Στο 17,3% ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού στην Κύπρο

Με βάση τα αποτελέσματα της Έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης 2021, με οικονομικό έτος αναφοράς το 2020, 17,3% του πληθυσμού ή 154.000 άτομα βρίσκονταν σε Κίνδυνο Φτώχειας ή σε Κοινωνικό Αποκλεισμό, σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου.

Ο σχετικός δείκτης AROPE, είναι ο κύριος δείκτης για την παρακολούθηση του στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2030 για τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό.

Πιο συγκεκριμένα, 17,3% του πληθυσμού ζούσε σε νοικοκυριά με διαθέσιμο εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας ή ζούσε σε νοικοκυριά με σοβαρή υλική και κοινωνική στέρηση ή ζούσε σε νοικοκυριά με πολύ χαμηλό δείκτη έντασης εργασίας.

Ο δείκτης παρουσιάζει μικρή βελτίωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά που ήταν στο 17,6%, συνεχίζοντας την πτωτική πορεία των τελευταίων χρόνων. Η βελτίωση αντικατοπτρίζεται αποκλειστικά στο ποσοστό των αντρών (15,8%), εφόσον το ποσοστό των γυναικών διατηρήθηκε περίπου στα ίδια επίπεδα (18,7%) με το 2020. Διαχρονικά, οι γυναίκες διατηρούνται σε δυσμενέστερη θέση έναντι των αντρών.

Δείκτης Κινδύνου Φτώχειας (AROP)

Το ποσοστό του πληθυσμού που βρισκόταν σε Κίνδυνο Φτώχειας, δηλαδή το διαθέσιμο εισόδημα του βρισκόταν κάτω από το Χρηματικό Όριο Κινδύνου Φτώχειας, παρουσίασε μικρή μείωση, φτάνοντας στο 13,8% σε σχέση με 14,3% που ήταν το 2020. Το ψηλότερο ποσοστό που έφτασε ποτέ ο δείκτης αυτός ήταν το 2015 με 16,2%. Το Χρηματικό Όριο Κινδύνου Φτώχειας παρέμεινε σχεδόν στα ίδια επίπεδα μεταξύ του 2021 και του 2020, το 2021 στα €10.011 για νοικοκυριά ενός ατόμου σε σχέση με €10.022 το 2020 και στα €21.024 για νοικοκυριά με δυο ενήλικες και 2 εξαρτώμενα παιδιά, σε σχέση με €21.047 το 2020.

Δείκτης Σοβαρής Υλικής και Κοινωνικής Στέρησης (SMSD)

Το ποσοστό του πληθυσμού με Σοβαρή Υλική και Κοινωνική Στέρηση, δηλαδή το ποσοστό του πληθυσμού που στερείται λόγω οικονομικών δυσκολιών τουλάχιστον 7 από τα 13 είδη υλικής και κοινωνικής στέρησης, μειώθηκε στο 2,6% το 2021 σε σχέση με 3,2% που είχε φτάσει το 2020. Τα είδη της υλικής και κοινωνικής στέρησης αποτελούνται από 7 σε επίπεδο νοικοκυριού, π.χ. οικονομική αδυναμία του νοικοκυριού να αποπληρώσει τους λογαριασμούς του ρεύματος/νερού ή τα δάνειά του ή δεν μπορούσε να έχει τον χειμώνα ικανοποιητική θέρμανση ή να αντιμετωπίσει μια έκτακτη αλλά αναγκαία δαπάνη κ.λπ., και 6 σε προσωπικό επίπεδο, π.χ. οικονομική αδυναμία του ατόμου να ξοδεύει ένα μικρό χρηματικό ποσό για τον εαυτό του/της ή να συμμετέχει σε δραστηριότητες αναψυχής ή να συναντιέται με φίλους ή συγγενείς για ποτό/φαγητό τουλάχιστον 1 φορά τον μήνα κ.λπ.

Δείκτης Πολύ Χαμηλής Έντασης Εργασίας (LWI)

Το ποσοστό του πληθυσμού στις ηλικίες 0-64 ετών που ζούσε σε νοικοκυριά με πολύ χαμηλό Δείκτη Έντασης Εργασίας, δηλαδή οι ενήλικες στο νοικοκυριό εργάστηκαν κατά την περασμένη χρονιά λιγότερο από 20% της συνολικής τους δυνατότητας, παρουσιάζει μικρή αύξηση το 2021, φτάνοντας στο 5,6% σε σχέση με 5,3% που είχε φτάσει το 2020.

Οικονομική Ανισότητα

Το μέσο ετήσιο καθαρό διαθέσιμο εισόδημα του νοικοκυριού για το 2021, με οικονομικό έτος αναφοράς το 2020, ήταν €34.227, παρουσιάζοντας αύξηση 1,1% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά που ήταν €33.862.

Η οικονομική ανισότητα εκφράζεται, κυρίως, με τον δείκτη κατανομής εισοδήματος σε πεμπτημόρια (S80/S20) και τον δείκτη άνισης κατανομής εισοδήματος, συντελεστή Gini. Το 2021 οι εν λόγω δείκτες, παρέμειναν περίπου στα ίδια επίπεδα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Συγκεκριμένα, ο δείκτης S80/S20, ο οποίος εξετάζει το μερίδιο του εισοδήματος του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού προς το εισόδημα του φτωχότερου 20% του πληθυσμού, έφτασε το 2021 στο 4,2. Δηλαδή, το μερίδιο του εισοδήματος του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού ήταν 4,2 φορές ψηλότερο από το εισόδημα του φτωχότερου 20% του πληθυσμού, σε σχέση με 4,3 που ήταν το 2020. Ο συντελεστής Gini το 2021 έφτασε στο 29,4% σε σχέση με 29,3% που ήταν το 2020.