Έτσι θα γίνουν οι τέσσερις φάσεις ανάπλασης της Μαρίνας Λάρνακας

Ενώπιον του Τμήματος Περιβάλλοντος βρίσκεται η Μελέτη Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΜΕΕΠ) για την ανάπλαση του Λιμένα και της Μαρίνας στη Λάρνακα. Η μελέτη εκπονήθηκε βάσει της Εθνικής και Ευρωπαϊκής νομοθεσίας και αποτελεί βασικό στοιχείο για τη βιώσιμη υλοποίηση και λειτουργία του έργου. 

Σε τέσσερις φάσεις το master plan
Ο κύριος στόχος της ανάπτυξης του Λιμένα Λάρνακας είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου και λειτουργικού εμπορευματικού και επιβατικού λιμενικού σταθμού. Επισημαίνεται ότι με βάση τους προτεινόμενους σχεδιασμούς, οι εμπορευματικές λιμενικές δραστηριότητες διαχωρίζονται από τις επιβατικές δραστηριότητες.

Ο κύριος στόχος της ανάπλασης της Μαρίνας Λάρνακας, είναι η εκ νέου ανάπτυξη της θαλάσσιας περιοχής της Μαρίνας προκειμένου να επιτευχθεί ελάχιστη χωρητικότητα 600 θέσεων ελλιμενισμού για σκάφη αναψυχής (yachts) μεγέθους έως 115 μέτρα.

 Η υλοποίηση του Master Plan, αναμένεται να πραγματοποιηθεί σε τέσσερις διακριτές φάσεις οι οποίες παρουσιάζονται στο επόμενο κεφάλαιο. Κατά τη διάρκεια της κατασκευής, η διαταραχή των υφιστάμενων λειτουργιών του Λιμένα και της Μαρίνας θα περιοριστεί στο ελάχιστο μέσα από μια σειρά μέτρων τα οποία αφορούν στον περιβαλλοντικά ορθολογικό σχεδιασμό καθώς και σε βέλτιστες τεχνικές κατασκευής. Επισημαίνεται πως το έργο θα συμβάλει σημαντικά στην επίτευξη των εθνικών στόχων για την ανάπτυξη και ανάδειξη της περιοχής, τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων της Λάρνακας, αλλά και γενικότερα των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Φάση Ι (Αρχική Περίοδος Ανάπτυξης)

Κατεδαφίσεις

• • Οι δύο υφιστάμενοι κυματοθραύστες της Μαρίνας θα καθαιρεθούν και θα αντικατασταθούν από νέους κυματοθραύστες, προκειμένου να διευρυνθεί η λιμενολεκάνη της Μαρίνας, έτσι ώστε να μπορεί να παρέχει τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό θέσεων ελλιμενισμού σύμφωνα με την σύμβαση παραχώρησης, δηλαδή 600 θέσεις.
• • Στην περιοχή της Μαρίνας, θα κατεδαφιστούν αρκετά μικρά κτήρια και υπόστεγα. Επιπλέον, θα κατεδαφιστεί και ο υπάρχων σταθμός ανεφοδιασμού με καύσιμα για σκάφη αναψυχής.

• Στη δυτική πλευρά της περιοχής του Λιμένα, τα κύρια κτήρια προς κατεδάφιση είναι: o το υφιστάμενο κτήριο ΑΛΚ,

• το υφιστάμενο κτήριο τερματικού σταθμού,
• ένα υπάρχον συνεργείο και,
• το κτήριο του Υπουργείου Γεωργίας .

• Επίσης, θα κατεδαφιστούν και κάποια άλλα υπόστεγα τα οποία βρίσκονται πλησίον του υπάρχοντος καναλιού ομβρίων υδάτων.

• Στα νότια της περιοχής του Λιμένα (Αποβάθρα 3), θα κατεδαφιστεί υπόστεγο επιφάνειας 11.680 m2 για την κατασκευή του νέου τερματικού σταθμού κρουαζιέρας.

Νέα Κτήρια
Κατά την Αρχική Περίοδο Ανάπτυξης, τα νέα κτήρια τα οποία θα κατασκευαστούν είναι:

Περιοχή Real Estate
Παραλιακό Ξενοδοχείο, το οποίο θα κατασκευαστεί πλησίον του Διατηρητέου Προβλήτα.

Περιοχή Μαρίνας

• • Yacht Club, το οποίο θα περιλαμβάνει όλες τις απαιτούμενες χρήσεις για τη σωστή λειτουργία της Μαρίνας και θα πληροί όλες τις απαιτήσεις από το Τοπικό Σχέδιο Λάρνακας, και τις Ελάχιστες Απαιτήσεις της Σύμβασης Παραχώρησης.
• • Μηχανολογικές Ηλεκτρολογικές και Υδραυλικές Εγκαταστάσεις, καθώς και ένα Κτήριο Υπηρεσιών Μαρίνας, για την εξυπηρέτηση των αναγκών της επέκτασης της Μαρίνας.
• • Σταθμός ανεφοδιασμού για σκάφη αναψυχής στον υπήνεμο κυματοθραύστη.
• • Κατασκευή νηοδόχου.
• • Αρκετοί υποσταθμοί ηλεκτρικής ενέργειας για εξυπηρέτηση των νέων θέσεων ελλιμενισμού.

Περιοχή Λιμένα

• • Κτήριο Γραφείων Λιμένα, στη Βόρεια περιοχή του Λιμένα, με πρόσβαση από τη λεωφόρο Φοινικούδων. Στο κτήριο αυτό θα φιλοξενηθούν γραφεία του λιμενικού φορέα, της ΑΛΚ, της εταιρείας Kition, των τελωνείων, καθώς και άλλων τοπικών υπηρεσιών. Η πρόσβαση στο κτήριο αυτό θα είναι, από το εξωτερικό και το εσωτερικό της περίφραξης του Λιμένα.
• • Γραφεία Αστυνομίας.
• • Κτήριο Υπουργείου Γεωργίας.
• • Τερματικός Σταθμός Κρουαζιέρας. Το κτήριο αυτό θα έχει εμβαδόν περίπου 1000 m2 στη Φάση 1 και θα εξυπηρετεί τους επισκέπτες της κρουαζιέρας. Επιπλέον θα κατασκευαστούν οι απαιτούμενοι χώροι στάθμευσης/αναμονής.
• • Εγκατάσταση συνεργείου για την αντικατάσταση αυτού που θα κατεδαφιστεί.
• • Νέο Κτήριο Εισόδου Λιμένα.
• • Επέκταση της Αποβάθρας 4, περίπου 80m προς τα ανατολικά.

Έργα Υποδομής
Κατά την διάρκεια αυτής της αρχικής περιόδου ανάπτυξης, δρόμοι, δίκτυα και πεζόδρομοι θα κατασκευαστούν προκειμένου να συμμορφωθούν με τις ελάχιστες απαιτήσεις, ώστε να συνδεθεί η περιοχή ανάπτυξης με την πόλη. Ενδεικτικά, ο νέος πεζόδρομος της Μαρίνας, το Yacht Club και ο Τερματικός Σταθμός της Κρουαζιέρας θα συνδεθούν με τον παραλιακό δρόμο και τη λεωφόρο των Φοινικούδων.

Ο παραλιακός δρόμος θα έχει πλάτος τουλάχιστον 25.5 μέτρων επεκτείνοντας το σημερινό μονοπάτι κατά 1 χιλιόμετρο.

Επίσης, το μεγαλύτερο μέρος του κεντρικού πάρκου θα αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης, θα ολοκληρωθεί όμως κατά τη δεύτερη φάση.

Η επέκταση της λεωφόρου Φοινικούδων θα κατασκευαστεί κατά την αρχική περίοδο ανάπτυξης, θα εκτείνεται από την πλατεία Ευρώπης έως τη Νικολαΐδη, και θα συνδέεται με την υπόλοιπη πόλη. Από αυτή την οδό θα κατασκευαστεί νέος δρόμος που θα καταλήγει στο νέο τερματικό σταθμό της κρουαζιέρας, κατά μήκος του Λιμένα μέχρι την πρόσβαση στον τερματικό σταθμό.

Σε αυτή τη φάση θα αναπτυχθούν και όλοι οι χώροι στάθμευσης που βρίσκονται στα δυτικά της Λεωφόρου Φοινικούδων.

Στην περιοχή της Μαρίνας θα αποξηλωθούν και οι δύο υφιστάμενοι κυματοθραύστες, και θα κατασκευαστούν δύο νέοι κυματοθραύστες οι οποίοι θα διευρύνουν τη λιμενολεκάνη δημιουργώντας συνολικά 600 θέσεις ελλιμενισμού. Ο προσήνεμος κυματοθραύστης θα έχει συνολικό μήκος περίπου 1135 μέτρα, ενώ ο υπήνεμος θα έχει μήκος 350 μέτρα. Το λειτουργικό βάθος εντός της Μαρίνας θα είναι -5,0 μέτρα, με εξαίρεση την περιοχή πλησίον του Λιμένα, όπου θα υπάρχει δυνατότητα ελλιμενισμού σκάφους αναψυχής (mega yacht) έως 115 μέτρα. Στην περιοχή αυτή το λειτουργικό βάθος θα διαμορφωθεί στα -6,5 μέτρα. Επιπρόσθετα, στον προσήνεμο κυματοθραύστη κατασκευάζεται πλωτός προβλήτας στην εσωτερική πλευρά προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως διάδρομος κίνησης για τους πεζούς.

Η συνολική επιφάνεια για χερσαία απόθεση (dry-docking) θα είναι 20.000 m2. O ελάχιστος χώρος στάθμευσης θα είναι 7.500 m2, ώστε να παρέχονται 300 θέσεις στάθμευσης αυτοκινήτων (με αναλογία 25 m2 ανά αυτοκίνητο).

Στην περιοχή του Λιμένα, η πρόσβαση στην περιοχή της κρουαζιέρας θα γίνεται είτε μέσω του χώρου στάθμευσης οχημάτων, είτε μέσω του χώρου στάθμευσης/αναμονής λεωφορείων και ταξί που συνδέονται απευθείας με τον κεντρικό δρόμο της Μαρίνας. Ως εκ τούτου, η πρόσβαση στην περιοχή της κρουαζιέρας επιτυγχάνεται με τη χρήση του κεντρικού εσωτερικού δρόμου της Μαρίνας. Το οδικό δίκτυο του τμήματος Κρουαζιέρας δεν θα περιλαμβάνει καμία κεντρική εσωτερική οδό, ενώ θα περιλαμβάνει μόνο τα οδικά τμήματα που απαιτούνται για την αποτελεσματική ενοποίηση του χώρου στάθμευσης οχημάτων και του χώρου στάθμευσης/αναμονής λεωφορείων και ταξί.

Τα κρουαζιερόπλοια θα ελλιμενίζονται στη νότια αποβάθρα του Λιμένα (Αποβάθρα 3), όπου αυτή τη στιγμή βρίσκονται οι γερανογέφυρες και διακινούνται κατά βάση σιτηρά. Στη Φάση Ι προτεραιότητα θα έχουν τα κρουαζιερόπλοια. Τα φορτηγά πλοία θα εξυπηρετούνται στη βόρεια και νότια αποβάθρα. Τα εμπορεύματα στα φορτηγά πλοία θα διακινούνται με κινητούς γερανούς. Αυτός ο εξοπλισμός παρέχει ευελιξία έτσι ώστε τα φορτηγά πλοία να μπορούν να εξυπηρετούνται και στις δύο αποβάθρες στη Φάση Ι.

Τα αλιευτικά σκάφη θα φιλοξενηθούν εντός της περιοχής της ανάπτυξης (Λιμένας/Μαρίνα) ικανοποιώντας τις απαιτήσεις της Σύμβασης Παραχώρησης. Επιπρόσθετα, θα καθαιρεθεί ο πλωτός προβλήτας που υπάρχει στην αποβάθρα 4, για να επεκταθεί η υπάρχουσα αποβάθρα κατά περίπου 80 μέτρα προς τα ανατολικά.

Φάση ΙΙ
Τα έργα που προγραμματίζονται στη Φάση ΙΙ, θα περιλαμβάνουν την πλειοψηφία των προβλεπόμενων κτηρίων, την ολοκλήρωση του δημόσιου χώρου, καθώς και αρκετές παρεμβάσεις στους χώρους της Μαρίνας και του Λιμένα, όπως περιγράφονται παρακάτω.

 
Κατεδαφίσεις
Αρκετά υπόστεγα και κτήρια στην περιοχή της Μαρίνας και του Λιμένα θα κατεδαφιστούν, όπως το κτήριο επισκευής σκαφών αναψυχής και το αναψυκτήριο.

Τμήμα των υπαρχόντων κυματοθραυστών θα καθαιρεθεί.

Νέα κτήρια
Κατά τη Φάση ΙΙ, τα νέα κτήρια που θα κατασκευαστούν θα είναι:

Περιοχή Real Estate
Όλα τα κτήρια χαμηλού ύψους (212, 213, 214), τέσσερις πολυκατοικίες μεσαίου ύψους (207, 208, 209, 210), πολυώροφο κτήριο στη δυτική πλευρά της νέας λεωφόρου (206) και των ακαδημαϊκών κτηρίων και των κτηρίων γραφείων που θα βρίσκονται στο βόρειο άκρο της περιοχής (241). Επίσης, θα κατασκευαστούν οι σχετικοί υποσταθμοί ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτούνται για τη λειτουργία τους.

Περιοχή Μαρίνας
Το Υπόστεγο Συντήρησης και Επισκευής σκαφών αναψυχής (253) θα κατασκευαστεί στο βόρειο τμήμα για να ικανοποιήσει τις Ελάχιστες Απαιτήσεις της Σύμβασης Παραχώρησης, καθώς η προηγούμενη εγκατάσταση για την επισκευή yacht θα κατεδαφιστεί σε αυτή τη φάση.

Περιοχή Λιμένα
Σε αυτή τη φάση θα κατασκευαστούν τα παρακάτω κτήρια:

Κτήριο Γεφυροπλάστιγγας (266),

Εγκατάσταση παροχής Η/Ε σε πλοία (Cold Ironing) (267),

Αντλιοστάσιο (268),

Γραφεία (265) και η νότια πύλη του Λιμένα (264).

Έργα υποδομής
Σε αυτή τη φάση ολοκληρώνονται οι αντίστοιχοι κοινόχρηστοι χώροι της παράκτιας περιπατητικής διαδρομής και εσωτερικά του πάρκου (Inner Park).

Κατά τη Φάση ΙΙ στο βόρειο τμήμα του Λιμένα θα κατασκευαστεί επίσης ένας νέος χώρος χερσαίας απόθεσης για τη Μαρίνα τουλάχιστον 20.000 m2, προκειμένου να πληρούνται οι Ελάχιστες Απαιτήσεις της Σύμβασης Παραχώρησης. Αυτή η περιοχή χερσαίας απόθεσης θα μεταφερθεί από τη Φάση Ι. Τα οχήματα για αυτήν την περιοχή της Μαρίνας θα εξυπηρετούνται από μια νέα πύλη στη βόρεια πλευρά της κύριας περιοχής του Λιμένα.

Στην περιοχή του Λιμένα θα κατασκευαστεί επέκταση του νότιου κρηπιδώματος κατά 300 μέτρα περίπου (Αποβάθρα 2) με λειτουργικό βάθος -13,0 μέτρα.

Επιπλέον, θα κατασκευαστεί και η αποβάθρα 1 μήκους 670 μέτρων και λειτουργικού βάθους -14,0 μέτρα.

Το οδικό δίκτυο περιλαμβάνει μία κεντρική εσωτερική οδό και δύο συμπληρωματικές οδούς. Η κεντρική εσωτερική οδός ξεκινά από την κύρια πύλη της περιοχής του Λιμένα και περιλαμβάνει 2 λωρίδες ανά κατεύθυνση πλάτους 3,5 μέτρων η καθεμία. Στο τέλος της οδού των 2 λωρίδων, έχει σχεδιαστεί μια περιοχή όπου διενεργούνται όλοι οι απαραίτητοι έλεγχοι, ειδικά για τα οχήματα που χρησιμοποιούν την περιοχή φόρτωσης/εκφόρτωσης. Θα κατασκευαστεί νέα οδός στην Αποβάθρα 2, προκειμένου να δοθεί πρόσβαση στο κτήριο των γραφείων.

Φάση III

Τα έργα που έχουν προγραμματιστεί για τη Φάση ΙΙΙ αφορούν αρκετές επεκτάσεις στις περιοχές της Μαρίνας και του Λιμένα και ορισμένα κτήρια ακινήτων, όπως περιγράφεται παρακάτω.

Κατεδαφίσεις
Δεν αναμένονται κατεδαφίσεις σε αυτή τη φάση.

Νέα κτήρια
Κατά τη Φάση ΙΙΙ, τα νέα κτήρια που θα κατασκευαστούν είναι:

Περιοχή Real Estate
Το τελευταίο μεσαίου ύψους συγκρότημα κατοικιών (211), το πολυτελές ξενοδοχείο (222) και δύο πολυώροφα γραμμικά κτήρια στην αποβάθρα του Λιμένα (215 και 216).

Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, θα ολοκληρωθεί ο προσήνεμος κυματοθραύστης της Μαρίνας, προσφέροντας νέα έκταση γης για την κατασκευή περίπου των μισών ανεξάρτητων κατοικιών κατά μήκος της αποβάθρας (204) και ένα εμβληματικό κτήριο κατοικιών (Lighthouse Residential Tower) στο ακρομώλιο (201).

Έργα υποδομής
Στην περιοχή του Λιμένα κατά τη Φάση ΙΙΙ θα ολοκληρωθεί η κατασκευή των παρακάτω κρηπιδωμάτων:

Αποβάθρα 6,

Αποβάθρα 7,

Αποβάθρα 8,

Αποβάθρα 9,

Αποβάθρα 10.

Η αποβάθρα 7 θα έχει λειτουργικό βάθος -10,0 μέτρα και η αποβάθρα 6 που θα επεκταθεί κατά 340 μέτρα. Επιπλέον, θα κατασκευαστούν οι αποβάθρες 9 και 10 μήκους 400 μέτρων με λειτουργικά βάθη -6,0 και -12,0 μέτρα αντίστοιχα.

Στην περιοχή της Μαρίνας, κατά τη Φάση ΙΙΙ, ο προσήνεμος κυματοθραύστης ολοκληρώνεται με την κατασκευή προκατασκευασμένων τεχνητών ογκολίθων και δαπέδων. Επιπλέον, κατασκευάζεται πλωτός προβλήτας (floating pontoon) στην εσωτερική πλευρά για να χρησιμοποιηθεί ως διάδρομος για τους πεζούς.

Ο χερσαίος χώρος απόθεσης θα αναπροσαρμοστεί μετά την επέκταση της αποβάθρας 8.

Φάση ΙV

Σε αυτή τη φάση ολοκληρώνεται η ανάπτυξη:

Κατεδαφίσεις
Κατά τη φάση αυτή θα καθαιρεθεί τμήμα του προσήνεμου κυματοθραύστη, ώστε να επιτραπεί η πρόσβαση σκαφών στο ιδιωτικό νησί.

Νέα κτήρια
Τα νέα κτήρια που θα κατασκευαστούν είναι:

Περιοχή Real Estate
Οι υπόλοιπες κατοικίες επί του προσήνεμου μώλου και ένα ιδιωτικό νησί στη νοτιοανατολική γωνία του νέου κυματοθραύστη, που θα φιλοξενεί μια αποκλειστική κατοικία, προσβάσιμη με σκάφος ή αυτοκίνητο (μέσω μιας στηριζόμενης γέφυρας) από την προσήνεμη πλευρά του κυματοθραύστη.

Επίσης κατασκευάζεται το τελευταίο πολυώροφο κτήριο στα δυτικά της λεωφόρου (205), μαζί με το παρακείμενο οικόπεδο (PUB-IN.PK-03) το οποίο παρέχει χώρο στάθμευσης.

Περιοχή Λιμένα
Το κτήριο του Σταθμού Κρουαζιέρας θα ολοκληρωθεί φθάνοντας περίπου τα 2.350 m2 και θα υποστηρίζει την λειτουργία του σταθμού ως home porting. Θα κατασκευαστούν επίσης οι υπόλοιποι απαιτούμενοι χώροι στάθμευσης/αναμονής για το κτήριο της κρουαζιέρας.

Επίσης, θα κατασκευαστούν τρία ανοιχτά υπόστεγα (270, 271, 272).

Έργα υποδομής
Στην περιοχή της Μαρίνας, κατά την τελική φάση κατασκευής, θα κατασκευαστεί το Ιδιωτικό Νησί έκτασης 2.400 m2, στον προσήνεμο κυματοθραύστη της Μαρίνας.


Το ιστορικό
Το έργο της «Ανάπτυξης του Λιμένα και της Μαρίνας της Λάρνακας», θα μετατρέψει τη Λάρνακα σε μια ζωντανή πόλη με τα μοναδικά πλεονεκτήματα της φιλοξενίας του μεγαλύτερου διεθνούς αεροδρομίου της χώρας, και ενός σύγχρονου Λιμένα για πλοία κρουαζιέρας και σκαφών αναψυχής, ενώ θα διατηρηθεί μέρος των εμπορικών δραστηριοτήτων του Λιμένα.

Το Πολεοδομικό Σχέδιο Λάρνακας αναπτύχθηκε το 2011 και αναθεωρήθηκε το 2013. Η περιοχή χαρακτηρίζεται ως «Χρήση Μαρίνας και Λιμένος», και η προτεινόμενη ανάπτυξή της θα πρέπει να εγκριθεί από τον Δήμο Λάρνακας. Η περιοχή θα πρέπει να συνδεθεί με τον υφιστάμενο αστικό ιστό και τις αντίστοιχες υπηρεσίες, μολονότι οι ισχύοντες κανονισμοί εντός της Ζώνης του Λιμένα και της Μαρίνας είναι κάτω από ειδικό καθεστώς.

Εκτός των άλλων, η περιοχή περιλαμβάνει έναν ιστορικό Διατηρητέο Προβλήτα ο οποίος θα συντηρηθεί και θα προστατεύεται κατά τη διάρκεια των εργασιών, και θα παραμείνει ανοιχτός για το κοινό.

Η ΚITION OCEAN HOLDINGS LTD («Εργοδότης»), κατέληξε σε συμφωνία στις 2 Δεκεμβρίου 2020, με την Κυπριακή Δημοκρατία, για την «Ανάπτυξη του Λιμένα και της Μαρίνας της Λάρνακας», αναλαμβάνοντας συνεπώς να υλοποιήσει το μεγαλύτερο αναπτυξιακό έργο της Κυπριακής Δημοκρατίας, προϋπολογισμού περί τα 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ο αρχικός προκαταρκτικός σχεδιασμός (Concept Design) εκπονήθηκε από την AECOM για την ΚITION OCEAN HOLDINGS LTD, και περιλαμβάνει κτιριακά και λιμενικά έργα, καθώς και έργα που αφορούν τη Μαρίνα.

Τον Αύγουστο του 2021, για την παρούσα μελέτη (ΜΕΕΠ), επιλέχθηκε η Κ/Ξ «ROGAN ASSOCIATES S.A. – ATLANTIS ENVIRONMENT & INNOVATION» με σκοπό την επιτυχή εκτέλεση της επικαιροποιημένης ανάπτυξης, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις πιθανές επιπτώσεις και τα αντίστοιχα μέτρα, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς, τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο. Απώτερος στόχος είναι η προώθηση υψηλών περιβαλλοντικών επιδόσεων, καθώς και η βιωσιμότητα του έργου κατά τη φάση κατασκευής και λειτουργίας.