίες που συλλέγονται, και να τους κοινοποιείται και ένας μηχανισμός εξαίρεσης, ανά πάσα στιγμή. Η απόσυρση των 3rd party cookies πλησιάζει και ο διαφημιστικός κλάδος θα πρέπει να εξελιχτεί ανάλογα, όσον αφορά την ικανότητά του να αγοράζει και να πουλά διαφημίσεις που χρησιμοποιούν εξατομικευμένη στόχευση. Μπορούν τα NFT να αποτελέσουν μια πιθανή λύση στο πρόβλημα αυτό;

Web3 και ηλεκτρονικό εμπόριο

Με τις τεχνολογίες blockchain να λειτουργούν ως εργαλείο καταπολέμησης της απάτης, ο μεγαλύτερος αντίκτυπος για το ηλεκτρονικό εμπόριο που θα φέρει η εφαρμογή του Web3, είναι το γεγονός ότι είναι ένα πολύ πιο ασφαλές περιβάλλον για κάθε είδους συναλλαγή. Η αμετάβλητη των συναλλαγών και η ασφάλεια των πρωτοκόλλων που χρησιμοποιούνται καθιστά σχεδόν αδύνατη την χειραγώγηση πληροφοριών.

Με απλά λόγια, ένας καταναλωτής εντός του Web3 χρησιμοποιώντας μεθόδους πληρωμής του Web3 (κρυπτονόμισματα), θα έχει άμεσο απολογισμό και πρόσβαση στα χρήματά του σε πραγματικό χρόνο και χωρίς λάθη. Και η συναλλαγές θα διευθετούνται επίσης σε πραγματικό χρόνο χωρίς γραφειοκρατία και μεσάζοντες, καθώς είναι peer-to-peer.

Τι μέλλει γενέσθαι;

Αυτή είναι μόνο η αρχή όταν πρόκειται για την εξέλιξη του διαδικτύου. Ο συνδυασμός των τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης,  Μηχανικής Μάθησης, του Διαδικτύου των Πραγμάτων, με τις Τεχνολογίες Κατανεμημένου Καθολικού (blockchain) αναμένεται να ωθήσει την καινοτομία κατά τα επόμενα χρόνια.

Ο Tim Berners-Lee, ο εφευρέτης του Παγκόσμιου Ιστού περιέγραψε το Web3.0 ως το «Σημασιολογικό Διαδίκτυο», στο οποίο τεχνολογίες όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη και η Μηχανική Μάθηση του επιτρέπουν να ενεργεί ως ένας διασυνδεδεμένος εγκέφαλος που επεξεργάζεται πληροφορίες εννοιολογικά..

Πιστεύουμε ότι η δημιουργία προτύπων είναι ένας σημαντικός καταλύτης στην υιοθέτηση και την εμπιστοσύνη σε ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία, όπως τα κρυπτονομίσματα. Σημαντική αναμένεται να είναι και η συνεργασία των ρυθμιστικών αρχών με τους κατασκευαστές τεχνολογίας για τη στήριξη της οικονομικής και τεχνολογικής ανάπτυξης σε αυτόν τον τομέα, και της μεγιστοποίησης του οφέλους.

Πώς προσαρμόζεται η επιχείρησή σας στο νέο κύμα τεχνολογικών εξελίξεων και τις ευκαιρίες που το συνοδεύουν; Έχοντας αναγνωρίσει από νωρίς την διατάραξη που θα επιφέρει η τεχνολογία blockchain στον τρόπο με τον οποίο οι παραδοσιακές βιομηχανίες προωθούν τις δραστηριότητές τους, η Grant Thornton Cyprus δημιούργησε εξειδικευμένη επιχειρηματική μονάδα από το 2019. Εάν έχετε ερωτήσεις σχετικά με το θέμα του άρθρου, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας για περισσότερες πληροφορίες. Η ομάδα των εμπειρογνωμόνων μας είναι έτοιμη να σας βοηθήσει.

*Business Development Director, Distributed Ledger Technology, Grant Thornton Cyprus

www.grantthornton.com.cy