Οι γυναίκες στη ναυτιλία

Με αφορμή την πρώτη επέτειο εορτασμού της Διεθνούς Μέρας για τις Γυναίκες της Ναυτιλίας τονίζεται και εξαίρουμε την συμμετοχή των γυναικών από αρχαιοτάτων χρόνων σε όλους τους τομείς που σχετίζονται με τη ναυτιλία και τις λιμενικές δραστηριότητες. Ως τονίζεται, επιπρόσθετα, η απόφαση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) για θεσμοθέτηση εορτασμού της συμμετοχής των γυναικών στη ναυτιλία αποτελεί μια ιστορική στιγμή για την ίδια τη ναυτιλία. Η ίδια η ναυτιλία, αν και ως επί το πλείστον ιστορικά ανδροκρατούμενη, από την απαρχή της περιελάμβανε γυναίκες που μετείχαν στις δραστηριότητές της. Η μέρα των γυναικών της ναυτιλίας «σπάζει» ακόμα ένα στερεότυπο, το οποίο οφείλουμε, μαζί με άλλα στερεότυπα, να αποτάξουμε ούτως ώστε να υπάρξουν εκείνες οι πραγματικές συνθήκες ισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς.

Οι γυναίκες, όπως και οι άντρες, εργάζονται από τα αρχαία χρόνια σε τομείς που σχετίζονται με τη ναυτιλία και η αναγνώριση του ρόλου των γυναικών ιδιαίτερα στη σύγχρονη εποχή της ναυτιλίας αποτελεί μια αδήριτη ανάγκη και ένα τομέα της ναυτιλίας που οφείλουμε ως κοινωνίες, οργανισμοί και κράτη να αναδείξουμε και να υποστηρίξουμε έτι περισσότερο, με στοχευμένες δράσεις και προσπάθειες. Προς τούτο απαιτείται η υιοθέτηση συγκεκριμένης ολιστικής στρατηγικής που να στηρίζει στον υπέρτατο βαθμό την συμμετοχή των γυναικών στις ναυτικές, ναυτιλιακές και λιμενικές δραστηριότητες. Απαιτείται αυτό που αναφέρω ως η δημιουργία ενός συνολικού, νέου οικοσυστήματος που αφορά στο θαλάσσιο περιβάλλον και στις σχετικές με αυτό δραστηριότητες.

Η διεθνής μέρα για τις γυναίκες της ναυτιλίας πρέπει να μετεξελιχθεί σε καθημερινές δράσεις που προωθούν τις γυναίκες στη ναυτιλία. Προς τούτο, τονίζεται η σημασία της πρώτης θεματικής που αφορά στο προκείμενο ζήτημα και περιλαμβάνει ζητήματα που άπτονται των τομέων της εκπαίδευσης, της ορατότητας και της αναγνώρισης των γυναικών στη ναυτιλία αλλά και στην δημιουργία εκείνων των απαραίτητων συνθηκών που να υποστηρίζουν ένα εργασιακό περιβάλλον για τις γυναίκες στη ναυτιλία χωρίς εμπόδια.

Οι γυναίκες στη ναυτιλία είναι πραγματικότητα και όχι μύθος, όπως αυτός των γοργόνων και των ιχθυόμορφων νεραϊδών των θρύλων του Αιγαίου. Οι γυναίκες στη ναυτιλία είναι αυτές που καθημερινά από τον ρόλο τους σε όλους τους τομείς της ναυτιλίας αγωνίζονται ίσοις όροις με τους άρρενες συναδέλφους τους σε όλες τις θάλασσες της υδρογείου και σε όλες τις σχετικές δραστηριότητες. Οι γυναίκες της ναυτιλίας είναι αυτές που επιζητούν ίσες ευκαιρίες και ίση μεταχείριση και δίκαιη ανέλιξη. Ένας ουσιαστικός πυλώνας που σχετίζεται με το υπό αναφορά θέμα είναι η ενδυνάμωση της συμμετοχής των γυναικών στις ναυτικές / ναυτιλιακές / λιμενικές δραστηριότητες και αυτό πρωτίστως είναι θέμα αλλαγής νοοτροπιών, αντιλήψεων αλλά και εκπαίδευσης. Οι δράσεις που αφορούν στην προαγωγή των ναυτικών / ναυτιλιακών επαγγελμάτων είναι ουσιαστικές και επιβάλλονται στο σύγχρονο περιβάλλον της ναυτιλίας. Η άρση της ανισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς αποτελεί άλλωστε αρχή εκ των ων ουκ άνευ για την ορθή ανάπτυξη των κοινωνιών μας και μόνο τότε θα μπορέσουμε να οδηγηθούμε στην επόμενη μέρα της υπαρξιακής μας οντότητας.

Η Αρχή Λιμένων Κύπρου στηρίζει σε όλες τις δραστηριότητες την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων και την άρση της οποιασδήποτε ανισότητες με βάση το φύλο, προωθώντας την διαφορετικότητα και την ισότητα, ως επίσης και τις ίσες ευκαιρίας και στηρίζοντας τις γυναίκες στον ναυτιλιακό τομέα. Οι δράσεις μας πρέπει να χαρακτηρίζονται από πολιτικές και στρατηγικές ενσωμάτωσης, στήριξης και προώθησης με βασικό χαρακτηριστικό την αρχή των μη-διακρίσεων και της αναγνώρισης του ρόλου των γυναικών στη ναυτιλία.

*Λέκτορα Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.B Law (Bristol), Ph.D in Law – International Law and Human Rights (Kent), Διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου Αρχής Λιμένων Κύπρου.