Ορέστης Φιντικλής: Ο υπερατλαντικός επενδυτής
06:30 - 20 Φεβρουαρίου 2022
Ήταν το 2018 όταν είδα σε διάφορες ηλεκτρονικές ιστοσελίδες τίτλους του τύπου «Ο Κύπριος που διώχνει τον Τραμπ από ξενοδοχείο». Πέρα από το θέμα αυτό καθαυτό, ο πρωταγωνιστής μου φαινόταν γνωστή φυσιογνωμία και τελικά, αφού μίλησα και με μερικούς «σειράες», διαπίστωσα ότι ο συγκεκριμένος Κύπριος, ονόματι Ορέστης Φιντικλής, ήταν ένας από τους δόκιμους αξιωματικούς στη στρατιωτική μας μονάδα, τα ωραία χρόνια της στρατιωτικής θητείας.
Τότε, πέρασε από το μυαλό μου να του ζητήσω μία συνέντευξη αλλά με το ένα και το άλλο, δεν το έκανα ποτέ. Πρόσφατα, το όνομά του βρέθηκε και πάλι στην επικαιρότητα, αφού μέσω επενδυτικού οχήματος, επενδύει στη ραγδαία αναπτυσσόμενη εταιρεία ταξιδιωτικής τεχνολογίας, Mondee. Ήταν καιρός, λοιπόν, να ζητήσω αυτή τη συνέντευξη.
Αρχικά, πείτε μας μερικά πράγματα για τον Ορέστη Φιντικλή και την επιχειρηματική του πορεία. Πώς βρεθήκατε από την Κύπρο επικεφαλής επενδυτικού οργανισμού στις ΗΠΑ και τι μεσολάβησε;
Μέχρι το 2000 η ζωή μου ήταν αυτή ενός τυπικού Κύπριου νέου που ζούσε στη Λευκωσία-και τα καλοκαίρια στην Πάφο-κι εξακολουθώ να αναπολώ τις όμορφες αναμνήσεις που έχω από εκείνα τα χρόνια, ειδικά από τους γονείς, τον αδερφό μου, τους παιδικούς μου φίλους, από το δημοτικό σχολείο των Αγίων Ομολογητών και αργότερα την Αγγλική Σχολή όπου φοίτησα.
Μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής μου θητείας, σπούδασα νομικά στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου αποφοίτησα πρώτος στη χρονιά μου και, σύμφωνα με τους καθηγητές μου τότε, με τον υψηλότερο αριθμητικό μέσο όρο που καταγράφηκε ποτέ για πτυχίο νομικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ακολούθως εντάχθηκα σε μια μεγάλη δικηγορική εταιρεία, την Clifford Chance LLP, στα γραφεία της στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες, ασκώντας, κυρίως, εταιρικό δίκαιο.
Εργάστηκα σε μια σειρά από σημαντικές υποθέσεις, όπως η αντιμονοπωλιακή αντιδικία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Microsoft. Παρόλο που μου άρεσε η νομική επιστήμη, πάντα με έλκυε ο κόσμος των επενδύσεων και των ιδιωτικών κεφαλαίων. Ως εκ τούτου, επέστρεψα στο πανεπιστήμιο και έκανα μεταπτυχιακό στη διοίκηση επιχειρήσεων (MBA) στο INSEAD Business School κοντά στο Παρίσι, απ’ όπου αποφοίτησα με διάκριση. Αφού εργάστηκα σε ένα άλλο ιδιωτικό επενδυτικό ταμείο για 10 χρόνια και μετακόμισα από την Ευρώπη στις Ηνωμένες Πολιτείες, αποφάσισα να ξεκινήσω τη δική μου επενδυτική εταιρεία, την Ithaca Capital Partners.
Η στρατηγική τη Ithaca Capital Partners
Πότε δημιουργήσατε την Ithaca Capital Partners, με ποιο σκοπό και ποια στρατηγική;
Ίδρυσα την Ithaca Capital Partners το 2017 με σκοπό τον εντοπισμό μοναδικών ευκαιριών σε ξενοδοχεία. Στην προηγούμενη καριέρα μου μπορούσα να δω ότι στον τομέα, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, υπήρχε μια περίοδος στον οικονομικό κύκλο που ένα ξενοδοχείο μπορούσε να αποκτηθεί σε χαμηλότερη τιμή σε σχέση με το κόστος κατασκευής του, για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένων των συνθηκών αγοράς, υπερβολικού δανεισμού, κακής διοίκησης/ομάδας διαχείρισης, κακού brand, ανάγκης για ανακαίνιση και άλλων παραγόντων.
Στρατηγική της Ithaca Capital είναι η απόκτηση αρίστης ποιότητας ξενοδοχειακών περιουσιακών στοιχείων, σε περιπτώσεις που η τοποθεσία και λοιποί παράμετροι του ξενοδοχείου μπορούν να υποστηρίξουν μια εξαιρετικά κερδοφόρα επιχείρηση αλλά που για έναν ή περισσότερους από τους προαναφερθέντες λόγους, θα μπορούσαν να αποκτηθούν σε χαμηλότερη τιμή σε σχέση με την πραγματική τους αξία. Εν συνεχεία, έρχεται η αντιμετώπιση των προβλημάτων, δηλαδή το turnaround, η ενίσχυση των εσόδων και η μείωση των εξόδων και τέλος μια κερδοφόρα πώληση.
Η γεωγραφική προσήλωση στην ανατολική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών, την Καραϊβική, την Κεντρική και τη Λατινική Αμερική, είναι ένας συνδυασμός της εμπειρίας μου σε αυτές τις περιοχές, μαζί με το γεγονός ότι τη χρονική στιγμή που ιδρύθηκε η Ithaca Capital, η αγορά ακινήτων και ο επιχειρηματικός κύκλος στον ξενοδοχειακό τομέα στις συγκεκριμένες περιοχές προσέφεραν σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες.
Ποια και τι αξίας είναι τα περιουσιακά στοιχεία που διαχειρίζεστε, ποιοι οι επενδυτές σας και ποιες ήταν μέχρι σήμερα οι αποδόσεις σας;
Η Ithaca Capital διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία μερικών εκατοντάδων εκατομμυρίων, τα οποία συμπεριλαμβάνουν το JW Marriott Panama, το W Hotel Bogota (ψηφίστηκε φέτος ως το καλύτερο ξενοδοχείο στη Νότια Αμερική από τον Conde Nast Traveler) καθώς και ένα χαρτοφυλάκιο Marriott Courtyard and Residence Inn ξενοδοχείων στην Καραϊβική, την Κεντρική και τη Λατινική Αμερική, καθιστώντας την Ithaca Capital τον μεγαλύτερο ιδιοκτήτη ξενοδοχείων που διαχειρίζεται η Marriott στην περιοχή.
Ασχολούμαστε με αγοραπωλησίες ξενοδοχείων, επομένως τα ακίνητα που κατέχουμε αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Για παράδειγμα, βρισκόμαστε σε προχωρημένες συζητήσεις για την απόκτηση τριών ή τεσσάρων ακόμη ξενοδοχείων εντός του 2022. Εκτός από εμένα, οι κύριοι επενδυτές της Ithaca Capital είναι κορυφαία οικογενειακά γραφεία (family offices) από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική. Οι αποδόσεις ποικίλλουν ανάλογα με το κάθε ακίνητο, αλλά κατά μέσο όρο μια τυπική απόδοση είναι να διπλασιαστεί η αξία του ξενοδοχείου μετά από αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του.
Η επένδυση στη Mondee
Πρόσφατα ανακοινώθηκε πως η Ithax, ένα επενδυτικό όχημα ειδικού σκοπού το οποίο δημιουργήσατε μαζί με τους ιδρυτές της Axia Ventures Group, θα προχωρήσει στην εξαγορά της τεχνολογικής εταιρείας Mondee. Για ποιους λόγους προχωράτε στη συγκεκριμένη εξαγορά;
Η Mondee είναι η πιο συναρπαστική εταιρεία στην ταξιδιωτική τεχνολογία και την έχουμε επιλέξει μετά από συζητήσεις με περισσότερους από 50 πιθανούς στόχους. Είναι ένα σύγχρονο marketplace και τεχνολογική πλατφόρμα, που διαταράσσει (disrupts) ένα τμήμα ταξιδιωτικής αγοράς (με $1 τρισεκατομμύριο ετήσιο όγκο), πουλώντας αεροπορικά εισιτήρια και ξενοδοχειακές κρατήσεις κατόπιν ιδιωτικής διαπραγμάτευσης σε ταξιδιωτικούς πράκτορες αναψυχής, gig-economy workers, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οργανισμούς μελών και συνδρομητές.
Η εταιρεία είναι ήδη ηγέτης της αγοράς, στον τομέα που δραστηριοποιείται, με ένα αποδεδειγμένο επιχειρηματικό μοντέλο, περισσότερα από $3 δισεκατομμύρια ακαθάριστων εσόδων και περίπου $50 εκατομμύρια EBITDA το 2019. Η εύρεση τόσο ισχυρής απόδοσης εσόδων όσο και πραγματικής ιστορικής κερδοφορίας είναι μοναδική για μια εταιρεία τεχνολογίας, που αυξάνει τα έσοδά της κατά 41% οργανικά από το 2015 έως το 2019 (63% αν συμπεριληφθούν συγχωνεύσεις και εξαγορές).
Εκτός από το καινοτόμο αλλά και αποδεδειγμένο επιχειρηματικό μοντέλο και την εκρηκτική ανάπτυξη, μας αρέσει επίσης το γεγονός ότι οι υφιστάμενοι μέτοχοι (που είναι η διοίκηση και δύο ιδιωτικά επενδυτικά ταμεία) δεν αποχωρούν και η χρηματοδότηση που παρέχουμε μπορεί να τονώσει την περαιτέρω ανάπτυξη και την εφαρμογή μιας στρατηγικής συγχωνεύσεων και εξαγορών. Συνεισφέρουμε έως και $300 εκατομμύρια στην εταιρεία, δηλαδή δεν εξαγοράζουμε τους υφιστάμενους μετόχους, αλλά κεφαλαιοποιούμε την εταιρεία με αυτό το ποσό, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την απόκτηση μικρότερων ανταγωνιστών σε χαμηλότερες αποτιμήσεις.
Μεγάλες οι δυνατότητες
Πώς προέκυψε η συνεργασία με τους Αθανασόπουλο, Αχιλλεούδη, Λινάτσα και Αργυρό;
Συνεργάζομαι με την AXIA Ventures και τους ιδρυτές της πάνω από 15 χρόνια τόσο με την Ithaca Capital όσο και σε προηγούμενες θέσεις που κατείχα και έχουμε αναπτύξει μια πολύ δυνατή χημεία και φιλία. Η AXIA Ventures είναι πλέον η μεγαλύτερη ανεξάρτητη επενδυτική τράπεζα στην Ελλάδα με συναλλαγές άνω των $40 δισ. κι ένας από τους κύριους παίκτες στην ευρωπαϊκή περιφέρεια με γραφεία σε Ελλάδα, Κύπρο, Μιλάνο και Νέα Υόρκη.
Ποιες προοπτικές βλέπετε στη Mondee; Πρόκειται για ένα τεχνολογικό ταξιδιωτικό marketplace. Δεν ανησυχείτε ότι η πανδημία μπορεί να επηρεάσει τον ταξιδιωτικό τομέα, σε βαθμό που να ανατρέψει το πλάνο ανάπτυξης της εταιρείας;
Η πανδημία είναι ένας από τους κύριους λόγους που επενδύουμε στη Mondee. Όταν συγκεντρώσαμε $241,5 εκατομμύρια εισάγοντας την ITHAX Acquisition Corp. στο NASDAQ, η στρατηγική ήταν να αποκτήσουμε έναν ηγέτη στην αγορά, που είχε τόσο ένα αποδεδειγμένο επιχειρηματικό μοντέλο όσο και εκρηκτική ανάπτυξη, αλλά και που είχε επηρεαστεί από την πανδημία, ώστε να μπορέσουμε να διαπραγματευτούμε μια δίκαιη και συμφέρουσα τιμή.
Αυτό είναι σύμφωνο με τη στρατηγική των ιδιωτικών και δημόσιων επενδυτικών οχημάτων μας, συμπεριλαμβανομένων των Ithaca Capital Partners και ITHAX Acquisition Corp., η οποία βασίζεται στην αξία. Η Mondee, η οποία είναι ήδη ο ηγέτης της αγοράς στα ιδιωτικά αεροπορικά εισιτήρια στη Βόρεια Αμερική, έχει τη δυνατότητα να διαταράξει ολόκληρη την υποβοηθούμενη ταξιδιωτική αγορά του $1 τρισεκατομμυρίου, κάνοντας ό,τι έκανε στα αεροπορικά εισιτήρια, τομείς όπως ξενοδοχειακές κρατήσεις, κρουαζιέρες, ενοικιάσεις αυτοκινήτων κι άλλους. Όπως επίσης και από την πτυχή της διανομής, η οποία εκτείνεται πέρα από τους ταξιδιωτικούς πράκτορες αναψυχής για να κατακτήσει ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς που σχετίζεται με gig economy workers, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οργανισμούς μελών και μέσω συνδρομητικών υπηρεσιών.
Εν ολίγοις, πιστεύουμε ότι η Mondee έχει τη δυνατότητα να γίνει μια από τις πιο πολύτιμες εταιρείες ταξιδιωτικής τεχνολογίας παγκοσμίως.
Η διαμάχη με τον Όμιλο Τραμπ
To 2018 φιγουράρατε στον διεθνή Τύπο ως «ο επενδυτής που έδιωξε τον Τραμπ», με αφορμή την απομάκρυνση του Οργανισμού Τραμπ από τη διαχείριση πολυτελούς ξενοδοχείου στον Παναμά. Τι ακριβώς συνέβη τότε; Έχει ολοκληρωθεί η διευθέτηση του συγκεκριμένου ζητήματος σε επίπεδο διαιτησίας;
Η συγκεκριμένη περιπέτεια δεν είχε καμία σχέση με την πολιτική. Ήταν απλώς ένα ακόμη παράδειγμα της επενδυτικής μας στρατηγικής, πού έχει γνώμονα την αξία. Φιλοσοφία μας είναι να μεγιστοποιούμε την αξία μιας επένδυσης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό σήμαινε να έρθουμε σε αντιπαράθεση με έναν εν ενεργεία Πρόεδρο των ΗΠΑ (ο οποίος με μήνυσε προσωπικά για $200 εκατομμύρια), μια επιχειρηματική διαμάχη την οποία διαχειριστήκαμε με σθένος και επιτύχαμε ένα θετικό αποτέλεσμα ξεκινώντας νομικές διαδικασίες στον Παναμά, τη Νέα Υόρκη, το Ντέλαγουερ και μέσω διεθνούς επιδιαιτησίας (international arbitration).
Το ξενοδοχείο έχει πλέον μετονομαστεί σε JW Marriott Hotel Panama και είναι ο ηγέτης της αγοράς στη χώρα όσον αφορά τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο (REVPAR), κατατάσσοντάς το πολύ πιο πάνω από τους ανταγωνιστές του.
Να μου επιτρέψετε να σχολιάσω, πως χρειάζονταν πολλά… κοχόνες, για να τα βάλεις με τον οργανισμό, ο οποίος ανήκε στον τότε πλανητάρχη και να τον κατηγορήσεις για κακοδιαχείριση. Ήσασταν αποφασισμένος για όλα;
Όπως προανέφερα, στρατηγική μας είναι να προσφέρουμε αξία και φυσικά αυτό δεν το επιτυγχάνεις, αν δεν τολμήσεις να ρισκάρεις στα δύσκολα, όπου άλλοι δεν τολμούν. Πάντα πίστευα ότι κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου (εξού και η επιλογή μου για τις πανεπιστημιακές μου σπουδές), μια πεποίθηση που ορισμένοι πιστεύουν ότι είναι αφελής.
Ευτυχώς, αυτό συνεχίζει να συμβαίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες-Παναμά και άλλα μέρη του κόσμου- και η επικράτηση του «κράτους δικαίου», η ορθή λειτουργία των θεσμών και η υψηλή προβλεψιμότητα του τρόπου εφαρμογής των νόμων είναι ένας από τους κύριους λόγους για την ηγεμονία των ΗΠΑ και τη δύναμη της οικονομίας τους.
Έρχεται τουριστική ανάκαμψη
Πότε προβλέπετε πλήρη ανάκαμψη του τουρισμού;
Η επικρατούσα άποψη των ειδικών του κλάδου είναι ότι ο τουρισμός θα ανακάμψει στα προ της πανδημίας επίπεδα το 2023, με τα ταξίδια αναψυχής να ανακάμψουν πρώτα και τα επαγγελματικά αργότερα. Ένας άλλος λόγος που επιλέξαμε τη Mondee, εξάλλου, ήταν το γεγονός ότι τα περισσότερα από τα δίκτυα διανομής της εξυπηρετούν ταξίδια αναψυχής.
Τι αναμένετε να αλλάξει στον τουριστικό τομέα μεσοπρόθεσμα; Ποιες νέες τάσεις θα δούμε; Πολλοί πιστεύουν πως οι μεμονωμένες διακοπές τύπου AirBnB θα κερδίσουν ακόμα μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς από τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.
Είναι σαφές ότι η πανδημία θα έχει αντίκτυπο στα ταξίδια και την αναψυχή, αλλά είναι πολύ νωρίς για να πούμε ποιες, εάν υπάρξουν, θα είναι οι μακροχρόνιες επιπτώσεις. Το σίγουρο είναι ότι η επιθυμία των ανθρώπων να ταξιδέψουν και να δουν τον κόσμο είναι μια τάση μη αναστρέψιμη. Ο παγκόσμιος πληθυσμός πλησιάζει τα 8 δισεκατομμύρια και μόνο 1.4 δισ. είναι ενεργοί ταξιδιώτες, αριθμός που έχει αυξηθεί σημαντικά από τις 25 εκατομμύρια διεθνείς αφίξεις το 1950. Ο covid είναι απλώς ένα εμπόδιο.
Δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι και ακόμη πιο σοβαρές πανδημίες, όπως η ισπανική γρίπη-που σκότωσε 50 εκατομμύρια ανθρώπους σε ένα πολύ μικρότερο παγκόσμιο πληθυσμό κάτω των 2 δισεκατομμυρίων-δεν έχουν αλλάξει την ανθρώπινη φύση και σίγουρα δεν θα την αλλάξει ούτε ο covid-19. Το μέλλον για τα διεθνή ταξίδια αναμένεται να είναι ανοδικό. Είναι πολύ πιθανό ότι μετά από δύο χρόνια εγκλεισμού, οι άνθρωποι θα έχουν ακόμη μεγαλύτερη επιθυμία να ταξιδέψουν.
Ήδη το βλέπουμε σε κάποια από τα δικά μας ξενοδοχεία, τα οποία καταγράφουν πληρότητες-ρεκόρ, που δεν είχαμε ξαναδεί πριν από τον covid. Υπάρχει ήδη ένας όρος για το φαινόμενο αυτό, ονομάζεται revenge travel. Κάποιες άλλες ταξιδιωτικές τάσεις που έχουν παρατηρηθεί και οι οποίες έχουν μεγεθυνθεί από την πανδημία, είναι η αυξημένη χρήση ταξιδιωτικών πρακτόρων/υποβοηθούμενων ταξιδιών, καθώς πολλοί ταξιδιώτες ανησυχούν πλέον για τα επίπεδα υγείας και ασφάλειας και η ανάγκη για μειωμένους ταξιδιωτικούς προϋπολογισμούς για εταιρικά ταξίδια, δύο επωφελείς τάσεις για τη Mondee.
Γιατί επιλέξατε να παίξετε στο πιάνο το «Ακορντεόν» του Μάνου Λοΐζου, όταν καταφέρατε να πάρετε τον έλεγχο του ξενοδοχείου; Αρκετά «αριστερό» τραγούδι για ένα μεγαλοεπενδυτή, θα έλεγε κάποιος.
Όπως η διαμάχη με τον Τραμπ δεν είχε καμία σχέση με την πολιτική, έτσι και η επιλογή του «Ακορντεόν» οφείλεται περισσότερο στο γεγονός ότι είναι απλώς ένα όμορφο τραγούδι, το οποίο θυμάμαι από τις μέρες μου στις καλοκαιρινές κατασκηνώσεις της Κρατικής Ορχήστρας Νέων Κύπρου, όπου έπαιζα κλαρινέτο. Επίσης, αισθάνομαι ότι το τραγούδι είναι σύμβολο αντίστασης και υπέρβασης των πιθανοτήτων, ανεξάρτητα από πολιτικές πεποιθήσεις.
Δεν βρήκαμε επενδυτικές ευκαιρίες στην Κύπρο
Σας ενδιαφέρει η ευρωπαϊκή αγορά και για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι της Ελλάδας και της Κύπρου; Βλέπετε κάποιες προοπτικές;
Το επίκεντρο της Ithaca Capital Partners είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Καραϊβική και η Λατινική Αμερική. Έχουμε μερικές φορές εξετάσει περιουσιακά στοιχεία στην Κύπρο και την Ελλάδα σε ευκαιριακή και άκρως επιλεκτική βάση, σε συνεργασία με τον αδελφό και τον πατέρα μου, που δραστηριοποιούνται ενεργά στον τομέα των ακινήτων στην Κύπρο μέσω της WinWin Estates. Και οι δύο χώρες έχουν τεράστιο τουριστικό ενδιαφέρον λόγω της τοποθεσίας, του κλίματος, της ιστορίας και του πολιτισμού τους, της ποιότητας του φαγητού, του φιλόξενου πληθυσμού και πολλών άλλων παραγόντων.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχουμε εντοπίσει κάποια ευκαιρία που η αποτίμηση επένδυσης να προσφέρει τις πιθανές αποδόσεις που αναζητούμε. Εκτός από την καρδιά μου, θα κρατήσω την περιοχή στο ραντάρ μας για μελλοντικά επενδυτικά οχήματα.