Το σύστημα προειδοποίησης σεισμών που θα «ταρακουνήσει» την Κύπρο

Τεράστιο είναι το οικονομικό κόστος ενός σεισμού, πέραν της απώλειας ανθρώπινων ζωών, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Για παράδειγμα, ο σεισμός που σημειώθηκε στη βορειανατολική Ιαπωνία, μεγέθους 9,0 - 9,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, στοίχισε στη χώρα 235 δισεκατομμύρια δολάρια.

Όπως αναφέρει επίσης μελέτη του 2020, «ο σεισμός και τα επακόλουθά του οδήγησαν σε μείωση 0,47 ποσοστιαίων μονάδων στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της Ιαπωνίας το έτος μετά την καταστροφή».

Ο σεισμός προκάλεσε ισχυρά κύματα τσουνάμι, σε ύψη μέχρι και 40,5 μέτρα στο Μιγιάκο στον νομό Ιβάτε του Τοχόκου και στην περιοχή του Σεντάι, ταξίδεψε με ταχύτητα 700 χιλιόμετρα την ώρα και μέχρι 10 χιλιόμετρα στην ενδοχώρα. Οι κάτοικοι του Σεντάι είχαν μόνο οκτώ έως δέκα λεπτά προειδοποίησης και περισσότεροι από εκατό χώροι εκκένωσης πλημμύρισαν.

Συστήματα προειδοποίησης

Ωστόσο, αυτός ο σεισμός όπως και άλλοι, θα μπορούσαν να προκαλέσουν λιγότερες ανθρώπινες και οικονομικές απώλειες, αν λειτουργούσαν συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης σεισμών.

Όπως εξηγεί στο InBusinessNews ο Μάριος Σάββα, Περιφερειακός Διευθυντής της ισραηλινής εταιρείας Ionoterra, η οποία ανάπτυξε ένα πρωτοποριακό σύστημα προειδοποίησης σεισμών, «τα συστήματα μπορούν να μετριάσουν τις ζημιές και να μειώσουν τον αριθμό θανάτων από ισχυρούς και βίαιους σεισμούς, εκμεταλλευόμενα τη φυσική των σεισμών, παρέχοντας έγκαιρη ειδοποίηση για την επερχόμενη δόνηση».

Ο κ. Σάββα επικαλείται μελέτη του 2019 της ASCE (American Society of Civil Engineers), σύμφωνα με την οποία «μια έγκαιρη προειδοποίηση από ένα Earthquake Early Warning System ενισχύει την ικανότητα των πολιτών και των βιομηχανικών εγκαταστάσεων να λαμβάνουν προστατευτικά μέτρα.

Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του σεισμού 9,0 Ρίχτερ του 2011 στο Τοχόκου, το EEWS μπόρεσε να δώσει 15 δευτερόλεπτα προειδοποίησης (χρόνος παράδοσης) στην τοποθεσία που βρίσκεται πλησιέστερα στο επίκεντρο και ακόμη μεγαλύτερη για πιο απομακρυσμένα πληθυσμιακά κέντρα, όπως το Σεντάι και το Τόκιο. Tο ιαπωνικό EEWS έχει πιστωθεί ότι έσωσε πολλές ζωές και εκατομμύρια δολάρια κατεστραμμένων υποδομών, και αυτό με μόνο 15 δευτερόλεπτα προειδοποίηση, σκεφτείτε αν είχε 8 ώρες».

Έγκαιρη προειδοποίηση

Αναφερόμενος στο Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης Σεισμών Ionoterra, υψηλής τεχνολογίας, αναφέρει πως «δίνει προειδοποίηση για ένα επικείμενο σεισμό με ακρίβεια 98% (για σεισμούς μεγέθους ≥5,5 ρίχτερ) και είναι το μοναδικό στον κόσμο που έχει την ικανότητα να εκδώσει έγκαιρη προειδοποίηση καταστροφικού σεισμού κατά μέσο όρο 8 ώρες πριν από το γεγονός».

Ο Περιφερειακός Διευθυντής της εταιρείας αναφέρει ακόμη πως «η εφαρμογή του προτείνεται για περιοχές, οι οποίες παρουσιάζουν υψηλή σεισμικότητα, όπως είναι η Κύπρος, αυξάνοντας την ασφάλεια και τον περιορισμό των ζημιών με την προειδοποίηση σεισμών μερικές ώρες πριν από την εμφάνισή τους. Ο χρόνος προειδοποίησής του παρέχει αρκετό χρόνο αντίδρασης, σε αντίθεσή με τα συμβατικά συστήματα. Με άλλα λόγια δίνει τη δυνατότητα αποτελεσματικότερης αντιμετώπισης, προστασίας του πληθυσμού, και περιορισμού των συνεπειών του φαινομένου, μειώνοντας δραματικά το οικονομικό κόστος του σεισμού».

Όπως αναφέρει ο κ. Σάββα, «ένα προτεινόμενο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης σεισμών μερικών δευτερολέπτων που θα εφαρμοζόταν στην πολιτεία της Ουάσιγκτον, σύμφωνα με σχετική μελέτη, παράγει θετική καθαρή παρούσα αξία περίπου 289 εκατομμυρίων δολαρίων σε 50 χρόνια. Επιπλέον, μια προσομοίωση Monte Carlo που χρησιμοποιείται για την εκτίμηση της ευαισθησίας των αποτελεσμάτων στις παραδοχές προβλέπει μια πιθανότητα 98,37% για μια θετική καθαρή παρούσα αξία.

Τα περιγραφικά στατιστικά στοιχεία για τα αποτελέσματα δείχνουν με βεβαιότητα 95%, ότι η μέση καθαρή παρούσα αξία είναι μεταξύ 284 και 295 εκατομμυρίων δολαρίων σε οικονομικό κέρδος. Αυτά τα μεγάλα ποσά προβλέπονται να εξοικονομηθούν από την έγκαιρη προειδοποίηση μερικών δευτερολέπτων, καθιστώντας προφανή τα πλεονεκτήματα του συστήματος Ionoterra, το οποίο δίνει για πρώτη φορά τη δυνατότητα προειδοποίησης 8 ώρες (28,800 δευτερόλεπτα) πριν τον σεισμό».

Το σύστημα είναι αποτέλεσμα τριανταετούς έρευνας ομάδας επιστημόνων με επικεφαλής τον Dr. Nathan Blaunstein, καταξιωμένο ομότιμο καθηγητή του ισραηλινού Πανεπιστημίου Ben-Gurion University of the Negev (BGU) και αυθεντία στους τομείς των ραδιοκυμάτων, οπτικών ινών και συστημάτων ραντάρ.

Η ομάδα συνεργάστηκε με το Balti Alecu Russo State University και εξειδικευμένους ερευνητές  για την ανάπτυξη του συστήματος για το οποίο εγκαινιάστηκαν επαφές με κρατικούς και άλλους αξιωματούχους για την εφαρμογή του και στην Κύπρο.