Επικίνδυνη... «τρύπα στο νερό» μια νέα τρίμηνη αναστολή εκποιήσεων

Οδεύουμε πιθανώς σε μία νέα επέκταση αναστολής εκποιήσεων, βάσει πρότασης νόμου που προωθείται στη Βουλή των Αντιπροσώπων. «Τρύπα στο νερό», μπορεί να χαρακτηριστεί η νέα τρίμηνη επέκταση αναστολής των εκποιήσεων, καθώς δεν λύνεται κανένα πρόβλημα για τον δανειολήπτη που δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και μετατίθεται απλώς το πρόβλημα μεταγενέστερα.

Το ύστατο μέτρο της εκποίησης των ακινήτων οι τράπεζες δεν το έχουν χρησιμοποιήσει για πρώτες κατοικίες, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία αφορούν οικόπεδα, χωράφια και εμπορικά ακίνητα για χρέη με δικαστικές αποφάσεις που έχουν βγει εδώ και μία δεκαετία – δεκαπενταετία.

Η ευαισθησία των τραπεζών για τους πραγματικά ευάλωτους δανειολήπτες αποδεικνύεται σχεδόν καθημερινά, από τους χειρισμούς που τυγχάνουν τα ακίνητα τα οποία χαρακτηρίζονται ως κύρια κατοικία και είναι αξίας μέχρι 350 χιλιάδων ευρώ.

Από το 2020 με την έλευση της πανδημίας τα πιστωτικά ιδρύματα απέδειξαν το κοινωνικό τους πρόσωπο, εφαρμόζοντας εννεάμηνη παράταση στην καταβολή των δόσεων, απόφαση που λήφθηκε με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΒΑ) και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

Στο πλαίσιο αυτής της παράτασης, τα κυπριακά πιστωτικά ιδρύματα πάγωσαν παράλληλα από το Μάρτιο του 2020 μέχρι και τον Αύγουστο του ίδιου έτους όλες τις εκποιήσεις με δική τους πρωτοβουλία, ανεξαρτήτου αξίας του ακινήτου.

Η απόφαση αυτή έδωσε μεγάλη ανάσα σε όλους δανειολήπτες, προβληματικούς και μη, καθώς η απόφαση για παράταση στην καταβολή των δόσεων στα δάνεια εφαρμόστηκε μέχρι και το τέλος του 2020. Όμως, από τις αρχές του τέταρτου τρίμηνου του 2020 συνεχόμενες τρίμηνες παρατάσεις στις διαδικασίες εκποίησης με τη μέθοδο του «παυσίπονου» δίνει μέχρι και σήμερα η Βουλή των Αντιπροσώπων, υπό την «ομπρέλα» των κρίσεων, της πανδημικής και της Ουκρανικής.

Σε αυτό το σημείο πρέπει να ξεκαθαριστεί για ακόμα μία φορά πως οι εκποιήσεις ακινήτων δεν αφορούν περιπτώσεις που δημιουργήθηκε πρόβλημα ή καθυστέρηση καταβολής δόσης σε ένα δάνειο από προβλήματα που προέκυψαν στο πλαίσιο της πανδημίας ή της πιο πρόσφατης κρίσης, της Ουκρανικής.

Το αποτέλεσμα των μεταθέσεων του προβλήματος «για παρακάτω», όπως είθισται να λέμε στην Κύπρο, έχει δημιουργήσει δύο τινά. Το πρώτο, αφορά την δυσφορία των δανειοληπτών που αποκρίνονται στις δόσεις των δανείων τους, που πλέον βλέπουν να τυγχάνουν ευνοϊκότερης μεταχείρισης οι δανειολήπτες που δεν πληρώνουν, παρά αυτοί που πληρώνουν αδιάληπτα τις δόσεις των δανείων τους. Στην κοινωνία οι δανειολήπτες που πληρώνουν τις δόσεις τους διερωτώνται εάν είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας, αφού δεν υπάρχει καμία επίπτωση από το να μην πληρώνει ένας δανειολήπτης τη δόση του. Κάνουν λόγο για καταφανή διάκριση μεταξύ των δανειοληπτών και σημειώνουν πως η ύπαρξη κουλτούρας στρατηγικού κακοπληρωτή είναι γεγονός.

Βάλλεται η αξιοπιστία

Το δεύτερο, αφορά την αξιοπιστία της χώρας που φέρνουν οι συνεχείς αναστολές εκποιήσεων. Οι συνεχείς αναστολές των εκποιήσεων έχουν δημιουργήσει ερωτηματικά στους θεσμούς αναφορικά με το αν η Κύπρος είναι ικανή να εφαρμόζει νόμους τους οποίους ψηφίζει. Το σταθερό νομοθετικό πλαίσιο με μηδενικές αλλαγές άρθρων στον οποιοδήποτε νόμο είναι κλειδί για τις αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας. Αντίθετα, εάν ένα κράτος αλλάζει συχνά τις νομοθεσίες του δίχως να τις αναβαθμίζει, κινδυνεύει να βρεθεί στην αντίπερα όχθη, της υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.

Εάν εξαντλείται η επιείκεια με λαϊκίστικα ημίμετρα για ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα, τότε όταν έρθει η πραγματική ανάγκη για λήψη σοβαρών μέτρων άμβλυνσης ενός προβλήματος, θα υπάρχει η δυνατότητα να δοθεί στους πολίτες λύση, όπως έγινε το Μάρτη του 2020;