Μπορέλ: Δεν θα αρθούν οι κυρώσεις μέχρι να φέρουν αποτέλεσμα

Οι κυρώσεις είναι αποτελεσματικές και δεν μπορούμε να τις άρουμε πριν δώσουν αποτέλεσμα, είπε ο Ζοζέπ Μπορέλ, απαντώντας σε ερωτήσεις Ευρωβουλευτών στην Ολομέλεια, στο Στρασβούργο, για την κατάσταση του πολέμου στην Ουκρανία. Οι κυρώσεις δεν έχουν ποτέ αποτέλεσμα την επόμενη μέρα, είπε, συγκρίνοντάς τες με μια δίαιτα που δεν έχει αποτέλεσμα από την πρώτη εβδομάδα.

Απαντώντας σε ερώτηση, είπε ότι οι κυρώσεις επηρεάζουν το πολεμικό δυναμικό των Ρώσων, καθώς τα εξαρτήματα των τανκς εισάγονταν από την Ευρώπη, ενώ το 45% της τεχνολογίας της Ρωσίας είναι ευρωπαϊκή. Πρόσθεσε ότι τα δύο τρίτα των ρωσικών αεροπλάνων δεν μπορούν να πετάξουν, «γιατί δεν τους δίνουμε ανταλλακτικά». Το εμπάργκο έχει συνέπειες πολύ σοβαρές για τη Ρωσία, πρόσθεσε.

Επιπλέον, είπε ότι η Κίνα έχει σαφή θέση ότι δεν θα χορηγήσει στρατιωτική βοήθεια στη Ρωσία. «Η Βόρεια Κορέα το κάνει, αλλά αυτό εκφεύγει του ελέγχου μας. Αν υπάρχει άλλη χώρα που το κάνει, δεν το ξέρω», απάντησε, σε ερώτηση κατά πόσο η Ρωσία συμπληρώνει το κενό που προκαλούν οι κυρώσεις μέσω άλλων χωρών.

Πρόσθεσε ότι οι συνέπειες του πολέμου αισθητές παγκοσμίως. «Η Ρωσία προσπαθεί να πείσει τον κόσμο ότι οι δικές μας κυρώσεις είναι αυτές που εμποδίζουν τα τρόφιμα να φτάσουν ή που ευθύνονται για τις αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας. Έχουμε ευθύνη να εξηγήσουμε ότι δεν έχουν έτσι τα πράγματα. Οι κυρώσεις δεν έχουν αντίκτυπο στις εξαγωγές λιπασμάτων και τροφίμων», είπε, συμπληρώνοντας ότι «δεν προκαλέσαμε εμείς το πρόβλημα. Αν η Ρωσία λέει ότι είναι επικίνδυνη η πλοήγηση πλοίου στην Κριμαία, τότε αυξάνονται τα ασφάλιστρα. Αυτό έχει αντίκτυπο στην τιμή της μεταφοράς των τροφίμων».

Ο κ. Μπορέλ ανέφερε ότι η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρότεινε να δοθεί βοήθεια ύψους €9 δισ. στην Ουκρανία. Από αυτά έχει ήδη εκταμιευθεί το €1 δισ., εγκρίθηκε η εκταμίευση ακόμα €5 δισ. και εκκρεμούν ακόμα €3 δισ., αν συμφωνήσουν τα κράτη μέλη. Πρόσθεσε ότι η ΕΕ με τον προϋπολογισμό της δεν μπορεί να υποκαταστήσει οικονομικά τη λειτουργία του ουκρανικού κράτους από μόνη της. Γι’ αυτό τον σκοπό υπάρχουν οι διεθνείς χρηματοοικονομικοί οργανισμοί και η Ουκρανία διαπραγματεύεται με το ΔΝΤ για βοήθεια σε βάθος χρόνου.

Σημείωσε ότι είναι η πρώτη φορά στην ιστορία, που η ΕΕ κινητοποίησε τους πόρους της σε επίπεδο Ένωσης για να καταφέρει να βοηθήσει μια χώρα που βρίσκεται σε πόλεμο. «Δεν τραβάμε χρήματα από τον προϋπολογισμό της ένωσης. Είναι διακυβερνητικό ταμείο που το διαχειρίζονται τα κράτη μέλη απευθείας και γι’ αυτό έχει συγκεκριμένες δυνατότητες», είπε, απαντώντας για καθυστερήσεις που σημειώνονται στην παράδοση οπλισμού. Πρόσθεσε ότι πολλές από τις καθυστερήσεις οφείλονται στο ότι δεν συμφωνούν τα κράτη μέλη για τις κλείδες εκταμίευσης.

Ευρωβουλευτές ρώτησαν τον κ. Μπορέλ αν συμφωνεί με τη θέση του Προέδρου της Ουκρανίας ότι δεν θα συμφωνήσει σε έναρξη ειρηνικών συνομιλιών αν δεν αποχωρήσει από τα ουκρανικά εδάφη ο ρωσικός στρατός. Ο Ευρωπαίος Ύπατος Αρμοστής απάντησε «δεν θα δώσω συμβουλές στον Πρόεδρο της Ουκρανίας που αντιμετωπίζει την εισβολή». «Θεωρούμε ότι όσο πιο νωρίς ξεκινήσουν, τόσο το καλύτερο. Οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις ξεκινούν όμως όταν το επιτρέπουν οι συνθήκες», είπε. Μέχρι στιγμής, πρόσθεσε, «όσοι μίλησαν με τον Πρόεδρο Πούτιν είχαν την ίδια απάντηση, ότι δεν σκέφτεται να σταματήσει τον πόλεμο μέχρι να υλοποιήσει τους στρατιωτικούς του στόχους». «Αντί να ρωτάμε τον Ζελένσκι, θα έπρεπε να κάνουμε αυτή την ερώτηση σε αυτόν που επιτίθεται για το πότε σκέφτεται να σταματήσει», σημείωσε.

Σε αρκετές υποψήφιες προς ένταξη χώρες είναι χαμηλή η θέληση για ένταξη. Αργή η διαδικασία προσχώρησης. Η ταχύτητα που λύνουμε τα προβλήματα δεν συνάδει με την ταχύτητα των εξελίξεων. Αυτό δημιουργεί απογοήτευση, κενά που καλύπτονται από άλλους. Γι’ αυτό να εντείνουμε τις προσπάθειες και οι πράξεις μας να συνάδουν με τα λόγια μας. Πρέπει να δουν πράξεις.

Αναφορικά με την αναγκαιότητα στρατηγικής αυτονομίας της Ένωσης, ο Μπορέλ απάντησε ότι υπάρχει κίνητρο για να ενισχύσουμε τις αμυντικές ικανότητες με συντονισμένο τρόπο, για να μην υπάρχει σπατάλη. Για πρώτη φορά, σημείωσε, ο πόλεμος είναι κοντά. «Η αίσθηση του δράματος, της επείγουσας κατάστασης, υπάρχει αυτή τη στιγμή», ανέφερε, γεγονός που, όπως είπε, καταδεικνύει ότι οι αμυντικές δυνατότητες δεν είναι πολυτέλεια. «Πρέπει να είμαστε σε θέση να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις. Οι προκλήσεις δεν είναι θεωρητικές, αλλά πραγματικές, όπως δείχνει η Ουκρανία».

Ο κ. Μπορέλ απάντησε στους Ευρωβουλευτές που ρώτησαν για τη δημιουργία ad hoc δικαστηρίου για τα εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία ότι «δεν πρέπει να αποδυναμώσουμε τον ρόλο του διεθνούς δικαστηρίου», αλλά να προσπαθήσουμε να ενισχύσουμε τους μηχανισμούς του, για να ασχοληθεί με το Ουκρανικό. Είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο δημιουργίας ad hoc δικαστηρίου, πρόσθεσε, «πιστεύουμε όμως ότι θα πρέπει να υπάρχει δικαστήριο που να διέπεται από το ουκρανικό δίκαιο με τη βοήθεια στοιχείων του διεθνούς δικαίου».

Επιπρόσθετα, ο κ. Μπορέλ αναφέρθηκε στο ζήτημα των παιδιών από την Ουκρανία, τα οποία εξαναγκάζονται σε αλλαγή ιθαγένειας. «Καταδικάζουμε από την Άνοιξη το διάταγμα του Πούτιν, μέσω του οποίου απλουστεύθηκε η διαδικασία ιθαγένειας σε όσους μένουν στη Ζαπορίζια. Αυτό επηρεάζει τα παιδιά χωρίς κηδεμόνα. Αυτός ο τρόπος να δοθεί ιθαγένεια είναι μια μορφή χειραγώγησης της θέσης των ανήμπορων παιδιών», σημείωσε.  Είπε επίσης ότι «πάνω από 1000 παιδιά έχουν τραυματιστεί στην Ουκρανία. Στην πραγματικότητα είναι πιο μεγάλο το νούμερο. Άλλα αντιμετωπίζουν βία, εμπορία ή αποσπάστηκαν από την οικογένειά τους», και πρόσθεσε ότι το θέμα είναι ψηλά στην ατζέντα της ΕΕ.