Αποτίμηση των ενεργειακών επενδύσεων με το νέο πρότυπο CYS EN 17463

Η Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του 2019, στοχεύοντας στη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια η οποία θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, δεσμεύτηκε να υλοποιήσει την «Πράσινη Συμφωνία» θέτοντας ως εμβληματικό στόχο να καταστεί η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος μέχρι το 2050.

Για την επίτευξη των μακροπρόθεσμων στόχων της Πράσινης Συμφωνίας ασφαλώς και απαιτούνται αυξημένες επενδύσεις. Η επάρκεια των ενεργειακών αυτών επενδύσεων δεν εξαρτάται μόνο από τα διαθέσιμα κεφάλαια για τη χρηματοδότηση τους, αλλά και από την ύπαρξη και εφαρμογή μιας αξιόπιστης οικονομικής αξιολόγησης και σύγκρισης των οφελών που μπορεί να επιφέρουν οι ενεργειακές επενδύσεις. Μια σημαντική εξέλιξη σε αυτό ακριβώς τον τομέα έρχεται να σηματοδοτήσει το νέο Ευρωπαϊκό πρότυπο CYS EN 17463 Valuation of Energy Related Investments (VALERI), αποτελώντας τη βάση για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις επενδύσεις που σχετίζονται με την ενέργεια.

Το μοναδικό επίτευγμα του προτύπου είναι ότι χαράσσει μια σαφή και ολοκληρωμένη πορεία προς την οικονομική αξιολόγηση των δράσεων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, συμπεριλαμβανομένων των πολλαπλών οφελών και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προτείνοντας τη χρήση υπολογισμών με βάση τη μέθοδο  “Net Present Value - NPV ” (= Καθαρή Παρούσα Αξία: χρησιμοποιείται στα χρηματοοικονομικά για να καθοριστεί αν μια επένδυση ή ένα έργο κρίνεται συμφέρον για να χρηματοδοτηθεί ή όχι). Η διαφάνεια με την οποία γίνονται οι υπολογισμοί αλλά και η ιχνηλασιμότητα των υποθέσεων στις οποίες αυτοί στηρίζονται, θα βοηθήσουν τους οργανισμούς να προσδιορίσουν την προστιθέμενη αξία που προκύπτει από τις εν λόγω ενεργειακές επενδύσεις.

Η μεθοδολογία που ακολουθείται στο πρότυπο αναμένεται να αυξήσει την εμπιστοσύνη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και των επενδυτών σε έργα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, λόγω της ουσιαστικής ενσωμάτωσης της αξιολόγησης του τεχνικού και οικονομικού κινδύνου. Να σημειωθεί ότι η προτεινόμενη μεθοδολογία θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί σε Ενεργειακές Ανασκοπήσεις ή Ενεργειακούς Ελέγχους (κατά την εφαρμογή του προτύπου CYS EN 16247-1 Energy Audits - Part 1: General Requirements), στο στάδιο της προτεραιοποίησης των δυνατοτήτων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.

Το πρότυπο επιτρέπει μια φιλική προς τον χρήστη εφαρμογή από μη οικονομικούς εμπειρογνώμονες σε οποιοδήποτε είδος οργανισμού, δημόσιο και ιδιωτικό, ανεξάρτητα από το μέγεθος του. Περιλαμβάνει ένα υπολογιστικό φύλλο αναφοράς (reference spreadsheet) για να καθοδηγήσει τους χρήστες στην οικονομική αξιολόγηση ενός έργου που συνδέεται με την ενέργεια. Οι προμηθευτές προϊόντων και υπηρεσιών, οι δικαιούχοι του έργου και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν ένα κοινό πρότυπο για την κοινοποίηση και την αναφορά των οικονομικών του έργου καθ' όλη τη διάρκεια ζωής του, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης στο τέλος του κύκλου ζωής του και της συμπερίληψης σε μια κυκλική αλυσίδα εφοδιασμού.

Το CYS EN 17463 συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση (2018/2002/ΕΕ) και με την αξιολόγηση των επιδόσεων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, ολοκληρώνοντας το πλαίσιο για την υποβολή ουσιωδών εκθέσεων και την παρακολούθηση της αξίας που παράγεται από «πράσινες» επενδύσεις. Περιλαμβάνει αναφορές στην αξιολόγηση του κινδύνου που ευθυγραμμίζουν την οικονομική αξιολόγηση με την ανάλυση που απαιτείται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τη Μη Χρηματοοικονομική Αναφορά (2014/95/ΕΕ) και το πλαίσιο της Ταξινομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Κανονισμός ΕΕ 2020/852).

Το πρότυπο εκπονήθηκε από την Ευρωπαϊκή Τεχνική Επιτροπή Τυποποίησης CEN-CLC/JTC 14 Energy management and energy efficiency in the framework of energy transition και ήταν το αποτέλεσμα των προσπαθειών που επενδύθηκαν σε αυτή την εργασία κατά τη διάρκεια της δύσκολης περιόδου της πανδημίας από τους ευρωπαίους εμπειρογνώμονες που συμμετέχουν σε αυτή. Στις εργασίες της Επιτροπής, η οποία λειτουργεί κάτω από την ομπρέλα των Ευρωπαϊκών Οργανισμών Τυποποίησης CEN και CENELEC, η Κύπρος εκπροσωπείται ενεργά με αντιπρόσωπο της μέσω εξουσιοδότησης από τον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης CYS. Από το 2009, η CEN-CLC/JTC 14 ηγείται των εργασιών τυποποίησης στον τομέα της Ενεργειακής Απόδοσης ακολουθώντας πιστά την προτεραιότητα που δίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα αυτό, ο οποίος περιλαμβάνει την αναθεώρηση των Ευρωπαϊκών προτύπων για τους Ενεργειακούς Ελέγχους (σειρά προτύπων CYS EN 16247), καθώς και ένα νέο πρότυπο που αφορά τις ελάχιστες απαιτήσεις για συμβάσεις ενεργειακής απόδοσης, το οποίο αναμένεται να δημοσιευθεί γύρω στα μέσα του 2022.

Έτσι η Επιτροπή, όχι μόνο κινητοποιεί το δυναμικό της ενεργειακής απόδοσης και της διαχείρισης της ενέργειας για να ανταποκριθεί στις ανάγκες της αγοράς, αλλά επίσης το ευθυγραμμίζει με τις απαιτήσεις των υπευθύνων χάραξης πολιτικής καθώς και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων διαχρονικά, επιτρέποντάς τους να παρέχουν διαφάνεια και βέλτιστες πρακτικές σε όλα τα επίπεδα.

Τόσο το CYS EN 17463 όσο και τα άλλα αναφερόμενα πρότυπα διατίθενται από το Κέντρο Εξυπηρέτησης και Πληροφόρησης του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS).

*Μηχανολόγος Μηχανικός και εργάζεται ως Λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS)