ΙNFORMATION COMMUNICATION TECHNOLOGY DIGITAL ALL THE WAY 2023: Πρόσκληση καινοτομίας

 Κάποτε, καινοτόμος τεχνολογία ήταν ο ηλεκτρισμός, το ρολόι, ο τροχός, η άμαξα, το αυτοκίνητο, ακόμα και η φωτιά. Περνώντας τα χρόνια, έπαψαν να είναι καινοτομίες και έγιναν mainstream, περιγράφει στο IN Business ο Στυλιανός Λάμπρου, ιδρυτής της Tech Island και συνιδρυτής του Heart Group. Έτσι και η τεχνητή νοημοσύνη, σε 20 χρόνια θα είναι πια κάτι συνηθισμένο. Τα πλείστα στη χώρα μας αντιγράφονται αλλά το μυστικό της επιτυχίας είναι η καινοτομία. Γι’ αυτό προτείνει να καινοτομήσουμε - επιχειρήσεις, φορείς, πολίτες, κράτος και θεσμοί - και μαζί να βγάλουμε προς τα έξω τα μοναδικά χαρακτηριστικά της Κύπρου, ώστε να καταστεί ένα σημαντικό νησί τεχνολογίας και πόλος έλξης για εταιρείες διεθνών δραστηριοτήτων.

ΚΕΙΜΕΝΟ ΜΑΡΙΑ ΜΙΧΑΗΛ

Τι κάνετε μέσα από  την Tech Island;

Είναι μια ΜΚΟ, που ξεκίνησε το 2021 με πάνω από 200 εταιρείες - μέλη, αντιπροσωπεύοντας τον τεχνολογικό τομέα στην Κύπρο. Λειτουργούμε συμβουλευτικά, προσπαθώντας να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις, ώστε να καταστεί το νησί ένα tech island, ένα διεθνές τεχνολογικό κέντρο, ένα ιδανικό οικοσύστημα για παγκόσμιες εταιρείες τεχνολογίας.

Πιστεύω ότι η οικονομία μας πρέπει να βασιστεί στην τεχνολογία, γιατί είναι ένας βιώσιμος τομέας.

Ποια ανάγκη ήρθατε να καλύψετε;

Να ξεκαθαρίσω πρώτα πως ό,τι κάνουμε, έχει κύριο σκοπό να βοηθήσει την Κύπρο και στη συνέχεια να ευνοήσει τον τεχνολογικό τομέα.

Δεν υπήρχε επαρκής επικοινωνία μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, ενώ απουσίαζε και η νομοθεσία, που θα ευνοούσε τη δημιουργία ενός κέντρου τεχνολογίας.

Έτσι ξεκίνησε η Tech Island ως πρωτοβουλία από κάποιους επιχειρηματίες και το πιο σημαντικό που πετύχαμε, ήταν να φέρουμε κοντά για πρώτη φορά όλα τα communities, που προηγουμένως λειτουργούσαν ξεχωριστά, για το κοινό καλό. Όσους, δηλαδή, μιλούν Ρωσικά, Ισραηλίτες, Κύπριους και άλλους.

Επιπλέον, σε απόλυτη επικοινωνία και συνεργασία με την Κυβέρνηση, βοηθήσαμε να περάσουν και κάποιες νομοθεσίες, που βοηθούν αφενός τη χώρα μας και αφετέρου τον τομέα.

Βρήκατε την ανταπόκριση που θα θέλατε από το κράτος;

Πρέπει να πω ότι βρήκαμε την Κυβέρνηση, για πρώτη φορά ανοιχτή, να ακούσει και να κάνει βήματα προς την κατεύθυνση αυτή. Θέλει να βοηθήσει τον τομέα, γιατί βλέπει τα οφέλη. Χαιρόμαστε, που είμαστε πια οι τεχνολογικές εταιρείες  συνεργάτες με το κράτος και με όλα τα εμπλεκόμενα υπουργεία, ως προς την επίτευξη των στόχων μας, κι ας είμαστε ακόμα στην αρχή. Ακόμα και τα κόμματα όλα έχουν στην ατζέντα τους την τεχνολογία. Η τεχνολογία τελικά, όπως βλέπετε, ενώνει.

Ποια στοιχεία απαιτούνται, για να δημιουργηθεί οικοσύστημα τεχνολογίας;

Πρώτο είναι το ταλέντο, δεύτερο η Κυβέρνηση να είναι φιλική στην τεχνολογία και ανοιχτή προς αυτή την κατεύθυνση και τρίτο η σωστή χρηματοδότηση για να αναπτυχθεί το οικοσύστημα. Ως προς τη χρηματοδότηση, πρόσφατα ήλθε και το European Investment Fund στην Κύπρο κι ανακοίνωσε το Cyprus Equity Fund, σύμφωνα με το οποίο θα επενδυθούν 30-40 εκατ. ευρώ σε startups. Επιπλέον, έχουμε αρκετούς high net worth individuals, κυρίως από τον τεχνολογικό τομέα. 

Ποια είναι τα μοναδικά χαρακτηριστικά, που διαθέτει η η χώρα μας, για να γίνει tech island, μια ευρωπαϊκή Silicon Valley;

Είναι διαφορετικό να μιλάμε για τη Silicon Valley, το Λονδίνο ή το Τελ Αβίβ. Εμείς μιλάμε για tech island, προωθούμε το μήνυμα πως μπορούν όσοι εργάζονται εδώ να έχουν μια ποιότητα ζωής, να βλέπουν τη θάλασσα, να έχουν αυτοί και η οικογένειά τους ασφάλεια, μικρές αποστάσεις, καλές κλιματολογικές συνθήκες και τόσα άλλα.

Την ίδια στιγμή, μπορεί να μετατραπεί σε έναν ελκυστικό τόπο για digital nomads, που να δουλεύουν για εταιρείες του εξωτερικού κερδίζοντας αρκετά λεφτά, αλλά να ζουν στην Κύπρο έχοντας πολύ καλό επίπεδο ζωής. Θέλουμε να γίνει η τεχνολογία το κύριο εξαγώγιμο προϊόν της Κύπρου, γιατί δεν υπάρχουν όρια στις εξαγωγές, όπως συμβαίνει με άλλα προϊόντα. Sky is the limit. Εξάλλου, είναι και η γεωγραφική της θέση που πρέπει να εκμεταλλευτούμε. Προσφέρει πρόσβαση ευρωπαϊκών εταιρειών στη Μέση Ανατολή και αυτών της περιοχής, όπως της Σαουδικής Αραβίας, προς την Ευρώπη. Φαίνεται ήδη από επενδύσεις που γίνονται, όπως για παράδειγμα, η συμφωνία Ελλάδας - Σαουδικής Αραβίας –Κύπρου, στην οποία συμμετέχει και η δική μας Cyta.

Τα κυπριακά πανεπιστήμια είναι σε θέση να εκπαιδεύσουν τα ταλέντα, που στη συνέχεια θα εργοδοτηθούν από τις ξένες εταιρείες;

Η εκπαίδευση είναι σημαντική και ήδη τα πανεπιστήμια μας έχουν κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση αλλά αυτό που πρέπει να αλλάξει για τους νέους είναι ο τρόπος σκέψης. Να θέλουν να σπουδάσουν και να εργοδοτηθούν στην τεχνολογία - όχι μόνο στις πολυεθνικές αλλά και στις startups - και όχι μόνο στο δημόσιο. Επίσης, να πάψουμε να σκεφτόμαστε βραχυπρόθεσμα και να θέλουμε την επιτυχία από τη μια στιγμή στην άλλη, να φοβόμαστε να προσπαθήσουμε, για να μην αποτύχουμε. Εγώ οραματίζομαι μια Κύπρο όπου το είδωλο των νέων δεν θα είναι ο ποδοσφαιριστής αλλά ο επιχειρηματίας στην Αμερική. Πρέπει να δημιουργηθεί η κουλτούρα. 

Βέβαια, τα πανεπιστήμιά μας έχουν περιθώρια να ανεβάσουν ακόμα περισσότερο το επίπεδο, γιατί οι καλύτεροι επιλέγουν τα καλύτερα, για να έχουν και μεγαλύτερες προοπτικές. Επίσης, να εντοπίσουν τις ευκαιρίες και τις αγορές, για να προσελκύσουν φοιτητές και ταλέντα.

Πώς μπορεί να γίνει αυτό;

Για παράδειγμα, ένα μεγάλο ποσοστό των ιδρυτών startups της Μέσης Ανατολής είναι από τον Λίβανο, όπου το διαδίκτυο δεν είναι υποσχόμενο και η πολιτικοοικονομική κατάσταση δεν είναι ιδανική. Μόλις 20 λεπτά μακριά αεροπορικώς, είναι μια καλή πηγή ταλέντου ο Λίβανος για τα κυπριακά πανεπιστήμια, όπως είναι και η Ελλάδα. Ένας απόφοιτος - ιδρυτής σημαντικής startup αμέσως θα εκτοξεύσει το επίπεδο ενός πανεπιστημιακού ιδρύματος. 

 Ο τομέας του ICT είναι σε καλό επίπεδο στη χώρα μας;

Υπάρχει momentum αλλά δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε, πρέπει συνεχώς να δουλεύουμε τον τομέα μας. Υπάρχει τεράστιος ανταγωνισμός και πολλές χώρες προσπαθούν να γίνουν τεχνολογικά κέντρα.

Ποιες προκλήσεις σε θέματα τεχνολογίας αντιμετωπίζουν οι κυπριακές επιχειρήσεις σήμερα; Μπορούν να ανταγωνιστούν σε τεχνολογικό επίπεδο με τις ξένες εταιρείες, που θα καταστήσουν τον τόπο tech hub;

Οι διεθνείς εταιρείες δεν αποτελούν ανταγωνισμό για τις εγχώριες, γιατί δεν έχουν ως στοχευόμενη αγορά μόνο τη χώρα μας αλλά όλο τον κόσμο. Πρέπει να σκεφτόμαστε με ανοιχτά μυαλά και να μην βλέπουμε μόνο τη δική μας αγορά. Οι κυπριακές τεχνολογικές εταιρείες ας δουν τι μπορούν να κάνουν. Μπορούν να εξυπηρετήσουν πελάτες σε όλο τον κόσμο, χωρίς να επενδύσουν περισσότερα λεφτά και αυτή είναι η μαγεία του διαδικτύου, που διευρύνει το δυνητικό κοινό τους. Η τεχνολογία είναι παγκόσμια. Χρειάζονται ενθάρρυνση, για να δουν την παγκόσμια εικόνα, παρά να φοβούνται τον εισαγόμενο ανταγωνισμό.  

Ποιες μεγάλες αλλαγές να περιμένουμε στον τομέα της τεχνολογίας και του ICT το 2023;

Κάθε χρόνος θα φέρνει πολύ περισσότερες εξελίξεις στην  τεχνολογία από όσες είχαμε κατά την τελευταία εικοσαετία. Θα αυξάνονται εκθετικά, όπως λέει και ο νόμος του Μουρ, τον οποίο γνωρίζουν οι τεχνοκράτες. Μάλιστα, μέσα στην επόμενη δεκαετία θα δούμε τόση τεχνολογική εξέλιξη, που δεν είχαμε τα τελευταία 1000 χρόνια. Η ευκαιρία είναι στην τεχνολογία, ας μην τη χάσουμε.